İçeriğe atla

Abertzale

Abertzale, Baskça'da "Yurtseverlik" anlamına gelir ancak çoğunlukla Bask Milliyetçiliği anlamında kullanılır. aberri(a) ("anavatan" ihtira, Sabino de Arana) tarafından oluşturulmuştur. ve -(t)zale'nin (bir şeyi, birini seven) birleşiminden meydana gelmiştir.

Terim, Batasuna sempatizanları ve üyeleri tarafından kullanılmaktadır. Bask Milliyetçi Partisi üyeleri ise kendilerine "abertzale"'den çok "jartzales" demektedir. Bunun sebebi ise "abertzale" teriminin sol akım tarafından ortaya atılmış olmasıdır.

Real Academia Española (RAE), İspanya'nın resmî sözlüğünü denetleyen bölüm, İspanyol diline uyarlanan "aberzale"yi ("abertzale" den ziyade) resmî olarak tanımış ve İspanyol diline özel anlamı ile eklemiştir. Ancak, İspanyolca'da bile "abertzale" daha çok rağbet görür. Yani RAE, sözlüklerinin 21. versiyonunda "abertzale" yi kullanmıştır.

Geçmişte ve günümüzde resmî Baskça dillerinde bu kelimeyi kullanmış birkaç kuruluş:

  • Abertzaleen Batasuna (Abertzales Birliği): Fransa'nın Bask bölgesindeki bir siyasi parti.
  • Emakume Abertzale Batza (Abertzale Kadın Örgütü): PNV'nin eski kadınlar bölümü, İspanya İç Savaşı sırasında Burgos'ta bir örgütlenme, İsyancı cunta tarafından yasa dışı ilan edildi.
  • Euskal Abertzaletasunaren Museoa (Bask Milliyetçi Müzesi).
  • Eusko Abertzaleak (Bask Yurtseverleri), Bask Milliyetçi Partisi'nin çeşitli parlamento ve şehir konseylerinde kullanılmaktadır. Aslında ilk olarak Bask Dayanışması bu ismi kullanmaya başlamıştı ancak Bask Milliyetçi Partisi bu ismi önce tescillettirdi.
  • Eusko Abertzale Ekintza (Bask Milliyetçi Akımı), Bask milliyetçi ve sol parti.
  • Ezker Mugimendu Abertzalea (Sol Abertzale Hareketi), Fransız Bask bölgesinde siyasi parti.
  • Gazte Abertzaleak (Abertzale Gençleri): Bask Dayanışması'nın genç grubudur. Bask Milliyetçi Partisi'nden ayrılmıştır ancak ETA ya da Batasuna ile bir ilişkisi yoktur.
  • Koordinadora Abertzale Sozialista (Abertzale Sosyalist Koordinasyon Konseyi, KAS).
  • Izquierda Abertzale ya da "Abertzale Solu", Nafarroako Sozialista Abertzaleak (Abertzale Sosyalist Navarra) ve Araba, Bizkai eta Gipuzkoako Sozialista Abertzaleak (Álava, Biskay ve Guipúzcoa Abertzale Sosyalistleri) isimleri çeşitli Herri Batasuna ve Batasuna parlamento grupları tarafından kullanılmıştır.

Ezker abertzalea (abertzale solu) terimi Bask milliyetçi partilerde ve aynı zamanda sol görüşler içinde kullanılır. Bu partiler marksist, sosyalist, komünist veya sosyal demokrat olabilir. Bu terim diğer partileri muhafazakâr Bask Milliyetçi Partisi'nden ayırmak için kullanılır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bask Bölgesi</span> İspanyada özerk topluluk

Bask Bölgesi, İspanya'nın kuzeyinde özerk bölge. Yüzölçümü 7.234 km² nüfusu ise 2.125.000 kişidir. Özerk Bölgenin başkenti Vitoria-Gasteiz şehridir. Bölgeye özerklik 25 Temmuz 1979 tarihinde verilmiştir. Bölge kendi içinde emniyetini Ertzaintza denilen polis teşkilatı ile sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Basklar</span>

Basklar, İspanya'nın kuzeyi ve Fransa'nın güney batısındaki özerk bölgede yaşayan bir halktır.

Batasuna Bask Özerk Bölgesi'nde milliyetçi bir siyasi partidir. Parti ETA'nın siyasi kanadını temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aralar</span>

Aralar, İspanya'da sosyalist ve ayrılıkçı parti. Lideri Patxi Zabaleta'dır. ETA'nın şiddet kullanmasına muhalefet etmektedir. Parti 1990 yılında Patxi Zabaleta tarafından kurulmuştur. Navarra bölgesinde siyasi olarak güçlüdür. 2004 yılında partinin geçlik örgütü Iratzarri kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bask Ülkeleri Komünist Partisi</span>

Bask Ülkeleri Komünist Partisi , Bask Ülkesi'ndeki Komünist Bask ayrılıkçısı bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Bask Ülkesi Komünist Partisi</span>

Bask Ülkesi Komünist Partisi, Bask ve Navarra Özerk Bölgesi'nde komünist bir siyasi partidir. İspanyol Komünist Partisi'nin liderliğindeki federasyonun bir parçasıdır. Parti Hemen eta Orain adında bir dergi de çıkarmaktadır. Partinin gençlik örgütü ise Gazte Komunistaktır.

Bask Dayanışması .İspanya ve Fransa'da siyasi parti. Partinin kısaltması EA 'dır. Parti son yıllarda Bask Sosyaldemokrat kimliği ile siyaset yapmaktadır. Partinin asıl amacı Bask Halkının yaşadığı yerlerde Bağımsız bir Bask Devleti kurmaktır. Parti 1987 yılında Pamplona'da Carlos Garaikoetxea tarafından kurulmuştur. Partinin Gençlik örgütü Gazte Abertzaleak yani Genç Vatanseverler 'dir. Genel Başkanı Begoña Errazti'dir.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Komünist Partisi</span>

İspanya Komünist Partisi ya da İspanyol Komünist Partisi, İspanya'daki üçüncü büyük ulusal partidir. Izquierda Unida koalisyonunun en büyük partisidir ve İspanya'nın en büyük işçi sendikası olan İşçi Komisyonları (CC.OO) üzerinde etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da demokrasiye geçiş süreci</span> İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişi

İspanya’da demokrasiye geçiş süreci, İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişini kapsar. Geçiş süreci Franco’nun 20 Kasım 1975 günü ölmesiyle başlar, sürecin tamamlanması ise 1978 yılında kabul edilen Anayasa ile tamamlayan tarihçiler olmakla beraber, 23 Şubat 1981 günü Antonio Tejero’nun başarısız darbe girişimini veya 28 Ekim 1982 günü İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE’nin seçim zaferini sürecin tamamlandığı olay olarak kabul eden tarihçiler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Komünist Partisi</span>

İspanya Komünist Partisi İspanya'daki üçüncü büyük ulusal partidir. Izquierda Unida koalisyonunun en büyük partisidir ve İspanya'nın en büyük işçi sendikası olan İşçi Komisyonları (CC.OO) üzerinde etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Bask milliyetçiliği</span> Ulusal hareket

Bask milliyetçiliği, Baskların millet olduğunu ileri süren ve Bask kültürel birliğini savunan bir milliyetçilik türüdür. Son yıllarda, Bask milliyetçiliği, ayrılıkçı hareketler ile sıkı sıkıya bağlanmıştır.

Abertzaleen Batasuna Fransa'da ayrılıkçı Bask siyasi partisidir. İparralde bölgesinde oyların %10 kadarını topladığından bu bölgedeki en büyük Bask milliyetçisi partidir. Partinin öncelikli hedefi Pyrénées-Atlantiques'den bağımsız bir Bask Département'i kurmaktır. Bask milliyetçisi olması haricinde sol bir partidir.

<span class="mw-page-title-main">Eusko Abertzale Ekintza</span> Siyasi Parti

Bask Milliyetçi Akımı, İspanya merkezli Bask milliyetçisi siyasi partidir. 1930 yılında kuruldu ve sosyalist program üzerinde çalışan ilk Bask milliyetçisi siyasi parti oldu. 16 Eylül 2008 tarihinde, parti, İspanya Anayasa Mahkemesi tarafından ETA ile bağları olduğu gerekçesiyle yasadışı ilan edildi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne müracaat edildi, önerge incelendi ve İspanya mahkemeleri onandı. Parti 2008 yılında dağıldı.

<span class="mw-page-title-main">Herri Batasuna</span>

Herri Batasuna İspanya'nın Bask Özerk Bölgesi'ndeki Bask milliyetçisi bir siyasi partiydi.

Ezker abertzalea terimi, sosyal demokrasiden komünizme kadar yayılmış Bask milliyetçi/ayrılıkçı sol parti ve kuruluşları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol milliyetçiliği</span> İspanyanın birliğini savunan siyasî ideoloji

İspanyol milliyetçiliği, İspanyolların bir millet olduklarını savunan ve kültürel birlikteliği amaçlayan milliyetçiliktir. Genel anlamda siyasal ve toplumsal hareketler ile İspanyol kültürüne, diline ve tarihine karşı bir sevgiden esinlenerek oluşmuştur. İspanyol milliyetçileri sık sık İspanya içindeki Bask ve Katalan milliyetçiliği gibi diğer milliyetçi hareketleri reddederler.

<span class="mw-page-title-main">Ezker Batua-Berdeak</span>

Birleşik Sol-Yeşiller İspanya'nın Bask Özerk Bölgesi'ndeki sol görüşlü çevreci bir siyasi partiydi. Javier Madrazo, 1994-2009 yılları arasında partiyi genel başkan olarak yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Bask Ülkesi Sosyalist Partisi - Bask Ülkesi Sol</span>

Bask Ülkesi Sosyalist Partisi - Bask Ülkesi Sol Bask Ülkesi'ndeki sosyal demokrat bir siyasi partidir. İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) bölgesel görevini yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birlik Partisi (Suriye)</span> Suriyede bir siyasi parti

Suriye Arap Sosyalist Birlik Partisi (ASB) Suriye'de Nasırcı bir siyasi partidir. ASB, Safvan el-Kudsi tarafından yönetilmektedir. Parti, orijinal ASB'den ayrıldıktan sonra 1973'te kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Euskal Herria Bildu</span>

Euskal Herria Bildu veya EH Bildu sol eğilimli, Bask milliyetçisi ve Bask ülkesinin bağımsızlığını savunan bir siyasi koalisyondur. İspanya'daki Bask, Navarra ve Burgos özerk bölgelerinde güçlüdür.