İçeriğe atla

Aborijin mitolojisi

Milbrodale yakınlarında bir mağarada Baiame tasviri
Gökkuşağı yılanının bir temsili, Waugal

Avustralya ve Tazmanya’ya 40 bin ile 60 bin yıl önce gelen ve günümüzde bile avcı toplayıcı olarak yaşayan Aborijinler, pek çok klan ve dil grubuna ayrıldığından bir bütün olarak Aborijin mitolojisinden söz etmek zordur. Buna rağmen sözlü geleneğe dayanan yaratılış ile insan-doğa ilişkisini açıklamaya yoğunlaşan söylence ve mitolojiler arasında benzerlikler bulmak mümkündür.[1] Aborijinler yeryüzü üzerinde mevcut canlı ve cansız tüm varlıkları kutsal olarak kabul etmekte, ata totemi kültüne dayanan bir inanç sistemi geliştirmiş olup, Rüya Zamanı adını verdikleri bir dönemde ata ruhlarının yeryüzü üzerinde dolaşarak dağ, dere, göl, deniz, bitki, hayvan ve insanları yarattığına inanmaktadırlar. Aborijin mitolojisinde en önemli tanrısal varlık her şeyden ve atalardan önce var olduğuna inanılan ‘Her şeyin Babası’ olup, çeşitli kabilelerde Baiame, Biame’, ‘Nooralie’ ve Mungan Ngour bu ruhun oğlu ise ‘Daramulun’, ‘Gayundi’, ‘Gnawdenoorte’ ve ‘Tun-dun’ adlarıyla bilinmektedir.[2] İnanışa göre Baiame hayvanları yarattıktan sonra önce erkek ardından kadını yaratırken diğer hayvanların şikayetlerini dikkate alarak mükemmelleştirmiş, insanların uyması gereken dini kuralları ve tören geleneklerini oluştururken, Aborijin dini törenlerinde özellikle inisiasyon sırasında kullanılan 'boğa gümbürtüsü' çalgısı tjuringa veya inma'yı da insana hediye etmiştir.[2]

Figürler ve unsurlar

  • Düşzamanı - Aborjinlerin Düşzamanı için kullandıkları terim.
  • Altjira - Aranda kabilesi Gök tanrısı.
  • Anjea - Bolluk tanrıçası.
  • Bagadjimbiri - İki kardeş ve yaratışı tanrı.
  • Bahloo - Ay tanrıçası.
  • Baiame - Kamilaroi kabilesinin atası ve yönetici tanrısı.
  • Bamapana - Murngin halkının hilekar kahramanı.
  • Banaitja - Yaratıcı tanrı.
  • Beralku - Ölüler adası.
  • Bobbi-Bobbi - Semada yaşayan Gökkuşağı Yılanı'na benzer dev yılan.
  • Brolga
  • Bunbulama - Yağmur tanrıçası.
  • Bunjil - Kulin halkının yüce tanrısı bazen bir kartal olarak tezahür eder.
  • Bunyip - Billabong'larda gizlenen efsanevi bir yaratık.
  • Daramulum - Wiradhuri ve Kamilaroi halkının gök ve hava tanrısı, şamanların yönetici tanrısı ve aysal (lunar) uluhiyet.
  • Dhakhan - Kabi halkının atası tanrı.
  • Dilga - Bolluk ve yetişme tanrıçası.
  • Djanggawul - İkisi kız biri erkek olan ve Avustralya kıtasını ve üzerindeki bitki örtüsünü yaratan üç kardeş.
  • Djunkgao - Okyanus akıntılarıyla ilişkili bir grup kız kardeş.
  • Rüyazamanı - Aborjin kültürünün merkezi ve birleştirici teması.
  • Eingana - Tüm suların, hayvanların ve insanların anası yaratıcı tanrıça.
  • Erathipa - Hamile kadına biçim veren bir kaya.
  • Galeru - Djanggawul'i yutan gökkuşağı yılanı.
  • Gidja - Ay tanrısı, kadınların yaratıcısı.
  • Gnowee - Güneş olmadan önce dünyada yaşayan güneşsel tanrıça
  • Inapertwa - Numakulla'nın kendileriyle yerküre üzerindeki tüm yaşamı yarattığı küçük yaratıklar.

(Aranda) []

  • I'wai - Koko Y'ao halkının kahramanı.
  • Julana - Kumun altında saklanarak kadınları şaşırtan çapkın bir tanrı.
  • Julunggul - Gökkuşağı yılanı ve doğurganlık tanrıçası.
  • Kalseru
  • Karora - Yaratıcı tanrı.
  • Kidili - an ancient moon-man who attempted to rape some of the first women on Earth (Mandjindja)
  • Kondole - a mean and rude man who became a whale
  • Kunapipi - Ana tanrıça ve pek çok kahramanın yönetici uluhiyeti.
  • Kutjara
  • Makara - the seven sisters who eventually became the Pleiades
  • Mamaragan - Sesiyle gökkuşağını oluşturan şimşek tanrısı.
  • Mamu
  • Mangar-kunjer-kunja - İnsanları yaratan kertenkele tanrı
  • Mimi - Arnhem Land halkının peri benzeri varlıkları
  • Minawara - Nambutji'nin ataları
  • Mokoi - Kara büyüyü kullanan büyücüleri öldüren kötü ruh
  • Mura-mura - Rüyazamanını anlatan bir başka kelime
  • Nargun - Çocukları kaçıran dişi bir canavar
  • Ngariman - Bagadjimbiri'yi öldüren kedi-insan
  • Nogomain - ölümlü ebeveynlere çocuk ruhu veren bir tanrı
  • Puckowe - Göklerde yaşayan büyükanne ruh
  • Pundjel - Dini ayinleri ortaya koyan yaratıcı tanrı
  • Gökkuşağı yılanı - Su deliklerinde yaşayan, suyu kontrol eden yaratıcı ruh
  • Tjilpa - Kedi halkının atası
  • Tjinimin - Avustralya halkının atası
  • Ulanji - Binbinga'nın yılan atası.
  • Ungud - Bazen erkek bazen dişi olan yılan tanrı
  • Wagyl - Su yollarını yaratan yılan benzeri yaratık
  • Wahwee
  • Walo - günüş tanrıçası
  • Waramurungundi - İlk kadın (Gunwinggu)
  • Wati-kutjara - kertenkele insanlar
  • Wawalag - Djanggawul kızları olan iki kızkardeş
  • Wollunqua - yağmur ve bolluk yılan-tanrısı
  • Wondjina - bulut ve yağmur ruhları
  • Wuluwaid - yağmur tanrısı
  • Wuragag - İlk insan (Gunwinggu)
  • Wuriupranili - Meşale taşıyan güneş tanrıçası.
  • Wurrunna - bir kahraman
  • Yara-ma-yha-who -küçük bir vampir benzeri insan, canavar
  • Yowie - kertenkele ve karınca karışı bir dev yaratık
  • Yhi - Işık ve yaratılış tanrıçası, güneşsel (solar) uluhiyet
  • Yurlungur - Bakır yılan.

Kaynakça

  1. ^ Dixon, R. M. W. (1996) "Origin legends and linguistic relationships." Oceania, Volume 67. No. 2 ss. 127–140
  2. ^ a b Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016. ss. 19-20 ISBN 978-605-8389199

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Mısır tanrıları Mısır mitolojisinde adı geçen tanrılardır.

<span class="mw-page-title-main">Athena</span> Yunan mitolojisinde zeka, sanat, strateji, ilham ve başarı tanrıçası

Athena, Yunan mitolojisinde zekâ, sanat, strateji, ilham ve barış tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde Minerva ile eşit kabul edilir. Babası Tanrıların başı Zeus, annesi ise Zeus'un ilk karısı olan hikmet tanrıçası Metis'tir. Sembolleri, kalkan, mızrak, zeytin dalı ve baykuştur. Mızrak savaşı, zeytin dalı barışı, gök gözlü baykuş da bilgeliği temsil eder. Athena, Atina kentinin baş tanrıçası ve koruyucusudur, kent ismini de ondan almıştır. Athena ve sembolize ettiği karakterler birçok kültürde benzer formlarda bulunur. Athena ayrıca Troya savaşında Akhaların yardımına koşup tahta atın yapılmasına yardım etmiştir. Athena özel bir kalkan taşır. Bu kalkan Aegis olarak isimlendirilmiştir. Kalkanın üzerinde, değişik süslemelerle birlikte Medusa'nın başının resmi bulunur. Bu kalkanın önünde en güçlü ordular bile bozguna uğrar. Zeus'un en sevdiği kızı olduğu için Zeus'un yıldırımlarını da bir tek o kullanabilir. Gigantlar arasındaki karşıtı Enceladus'dur.

Zuni mitolojisi, ABD'nin güneybatısında yaşayan Pueblo yerlilerinden Zuni Kızılderililerinin sözlü tarihi, kozmoloji, din ve mitolojik inanç yapıları ve bunun içerdiği mitlerin bütünüdür. Bu din, günlük yaşama entegre edilmiştir ve atalara, doğa ve hayvanlara saygıyı içerir.

<span class="mw-page-title-main">Aztek dini</span>

Aztek mitolojisi veya Aztek dini, Tolteklerin çöküşünün ardından 13-16. yüzyıllar arasında Meksika Vadisi'nde önemli bir uygarlık olarak ortaya çıkan Aztekler tarafından geliştirilmiş bir inanç, efsane ve gelenekler bütünüdür. 100'den fazla tanrısıyla çok tanrılı pantheona sahip sahip Aztek dini, gerek kendisinden eski gerekse kendisiyle eş zamanlı olarak aynı coğrafi bölgede ortaya çıkmış inançlar, mitler, kültürel ve kozmik imgelerden yoğun oranda etkilenmiştir. Ayrıca Aztek dini çok önemli ve sıkı bir mistik karaktere sahiptir ve liturjik açıdan çok gelişmiştir. Seremoniler ve ritüeller büyük bir titizlikle, belirli takvimleri çok sıkı bir şekilde takip ederek gerçekleştirilir ve dinî olduğu kadar siyasi ve toplumsal açıdan da önem arz ederdi. Ayrıca uzun yıllar boyunca kurgu eserlerinde yer almış antik ritüellerde insan kurban edilmesi anlayışı da Aztek inancında yer etmiş, ritüellerde gerçekten insan kurban edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Asklepios</span> Yunan Mitolojisinde Tıbbın ve Sağlığın Tanrısı

Asklepios, Yunan Mitolojisi'nde tıbbın ve sağlığın tanrısı. Apollon ve Koronis'in oğludur. Tıp sanatlarının iyileştirici yönünü temsil edem Asklepios'un kızları; Hygieia, Iaso, Akeso, Aglæa ve Panakea olmakla beraber aynı zamanda birçok erkek çocuğu da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Thor (Marvel Comics) yardımcı karakterleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Marvel Comics'in Cermen mitolojisinden uyarladığı Thor çizgi romanında birçok yardımcı karakter bulunmaktadır. Bu karakterlerin de çoğunun Cermen mitolojisi ve diğer mitolojilerden alınmış olduğu gibi Marvel'in kendi yarattığı kurgusal karakterleri de mevcuttur. Bu karakterler başta süper kahramanlar olmak üzere dünyalı insan ve mutantlardan Elf, Troll, Dev ve Ejderha gibi sihirli yaratıklara ve uzaylılardan tanrılar ve diğer kozmik varlıklara kadar çok geniş bir yelpazede yer almaktadır. Diğer Marvel kahramanları önemli karakterlerdir. En önemli karakterler Thor'un ailesi ve halkı olan Asgard tanrılarıdır. Ayrıca, bu çizgi romanda görünen mitolojik tanrılar arasında en önemli tanrılar da onlardır. Elf Faradei, Troll Ulik, Kara Elf Malekith gibi pek çok dost ve düşmanı da bu panteonla bağlantılı sihirli yaratıklardır. İkinci en önemli tanrı grubuysa Thor'un dostu Herkül'ün de mensubu olduğu Olympos tanrılarıdır. Vişnu, Manitu, Horus ve Leir gibi diğer panteonların tanrıları da sık sık bu çizgi romanda yer almıştır. Galactus, Celestialler,Eternaller gibi kozmik varlıklar ve Skrull, Kree, Korbinite gibi uzaylı ırklar da önemli yer tutar.

<span class="mw-page-title-main">Maya mitolojisi</span>

Maya mitolojisi, Mezoamerikan mitolojisinin bir parçasıdır ve doğanın kişileştirilmiş güçlerinin, tanrıların ve bunlarla etkileşime giren kahramanların ana rolleri oynadığı tüm Maya masallarını kapsar. Maya sözlü geleneğinin diğer kısımları burada dikkate alınmaz.

<span class="mw-page-title-main">Mangareva mitolojisi</span>

Mangareva anlatısı, eski Mangareva halkının efsanelerini, tarihi öykülerini ve sözlerini içerir. 1830'lardan önce birkaç yüzyıl boyunca kendi benzersiz karakterini geliştiren daha genel bir Polinezya anlatısının bir çeşidi olarak kabul edilirdi. Din, 19. yüzyılda resmen bastırıldı ve nihayetinde yerliler tarafından Roma Katolikliği lehine terk edildi. Mangareva halkının tanrı için kullandığı terim Etua idi.

<span class="mw-page-title-main">Doğa tanrıları listesi</span>

Doğa ibadetinde bir doğa tanrısı, su tanrısı, bitki tanrısı, gök tanrısı, güneş tanrısı, ateş tanrısı veya dağlar, ağaçlar veya yanardağlar gibi doğal olarak meydana gelen diğer olaylar gibi doğa güçlerinden sorumlu bir tanrıdır.

<span class="mw-page-title-main">Su tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Su tanrısı, mitolojide suyla veya çeşitli su kütleleriyle ilişkilendirilen bir tanrıdır. Su tanrıları mitolojilerde yaygındır ve genellikle denizin, okyanusun veya büyük bir nehrin daha çok olduğu medeniyetler arasında daha önemlidir. Su tanrılarına ibadet etmenin bir diğer önemli odak noktası, kaynaklar veya kutsal kuyulardır.

<span class="mw-page-title-main">Sağlık tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bir sağlık tanrısı, mitolojide veya dinde sağlık, şifa ve esenlikle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Ayrıca doğum veya ana tanrıçalarla ilgili de olabilirler. Çok tanrılı dinlerin ortak bir özelliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Yağmur tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Farklı mitolojilerde birçok çeşitli yağmur tanrısı bulunur:

<span class="mw-page-title-main">Savaş tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Savaş tanrısı, mitolojide savaş, çatışma veya kan dökmeyle ilişkili ilahi varlıktır. Hem tek tanrılı hem de çok tanrılı dinlerde yaygın olarak görülürler.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Rüzgar tanrısı, rüzgarları kontrol eden ilahi varlıktır. Rüzgar hava ile ilişkili bir durum olduğu için hava tanrıları da bu liste içinde görülebilir. Pek çok çok tanrılı dinde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Hava tanrısı</span> Tanrı

Hava tanrıları, gök, yıldırım, yağmur, rüzgar, fırtına, kasırga ve kasırgalar gibi konularla ilişkilendirilen tanrılardır. Çok tanrılı dinlerde yaygın olarak bulunurlar.

Doğurganlık tanrısı, doğurganlık, cinsellik, hamilelik, doğum ve ekinlerle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Bazı durumlarda bu tanrılar bu deneyimlerle doğrudan ilişkilidir, diğerlerinde ise daha soyut sembollerdir. Doğurganlık ayinleri ibadetlerine eşlik edebilir. Aşağıdaki, doğurganlık tanrılarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mezopotamya tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Mezopotamya tanrıları, bölge halkları tarafından tapınım gören tanrılardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.