Acıcılık
Acıcılık veya Dolorizm (Fransızca: Dolorisme; İngilizce: Dolorism), acı kavramını yaşamın anlamına, ahlakın ve erdemin merkezine yerleştirerek hazcılık öğretisinin karşıtı olan düşünsel, manevi ve dini[1] doktrinlerin genel adı; aynı zamanda edebî ve felsefi bir akımdır.[2] Temelleri Antik Yunan felsefesine dayanan kinizm öğretisi ve acıyı yücelten diğer öğretiler, dolorizm kavramına girer. Dolorizm, insanın özgür ve güçlü bir varlık olarak yaşamını sürdürebilmesi, gerçek mutluluğa ve erdeme ulaşabilmesi için hazdan uzaklaşıp, acıya katlanması ve onu yüceltmesi gerektiğini öngörür.
Etimoloji
Fransızca sözcük olan "dolorisme" ve "doloriste" terimleri 20. yüzyılın ilk yarısında Latince "dŏlŏr", "-ōris" "fiziksel acı, ıstırap" anlamına gelen sözcüklerden türetilmiştir.[3][4] Terim, Türkçeye "acıcılık" olarak geçmiştir.
Hristiyan dolorizmi
Hristiyanlıkta, özellikle Katoliklik'te ama aynı zamanda Kalvinizm'de de acı çekmek inananlar için Tanrı'ya yaklaşmanın bir aracı olarak görülür.[5] Bu bazen dolorizm olarak tanımlanır. Bu tanımlama öncelikle Nasıralı İsa'nın çektiği acılardan sonra kurtuluşa ermesine, insanlığın günahlarından arınmasına hizmet ettiği inancına ve acı çekerek bu modeli takip etmeye davet edilen, dolayısıyla bu anlayışı eleştiren yazarların bakış açısına göre suçlu hissettirilen İsa'nın Çilesi'nin Hristiyanlıktaki temsiline ve yorumuna dayanmaktadır.[6]
Katolik Papa XII. Pius, dolorizmin Hristiyanlar için ahlaki bir zorunluluk olmadığını ilan etmiştir.[1]
Mesih'in acısının yüceltilmesi, oğlunun kaybından acı çeken bir anne olarak Meryem kültünün bazı yönlerine, örneğin "Meryem Ananın Yakarışı" (Latince: Beata Maria Virgo Perdolens) unvanına veya figürüne aktarılmıştır.[7]
Bazı filozoflar, özellikle Baruch Spinoza ve Friedrich Nietzsche ya da son zamanlarda Michel Onfray, Hristiyan dolorizmine karşıt fikirler açıklamışlardır.[8][9][10] Nietzsche'nin çalışmaları, örneğin Genealogy of Morals ya da geliştirdiği üstinsan figürü, bu anlamda eleştirilerle doludur. Ancak bazılarına göre Nietzsche, dolorizmin kurtarıcı olmayan başka bir biçimini savunur.
Sanat alanında dolorizm
Dolorizm aynı zamanda varoluşçuluğa karşı çıkan ve acının değerini yücelten, Julian Teppe'nin öncülüğünü ve teorisyenliğini yaptığı 20. yüzyıl Fransız edebiyat akımına verilen isimdir.[11] Teppe ve arkadaşlarının yayımlamış olduğu Revue Doloriste adlı dergi ile Bir Olağandışılık Savunusu: Acıcılık Manifestosu (1935)[12] ve Acının Buyurganlığı (1936) adlı yapıtlar yoluyla yayılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Claude, Langlois (2016). V. Catholicisme, douleur et dolorisme"Le Continent théologique". Rennes: Presses universitaires de Rennes: 83-94. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
- ^ Hançerlioğlu, Orhan (1989). Felsefe Sözlüğü (7 bas.). Remzi Kitabevi. s. 7. ISBN 975-14-0089-9.
- ^ Gaffiot, Félix (1934). Dictionnaire Latin-Français. Paris: Hachette. s. 1701. 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2024.
- ^ "dolorisme" (Fransızca). Ulusal Metin ve Sözcük Kaynakları Merkezi. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Gillot, Frédéric (1994). "Approche psycho-sociale du douloureux chronique" (Fransızca). Centre d'évaluation et de traitement de la douleur — CHU de Nantes.
Otantik Hristiyan dolorizmi, acıyı Tanrı'yla ilişkimizin en mükemmel yeri olarak görmemizi ve bu nedenle onu kışkırtmasak bile onu aramamızı önerir. (L'authentique dolorisme chrétien propose de voir la douleur comme le lieu par excellence de la relation à dieu et donc de la rechercher, quand ce n'est pas de la provoquer.)
- ^ Lévy, Isabelle (2013). "La douleur: signification, expression, syndrome méditerranéen". Revue internationale de soins palliatifs (Fransızca). 28: 215-219. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
Yirmi yüzyılı aşkın bir süredir Katolik geleneği, insanı İsa'nın Çilesi'ne yaklaştırmak için acı ve ıstırabı yüceltmiştir. Curé d'Ars'a göre, "Hastalık haçı cennete giden merdivendir. Tanrı'nın gözleri önünde acı çekmek ne kadar güzeldir. Acı, ruhu ve bedeni arındırmanın bir yolu, kurtuluşa giden bir yol haline gelir." (Pendant plus de vingt siècles, la tradition catholique a exalté la souffrance et le dolorisme pour que l’Homme se rapproche intérieurement de la Passion du Christ. Selon le curé d’Ars, La croix de la maladie, c’est l’échelle du ciel. Qu’il est bon de souffrir sous les yeux de Dieu. La douleur devient une voie de purification de l’âme et du corps, un chemin de rédemption.)
- ^ Planté, Christine (2002). Masculin/féminin dans la poésie et les poétiques du. PUL (Fransızca). Lyon: Presses universitaires de Lyon. s. 217.
Bu nedenle, Acıların Annesi kültü, oğlunun acısı kültünü yansıtmak için geliştirilmiş gibi görünmektedir; Meryem Ana, psikanalistler tarafından atıfta bulunulan ayna anne rolünü oynamaktadır. (Le culte de la Mère de la Douleur paraît donc avoir été développé pour refléter comme en miroir le culte de la douleur de son fils, la Vierge Marie jouant le rôle de mère miroir dont parlent les psychanalystes)
- ^ Michel, Onfray (28 Temmuz 2011). Soyez vaches, Nietzsche, une vie philosophique. Le Point. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
O [Nietzsche], acıklı ve hayata aykırı olarak gördüğü Hristiyan değerlerini her zaman reddederken, İsa'yı İnciller tarafından ihanete uğramış bir kahraman olarak gördü. (S'il [Nietzsche] a toujours récusé les valeurs chrétiennes, selon lui doloristes et contraires à la vie, il voit Jésus comme un héros positif trahi par les Evangiles.)
- ^ Rognon, Frédéric (2012). Causerie du Cycle de conférences sur le plaisir — L'Hédonisme (PDF). s. 9. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
- ^ Christian, Godin (2018). Éditions Champ Vallon (Ed.). Encyclopédie conceptuelle et thématique de la philosophie (Fransızca). Éditions Champ Vallon. ISBN 979-10-267-0805-6.
Hayatı karalamak için acıdan yararlanmak, acıyı meşrulaştırmak, onu sürdürmek, artırmaktır, der Nietzsche (...) Ancak bu eleştiri, acının bir anlamı olabileceğini varsayar (üstinsan bunun somutlaşmış halidir, çünkü hem Hristiyan dolorizmini hem de Budist narkotizmi reddeder.) (Tirer parti de la souffrance pour calomnier la vie, justifier la douleur, c'est la perpétuer, l'accroître, dit Nietzsche. (...) Mais cette critique suppose que la souffrance peut avoir un sens (le surhomme en est l'incarnation car il refuse à la fois le dolorisme chrétien et le narcotisme bouddhique).)
- ^ Hyman, Stanley Edgar (15 Haziran 1946). Comment. The New Yorker (İngilizce). 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
Şu anda en sevdiğimiz Fransız edebiyat akımı, Varoluşçuluğa tercih ettiğimiz Dolorizm. Dolorizm, sefaletin sizin için iyi olduğunu ve bir yazarın yerine getirebileceği en asil işlevin okurlarına mümkün olduğunca çok sefalet yaşatmak olduğunu savunur. Hem Amerikalı hem de Fransız pek çok yazar muhtemelen yıllardır farkında olmadan Dolorist olmuştur. Artık tam bir edebi tatmin duygusu için tüm malzemelere sahipler: örgütlü bir hareket, bir lider (bu durumda M. Julien Teppe; bir manifesto ve bir ödül). (Our favorite French literary movement at the moment is Dolorism, which we much prefer to Existentialism. Dolorism holds that misery is good for you and that the noblest function the writer can perform is to give his readers as much of it is possible. Many writers, American as well as French, have probably been Dolorists for years without knowing it. Now they have all the ingredients for a complete sense of literary fulfillment: an organized movement, a leader (in this case, one M. Julien Teppe; a manifesto, and a prize.))
- ^ Teppe, Julien (1973). Apologie pour l'anormal: Ou Manifeste du dolorisme suivi de Dictature de la douleur. Vrin. 28 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2024.
