İçeriğe atla

Acharaka

Koordinatlar: 37°54′K 28°06′D / 37.900°K 28.100°D / 37.900; 28.100
Kontrol Edilmiş
Acharaca
Ἀχάρακα
Acharaca'da Pluto ve Kore'nin kutsal alanı
Türkiye üzerinde Acharaka
Acharaka
Turkey haritasındaki konumu.
KonumTürkiye Salavatlı, Sultanhisar, Aydın, Türkiye
BölgeKarya
Koordinatlar37°54′K 28°06′D / 37.900°K 28.100°D / 37.900; 28.100
TürYerleşim
Tarihçe
KurucuI. Antiohos Soter
Kültür(ler)Helenistik dönem
Buluntu(lar)Pluton tapınağı
Plüton ve Kore'nin kutsal alanı Acharaca, başka bir görünüm
Acharaca, Plüton ve Kore'nin kutsal alanı, tapınak

Acharaca (Eski YunancaἈχάρακα) Tralles'ten (günümüzde Aydın, Türkiye) Menderes üzerindeki Nysa'ya giden yol üzerinde Nysa'ya 4 km mesafede bulunan; Pluton tapınağı veya bir Ploutonion ve Charonium (Eski YunancaΧαρώνειον άντρον) adlı hastaların rahiplerin yönetimi altında iyileştirildiği bir mağarası olan bir yerleşimdir.[1] Bir zamanlar Charax (Χάραξ) adını taşıdığına dair bazı vurgular vardır, ancak bu isim Tralleis'e de ait olabilir.[2][3] Yerleşimin yeri günümüzde Sultanhisar yakınlarında Salavatlı kasabasının bulunduğu yerdir. Arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan eserler Aydın Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

Şehir MÖ 3. yüzyılın ilk yarısında I. Antiohos Soter tarafından kurulmuştur.[4]

Şehirde, Acharaca'da Pluto ve Kore (Persephone) adına bir kehanet merkezi bulunuyordu. Geniş bir koruluk, 6'ya 12 sütunlu, peripteral planlı bir Dor tapınağı[4] (kalıntıları hala mevcut) ve Charonium adı verilen bir mağara, bu kehanet merkezinin ana unsurlarıydı. Strabon şu gözlemlerde bulunmuştu: "...Hastalar buraya gelir ve mağaranın yakınındaki köyde, açık havada uyuyarak hastaları iyileştirme yöntemlerini rüyalarında gören deneyimli rahipler arasında yaşarlar. Rahipler, hastaları iyileştirmek için tanrılara yakarır ve sıklıkla onları mağaraya götürürler. Burada hastalar günlerce sessizce ve yemek yemeden kalırlar. Bazen hastalar kendi rüyalarını gözlemler, ancak bunların yorumu için rahiplere başvururlar. Bazıları içinse bu yer yasaklı ve ölümcüldür..."[5]

Pluto ve Kore'nin kutsal alanı Acharaca

Strabon ayrıca Acharaca'da düzenlenen bir festivali de anlatır. Her yıl Acharaca'da, halkın yoğun katılım gösterdiği bir festival düzenlenir. Özellikle bu dönemde, festivale katılanların burada gerçekleşen şifalar hakkında konuştuklarını görmek ve duymak mümkündür. Bu festival sırasında, jimnasyumdaki genç erkekler ve efebiler (ergenliğe yeni girmiş gençler), çıplak ve yağlanmış halde, gece yarısı gizlice bir boğayı alıp mağaraya götürürler. Boğa daha sonra serbest bırakılır ve kısa bir mesafe ilerledikten sonra düşüp ölür.[5]

Kaynakça

  1. ^ Strabo. Geographica. xiv. pp. 649, 650.  Sayfa numaraları Isaac Casaubon'un baskısına aittir.
  2. ^ Mary Ann Dwight (1849). Grecian and Roman Mythology. 2nd. New York: George P. Putnam. s. 443. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2018. 
  3. ^ Rose, Henry John; Edward Smedley; Hugh James Rose, (Ed.) (1845). Encyclopædia Metropolitana. XXI. Londra. s. 624. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2018. 
  4. ^ a b "The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, ACHARACA (Salavatli) Turkey". www.perseus.tufts.edu. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024. 
  5. ^ a b Strabo. Geographica. xiv. p. 650.  Sayfa numaraları Isaac Casaubon'un baskısına aittir.

 Bu maddenin şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir‎. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Acharaca". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray. 

Daha fazla okuma

  • Vedat İdil: Nysa ve Akharaka = Nysa ve Acharaca, İstanbul 1999,975-6934-04-2

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karabiga, Biga</span> Biganın bir beldesi

Karabiga, Çanakkale ilinin Biga ilçesine bağlı yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Klaros</span> Kehanet merkezi

Klaros, günümüzde İzmir'in Menderes ilçesi sınırlarında bulunan Kolofon antik kentinin kutsal alanı.

<span class="mw-page-title-main">Didyma</span>

Didyma, İyonya sahili üzerinde yer alan bir Antik Yunan kutsal alanıdır. Bu yer Apollo tapınağını içermektedir. Delphi'nin yanında Didyma, Helen dünyasının en ünlü kehanet merkezidir. İlk olarak Homeros'un Apollo'ya ilahisinde bahsedilmiştir. Kuruluşu okuma-yazma öncesi, hatta Ionia'nın Helen kolonizasyonundan da öncedir.

<span class="mw-page-title-main">Myus</span>

Myus, Aydın'nın Söke Ovası'nda, tarihi Karya bölgesinde yer alan bir Antik Yunan kenti. Yerleşke, İyon Birliği'ni oluşturan 12 İyon kentinden biridir. Ayrıca, Miletus ve Priene ile birlikte İyonca alt lehçesini konuşan üç şehirden biriydi. Bu üç şehir de Anadolu'nun batı kıyısının ortasında, Maeander Nehri'nin ağzına yerleştirilmiş İyon kolonileriydi.

<span class="mw-page-title-main">Dikaiarhos</span> MÖ 4. yüzyıl Yunan filozof ve coğrafyacı

Messanalı Dicaearchus, ayrıca Dicearchus veya Dicearch olarak da bilinen Yunan filozof, kartograf, coğrafyacı, matematikçi ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Halasarna</span> Yunanistana bağlı İstanköy adasında bulunan antik kent

Halasarna ya da Halisarna (Ἁλισάρνα), İstanköy adasının güney kıyısında bir antik Yunanistan kasabasıydı.

Pisidya'daki Sozopolis, Seleukos döneminde Apollonia (Ἀπολλωνία) ve Apollonias (Ἀπολλωνίας) olarak adlandırılan, eski Roma eyaleti Pisidya'da bir kasabaydı ve günümüzde Bulgaristan'da yer alan Haemimonto'daki Trakya Sozopolis'i ile karıştırılmamalıdır..

<span class="mw-page-title-main">Mesembria</span>

Mesembria antik Trakya'da önemli bir Yunan kentiydi. Euxine kıyısında ve Haemus Dağı'nın eteğinde bulunuyordu; sonuç olarak, Batlamyus tarafından yerleştirildiği Moesia'nın sınırları üzerindedir. Strabon, buranın Megaralı bir Dor kolonisi olduğunu ve kurucusu Menas'tan sonra orijinal olarak Menebria (Μενεβρία) olarak adlandırıldığını anlatır; Bizanslı Stephanos, orijinal adının kurucusu Melsas'tan gelen Melsembria (Μελσημβρία) olduğunu söyler; ve her iki yazar da -bria son ekinin Trakya dilinde kent anlamına geldiğini belirtmektedir. Euxine Denizi'nin Anonim Periplus'ına göre Mesembria, Darius'un İskit'e karşı seferi sırasında Kadıköylüler tarafından kuruldu; ancak Herodot'a göre, kısa bir süre sonra, İon İsyanı'nın bastırılmasından sonra, Bizans ve Kadıköy'den gelen kaçaklar tarafından kuruldu. Bununla birlikte, bu ifadeler, Trakya kasabasının başlangıçta Megaralılar tarafından kolonize edildiği ve daha sonra Bizans ve Halkedon'dan ek kolonistler aldığı varsayılarak uzlaştırılabilir. Mesembria, Euxine üzerinde Yunan Pentapolis'ini oluşturan kentlerden biriydi, diğer dördü Odessus, Tomi, Istriani ve Apolloniatae idi. Mesembria'dan tarihte nadiren bahsedilir, ancak Pomponius Mela, Yaşlı Pliny, ve Ptolemy tarafından kaydedildiği ve Peutinger Tablosunda göründüğü geç bir döneme kadar var olmaya devam etti. Dor kolonizasyonu MÖ 6. yüzyılın başlarına tarihlenmektedir ve kanıtlar, o andan itibaren önemli bir ticaret merkezi ve Apollonia'nın (Sozopol) rakibi olduğunu gösteriyor. Geri kalanı tipik İyon kolonileri olduğundan, Karadeniz kıyısındaki tek Dor kolonisi olarak kaldı. MÖ 425/4'te kent, Atina önderliğinde Delos Birliği'ne katıldı.

Karyanda güneybatı Anadolu'da antik Karya kıyısında bir kentti. Bizanslı Stephanus burayı Myndos ve Kos yakınlarında bir şehir ve liman (λίμην) olarak tanımlıyor. Ancak Stephanus'un metnindeki λιμήν, bir düzeltme veya değişikliktir: el yazmaları λίμνη ('göl') kelimesini kullanır. Strabo, Karyanda'yı Myndos ile Bargilya arasına yerleştirir ve ortak metne göre onu "bir göl ve onunla aynı adı taşıyan bir ada" olarak tanımlar; dolayısıyla bilgilerini Strabon'dan alan Stephanus'un metinleri Strabon'un metinleriyle örtüşmektedir. Pliny sadece Karyanda adasından bir kasabayla bahseder; ancak o pasajda da yalnızca adaları sıralar. Başka bir pasajda Karyanda'nın ana karada bir yer olduğundan bahseder ve Pomponius Mela da aynısını yapar.

<span class="mw-page-title-main">Gortina</span>

Gortina, Homerosik şiirlerde Γορτύν biçiminde görünen antik Girit'in bir kasabasıydı; ancak daha sonra genellikle Gortyna (Γόρτυνα) olmuştur. Bizanslı Stephanus'a göre başlangıçta Larissa (Λάρισσα) ve Cremnia veya Kremnia (Κρήμνια) olarak adlandırılmıştır.

Corycus veya Korikos, aynı adı taşıyan bir dağın yakınında, İyonya'nın bir kasabasıdır. Kıyıya yakın bir yerdedir ve Korykos'un Erithrai topraklarında olduğunu söyleyen Thukididis tarafından alıntılanmıştır. Thukididis, Korikos'un M.Ö. 412 yılında Peloponez Savaşı sırasında bulunduğu yer olduğunu yazar. Alkibiadis ve Chalcideus mahkûmlarını serbest bıraktılar ve Sakız Adası'nın Delosn Birliği'nden ayrılmasına neden olmak için komplo kurdular. Daha sonra Spartalı Astyochus da filonun komutasını almak için Milet'e gittiğinde Korikos'taydı. Bir zamanlar Corycaei adı verilen korsan bir halkın yaşadığı bu bölge, tüccarların gemilerinde neler olduğunu ve nereye gittiklerini öğrenmek için çeşitli limanlarda casuslar bulundurarak ticaretlerini sistematik bir şekilde yürütüyorlar ve denizde onlara saldırıp, soyuyorlardı. Strabon'un bahsettiği atasözü buradan gelir. Hekataios'un Asya'sından alıntı yapan ve Strabo'nun pasajından alıntı yapan Bizanslı Stefanos, şehrin Erythrae topraklarında olduğunu yineler. MÖ 191'de Korikos Muharebesi'nin yapıldığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Olba</span>

Olba veya Olbe, günümüzde Türkiye'nin güneyinde yer alan, Roma'nın Isauria eyaletinde bulunan antik bir şehir ve ayrıca Katolik Kilisesi'nin Latince itibari yerler listesine dahil bir piskoposluktur. Yaklaşık 1.200 m rakımlı yüksek bir platoda yer almaktadır. Strabon'a göre, Olba, Cyinda ve Soles'e hâkim dağlık bölgede bulunmaktadır. Olba'ya ayrıca güneybatıda yaklaşık 30 km uzaklıktaki Canytellis (Kanlıdivane) şehri de aitti.

Orthosia veya Orthasia Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde yerleşim gören antik Karya kenti.

Harpagion Antik Troad veya Thukydides'in bahsettiği üzere Mysia bölgesinde bir kenttir. Kentin sahip olduğu topraklar Harpageia veya Harpagia (Ἁρπάγια) diye anılmaktaydı. Granicus nehrinin ağzının yakınında, Priapos ile Kyzikos arasında bulunmaktaydı. M.Ö. 448/7 ile M.Ö. 429/8 yılları arasındaki Atina haraç kayıtlarından Delos Birliği'ne dahil bir kent olduğu anlaşıkmaktadır. Thukydides, Kynossema Muharebesi'nden üç gün sonra Peloponez Savaşı sırasında Atinalıların Harpagion ve Priapus'ta Bizantion'dan gelen sekiz gemiyi ele geçirdiğini yazmaktadır.

Polymedium ya da Polymedion, Palamedium veya Polymedia, antik Aiolis bölgesinde bulunan, Lekton burnu ile Assos arasında ve ilkinden 40 stadyum mesafede bulunan küçük bir kasabaydı.

Thynias birçok antik yazarın eserinde bahsettiği, Pontus Euxinus kıyısındaki bir burunda yer alan bir Antik Trak kentiydi. Muhtemelen bir zamanlar Thyni toprağı olan Salmydessos'un kuzeyinde yer almaktaydı ancak Strabon bu bölgenin Apollonia halkına ait olduğundan bahsetmektedir. Yaşlı Plinius'a göre kent burnun biraz güneyinde konumlanmaktaydı.

Phthira, antik Karya'da bulunan bir dağdı ve Yunan olmayan Phthires halkı tarafından iskan edilmişti. Bu dağ, açıkça Homeros'un İlyada'sında "ağaç taçlı" olarak adlandırdığı Phtheiron oros ile aynıdır. Hekataios'a göre bu dağ, Latmus Dağı ile aynıydı, ancak buranın Latmus Dağı'na paralel uzanan Grium Dağı ile aynı olduğunu düşünenler vardı.

Ilbıra veya İlbir Dağları, antik dönemde Grium veya Grion Dağı, Aydın ve Muğla illerine yayılan Latmos Dağı'na paralel olarak uzanan, Latmik Körfezi'nin batı tarafında bulunan ve Anadolu'nun antik Karia bölgesindeki Milet civarından Milas yakınlarındaki Euromos'a kadar uzanan bir dağ zinciridir. Bazıları bu yeri Homeros'un İlyada'sında bahsettiği Phthira yeriyle özdeşleştirdiler.

<span class="mw-page-title-main">Antik Magnesia</span>

Magnesia Antik Yunanistan'ın bir bölgesiydi ve sonunda antik Tesalya tarafından özümsendi. Başlangıçta Magnetler (Μάγνητες) tarafından iskan edilen Magnesia, batıda Ossa ve Pelion dağları ile doğuda deniz arasında uzanan uzun ve dar bir toprak parçasıydı. Kuzeyden Peneius Nehri'nin ağzından güneyde Pagasaean Körfezi'ne kadar uzanıyordu. Magnetler, Amfiktiyonik Birliği'nin üyesiydi ve Homeros zamanında bu bölgeye yerleşmişlerdi. İlyada 'da da bahsedilmektedirler.

Achaiion, Achaeïum veya Achaeum antik Troad'un Tenedos Peraia'sında bir kasabaydı. Bu bölgede bulunan bazı bronz sikkelerin üzerinde bulunan AX (ACH) işaretinin Louis Robert tarafından Ach(aiion)'una atıfta bulunduğu belirtiliyor, ancak diğer nümizmatikler sikkeleri Achilleion'a atfediyor.