İçeriğe atla

Acorn Archimedes

Acorn Archimedes
Archimedes 400/1
Üretici(ler)Acorn Computers
TipKişisel bilgisayar
Çıkış tarihiHaziran 1987
Tanıtım fiyatı800 £
Son üretim1990'lar
İşletim sistemiRISC OS veya RISC iX
CPUARM
Hafıza512 KB-16 MB
ÖnceliBBC Micro
ArdılıA7000, Risc PC

Acorn Archimedes, Acorn Computers tarafından üretilen bir ev bilgisayarı serisidir. Haziran 1987 tarihinde piyasaya sürülmüş olup[1] sistemler Acorn'un kendi ARM mimarisi işlemcilerine ve tescilli işletim sistemleri Arthur ve RISC OS'ye dayanmaktadır ve 1990'ların ortalarına kadar satıldı.

ARM'nin RISC tasarımı, 8 MHz'de çalışan 32-bit işlemcinin 4.5+ MIPS'ye ulaştığı belirtildi[2] ve bu da Acorn'un önceki makineleri gibi 8-bit ev bilgisayarlarından önemli bir yükseltme sağladı. Testler sırasında dünyanın en hızlı mikrosu olduğu ve 18 MIPS'de çalıştığı iddiaları da yapıldı.[3]

İlk modellerden ikisine BBC A305 ve A310 markası verildi ve BBC Enterprises, bilgisayarları "orijinal bilgisayar okuryazarlığı projesinin devam eden bir parçası" olarak gördü.[4] Markalama düzenlemesinden duyulan memnuniyetsizlik, rakip Research Machines ve MS-DOS gibi "iş standardı" işletim sistemlerinin kullanılmasını savunan bir Microsoft temsilcisi olan Britanya Micro Federasyonu tarafından yönetilen bir endüstri grubu tarafından dile getirildi. BBC markasının "etik dışı" ve "zarar verici" olduğu iddialarına yanıt veren bir BBC Enterprises temsilcisi, BBC'nin devam eden bilgisayar okuryazarlığı girişimleriyle ilgili olarak "tamamen yeni bir şey getirmenin sorumsuz olacağını" iddia etti.[5]

Acorn Archimedes adı, Acorn'un aynı mimariye dayanan çağdaş tasarımlarından herhangi birini tanımlamak için yaygın olarak kullanılır. Bu mimari genel olarak ARM işlemciye ve MEMC (MEMory Controller), VIDC (VIDeo ve ses Controller) ve IOC'den (Giriş Çıkış Denetleyicisi) oluşan birinci nesil yonga setini içerdiği şeklinde karakterize edilebilmektedir.[6]

Kaynakça

  1. ^ "RISC revealed". Acorn User. Ağustos 1987. s. 11. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022. 
  2. ^ "RISC OS Performance Page". Centre for Computing History. 31 Ekim 2008. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022. 
  3. ^ Hammond, Ray (18 Haziran 1987). "'Fastest' micro in the world". New Scientist. s. 41. 
  4. ^ "Archimedes for under £1000". Acorn User. Ağustos 1987. s. 15. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022. 
  5. ^ "Row blazes over Arc name". Acorn User. Eylül 1987. s. 7. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022. 
  6. ^ Wilson, Roger (2 Kasım 1988). "Some facts about the Acorn RISC Machine". Haber grubucomp.arch. 28 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

MIPS, Microprocessor without Interlocked Pipeline Stages, MIPS teknolojileri adlı firma tarafından 1985 yılında geliştirilmiş indirgenmiş komut kümesi türü bir mikroişlemci mimarisidir.

<span class="mw-page-title-main">Macintosh</span> dizüstü ve masaüstü bilgisayarlara yönelik geliştirilen işletim sistemi

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Merkezî işlem birimi</span> bir bilgisayar programının talimatlarını, talimatlar tarafından belirtilen temel aritmetik, mantıksal, kontrol ve giriş/çıkış (G/Ç) işlemlerini gerçekleştirerek yürüten ve diğer bileşenleri koordine eden bir bilgisayar içindeki elektro

Merkezî işlem birimi, dijital bilgisayarların veri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümüdür. Çalıştırılmakta olan yazılımın içinde bulunan komutları işler. Mikroişlemciler ise tek bir yonga içine yerleştirilmiş bir merkezî işlem birimidir. 1970'lerin ortasından itibaren gelişen mikroişlemciler ve bunların kullanımı, günümüzde MİB teriminin genel olarak mikroişlemciler yerine de kullanılması sonucunu doğurmuştur.

İndirgenmiş Buyruk Küme Bilgisayar, işlemci tasarım alanında 1980'li yıllarda önerilen ve giderek CISC'in yerini alan bir buyruk kümesi mimarisidir.

ARM mimarisi RISC tabanlı bir işlemci mimarisidir. Genel itibarıyla düşük güç tüketimi, diğer RISC tabanlı işlemcilere göre yüksek performanslı oluşu ve x86-x64 işlemcilere göre daha hesaplı olmasından dolayı gömülü sistemlerde, taşınabilir aygıtlarda kullanılan yongasetlerinin dizaynında tercih edilir. 32 ve 64 bit modelleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">PowerPC</span>

PowerPC, AIM olarak bilinen Apple-IBM-Motorola ittifakının 1991'de geliştirdiği bir RISC mikroişlemcisidir. Genel olarak kişisel bilgisayarlar içindir. PowerPC merkezi işlem birimleri (CPU) gömülü (embedded) ve yüksek performans işlemcileri olduğu için popüler olmuştur. PowerPC 1990'da AIM' in ve PReP'in temel taşı oldu, fakat mimari Apple'ın Macintosh'unun 1994–2006 modellerinde daha başarılı bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Mikroişlemci</span> ana işlem biriminin fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tümdevrede birleştiren programlanabilir sayısal elektronik bileşen

Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.

MIPS Magnum, MIPS Bilgisayar Sistemleri Ltd. tarafından dizayn edilmiş ve MIPS serisi RISC mikroişlemcilerine bağlı bir bilgisayar iş istasyonu hattıdır. İlk magnum Mrt 1990’da piyasaya sürülmüş ve çeşitli maddelerin üretimi 1993'te SGI, MIPS Teknolojilerini13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. satın alana kadar devam etmiştir. Eski R3000 Magnum sadece RISC/os çalıştırıyordu ama sonraki Magnum iş istasyonu, Jazz mimarı hem RISC/os hem de Windows NT’yi çalıştırabiliyor. Bu tescilli işletme sistemlerine ilaveten, Linux ve NetBSD temeli Jazz MIPS Magnum makinelerine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa işlemcisi</span>

Alfa işlemcisi, 64 bitlik RISC tasarım mimarisi kullanan mikroişlemciler grubundandır. DEC Alfa veya Alfa AXP olarak da bilinir. Digital Equipment Corporation tarafından üretilmiştir. İşlemcilerindeki "DEC" kısaltması da şirketin baş harflerinden gelmektedir."AXP"nin ise nereden geldiği bilinmemekle beraber, sadece şirket yöneticileri tarafından bulunduğu düşünülmektedir. Bilgisayar sektöründe ise bu kısaltma şakayla karışık "Almost Exactly PRISM" olarak yer almaktadır.
DEC firmasının diğer bir işlemcisi olan 32 bitlik VAX işlemcilerinin yerine tasarlanmıştır. İlk olarak DEC iş istasyonlarında ve sunucularda kullanılmıştır. Daha sonra anakartlara ve masaüstü bilgisayarlara uyarlı hale getirilmiştir. Alfa işlemcileri UNIX ve Linux işletim sistemlerini desteklemekle birlikte Microsoft'un Windows NT ve Windows NT 4.0 da Alfa işlemcileri ile kullanılabilmektedir. Windows'un daha sonra çıkan işletim sistemleri Alfa tarafından desteklenmemektedir.
Alfa işlemcileri 1998 yılında Compaq'a satılmıştır. Daha sonra da Compaq'ın Intel tarafından satın alınması ile Alfa işlemcileri geri plana atılarak yavaş yavaş ortadan kalkmıştır. Intel firması Alfa işlemcilerini satın almasıyla Alfa işlemcilerinde bulunan iyi özellikleri o tarihlerde üretmiş olduğu IA-64 Itanium mimarisine katmıştır. Aynı dönemde Hewlett-Packard'ın Compaq'ı satın alarak, Alfa'nın var olan ürünlerini 2004 yılına kadar geliştirmiştir. Hewlett-Packard Ekim 2006 ya kadar Alfa tabanlı sistemleri satmaya devam etmek için bir anlaşma imzalamıştır. Kasım 2006 da ise bu anlaşmayı uzatarak 27 Nisan 2007 ye kadar ürünleri satacağını duyurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Itanium işlemcisi</span>

Itanium işlemcisi, Intel firmasının 64-bit işlemci ailesinden olup IA-64 mimarisi kullanan işlemcilerinin devamı olarak bilinir. Itanium ve Itanium2 olarak sunulan bu işlemci ilk olarak Ekim 2001'de piyasaya sürülmüştür. Itanium işlemcilerin asıl hedefi yüksek performansa sahip bilgisayarlardı. Bu işlemcinin mimarisinin gelişimi ilk olarak Hewlett-Packard tarafından yapılmıştır ve devamında ise Intel ve Hewlett-Packard ortak olarak birlikte gerçek Itanium mimarisini geliştirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çekirdek (bilgisayar bilimi)</span>

İşletim sistemi çekirdeği, kısaca çekirdek (kernel), işletim sistemindeki her şeyin üzerinde denetimi olan merkezi bileşenidir. Uygulamalar ve donanım seviyesindeki bilgi işlemleri arasında bir köprü görevi görür. Çekirdeğin görevleri sistemin kaynaklarını yönetmeyi de kapsamaktadır. Genellikle çekirdek, işletim sisteminin temel bir elemanı olarak, yazılımın fonksiyonunu yerine getirebilmesi için kontrol etmesi gereken kaynaklar için düşük seviye soyutlama katmanı sağlayabilir. İşletim sistemi görevleri, tasarımları ve uygulanmalarına göre farklı çekirdekler tarafından farklı şekillerde yapılır. Sistem açılırken belleğe yüklenir ve sistem kapatılıncaya kadar ana bellekte kalır.

<span class="mw-page-title-main">QNX</span>

QNX, gömülü sistemler pazarına yönelik Unix benzeri, gerçek zamanlı işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Unix benzeri</span>

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.

Gömülü yazılım, denetim makineleri ve bilgisayar sayılmayan aygıtlar için yazılmış yazılımlardır. Gömülü yazılımlar genellikle çalıştırılacakları donanıma göre özelleştirilir, zaman ve bellek kısıtlamalarına sahiptir. "Gömülü yazılım" terimi bazen firmware terimi ile beraber kullanılır, fakat firmware bir bilgisayardaki, üstünde bir işletim sisteminin çalıştığı ROM tabanlı koda uygulanabilir. Oysaki, gömülü yazılım genellikle aygıttaki tek yazılım olarak bulunur.

eMate 300 Appleın tasarladığı kişisel dijital asistan

eMate 300 Apple Computer tarafından Newton OS işletim sistemini çalıştıran düşük maliyetli bir dizüstü bilgisayar olarak eğitim pazarına tasarlanan, üretilen ve satılan bir kişisel dijital asistandır. Dahili bir klavye olan tek Newton Cihazıydı. EMate, 7 Mart 1997'de 799 ABD doları karşılığında tanıtıldı ve 27 Şubat 1998'de Apple Newton ürün grubu ve işletim sistemiyle birlikte durduruldu.

<span class="mw-page-title-main">Nokia 9210 Communicator</span>

Nokia 9210 Communicator Nokia tarafından 21 Kasım 2000 yılında piyasaya sunulan Nokia Communicator ailesine ait akıllı telefon. Seri 80 sisteminde çalıştı. Kapaklı telefon'dur ve enine açılır. Nokia 9110 Communicator modelinin 2. nesli oldu. Cihazın ardılı olarak Nokia 9300 ve Nokia 9500 Communicator geldi.

<span class="mw-page-title-main">XNU</span>

XNU, MacOS işletim sisteminde kullanılmak üzere Aralık 1996'dan beri Apple'da geliştirilen ve Darwin işletim sisteminin bir parçası olarak ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım olarak piyasaya sürülen bilgisayar işletim sistemi çekirdeğidir. Ayrıca, iOS, tvOS ve watchOS işletim sistemlerinin çekirdeği olarak da kullanılır. XNU, "X Not Unix"'in bir kısaltmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">RISC OS</span>

RISC OS orijinal olarak Cambridge, İngiltere'de Acorn Computers Ltd tarafından tasarlanmış bir bilgisayar işletim sistemidir. İlk olarak 1987'de piyasaya sürüldü, Acorn'un yeni Arşimet kişisel bilgisayarlarında kullanılmak üzere eş zamanlı olarak tasarladığı ARM yonga setinde çalışacak şekilde tasarlandı. RISC OS, adını desteklediği indirgenmiş komut seti bilgisayarı (RISC) mimarisinden alır.

Acorn Computers Ltd., Birleşik Krallık merkezli bir bilgisayar şirketiydi. Şirket, Aralık 1978 tarihinde Hermann Hauser ve Chris Curry tarafından kurulmuştur. Şirketin merkezi Cambridge'te yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">BBC Micro</span>

BBC Micro, Acorn Computers tarafından BBC Bilgisayar Okuryazarlığı Projesi kapsamında üretilen bir bir dizi mikrobilgisayar ve ilgili çevre birimleridir. 1 Aralık 1981 tarihinde piyasaya sürülmüş olup eğitime önem verilerek tasarlanmış, sağlamlığı, genişletilebilirliği ve işletim sisteminin kalitesi ile dikkat çekiyordu.