İçeriğe atla

Acacus Dağları

Koordinatlar: 24°50′K 10°20′D / 24.833°K 10.333°D / 24.833; 10.333
Sahara'nın parçası batı Libya'da Acacus dağları
Tadrart Acacus kaya sanatı
UNESCO Dünya Mirası
Şimdi çöl olan yerde zürafa ve diğer hayvanları gösteren kaya sanatı
KonumLibya Libya
KriterKültür: iii[1]
Referans[1] 287[1]
Tescil1985[1] (9ncu oturum)
Uzatmahttp://whc.unesco.org/en/list/287
BölgeArap Ülkeleri
Tadrat Acacus'da kaya sanatı
Tadrart Acacus'da kaya biçimlenmesi

Acacus Dağları (Arapça: تدرارت أكاكوس) Sahra'nın bir parçası olan batı Libya çöllerindeki bir dağ dizisi formu. Onlar Libya'nın doğusundaki Ghat şehrinde konumlanır ve Cezayir sınırından yaklaşık 100 km kuzeye yayılır. Tadrart ın anlamı bu bölgenin doğal dili (Tamahak dili)nde 'dağ' anlamındadır. Alan özellikle tarih öncesi kaya sanatı süslemelerine sahiptir.

Acacus dağları yeryüzeylerinin geniş bir değişimine sahiptir. Bunlar kemerler, dar geçitler, ayrılmış kayalar ve derin vadilerdir. Uzaktan görülebilen büyük işaretler Afzejare ve Tin Khlega kemerini içerir. Bu alan sahranın en çorak yeri olmasına rağmen dağlarda Calotropis procera adı verilen tedavi edici olarak kullanılan bitkiler, pınarlar ve kuyular vardır.[2]

Alan, onun kaya sanatı oluşuyla tanınır ve UNESCO tarafından 1985 yılında boyamaları ve oymaları nedeniyle Dünya Mirası listesi listesinde yer alır. Boyamalar 12.000 MÖ'den 100 MS ya tarihlenir ve bu alanda kültürel ve doğal değişimleri yansıtır.[1] Zürafa, fil, deve kuşu ve deve gibi hayvan resimleri ve oymaları, ayrıca insan ve at vardır. İnsanlar çeşitli günlük yaşam durumlarında vurgulanır, örnek olarak müzik yaparken ve dans ederken.[3][4]

Kaynakça

  1. ^ a b c d "UNESCO Fact Sheet". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2010. 
  2. ^ Kjeilen, Tore (2009) "Acacus Mountains: Total wilderness" 23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. LookLex Ltd.
  3. ^ Jebel Acacus Map and Guide (Harita) (1st bas.). 1:100,000, inset 1:400,000. Tourist and cave art information. EWP tarafından harita. EWP. 2006. ISBN 0906227-933. 
  4. ^ "Acacus Rock Art Photo Gallery". 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2010. 

Hakkında yazılmış bazı kitaplar

  • Minozzi S., Manzi G., Ricci F., di Lernia S., and Borgognini Tarli S.M. (2003) "Nonalimentary tooth use in prehistory: an Example from Early Holocene in Central Sahara (Uan Muhuggiag, Tadrart Acacus, Libya)" American Journal of Physical Anthropology 120: pp. 225–232;
  • Mattingly, D. (2000) "Twelve thousand years of human adaptation in Fezzan (Libyan Sahara)" in G. Barker, Graeme and Gilbertson, D.D. (eds) The Archaeology of Drylands: Living at the Margin London, Routledge, pp. 160–79;
  • Cremaschi, Mauro and Di Lernia, Savino (1999) "Holocene Climatic Changes and Cultural Dynamics in the Libyan Sahara" African Archaeological Review 16(4): pp. 211–238;
  • Cremaschi, Mauro; Di Lernia, Savino; and Garcea, Elena A. A. (1998) "Some Insights on the Aterian in the Libyan Sahara: Chronology, Environment, and Archaeology" African Archaeological Review 15(4): pp. 261–286;
  • Cremaschi, Mauro and Di Lernia, Savino (eds., 1998) Wadi Teshuinat: Palaeoenvironment and Prehistory in South-western Fezzan (Libyan Sahara) Florence, Insegna del Giglio;
  • Wasylikowa, K. (1992) "Holocene flora of the Tadrart Acacus area, SW Libya, based on plant macrofossils from Uan Muhuggiag and Ti-n-Torha Two Caves archaeological sites" Origini 16: pp. 125–159;
  • Mori, F., (1960) Arte Preistorica del Sahara Libico Rome, De Luca;
  • Mori, F., (1965) Tadrart Acacus, Turin, Einaudi;

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afrika</span> kıta

Afrika, yüzölçümü ve nüfus yoğunluğu açısından dünyanın en büyük ikinci kıtasıdır. Kendisine bitişik kabul edilen adalar ile birlikte 30,8 milyon km²'lik alanı ile dünya yüzölçümünün %6'sını ve dünya üzerindeki toprakların %24,4'ünü kapsar. 1 milyar kişilik nüfusuyla dünya nüfusunun %15'ini barındırır. Afrika, kuzeyde Akdeniz, güneyde Hint Okyanusu, batıda Atlas Okyanusu, doğuda Sina Yarımadası, Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı ile çevrelenmiştir. Madagaskar'ı ve çeşitli takımadaları bünyesinde barındırır. Kıtada 54 adet diplomatik olarak tanınmış bağımsız devlet, dokuz bölge ve 3 adet de sınırlı tanınmış devlet bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sahra</span> Afrikada bir çöl

Sahra ya da Büyük Sahra, Afrika'nın kuzeyinde yer alan, kıtanın ortası ile kuzeyini ayıran 9 milyon km² büyüklüğünde bir çöl. Dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Antarktika ve Arktika'nın ardından en büyük üçüncü çöldür. Yaklaşık olarak Afrika kıtasının %30’u kadardır.

<span class="mw-page-title-main">Obsidyen</span> doğal olarak oluşan volkanik cam

Obsidiyen ya da cam kaya, ekstrüzif doğal olarak magmatik bir kaya olarak oluşan volkanik bir cam formudur.

David Gibbins Kanadalı sualtı arkeoloğu ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Afrika'da 145 Dünya Mirası belirlemiştir. Bu sit alanları 35 ülkede yer almaktadır.

Bu liste, Arap Devletlerindeki Dünya Mirasları Listesidir. Listedeki sitelerin bazılar coğrafi olarak Asya'da, bazıları ise Afrika'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tano dilleri</span>

Tano dilleri, Amerika Birleşik Devletlerinib New Mexico, Kansas, Oklahoma ve Teksas eyaletleri ile Meksika'da konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi.

<span class="mw-page-title-main">Yukarı Mısır</span>

Yukarı Mısır Mısır' da, adı ile de bilinen Nil Irmağı vadisinin iki yanı boyunca uzanan, güney ucunda Nübye ve kuzey yönüne doğru akan Nil' in Akdeniz' e ulaşmasından önce başlayan Aşağı Mısır bölgesine kadar uzanan bölgeye verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Tassili n'Ajjer</span>

Tassili n'Ajjer Sahra Çölü'nün Cezayir bölümünde yer alan sıradağlardır. Güney-doğu Cezayir'de, Libya ve Nijer sınırında bulunan geniş bir platodur ve 72.000 km2'lik bir alanı kapsar. Geçmiş dönemde bu yer, nehirleri ve gölleri içerdiğinden sulak alan idi. Bu nehir sularının şekil verdiği tepeler günümüze de ulaşarak bu bölgeyi ilginç kılmaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 2250 metredir. Bölge UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aïr Dağları</span>

Aïr Dağları veya Aïr Masifi Nijer'in kuzeyinde Sahra Çölü'nde bulunan üçgen şeklinde bir masiftir. Yaklaşık 1.800 m yüksekliğe erişmekte ve 84,000 km² alana yayılmaktadır. 17. paralelin kuzeyinde, çölün ortasında, 500 ve 900 m arasında ortalama yükseltisi olan Aïr platosunda yer almaktadır. Sahel ada iklimi nedeniyle kırsal ve tarım topluluklarını barındırırken, çarpıcı jeolojik ve arkeolojik özellikleri de bulunmaktadır. Bu bölgenin tarih öncesi geçmişini araştırmak için bölgede önemli arkeolojik kazılar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zhoukoudian</span>

Zhoukoudian, Çin'in başkenti Pekin'de bulunan bir mağaradır. Pekin Adamı olarak adlandırılan Homo erectusun ilk örnekleri ve büyük devekuşu Pachycrocuta brevirostrisin kalıntıları da dahil olmak üzere birçok arkeolojik buluşlar gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nan Madol</span> Mikronezya, Pohnpei Adasının doğu kıyısına bitişik arkeolojik bir bölgedir

Nan Madol, Pohnpei Adasının doğu kıyısına bitişik arkeolojik bir bölgedir ve yaklaşık 1628 yılına kadar Saudeleur Hanedanlığına başkentlik yapmıştır. Günümüzde, Batı Pasifik Okyanusu'ndaki Mikronezya Federal Devletleri'nin Pohnpei ilinin Madolenihmw ilçesine bağlıdır. Bir lagünün içinde inşa edilen şehir, bir kanal ağı ile birbirine bağlı olan bir dizi küçük yapay adadan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İskandinav Tunç Çağı</span>

İskandinav Tunç Çağı veya Kuzey Tunç Çağı, MÖ 1700-500 yılları arasında, İskandinav Yarımadası'nın güney kesimlerinde sürmüş olan bir dönemdir. İskandinav Taş Çağının devamıdır ve bundan sonra Roma Öncesi Demir Çağı yaşanmıştır. Bu döneme ait arkeolojik kalıntılar oldukça fazla olmasına rağmen, yazılı kaynakların olmamasından ötürü etnik ve dilsel konulara ait pek fazla bilgi bulunamamıştır. Bazı bilim insanları bu çağın Finlandiya, Estonya, Pomeranya ve Almanya'nın kuzeyinde de yaşandığını düşünmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Çad dilleri</span>

Çad dilleri, Kuzey Nijerya, Güney Nijer, Çad, Güney Orta Afrika Cumhuriyeti ve Kuzey Kamerun'un yer aldığı Sahel’in bazı bölgelerinde konuşulan ve 150 dili içeren Afro-Asyatik dil ailesinin bir koludur. En çok konuşulan Çad dili Hausaca, bir lingua franca olarak Batı Afrika'nın doğusunda kalan iç bölgelerde konuşulmaktadır.

Balangoda İnsanı ya da Balangoda Adamı, Sri Lanka'nın Geç Kuvaterner dönemine ait homininleri ifade eder. Terim başlangıçta adanın Mezolitik 'Balangoda Kültüründen' sorumlu olan Balangoda yakınlarındaki alanlardaki anatomik olarak modern Homo sapiens'e atıfta bulunmak için ortaya atıldı. Balangoda İnsanı'nın mağaralardaki ve diğer yerlerdeki arkeolojik serilerden elde edilen en eski kanıtı, 38.000 GÖ'ye ve bulunan iskelet kalıntılarında 30.000 GÖ'ye kadar uzanmaktadır; bu, aynı zamanda Güney Asya'daki anatomik olarak modern insanların güvenilir bir şekilde ortaya çıkarılmış en erken tarihli kaydıdır. İskelet parçalarının yanında keşfedilen kültürel kalıntılar arasında 28.500 GÖ'ye tarihlenen geometrik mikrolitler yer almaktadır ve bunlar Afrika'daki bazı alanlarla birlikte bu tür taş aletlerin en eski kaydını temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hemudu kültürü</span>

Hemudu kültürü, Çin'in Zhejiang eyaletinde Hangzhou Körfezi'nin güneyinde MÖ 5500'den 3300'e kadar var olan bir Neolitik kültürdü. Kültür, sırasıyla MÖ 4000 öncesi ve sonrası olmak üzere erken ve geç evrelere ayrılmaktadır. Ningbo'nun 22 km kuzeybatısındaki Hemudu'daki yerleşim 1973'te keşfedilmiş olup Hemudu bölgeleri de Yuyao kentindeki Tianluoshan'da ve Zhoushan adalarında keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">İgnatyevka Mağarası</span>

İgnatyevka Mağarası, Rusya'nın güneyinde, Ural Dağları'ndaki Belaya nehrinin bir kolu olan Sim Nehri kıyısındaki büyük bir kireçtaşı mağarasıdır. Mağarada 1980 yılında bir kadın figürünün parietal duvar resmi keşfedildi. Mağara resmindeki kadının bacakları arasındaki yirmi sekiz kırmızı noktanın kadın adet döngüsünü temsil ettiğine inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kobustan Petroglifleri</span>

Gobustan Kaya Sanatı, tarih öncesi ve Orta Çağ dönemlerinin flora ve faunasını, avcılığını, yaşam tarzlarını ve kültürünü temsil etmektedir. Kayalara yapılan oymalarda ilkel adamlar, dans ritüelleri, ellerinde mızraklı adamlar, hayvanlar, boğa güreşleri, deve kervanları, güneş ve yıldız resimleri yer almaktadır. Bu oymaların tarihi 5.000 – 20.000 yıl öncesine kadar gitmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kapsa kültürü</span>

Kapsa kültürü, MÖ 8.000'den 2.700'e kadar süren Mağrip merkezli bir Mezolitik ve Neolitik kültürdü. Adını Roma döneminde Capsa olarak bilinen Tunus'un Kafsa kentinden almıştır.