İçeriğe atla

Acıcılık

Acıcılık veya Dolorizm (FransızcaDolorisme; İngilizceDolorism), acı kavramını yaşamın anlamına, ahlakın ve erdemin merkezine yerleştirerek hazcılık öğretisinin karşıtı olan düşünsel, manevi ve dini[1] doktrinlerin genel adı; aynı zamanda edebî ve felsefi bir akımdır.[2] Temelleri Antik Yunan felsefesine dayanan kinizm öğretisi ve acıyı yücelten diğer öğretiler, dolorizm kavramına girer. Dolorizm, insanın özgür ve güçlü bir varlık olarak yaşamını sürdürebilmesi, gerçek mutluluğa ve erdeme ulaşabilmesi için hazdan uzaklaşıp, acıya katlanması ve onu yüceltmesi gerektiğini öngörür.

Etimoloji

Fransızca sözcük olan "dolorisme" ve "doloriste" terimleri 20. yüzyılın ilk yarısında Latince "dŏlŏr", "-ōris" "fiziksel acı, ıstırap" anlamına gelen sözcüklerden türetilmiştir.[3][4] Terim, Türkçeye "acıcılık" olarak geçmiştir.

Hristiyan dolorizmi

Hristiyanlıkta, özellikle Katoliklik'te ama aynı zamanda Kalvinizm'de de acı çekmek inananlar için Tanrı'ya yaklaşmanın bir aracı olarak görülür.[5] Bu bazen dolorizm olarak tanımlanır. Bu tanımlama öncelikle Nasıralı İsa'nın çektiği acılardan sonra kurtuluşa ermesine, insanlığın günahlarından arınmasına hizmet ettiği inancına ve acı çekerek bu modeli takip etmeye davet edilen, dolayısıyla bu anlayışı eleştiren yazarların bakış açısına göre suçlu hissettirilen İsa'nın Çilesi'nin Hristiyanlıktaki temsiline ve yorumuna dayanmaktadır.[6]

Katolik Papa XII. Pius, dolorizmin Hristiyanlar için ahlaki bir zorunluluk olmadığını ilan etmiştir.[1]

Mesih'in acısının yüceltilmesi, oğlunun kaybından acı çeken bir anne olarak Meryem kültünün bazı yönlerine, örneğin "Meryem Ananın Yakarışı" (Latince: Beata Maria Virgo Perdolens) unvanına veya figürüne aktarılmıştır.[7]

Bazı filozoflar, özellikle Baruch Spinoza ve Friedrich Nietzsche ya da son zamanlarda Michel Onfray, Hristiyan dolorizmine karşıt fikirler açıklamışlardır.[8][9][10] Nietzsche'nin çalışmaları, örneğin Genealogy of Morals ya da geliştirdiği üstinsan figürü, bu anlamda eleştirilerle doludur. Ancak bazılarına göre Nietzsche, dolorizmin kurtarıcı olmayan başka bir biçimini savunur.

Sanat alanında dolorizm

Dolorizm aynı zamanda varoluşçuluğa karşı çıkan ve acının değerini yücelten, Julian Teppe'nin öncülüğünü ve teorisyenliğini yaptığı 20. yüzyıl Fransız edebiyat akımına verilen isimdir.[11] Teppe ve arkadaşlarının yayımlamış olduğu Revue Doloriste adlı dergi ile Bir Olağandışılık Savunusu: Acıcılık Manifestosu (1935)[12] ve Acının Buyurganlığı (1936) adlı yapıtlar yoluyla yayılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Claude, Langlois (2016). V. Catholicisme, douleur et dolorisme"Le Continent théologique". Rennes: Presses universitaires de Rennes: 83-94. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. 
  2. ^ Hançerlioğlu, Orhan (1989). Felsefe Sözlüğü (7 bas.). Remzi Kitabevi. s. 7. ISBN 975-14-0089-9. 
  3. ^ Gaffiot, Félix (1934). Dictionnaire Latin-Français. Paris: Hachette. s. 1701. 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2024. 
  4. ^ "dolorisme" (Fransızca). Ulusal Metin ve Sözcük Kaynakları Merkezi. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Gillot, Frédéric (1994). "Approche psycho-sociale du douloureux chronique" (Fransızca). Centre d'évaluation et de traitement de la douleur — CHU de Nantes. Otantik Hristiyan dolorizmi, acıyı Tanrı'yla ilişkimizin en mükemmel yeri olarak görmemizi ve bu nedenle onu kışkırtmasak bile onu aramamızı önerir. (L'authentique dolorisme chrétien propose de voir la douleur comme le lieu par excellence de la relation à dieu et donc de la rechercher, quand ce n'est pas de la provoquer.) 
  6. ^ Lévy, Isabelle (2013). "La douleur: signification, expression, syndrome méditerranéen". Revue internationale de soins palliatifs (Fransızca). 28: 215-219. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. Yirmi yüzyılı aşkın bir süredir Katolik geleneği, insanı İsa'nın Çilesi'ne yaklaştırmak için acı ve ıstırabı yüceltmiştir. Curé d'Ars'a göre, "Hastalık haçı cennete giden merdivendir. Tanrı'nın gözleri önünde acı çekmek ne kadar güzeldir. Acı, ruhu ve bedeni arındırmanın bir yolu, kurtuluşa giden bir yol haline gelir." (Pendant plus de vingt siècles, la tradition catholique a exalté la souffrance et le dolorisme pour que l’Homme se rapproche intérieurement de la Passion du Christ. Selon le curé d’Ars, La croix de la maladie, c’est l’échelle du ciel. Qu’il est bon de souffrir sous les yeux de Dieu. La douleur devient une voie de purification de l’âme et du corps, un chemin de rédemption.) 
  7. ^ Planté, Christine (2002). Masculin/féminin dans la poésie et les poétiques du. PUL (Fransızca). Lyon: Presses universitaires de Lyon. s. 217. Bu nedenle, Acıların Annesi kültü, oğlunun acısı kültünü yansıtmak için geliştirilmiş gibi görünmektedir; Meryem Ana, psikanalistler tarafından atıfta bulunulan ayna anne rolünü oynamaktadır. (Le culte de la Mère de la Douleur paraît donc avoir été développé pour refléter comme en miroir le culte de la douleur de son fils, la Vierge Marie jouant le rôle de mère miroir dont parlent les psychanalystes) 
  8. ^ Michel, Onfray (28 Temmuz 2011). Soyez vaches, Nietzsche, une vie philosophique. Le Point. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. O [Nietzsche], acıklı ve hayata aykırı olarak gördüğü Hristiyan değerlerini her zaman reddederken, İsa'yı İnciller tarafından ihanete uğramış bir kahraman olarak gördü. (S'il [Nietzsche] a toujours récusé les valeurs chrétiennes, selon lui doloristes et contraires à la vie, il voit Jésus comme un héros positif trahi par les Evangiles.) 
  9. ^ Rognon, Frédéric (2012). Causerie du Cycle de conférences sur le plaisir — L'Hédonisme (PDF). s. 9. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. 
  10. ^ Christian, Godin (2018). Éditions Champ Vallon (Ed.). Encyclopédie conceptuelle et thématique de la philosophie (Fransızca). Éditions Champ Vallon. ISBN 979-10-267-0805-6. Hayatı karalamak için acıdan yararlanmak, acıyı meşrulaştırmak, onu sürdürmek, artırmaktır, der Nietzsche (...) Ancak bu eleştiri, acının bir anlamı olabileceğini varsayar (üstinsan bunun somutlaşmış halidir, çünkü hem Hristiyan dolorizmini hem de Budist narkotizmi reddeder.) (Tirer parti de la souffrance pour calomnier la vie, justifier la douleur, c'est la perpétuer, l'accroître, dit Nietzsche. (...) Mais cette critique suppose que la souffrance peut avoir un sens (le surhomme en est l'incarnation car il refuse à la fois le dolorisme chrétien et le narcotisme bouddhique).) 
  11. ^ Hyman, Stanley Edgar (15 Haziran 1946). Comment. The New Yorker (İngilizce). 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. Şu anda en sevdiğimiz Fransız edebiyat akımı, Varoluşçuluğa tercih ettiğimiz Dolorizm. Dolorizm, sefaletin sizin için iyi olduğunu ve bir yazarın yerine getirebileceği en asil işlevin okurlarına mümkün olduğunca çok sefalet yaşatmak olduğunu savunur. Hem Amerikalı hem de Fransız pek çok yazar muhtemelen yıllardır farkında olmadan Dolorist olmuştur. Artık tam bir edebi tatmin duygusu için tüm malzemelere sahipler: örgütlü bir hareket, bir lider (bu durumda M. Julien Teppe; bir manifesto ve bir ödül). (Our favorite French literary movement at the moment is Dolorism, which we much prefer to Existentialism. Dolorism holds that misery is good for you and that the noblest function the writer can perform is to give his readers as much of it is possible. Many writers, American as well as French, have probably been Dolorists for years without knowing it. Now they have all the ingredients for a complete sense of literary fulfillment: an organized movement, a leader (in this case, one M. Julien Teppe; a manifesto, and a prize.)) 
  12. ^ Teppe, Julien (1973). Apologie pour l'anormal: Ou Manifeste du dolorisme suivi de Dictature de la douleur. Vrin. 28 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dalida</span> İtalyan-Fransız oyuncu ve şarkıcı (1933-1987)

Iolanda Cristina Gigliotti veya sadece Dalida olarak da bilinir, Kahire doğumlu İtalyan asıllı şarkıcı, sinema oyuncusu. Kariyerini vatandaşlığına geçtiği Fransa'da yaptı. 55 altın plak alan Dalida aynı zamanda "elmas plak" verilen ilk şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Salut à toi, pays de nos aïeux</span>

Salut à toi, pays de nos aïeux ya da Terre de nos aïeux, Afrika ülkesi Togo'nun ulusal marşıdır. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında kullanılmaya başlanan marşın sözleri ve müziği Alex-Casimir Dosseh tarafından ortaya çıkarılmıştır ve marş 1960 yılından 1979 yılına kadar ülkenin ulusal marşı olmuştur. 1979 ile 1992 yılları arasında iktidardaki Rally of the Togolese People partisi farklı bir marşı benimsemiş ve kullanmıştır. 1992 yılından itibaren tekrar eski marş kabul edilerek ülkenin ulusal marşı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Isabelle Huppert</span> Fransız oyuncu (d. 1953)

Isabelle Anne Madeleine Huppert, Fransız oyuncu. 1996 yılında Fransanın ulusal film ödülleri olan César Ödüllerinde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü La Cérémonie isimli filmi ile almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Michel Fugain</span> Fransız şarkıcı (d. 1942)

Michel Fugain, Fransız şarkıcı ve bestekâr. Şarkıcılardan ve dansçlılardan oluşan "Le Big Bazar" isimli toplulukla birlikte müzik yaşamına atıldı ancak 1977 yılında solo kariyerine başladı. 1969 yılında ilk albümü olan "Je n'aurai pas le temps ", aynı şarkı daha sonra İngilizce olarak "If I only had time " adıyla John Rowles tarafından söylendi. Babası Dr. Pierre Fugain; ünlü bir Fransız direnişçi ve diyabet uzmanıdır. Kendisine ait binlerce beste bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Claude Lelouch</span> Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, oyuncu ve yapımcı

Claude Lelouch, Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, aktör ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Barrault</span> Fransız sahne sanatçısı ve tiyatro yönetmeni (1910 – 1994)

Jean-Louis Barrault,, Fransız sinema ve tiyatro oyuncusu, pandomim sanatçısı, yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Julie Zenatti</span> Fransız şarkıcı (d. 1981)

Julie Zenatti, Fransız şarkıcı, oyuncu ve yazardır.

Jean-François Michael, 1960'ların sonunda ünlenen Fransız şarkıcı.

Jean Boyer Fransız film yönetmeni ve şarkı sözü yazarıdır. Yine bir şarkı yazarı olan Lucien Boyer'in oğludur. Çok erken bir yaşta fransız film dünyasında ve Paris kabarelerinde tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Christian Clavier</span> Fransız senarist ve sinema oyuncusu (d. 1952)

Christian Jean-Marie Clavier, Fransız oyuncu, senarist, film yapımcısı ve yönetmendir. 1970'lerde Paris'te kısa sürede başarı kazanan bir kafe-tiyatro şirketi olan Le Splendid'in kurucusu olan Clavier, Patrice Leconte'nin Les Bronzés ve Jean-Marie Poiré'nin Les Visiteurs adlı iki hit komedi dizisinde rol aldıktan sonra geniş çapta popüler oldu.

<span class="mw-page-title-main">Michel Onfray</span> Fransız filozof (d. 1959)

Michel Onfray, Fransız filozof. Onfray, felsefe tarihinde oldukça üretken bir yazardır, 50'den fazla kitap yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Édith Piaf</span> Fransız şarkıcı (1915 – 1963)

Édith Piaf, Fransız şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Le Lion rouge</span>

Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons, Afrika ülkesi Senegal'in ulusal marşıdır. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılında kabul edilerek kullanılmaya başlanmıştır. Ülkenin ilk devlet başkanı olan Léopold Sédar Senghor ulusal marşın sözlerini yazmıştır.

Armand Gatti, Oyun yazarı, şair, senarist, gazeteci, film yönetmeni, film yapımcısı ve II. Dünya Savaşı'nda direnişçi. İlk yönettiği film olan 1961 yılı yapımı L'Enclos adlı film ile 2. Moskova Uluslararası Film Festivali'nde en iyi yönetmen dalında Gümüş Ödül kazandı. İki yıl sonra yönettiği El Otro Cristóbal adlı film, 1963 Cannes Film Festivali'nde gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Julien Boisselier</span> Fransız oyuncu (d. 1970)

Julien Boisselier, Fransız oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Marie-José Nat</span> Fransız oyuncu (1940 – 2019)

Marie-José Nat Fransız sinema ve televizyon oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Ellul</span> Fransız sosyolog, teknoloji karşıtı ve Hristiyan anarşist (1912-1994)

Jacques Ellul, Fransız filozof, sosyolog ve amatör ilahiyatçı. Tanınmış bir Hristiyan anarşisti olan Ellul, Bordeaux Üniversitesi'nde kıdemli tarih ve kurum sosyolojisi profesörlüğü yapmıştır. Kariyeri boyunca 60'tan fazla kitap ve 600'dan fazla makale yayınlamıştır. Eserlerinin çoğu propaganda, teknolojinin toplum üzerindeki etkisi ve din ile politikanın etkileşimini konu almaktadır; bunların ana teması teknolojinin insanların özgürlüğü ve din üzerindeki olumsuz etkisi olmuştur. En önemli eserleri Teknoloji Toplumu ve Propaganda'dır. Ellul, teknoloji ve toplum sorununa diyalektik bir bakış açısıyla yaklaşmıştır ve eserlerinde teknoloji tiranlığının insanlığa baskın gelmesini işlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lisieux (arrondissement)</span> Fransada arrondissement

Lisieux arrondissementi, Fransa'nın Normandiya bölgesine bağlı Calvados departmanında bulunan bir arrondissementtir. Yüzölçümü 1.756,2 km² olan arrondissementin nüfusu Ocak 2018 tarihi itibarı ile 159.824'tür. Arrondissementin alt prefektörlüğü Lisieux'dür.

<span class="mw-page-title-main">Les Sables-d'Olonne (arrondissement)</span> Fransada arrondissement

Les Sables-d'Olonne arrondissementi, Fransa'nın Pays de la Loire bölgesine bağlı Vendée departmanında bulunan bir arrondissementtir. Yüzölçümü 1.914,7 km² olan arrondissementin nüfusu Ocak 2018 tarihi itibarı ile 243.117'dir. Arrondissementin alt prefektörlüğü Les Sables-d'Olonne'dur.

Jean-Michel Dupuis, Fransız aktör.