İçeriğe atla

Abuja

Koordinatlar: 09°04′K 07°29′D / 9.067°K 7.483°D / 9.067; 7.483
Abuja
Abuja Ulusal Camii
Abuja'nın haritadaki konumu
ÜlkeNijeryaNijerya
Yüzölçümü713 km2
Nüfus778.567
Saat dilimiBAZD (UTC+1)
Web sitesifct.gov.ng

Abuja (Yorubaca: Àbújá), Nijerya'nın başkentidir. Ülkenin orta kesimlerinde, Federal Başkent Bölgesi adı verilen bölgede yer alır. Abuja özel olarak planlanmış bir şehirdir ve büyük ölçüde 1980'li yıllarda imar edilmiştir. Bunun ardından 12 Aralık 1991 tarihinde daha önce Lagos olan ülke başkenti Abuja'ya taşınmıştır. Kent merkezi nüfusunun 405.000 dolaylarında olduğu tahmin edilmektedir.

Şehrin ziyaretçilerinin dikkatini çeken başlıca yerler; Nijerya Ulusal Camii, Nijerya Ulusal Hristiyan Merkezi ve bölge coğrafyasının önemli özelliklerinden biri olan Aso Kayası'dır. Şehirdeki pek çok kamu kuruluşu bu kayanın olduğu bölgenin güneyine kurulmuştur. Başkente hava ulaşımı Nnamdi Azikiwe Uluslararası Havaalanı ile sağlanır. Şehrin, devlet memuru ve düşük gelirli sakinlerinin yaşaması için kurulmuş kenar mahallelerinde insanlar içme suyu, elektrik ve temizlik hizmetleri olmadan yaşamaktadırlar.[1]

Tarihçe

Nijerya'nın bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkenin çokkültürlü ve dinsel ayrılıkları göz önüne alınarak, ülkedeki tüm topluluklara eşit görülecek bir noktada başkent kurmak için öneriler ortaya koyuldu. Sonuç olarak tarafsızlığı ve ulusal birliği simgelediği düşüncesiyle 1970'li yılların başında başkentin buraya taşınması kararlaştırıldı. Lagos'ta o yıllarda yaşanan nüfus patlaması sonucu orada hizmetlerin yetersiz kalması da bu sürecin hızlanmasında etkili oldu.

1970'lerin başında ilk işlemler başlatıldı ve yine 70'li yılların sonuna doğru başkent hizmet vermeye başladı. Ancak ekonomik ve politik dengesizliklerden dolayı 1980'lerin sonuna kadar tam anlamıyla işlevini yerine getirememiştir.

Kamu binalarının da Abuja'ya taşınmasının ardından pek çok ülke büyükelçiliklerini buraya taşıdıysa da hâlâ ülke ticaretinin en büyük merkezi olan Lagos'taki şubelerini de kapatmamışlardır. Abuja hükûmet merkezinin yanı sıra Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu'nun merkez binasına ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün de bölgesel merkezi de bu şehirde açılmıştır.

Son yıllarda Abuja'da ve içinde bulunduğu Federal Başkent Bölgesi büyük bir nüfus patlaması yaşanmıştır. Abuja'nın çevresindeki semtlerin %20 ila 30 arasında büyüdüğü sanılmaktadır.[2] Gecekondu ve baraka türü yapılar şehrin kaldırabileceğinin çok üstünde yayılmıştır. On binlerce kişi eski Federal Bölge Başkanı Nesir Ahmmed el-Rufai'nin görev süresince evlerinden çıkartılmış ve bu alanlar yıkılmıştır.[3]

Kentte 26 Ağustos 2011 günü Birleşmiş Milletler binasına bombalı araçla saldırı düzenlenmiş, 18 kişi ölmüştür. İstihbarat kaynakları saldırıyı yapan örgütün Boko Haram ya da Mağrip el-Kaidesi adlı örgütler olabileceğini belirtmişlerdir.[4]

İklim

Abuja Stadyumu

Başkentin içinde yer aldığı Federal Başkent Bölgesi yıl boyunca 3 belirgin iklimsel dönem yaşar. Bu mevsimler ılık, nemli-yağmurlu ve kurak dönemlerdir. Yağmurlu dönemler Nisan'da başlar Ekim ayında sona erer. Bu dönemlerde gün boyu 28-30 derecelerdeyken gece vakti 22-23 derecelerde seyreder. Kurak dönemlerde gün boyu sıcaklık 40 dereceye erişebilir ancak bu geceleyin 12 dereceye kadar düşer. Bölgenin yüksek rakımı ve engebeli toprak yapısı iklimi büyük ölçüde yumuşatır. Yıllık ortalama yağış miktarı 1100 ila 1600 mm arasındadır.

Kardeş şehirler

Kaynakça

Şehrin giriş kapısı
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2008. 
  2. ^ http://www.citiesalliance.org/ 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2007-08-10
  3. ^ http://www.nytimes.com 29 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2007-08-10
  4. ^ Nijerya'da BM binası bombalandı: 18 ölü, BBC Türkçe Servisi

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mozambik</span> Güneydoğu Afrikada bulunan bir ülke

Mozambik, resmî adıyla Mozambik Cumhuriyeti, Afrika'nın güneydoğusunda yer alan bir ülkedir. Mozambik kuzeyde Tanzanya, Malavi, kuzeybatıda Zambiya, batıda Zimbabve, güneybatıda ise Güney Afrika Cumhuriyeti ve Esvatini ile komşudur. Doğudaki Mozambik Kanalı ülkeyi Madagaskar, Mayotte ve Komorlar'dan ayırır. Başkenti ve en büyük şehri Maputo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dublin</span> İrlandanın başkenti

Dublin, İrlanda’nın başkenti ve aynı zamanda en büyük şehri. Ülkenin doğu kıyısının ortasında, Liffey Nehri'nin ağzında, Dublin Kontluğu'nun merkezinde yer almaktadır. Viking yerleşimlerinin merkezi olarak kurulan şehir, Orta Çağ’dan beri İrlanda’nın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Atlanta</span>

Atlanta, ABD'nin Georgia eyaletinin en büyük kenti ve başkentidir. Atlanta'nın şehir sınırları içindeki nüfusu 432.427 olup varoşları ile birlikte Atlanta büyük metropolitan bölgesinin nüfusu 5.457.831 kişi olup ABD'nin nüfus itibarıyla dokuzuncu büyük metropolitan bölgesidir. Atlanta aynı zamanda "Fulton Kontluğu" (county) merkez şehridir. Atlanta Fulton Kontluğu'nun tamamını içine aldığı gibi doğuya doğru "DeKalb County"'nin de bir kısmını kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Santiago, Şili</span> Şilinin başkenti

Santiago, Güney Amerika ülkesi Şili'nin başkenti ve en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Lagos</span> Nijeryada bir şehir

Lagos, Nijerya'nın en büyük şehri ve eski başkentidir. Batı Afrika'nın en hızlı gelişen kentlerinden biridir. Lagos, İddo, İkoyi ve Victoria gibi bataklık adalarını ve Gine Körfezi'nin bir girintisi olan Benin Körfezi kıyılarını içine alır. Adaları birbirine ve kıyıya bağlayan köprüler vardır. Anakaradaki Apapa önemli bir liman bölgesidir. Nijerya'nın dışarıya sattığı ürünlerin önemli bir bölümü bu limandan gönderilir. Bugünkü Lagos'un kurulu olduğu bölgeye ilk kez 15. yüzyılın sonlarında ayak basan Portekizliler, daha sonra burada bir köle ticareti merkezi kurdular. 1914'te Nijerya'nın başkenti olan Lagos, 19. yüzyıl boyunca İngiliz egemenliği altında kaldı. Lagos'taki başlıca sanayi dalları biracılık, basım, otomobil montajı, gemi onarımı, sabun, lastik ve mobilyadır. Balık sanayisi de önemli bir yer tutar. 1962'de kurulan Lagos Üniversitesi'nin, hukuk fakültesi ve eğitim hastanesi vardır. Lagos'un iklimi, boğucu sıcak ve sağlıksızdır. Altyapı hizmetleri, hızla artan nüfusun gereksinimlerini karşılayamamaktadır. Elektrik ve su dağıtımında sık sık aksaklıklar olurken, fabrikalar da büyük çapta hava kirliliğine yol açmaktadır. 12 Aralık 1991'de başkentlik statüsünü kaybetti ve yeni başkent Abuja şehri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kampala</span> Ugandanın başkenti

Kampala, Afrika ülkesi Uganda'nın aynı zamanda başkenti konumunda da olan bir şehridir. Ülkenin Merkez bölgesi içerisinde yer alan şehir, aynı zamanda Uganda'nın en büyük şehri konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Kinşasa</span> Demokratik Kongo Cumhuriyetinin başkenti

Kinşasa veya eski ismi ile Léopoldville, Afrika kıtasında bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti ve en büyük kentidir. 2021 yılı itibarıyla yaklaşık 15 milyonluk nüfusuyla Afrika kıtasının da en büyük şehridir. Kinşasa aynı zamanda ülkenin on bir bölgesinden biri konumunda olup, Başkent Bölgesi statüsüne sahiptir. Şehir Kongo Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Kongo Nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Darüsselam</span>

Darüsselam, Tanzanya'nın en büyük şehri ve eski başkenti.

<span class="mw-page-title-main">Bangui</span> Orta Afrika Cumhuriyetinin başkenti

Bangui, Afrika kıtasında bulunan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin en büyük şehri ve başkentidir. Şehir Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Ubangi Nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Gaborone</span> Botsvananın başkenti

Gaborone, Botsvana'nın başkenti ve en büyük şehridir. Şehir, ülkenin güneydoğusunda Güney Afrika Cumhuriyeti sınırına 15 kilometre uzakta Notwane Nehri kıyılarında yer almakta olup Kgali ve Oodi Tepeleri olarak adlandırılan dağların arasında düz bir vadide kuruludur. şehrin nüfusu 2011 yılı itibari ile 231,626'dır.

<span class="mw-page-title-main">Freetown</span> Sierra Leonenin başkenti

Freetown, Sierra Leone'nin en büyük şehri ve başkentidir. 2004 yılı nüfus sayımına göre 772.873 olan şehir nüfusunun bugün 1.070.000 aştığı sanılmaktadır. Sierra Leone yarımadasının batı bölgesinde, Afrika'nın Atlas Okyanusu'nda yer alan en önemli limanıdır. Freetown, hükûmet binalarına ev sahipliği yapmasının yanı sıra, ülkenin finans, eğitim, ulaşım, iletişim, kültür merkezi ve en büyük limanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Curitiba</span> Brezilyada belediye ve Paraná eyaletinin başkenti

Curitiba (/), Brezilya'nin 26 eyaletinden biri olan Paraná'nın başkenti ve en büyük nüfuslu olan şehridir. 2010 sayımlarına göre nüfusu 1.760500 kişi civarındadır ve böylece tüm Brezilya'da 6. şehir olma sırasında ve Brezilya Güney Bölgesi'nin en büyük şehri olması sırasına girmektedir. Şehrin sınırları dışındaki varoşları ile birlikte "Curitiba Metropoliten Bölgesi" 26 belediyeden oluşmuştur ve nüfusu 2010 tahminlerine göre 3,2 milyon kişinin üstündedir. Böylece Brezilya'da bulunan 7. metropoliten bölge olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lusaka</span> Zambiyanın başkenti

Lusaka, Afrika kıtasında bulunan Zambiya devletinin başkentidir. Şehirde 2010 resmî nüfus verilerine göre 1.742.979 kişi yaşamaktadır. Ülkenin Lusaka Bölgesi'nde yer alan başkent, aynı zamanda ülkenin en büyük şehri konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Norwich</span>

Norwich, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesindeki Doğu İngiltere'nin "East Anglia" coğrafi bölgesinde "Wensum Irmağı" kıyılarında kurulmuş bulunan, 1195'ten beri "şehir" olma statüsü de taşıyan bir kentsel yerleşkedir. "East Anglia" bölgesi ve "shire" tipi kontluk tipte yerel idare birimi olan Norfolk Kontluğu'nun merkezi şehridir. Orta Çağlarda ve ta İngiltere'de 1760'lı yıllarda Sanayi Devrimi başlayıncaya kadar Norwich, başkent olan Londra'dan sonra, İngiltere Krallığı içinde gayet önemli ikinci büyük şehirdi.

<span class="mw-page-title-main">Terni</span> İtalyanın Umbria bölgesinde, Terni iline bağlı ilçe (komün)

Terni, İtalya'nın merkezinde Umbria bölgesinin ve aynı adlı Terni ilinin merkezi olan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Federal Başkent Toprakları (Nijerya)</span> Nijerya başkentinin bulunduğu Nijerya federal bölgesi

Federal Başkent Bölgesi, Nijerya'nın başkenti Abuja'nın da bulunduğu bölgedir.

Federal bölge, federasyonlarda bulunan bir idari bölünüş şeklidir. Federal hükûmetin doğrudan kontrolü altındadır. Federal bölge genellikle başkenttir.

<span class="mw-page-title-main">Murtala Muhammed Uluslararası Havalimanı</span>

Murtala Muhammed Uluslararası Havalimanı, Afrika kıtasında bulunan Nijerya'nın Lagos şehrinde yer alan havalimanıdır. Havalimanı şehir merkezine yakın bir konumda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Toprak (idari bölüm)</span> sınırlar içerisinde kalan topraklar

Toprak ya da bölge, tasarrufu belirli bir ülkeye, kişiye, kuruluşa veya hayvana ait veya bunlarla bağlantılı olan sınırları belirlenmiş bir kara, deniz veya uzay alanıdır.