İçeriğe atla

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Bu madde Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adlı madde hakkındadır. Başlığın diğer anlamları için Abhazya (anlam ayrımı) maddesine bakabilirsiniz.
Abhaz ÖSSC
Абхазская Автономная Советская Социалистическая Республика
Аҧснытәи Автономтә Советтә Социалисттә Республика
Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
19 Şubat 1931-30 Kasım 1996
Abhaz ÖSSC bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
"Пролетарии всех стран, соединяйтесь!"
BaşkentSohum
Yaygın dil(ler)Abhazca, Rusça
HükûmetÖzerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Tarihçe 
• Kuruluşu
19 Şubat 1931
• Dağılışı
30 Kasım 1996
Yüzölçümü
• Toplam
8600 km2
Para birimiRuble
Öncüller		Ardıllar
Abhazya SSC
Abhazya
Abhazya Özerk Cumhuriyeti

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, (Rusça: Абхазская Автономная Советская Социалистическая Республика) Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.[1]

Tarihi

Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti sonra 1921 yılında Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi sonrası kuruldu. Daha sonra bir “antlaşma cumhuriyeti” olarak Gürcistan SSC ile birleşmiş olan Abhazya SSC, 1931 yılına kadar varlığını sürdürdü. Bu süre zarfında, Gürcistan'dan önemli ölçüde bağımsızdı. Bu durum Sovyet ve Gürcü otoritelerinde yoğun olarak tartışıldı ve diğer özerk cumhuriyetlerine uygun duruma getirilmesine karar verildi.[2] 19 Şubat 1931'de, Abhazya SSC, Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti altındaki Gürcistan SSC'nin kontrolü altına girerek Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü.[3]

Abhazya'nın özerk duruma getirilmesi Abhaz nüfusu arasında hoş karşılanmadı. Abhazya SSC, kendi ulusal sembolleri (bayrak ve arması) ve yalnızca tam cumhuriyetlere verilen bir hak olan ulusal ordu birimleri dahil olmak üzere geniş ölçüde bir özerkliğe sahipti.[4] Aynı zamanda yalnızca tam cumhuriyetlere verilen başka bir hak olan kendi anayasasına sahipti.[5] Abhazya SSC protestoları reform yapıldığı zaman bölgede patlak verdi, Sovyet yetkililerine karşı ilk defa büyük çaplı protestolar gerçekleşti.[6]

1990 yılında bağımsızlığını Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı ile ilan etmiştir. 28 Nisan 1991 tarihinde Gürcistan hükûmeti bağımsızlığını ilan edip Sovyetler Birliği'nden ayrıldığını açıkladığı zaman Abhazya, Sovyetler Birliği'nde kalmayı teklif etmiştir. Abhazya ÖSSC nüfusunun çoğunluğu Sovyetler Birliği'nin korunması için yapılan referanduma katılmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılması ile birlikte Abhazya bağımsız bir devlet olmuştur.

Kültür

Abhazca Sovyet döneminde birden fazla değişiklik görmüştü. Abhazlar, Sovyetler Birliği'ndeki "geri bırakılmış" halklarından biri olarak düşünüldü ve bu nedenle ulusal dilleri ve kültürel gelişimlerine odaklanıldı. Bu politikaların bir parçası olarak 1928'de Abhazca Sovyetler Birliği'ndeki birçok bölgesel dille birlikte Latin alfabesine geçti.[7] Ancak 1938'de tekrar Kiril alfabesine geçildi. Abhazca o dönemde Kiril alfabesine geçen birkaç istisnadan biriydi.[8]

Kaynakça

Özel;
  1. ^ Anri Cergenia (Abhazya Eski Başbakanı) (11 Aralık 2007). "Abhazya - Gürcistan İlişkileri". Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2017. 
  2. ^ Saparov 2015, s. 60
  3. ^ Blauvelt 2007, s. 212
  4. ^ Saparov 2015, ss. 50–56
  5. ^ Saparov 2015, s. 62
  6. ^ Lakoba 1995, s. 99
  7. ^ Jones 1988, s. 617
  8. ^ Broers 2009, ss. 109–110
Genel;
  • Blauvelt, Timothy (Mayıs 2007), "Abkhazia: Patronage and Power in the Stalin Era", Nationalities Papers, 35 (2), ss. 203-232, doi:10.1080/00905990701254318 
  • Broers, Laurence (Haziran 2009), "'David and Goliath' and 'Georgians in the Kremlin': a post-colonial perspective on conflict in post-Soviet Georgia", Central Asian Survey, 28 (2), ss. 99-118, doi:10.1080/02634930903034096 
  • Jones, Stephen (2013), Georgia:A Political History Since Independence, Londra: I.B. Taurus, ISBN 978-1-78453-085-3 
  • Lakoba, Stanislav (1995), "Abkhazia is Abkhazia", Central Asian Survey, 14 (1), ss. 97-105, doi:10.1080/02634939508400893 
  • Saparov, Arsène (2015), From Conflict to Autonomy in the Caucasus: The Soviet Union and the making of Abkhazia, South Ossetia and Nagorno Karabakh, New York, NY: Routledge 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Acara Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Acara Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Acara ÖSSC, Gürcistan SSC sınırları içinde 16 Temmuz 1921'de kurulan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti , kısaca Gürcistan SSC olarak da bilinir, eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden biriydi. 25 Şubat 1921'de, Kızıl Ordu'nun Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti'ni işgal etmesinin ardından Gürcistan SSC adıyla kuruldu. 12 Mart 1922'den 5 Ekim 1936 tarihine kadar, Ermenistan SSC ile Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğinin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyeti

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) (Rusça: Росси́йская Сове́тская Федерати́вная Социалисти́ческая Респу́блика; Rossiyskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsialistiçeskaya Respublika), Sovyetler Birliği'nin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Sohum</span> Abhazya Cumhuriyetinin başkenti

Sohum, Karadeniz kıyısında bulunan bir şehir. Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin de başkentidir. Osmanlı dönemindeki adı Sohumkale'ydi.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyet cumhuriyeti (1921–1931)

Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya SSC, Sovyetler Birliği içindeki Abhazya topraklarında 31 Mart 1921'den 19 Şubat 1931'e kadar varlığını sürdürmüş kısa süreli Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir. Abhazya SSC, 1931 yılında kaldırılmış ve Gürcistan SSC'ye bağlı Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Tacikistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Tacikistan ÖSSC, Sovyetler Birliği içinde Özbekistan SSC'ye bağlı olarak kurulan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir.

Şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Cumhuriyeti, Gürcistan tarafından Abhazya'nın tek ve yasal hükûmeti olarak tanınan yönetimdir. Abhazya, uluslararası alanda tanınırlığı sınırlı da olsa, 1990'ların başından beri de facto olarak Gürcistan'dan bağımsızdır. Abhazya Savaşı nedeniyle Tiflis'te olan sürgün hükûmetinin başkanı, Mayıs 2019'da seçilen Ruslan Abashidze'dir.

Sovyetler Birliği Özerk Cumhuriyetleri, Sovyetler Birliği içindeki bazı halklar için oluşturulan yönetim birimleridir. Bu özerk cumhuriyetlerin statüsü ülkeyi oluşturan cumhuriyetlerden düşük olup, ülkedeki özerk oblastlardan ve özerk okruglardan daha yüksektir.

Abhazya Yahudilerinin nüfusu, Aşkenaz, Gurjim ve diğer Yahudilerden oluşmaktaydı. Abhazya'nın 19.yy'ın ortasında Rus İmparatorluğu'na katılmasıyla bölgedeki Yahudi nüfusu arttı. 1992-1993 Gürcistan-Abhazya çatışması sebebiyle çoğu Yahudi bölgeyi terk etti veya çıkarıldı.

Abhazya, Karadenizin doğu kıyısında, Güney Kafkasya'nın kuzey batısında yer alan fiilen bağımsız ve kısmen tanınan bir ülkedir. Kuzey sınırında Rusya ve doğusunda Gürcistan ile çevirili olan ülke Rusya, Nikaragua, Venezuela ve fiilen bağımsız olan Güney Osetya ve Transdinyester tarafından tanınmıştır. Abhazya Cumhuriyeti Hükümeti’nin yönetim merkezi Sohum'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1925'ten 1936'ya kadar var olan Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) içindeki Sovyetler Birliği'nin özerk bir Cumhuriyeti idi.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, altta mavi bantla birlikte yer alan kızıl bayrak üzerine sarı orak ve çekiç ve kızıl yıldız sembollerinin yer aldığı Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Aşkanaz Mravyan</span>

Askanaz Artemeviç Mravyan veya Askanaz Arutiunoviç Mravyan, Ermeni devlet adamı, siyasi aktivist ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin liderlerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Şalva Eliava</span>

Şalva Zuraboviç Eliava Megrel kökenli Gürcü Eski Bolşevik, Orta Asya ve Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli katkılarda bulunmuş Sovyet devlet adamı. Josef Stalin’in 1936-1938 yılları arasındaki Büyük Temizlik operasyonlarının kurbanlarından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde Başkurtlar</span>

Sovyetler Birliği'nde Başkurtlar, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Başkurt kişi veya grupları betimler.

<span class="mw-page-title-main">Karakalpak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bayrağı</span>

Karakalpak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı 1954 yılında Karakalpak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hükûmeti tarafından kabul edildi. Bayrak, Özbek Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bayrağıyla aynıdır. Eski Karakalpak ÖSSC'nin 1934'ten 1992'de dağılmasına kadar kendi bayrağı vardı ve Özbek SSC'ninkine benzer şekilde gelişti. Bayrağın temel tasarımı her zaman üzerinde yazı bulunan kırmızı bir kumaştı.

<span class="mw-page-title-main">Nestor Lakoba</span>

Nestor Lakoba Abhaz komünist bir liderdi. Lakoba, Rus Devrimi'nin ardından Abhazya'da Bolşevik iktidarının kurulmasına yardımcı oldu ve 1921'de Kızıl Ordu tarafından fethedildikten sonra Abhazya'nın başkanı olarak görev yaptı. Lakoba iktidardayken Abhazya'ya başlangıçta SSCB içinde Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olarak ayrı bir statü verildiğini gördü. Nominal olarak Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin özel bir "birlik cumhuriyeti" statüsüne sahip bir parçası olmasına rağmen, Abhaz SSC, Lakoba'nın Stalin ile yakın ilişkisi sayesinde fiilen ayrı bir cumhuriyetti. Lakoba, Abhazya'nın kolektifleştirilmesinin genişletilmesine başarılı bir şekilde karşı çıktı, ancak karşılığında Lakoba, Abhazya'nın statüsünün Gürcistan SSC içinde özerk bir cumhuriyete indirilmesini kabul etmek zorunda kaldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.