İçeriğe atla

Abhazya Krallarının Divanı

Abhazya Krallarının Divanı (Gürcüce, აფხაზთა მეფეთა დივანი, transkripsiyon: apkhazta mepeta divani; genellikle Abhazya Krallarının Kronikleri olarak tercüme edilir), 10. yüzyılın sonlarında veya 11. yüzyılın başlarında Gürcüce yazılmış kısa bir Orta Çağ belgesidir. Günümüze ise 15. yüzyıldan kalma bir nüshası ulaşmıştır. Metin ilk olarak Gürcü bilim insanı Ekvtime Takaişvili tarafından incelenmiş ve yayımlanmıştır. Ayrıca İngilizce ve Rusça'ya da çevrilmiştir.

Kronikler, genel olarak 978 yılında Abhazya kralı olarak saltanatına başlayan ve birleşik Gürcistan'ın ilk kralı olan III. Bagrat'a atfedilir. Bir nevi manifesto niteliğinde olan bu belge, yeni hanedan Bagrationi ailesinin temsilcisi Bagrat tarafından Abhazya tahtı üzerindeki haklarını desteklemek amacıyla neşredilmiş olabilir.

Divan, Anos'tan Bagrat'a kadar art arda 22 hükümdarı listeler ve -780'lerin ortalarına kadar Bizans yönetimi altında arhont olarak hüküm sürülmelerine rağmen- her birini "kral" (Gürcüce: mepe) olarak tanımlar. Metin, bu hükümdarlar arasındaki aile ilişkilerinin yanı sıra son 11 kralın saltanatının süresi hakkında da bilgi verir, ancak kronolojiden yoksundur. Şavliani klanının (878-887) iki kralı, muhtemelen gaspçı (yönetimi hukuksuz olarak ele geçiren kişiler) olarak kabul edildikleri için listeye dahil edilmemiştir. Abhazya'nın ilk hükümdarlarının çoğuna dair tarihler ve başarıları hâlâ tahminidir.

Aşağıdaki isimler orijinal harf çevirisi ile verilmiştir. Tarihler, Prens Kiril Tumanov ve diğer modern bilim insanlarına dayandırılmaktadır.

  • Anos (ანოს) (c. 510–530)
  • Ğozar (ღოზარ) (c. 530–550)
  • İstvine (ისტვინე) (c. 550–580)
  • Piniktios/Finiktios (ფინიქტიოს) (c. 580-610)
  • Barnuk (ბარნუკ) (c. 610–640)
  • Demetre I (დემეტრე) (c. 640–660)
  • Teodos I (თეოდოს) (c. 660–680)
  • Konstantine I (კონსტანტინე) (c. 680-710)
  • Teodor (თეოდორ) (c. 710–730)
  • Konstantine II (კონსტანტინე) (c. 730–745)
  • Leon I (ლეონ) (c. 745–767)
  • II. Leon (ლეონ) (c. 767-811)
  • Teodos II (თეოდოს) (c. 811-837)
  • Demetre II (დემეტრე) (c. 837-872)
  • Giorgi I (გიორგი) (c. 872-878)
  • Bagrat I (ბაგრატ) (c. 887–898)
  • Konstantine III (კონსტანტინე) (c. 898–916)
  • Giorgi II (გიორგი) (c. 916–960)
  • Leon III (ლეონ) (c. 960–969)
  • Demetre III (დემეტრე) (c. 969–976)
  • Teodosi III (თეოდოსი) (c. 976–978)
  • Bagrati III (ბაგრატი) (978–1014)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • SH Rapp, Orta Çağ Gürcü Tarihçiliği Çalışmaları: Erken Metinler ve Avrasya Bağlamları, Peeters Bvba (25 Eylül 2003)90-429-1318-5 sayfa 144, 230-237, 481-484

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İmereti Krallığı</span>

İmereti Krallığı 1258-1330 ve 1446-1810 yılları arasında Gürcistan Krallığı dağıldığında ortaya çıkan krallıktır. Gürcistan ve Kafkasların Moğollar tarafından istilası döneminde Moğol boyunduruğuna başkaldıran VI. Davit Narin’in batıya çekilerek burada İlhanlı egemenliğinden bağımsız şekilde ilan ettiği krallık olarak 1258-1330 yılları arasında varolmuştur. İmereti Krallığının başkenti Kutaisi olmuştur. Bu dönemde başkent Tiflis Moğol işgali altında olmuş ve Gürcü kralları Moğollar tarafından onaylanarak atanmıştır. Moğollara karşı Gürcü halkının isyanlarına bölgeden destek verilmiştir. Krallık, V. Giorgi döneminde Moğolların ülkeden atılmasıyla yeniden Gürcü Krallığıyla birleşmiştir.

I. Konstantine, 1407 ile 1411 yılları arası Gürcü kralı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Bagrat</span> Eski bir Gürcü Kralı

IV. Bagrat, Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesidir. 1027 ile 1072 yılları arası Gürcistan Krallığı yapmıştır. Uzun ve olaylı hükümdarlığında Gürcistan'ın hükümdarlığını Bizans İmparatorluğu ve Selçuklu Hanedanı'ndan korumak için çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Krallığı</span> 780lerden 1088e feodal bir devlet

Abhazya Krallığı, ayrıca Abasgia ya da Egrisi-Abhazya olarak da bilinir, 780 yılından 1008 yılında birleşmiş Gürcistan Krallığı çatısı altında hanedan verasetiyle Tao-Klarceti Krallığı ile birleşmesine kadar Kafkasya'da hüküm sürmüş Orta Çağ feodal devletiydi. Bizans kaynaklarına göre Abhazya Krallığı 10. yüzyılın başlarında, Haldia Thema'sı sınırlarından Nikopsis Irmağı ağzına kadar Karadeniz kıyısında üç bin Antik Yunan mili boyunca uzanan ve arkadan Kafkas Dağları ile çevrili bölgeye hakimdi.

III. Leon, II. Giorgi'den sonra Abhazya Krallığı tahtına oturarak 960 ve 969 yılları arasında ülkeyi yöneten kral.

II. Teodos, 828 ve 855 yılları arasında hüküm sürmüş Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Leon'un oğlu ve ardılıdır.

I. Giorgi, 864 ve 871 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Leon'un üçüncü oğludur. Abisi II. Demetre'den sonra tahta geçmiştir.

I. Bagrat 882 ve 894 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Demetrius'un ikinci oğludur.

III. Konstantin 894 ve 923 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından I. Bagrat'ın oğlu ve ardılıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Giorgi (Abhazya kralı)</span>

II. Giorgi 894 ve 923 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından III. Konstantin'in oğlu ve ardılıdır. Uzun saltanatı, Abhazya Krallığı'ndaki siyasi gücün ve kültürel çiçeklenmenin tepe noktası olarak görülür. Yerel olarak mepe (kral) kabul edilmesinin yanında, Bizanslılar tarafından Giorgi'ye "Exousiastes" unvanını da vermiştir.

III. Demetre, 967 ve 975 yılları arasında görev yapmış Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Giorgi'nin oğludur. Erkek varisi olmayan abisi III. Leon'dan sonra tahta geçmiştir.

III. Teodos, 975 ve 978 yılları arasında hüküm sürmüş Abhazya kralıdır. Ançabadze hanedanından II. Giorgi'nin oğludur. Erkek varisi olmayan abisi III. Demetre'dan sonra tahta geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tao-Klarceti Krallığı</span>

İberlerin Krallığı ya da Tao-Klarceti Krallığı İberya Prensliği'nin ardılı olarak güneyde Gürcü Kapı’dan kuzeyde Küçük Kafkas Dağları’na kadar uzanan modern Türkiye’nin kuzey doğusu ve modern Gürcistan’ın güney batı bölgelerini kapsayan tarihi Tao-Klarceti ya da Zemo Kartli bölgesinde 888 yılında Bagrationi hanedanlığı hükümdarlığında ortaya çıkmış Orta Çağ avrasya monarşisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaheti-Hereti Krallığı</span>

Kaheti-Hereti Krallığı ya da sadece Birinci Kaheti Krallığı merkezi Kaheti bölgesi ve başkenti Telavi olan Doğu Gürcistan'daki erken Orta Çağ monarşisidir. Kaheti Prensliği'nin güçlü yöneticisi Büyük III. Kvirike'nin liderliğinde 1014 yılında ortaya çıkmıştır. III. Kvirike sonunda Hereti kralını yenilgiye uğratarak kendisini birleşik Kaheti ve Hereti'nin kralı ilan etti. Krallık bu tarihten itibaren 1104 yılına kadar birleşik Gürcistan Krallığı'ndan ayrı bağımsız bir devletti. Krallığın toprakları batıda Ksani Nehri'nden doğuda Alicançay Nehri'ne ve kuzeyde Didoeti'den güneyde Kura Nehri'ne kadar uzanan bölgeyi kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Giorgi</span>

VIII. Giorgi (1417-1476) krallığı saltanatı sırasında halihazırda parçalanmış ve 1446'dan 1465'e kadar bir iç savaşa karışmış olsa da birleşik Gürcistan Krallığı'nın son kralıydı. İsyancılar tarafından yenildi, yalnız doğu eyaleti Kaheti'de I. Giorgi olarak hüküm sürdü. 1465'te ölümüne kadar, Bagrationi kraliyet hanedanı'nın yerel bir branşını kurdu.

<span class="mw-page-title-main">II. Konstantine</span>

II. Konstantine 1478'den itibaren ölümüne dek birleşik Gürcistan Krallığı'ın 23. ve son kralıdır. 1490'ların başlarında, rakip İmereti ve Kaheti krallıklarının bağımsızlığını tanımak ve gücünü Kartli ile sınırlamak zorunda kaldı. 1505 yılında II. Konstantine öldü ve yerine oğlu X. Davit tahta çıktı.

I. Giorgi, Bagrationi Hanedanı'ndan, 1389'dan 1392'ye kadar Batı Gürcü krallığı İmereti'nin kralıdır.

II. Konstantine, Bagrationi Hanedanı'ndan, 1396'dan 1401'deki ölümüne kadar İmereti kralıdır.

Demetre Bagrationi Hanedanı'ndan bir kraliyet prensidir. 1401'den 1455'e kadar aralıklarla İmereti düküdür.

Giorgi Gürcistan prensi idi. I. Konstantine'nin oğludur.