İçeriğe atla

Abhaz kültürü

Abhazya (Abhazca: Аҧсны Apsny, Gürcüce: აფხაზეთი Apkhazeti ya da Abkhazeti, Rusça: Абха́зия Abhazya), Karadenizin doğu kıyısında, Güney Kafkasya'nın kuzey batısında yer alan fiilen bağımsız[1][2][3][4] ve kısmen tanınan bir ülkedir. Kuzey sınırında Rusya ve doğusunda Gürcistan[5][6] ile çevirili olan ülke Rusya, Nikaragua, Venezuela ve fiilen bağımsız olan Güney Osetya ve Transdinyester[7] tarafından tanınmıştır. Abhazya Cumhuriyeti Hükümeti’nin yönetim merkezi Sohum'dur.

Din

Abhazya (tüm etnik gruplar dahil) dini nüfusunun çoğunluğunu Ortodoks Hristiyanlar ve Sünni Müslümanlar oluşturmaktadır.[8] Abhazya'da yaşayan Ermenilerin çoğunluğu Ermeni Apostolik Kilisesi'ne mensuptur. Ancak, çoğu Hristiyan ya da Müslüman dini görevlerini yerine getirememektedir. Çok az sayıda Yahudi, Yehova'nın Şahitleri ve yeni dinlere inanan kişilerde vardır.[9] Kararname yürürlükte olmamasına rağmen Yehova Şahitleri organizasyonu resmen, 1995 yılından bu yana yasaklanmış durumdadır.[10]

Gürcistan anayasalarına göre, Abhazya Özerk Cumhuriyeti ve Abhazya fiili Cumhuriyeti bütün dinlerden olan kişiler (yanı sıra ateistler) kanun önünde eşit haklara sahiptir.[11]

Abhazya Savaşı'ndan bu yana Gürcü Ortodoks Kilisesi bölgede faaliyet yapamaz olmuştur.

Eğitim

Abhazya'da çocuklar 6 yaşında eğitime başlar ve 17 yaşında mezun olurlar. Abhazya'da sadece 1 üniversite vardır.

Spor

Futbol Sovyet zamanında Abhazya'da en popüler spor oldu. Cumhuriyetin resmi spor kulübü olan Dinamo Sohum, Sovyet futbolunun çoğunlukla alt liglerinde oynadı. Ancak, Abhazya Gürcü ekibi FC Dinamo Tiflis ve diğer Sovyet takımlarıyla oynayarak birçok yetenekli futbolcu yetiştirmiştir. Vitaly Daraselia, Nikita (Mkrtych) Simonian, Avtandil Gogoberidze, Niyazbey Dzyapshipa, Giorgi Gavasheli, Temuri Ketsbaia ve Akhrik Tsveiba yerlileri Sovyetler Birliği'nin en önemli futbolcular arasında yer almıştır.

Abhaz sporcular Rus vatandaşları gibi uluslararası yarışmalara katılarak Abhaz nüfusunun çoğunluğu Rus vatandaşlığı da almıştır. Boks (2005 Avrupa Şampiyonu David Arşba;[12] 2006 Rusya Şampiyonası ödül kazanan Aslan Ahba) ve serbest güreşte (2006 American Airlines Serbest Güreş Turnuvası galibi Denis Tsargush[13]) büyük başarılar elde edinilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Olga Oliker, Thomas S. Szayna. Faultlines of Conflict in Central Asia and the South Caucasus: Implications for the U.S. Army. Rand Corporation, 2003, ISBN 0-8330-3260-7
  2. ^ Abkhazia: ten years on. 5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. By Rachel Clogg, Conciliation Resources, 2001
  3. ^ Medianews.ge. Training of military operations underway in Abkhazia 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21 August 2007
  4. ^ Emmanuel Karagiannis. Energy and Security in the Caucasus. Routledge, 2002. ISBN 0-7007-1481-2
  5. ^ GuardianUnlimited. Georgia up in arms over Olympic cash 19 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ International Relations and Security Network. Kosovo wishes in Caucasus 11 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. By Simon Saradzhyan
  7. ^ "Абхазия, Южная Осетия и Приднестровье признали независимость друг друга и призвали всех к этому же". Newsru. 17 Kasım 2006. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014. 
  8. ^ "Flashpoints Site Directory. Abkhazia-Georgia". 9 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014. 
  9. ^ "Александр Крылов. ЕДИНАЯ ВЕРА АБХАЗСКИХ "ХРИСТИАН" И "МУСУЛЬМАН". Особенности религиозного сознания в современной Абхазии". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014. 
  10. ^ Georgia: International Religious Freedom Report 2005. 20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Amerika Birleşik Devletleri Department of State. Retrieved on 24 May 2007.
  11. ^ Constitution of the Republic of Abkhazia, art. 12 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
  12. ^ "Official site of the Boxing Federation of Russia". 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014. 
  13. ^ "The official website of USA wrestling". 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

Guram Gabiskiria (1947-1993), 1993’te Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik sırasında ayrılıkçı militanlar tarafından öldürülen Sohum belediye başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyet cumhuriyeti (1921–1931)

Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya SSC, Sovyetler Birliği içindeki Abhazya topraklarında 31 Mart 1921'den 19 Şubat 1931'e kadar varlığını sürdürmüş kısa süreli Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir. Abhazya SSC, 1931 yılında kaldırılmış ve Gürcistan SSC'ye bağlı Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Cumhuriyeti, Gürcistan tarafından Abhazya'nın tek ve yasal hükûmeti olarak tanınan yönetimdir. Abhazya, uluslararası alanda tanınırlığı sınırlı da olsa, 1990'ların başından beri de facto olarak Gürcistan'dan bağımsızdır. Abhazya Savaşı nedeniyle Tiflis'te olan sürgün hükûmetinin başkanı, Mayıs 2019'da seçilen Ruslan Abashidze'dir.

Gürcistan-Abhazya ihtilafı, eskiden özerk cumhuriyet, bugün kısmen tanınmış olan de facto Abhazya'da Gürcistan ile Abhazya ayrılıkçıları arasındaki anlaşmazlığı ifade eder. Daha geniş anlamda Gürcistan-Abhazya ihtilafı, Kafkasya bölgesindeki jeopolitik ihtilafların bir parçası olarak görülebilir. Gürcistan-Abhazya ihtilafı 20. yüzyılın sonunda, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla silahlı çatışmaya dönüştü ve 1992-1993 Abhazya Savaşı'yla sonuçlandı. Bu savaşın sonunda Abhazya fiilen Gürcistan'dan koptu ve Gürcüler etnik temizliğe maruz kaldı.

Abhazya Yahudilerinin nüfusu, Aşkenaz, Gurjim ve diğer Yahudilerden oluşmaktaydı. Abhazya'nın 19.yy'ın ortasında Rus İmparatorluğu'na katılmasıyla bölgedeki Yahudi nüfusu arttı. 1992-1993 Gürcistan-Abhazya çatışması sebebiyle çoğu Yahudi bölgeyi terk etti veya çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya pasaportu</span>

Abhazya pasaportu, Abhazya Cumhuriyeti vatandaşlarına yurt dışına seyahat ve ülke içerisinde kimlik bilgisi sağlamak amacıyla verilen pasaporttur. Abhazya sadece Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauru tarafından tanındığı için Abhazyalılar diğer ülkelere seyahat için Rus pasaportunu kullanmaktadırlar.

Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.

Sovyet zamanlarda, Abhazya SSC Sohum başkent olmak üzere 6 rayona (ilçelere) bölündü.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Prensliği</span>

Abhazya Prensliği, Gürcistan Krallığı içerisinde devam eden iç karışıklıklar içerisinde ortaya çıkmış feodal karakterli eski bir devlettir. Bağımsızlığını kaybetmesinden sonra önce Osmanlı İmparatorluğu tarafından sonra da Çarlık Rusyası tarafından belli ölçüde otonomi elde edip varlığını sürdürse de, 1864 yılında Rusya tarafından tamamen ele geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Savaşı (1992-1993)</span>

1992-1993 Abhazya Savaşı, 1992-1993 yılları arasında Abhazya'da Gürcistan güçleri ile Abhaz güçleri arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş sırasında etnik Gürcüler Gürcistan safında yer alırken, etnik Ruslar ve Ermeniler ile Kazak ve Kuzey Kafkasyalı gönüllüler ise Abhaz tarafını desteklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya'daki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Abhazya'daki diplomatik temsilcilikleri listeler. Abhazya, Ağustos 1992'den Eylül 1993'e kadar süren savaşın ardından Gürcistan'dan ayrıldı. 2008 Güney Osetya Savaşından sonra Abhazya; Rusya, Nikaragua, Venezuela, Nauru ve Suriye tarafından da tanındı. Bunlardan Güney Osetya ve Rusya Abhazya'da, başkent Sohum'da elçilikler kurdular. Venezuela ve Nikaragua büyükelçileri Moskova'da bulunuyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Pshu (köy)</span>

Pskhu Karadeniz kıyısındaki Abhazya'nın Sohum bölgesinde bir köydür. Nüfusu 150 civarında olan köy, Büyük Kafkas Dağları ve Bzyb arasındaki isimsiz vadide yer almaktadır. Bzyb nehri ve kollarının birçoğu köye yakın akar. Vadide, Kafkasya'nın Rusya tarafından fethedilen son halklarından biri olan Abazin kabilesi tarafından yaşıyordu. 1864'te sürgüne maruz kaldıktan sonra neredeyse tamamı Türkiye'ye sürüldü, birçoğu Osmanlı İmparatorluğu'na ulaşım sırasında Karadeniz kıyısında açlık ve sıtmadan öldü. Pshu, 1942 sonbaharında II. Dünya Savaşı Kafkasya Muharebesi sırasında Wehrmacht tarafından işgal edilen Transkafkasya'daki tek yerleşim yeriydi.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya-Türkiye ilişkileri</span>

Abhazya-Türkiye ilişkileri, Abhazya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye'nin Abhazya'yı bir devlet olarak tanımamasına ve hukuken Gürcistan'ın bir parçası olarak kabul etmesine karşın iki ülke arasında gayriresmî ilişkiler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kamani Katliamı</span>

Kamani Katliamı, 9 Temmuz 1993 tarihinde Abhaz-Gürcü ihtilafı sırasında gerçekleşmiş bir katliamdır. Ayrılıkçı Abhaz milisleri ve Rus milisleri tarafından Sohum'un Kamani köyünde Gürcülere karşı gerçekleştirildi. Bu katliam, Abhazya'da Gürcülere uygulanan etnik temizlik planının kanlı bir parçası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Tkvarçeli</span> Gürcistandaki Şehir

Tkvarçeli Abhazya'da yer alan bir kasabadır. Kasaba içinde bir bölge olan Akarmara, 1990'ların başında gerçekleşen Abhazya Savaşı nedeniyle (1992-3) ıssız hale gelen terk edilmiş apartman ve fabrikalara sahip bir hayalet şehirdir.

Abhazya Ermenileri, Abhazya'da Abhazlardan sonra gelen en büyük ikinci etnik gruptur. Ermeniler 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Abhazya'ya yerleştiler ve şu anda Sohum, Gulripş ve Gagra ilçelerinde toplam 242.862'den yaklaşık 42.000'i ile Abhaz nüfusunun %20'sini oluşturan en büyük etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Abhaz Silahlı Kuvvetleri</span> Abhazya Cumhuriyetinin askerî kuvvetleri

Abhaz Silahlı Kuvvetleri Abhazya'nın askeri güçleridir. Kuvvetler, Gürcistan ile 1992-1993 savaşının patlak vermesinden sonra 12 Ekim 1992'de resmi olarak oluşturuldu. Silahlı kuvvetlerin temeli etnik Abhaz Ulusal Muhafızları tarafından oluşturuldu. Abhaz ordusu öncelikle bir kara kuvvetidir ancak küçük deniz ve hava birimlerini içerir. Abhazya Cumhuriyeti yetkililerine göre, Abhazya Kara Kuvvetleri İsviçre modeline göre örgütlenmiş durumdadır. 3.000 ila 5.000 aktif personel, 40-50.000 yedek personel görevlidir. Gürcistan, Abhaz silahlı kuvvetlerini "yasadışı askeri oluşumlar" olarak görüyor ve Rusya'yı Abhaz askerlerini tedarik etmek ve eğitmekle suçluyor.

Kelasuri, Abhazya'dan geçip Karadeniz'e akan bir nehirdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.