İçeriğe atla

Abdülezel Paşa

Abdülezel Paşa
Mirliva Abdülezel Paşa
Doğum1828
Konya, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm17 Nisan 1897
Alasonya
Bağlılığı Osmanlı İmparatorluğu
Hizmet yılları1863-1897
RütbesiMirliva
Çatışma/savaşlarıKırım Savaşı
Plevne Savunması
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı

Abdülezel Paşa (1828[a], Hadim, Konya - 17 Nisan 1897, Alasonya), Türk asker.[1]

Hayatı

Konya ilinin Hadim ilçesinde doğdu. Osmanlı ordusuna 16 yaşında katıldı. Er olduktan hemen sonra Arabistan'a gönderildi. Burada 12 yıl görev yaptı. Bu görevinden sonra subaylık sınıfına yükseldi. 1853 yılında Hüsrev Paşa'nın yaveri olarak Kırım Savaşı'na katıldı. 1857 yılında Karadağ Harekatı'nda ve 1868 yılında Girit Ayaklanmaları'nın bastırılmasında görev aldı. Gösterdiği başarılar üzerine her vazifesinin akabinde bir rütbe, çeşitli nişanlar ve madalyalar verildi. 1872 yılında Binbaşı rütbesiyle Giresun Tabur Komutanlığı'na atandı. Bu taburun komutanı olarak 1876-1877 Osmanlı-Sırp Savaşı'na katıldı ve Miralay rütbesine terfi ettirildi. 93 Harbi'nde Plevne'de Müşir Osman Nuri Paşa'nın komuta heyetinde yer aldı. Savaşta gösterdiği başarılardan dolayı Padişah II. Abdülhamid tarafından Kahramanlık madalyası ile ödüllendirildi.

Bu görevinden sonra Hicaz Jandarma komutanı olarak görevlendirildi. Bu görevinden dönüşte, 1888 yılında Mirliva rütbesine terfi ettirildi ve Paşa oldu. 1888 ve 1889 yıllarında İkinci Osmaniye Nişanı ve İkinci Mecidiye Nişanı ile ödüllendirildi.[2] 26. savaşı olan, 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'ndan önce Teselya Ordusu'na bağlı 2. Tugay komutanlığına atandı. Savaş başlamadan önce askerlerine şöyle hitap etti:

Askerlerim, yiğitlerim, bize, namusumuza göz diken düşmana haddini bildirmenin şimdi zamanıdır. Bilirsiniz ki hainler korkak olur. Biz üzerlerine yürüyünce kaçacaklardır. Şu gördüğünüz, Papaliva, Tırpan ve Misvaki tepelerinin zaptı, bizim için çok mühimdir. Siz Milona geçidi gibi zor bir engeli aştınız. Bu tepeler size dayanamaz. Cenab-ı Hakk'ın yardımı ile hain düşmanı yenip, sancağı oraya dikmenizi istiyorum. Türkün ve Osmanlının şanını yüceltme zamanıdır. Analarınız sizi bu günler için doğurup büyüttü. Devlet ve millet sizin süngü kuvvetinizle yücelecektir. Ben de sizinle beraber en önde savaşacağım. Sizden son arzum budur ki, eğer bu tepe alınmadan şehid olursam, benim cesedimi şehid olduğum yerde defn etmeyin. Bu tepeyi mutlaka ele geçirin ve benim için o tepe üzerinde bir kabir kazıp oraya defn edin. Şayet, tepeyi ele geçiremezseniz, bırakın cesedimi kurtlar, kuşlar yesin. Sizin dağları aşan hücumlarınıza, böyle tepeler dayanamaz. Allah'ın yardımı Peygamberimizin imdadı bizimledir. Haydi aslanlarım Allah utandırmasın.[3]

Dömeke Muharebesi sırasında atının üzerinde Yunan askerlerine doğru taarruz ederken başına isabet eden bir kurşun mermisi ile 17 Nisan 1897 tarihinde öldü. Naaşı Alasonya'da bir türbeye nakledildi.[2][4] Ölümünün ardından Abdülezel Paşa'yı anlatan birçok şiir yazıldı.[5] Bunlardan başlıcaları; Menemenlizade Mehmet Tahir'in "Şehid Abdülezel Paşa", Recaizade Mahmud Ekrem'in "Şehid Ezel" ve İsmail Safa'nın "Şehit Muhterem Abdülezel Paşa (Milona değil, Abdülezel geçidi) olmuştur.[6][7]

Diğer

  • Konya ilinin Selçuklu ilçesinde Abdülezel Paşa İmam Hatip Ortaokulu bulunmaktadır.[8]
  • İstanbul ilinin Silivri ilçesinde İbb Abdulezel Paşa Ortaokulu bulunmaktadır.[9]
  • İstanbul ilinin Fatih ilçesinde adını taşıyan bir cadde ismi 2006 yılında Kadir Has Caddesi olarak değiştirilmiştir.[10][11]
  • Hadim ilçesinde adını taşıyan bir park bulunmaktadır.
  • İstanbul ilinin Kadıköy ilçesi Kozyatağı Mahallesi'nde adını taşıyan sokak bulunmaktadır.
  • İstanbul ilinin Pendik ilçesi Ertuğrulgazi Mahallesi'nde adını taşıyan sokak bulunmaktadır.

Notlar

  1. ^ Doğum tarihine dair 1815'ten 1832'ye kadar değişik tarihler iddia edilse de en yaygın kabul gören iddia 1828'dir.

Kaynakça

  1. ^ Ülgen, Erol (1 Ocak 1996). "1897 TÜRK-YUNAN SAVAŞI'NIN ÜNLÜ KOMUTANLARINDAN ŞEHİT ABDÜLEZEL PAŞA (1828-1897), HAYATI VE HAKKINDA YAZILAN ŞİİRLER". Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten. 42 (1994): 169-203. ISSN 0564-5050. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b "(PDF) Abdülezel Paşa'nın Hayatı ve Şehâdeti". ResearchGate (İngilizce). 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  3. ^ Ufuk Yayla (11 Nisan 2005). "Abdülezel Paşa". karakazan.com. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015. 
  4. ^ "Osmanlı İzleri". ottoman.mfa.gov.tr. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  5. ^ "Hayatı ve Hakkında yazılan şiirler". 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  6. ^ "Menemenlizade Mehmet Tahir`in Kaleminden 1897 Türk". studylibtr.com (İngilizce). 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  7. ^ Güneş, Mehmet (2016). Türk Edebiyatında Manzum Hikaye: Servet-i Fünun' dan Cumhuriyet' e. Hece Yayınları. s. 92. ISBN 978-605-9279-96-3. 
  8. ^ "T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI KONYA / SELÇUKLU / Abdülezel Paşa İmam Hatip Ortaokulu". abdulezelpasaiho.meb.k12.tr. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024. 
  9. ^ "İBB.ABDÜLEZEL PAŞA ORTAOKULU". 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  10. ^ Şafak, Yeni (1 Ağustos 2010). "Yanlış İstanbul'da yaşıyoruz". Yeni Şafak. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  11. ^ "Vahim bir değişiklik". Milliyet. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kâzım Karabekir</span> 5. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Musa Kâzım Karabekir, Türk asker ve siyasetçi. "Alçıtepe Kahramanı" namıyla tanınır. Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatan komutanların arasında yer alarak Doğu Cephesi'nde gösterdiği başarılardan dolayı Kırmızı-Yeşil şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalif partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucuları arasında yer alıp, genel başkanı oldu. Afşar Türklerinden olup soyu Karamanoğulları'na dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Esat Bülkat</span> Türk asker

Mehmet Esat Bülkat veya Esat Paşa, Türk asker. Balkan Savaşları sırasında kendi gibi asker olan küçük kardeşi Mehmet Vehip Kaçı ile birlikte Yanya'da gösterdiği savunma ve direnişi ile tanınan Esat Paşa, yine küçük kardeşi ile birlikte görev aldığı Çanakkale Savaşı'nda büyük başarı göstermiş; düşman kuvvetlerinin boğazı geçip İstanbul'a varmasını önleyen komutanlardan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Reşat (Çiğiltepe)</span> Türk asker

Reşat Çiğiltepe, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)</span> 1897 yılında Osmanlı İmparatorluğu ve Yunanistan Krallığı arasındaki savaş

1897 Osmanlı-Yunan Savaşı veya Otuz Gün Savaşı 1897 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan Krallığı arasında meydana gelen savaştır. Yaklaşık bir ay süren savaş, Osmanlı ordusu'nun kesin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Fahrettin Altay</span> Türk asker ve siyasetçi

Fahrettin Altay Türk asker ve siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'ndaki Büyük Taarruz'dan sonra Yunan ordusunun geri çekilmesini sağlayarak İzmir'e giren 5. Süvari Kolordusunun komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Silahdar Damad Ali Paşa</span> 115. Osmanlı sadrazamı

Silahdar Damad Ali Paşa veya Şehid Ali Paşa III. Ahmed saltanatında, 27 Nisan 1713 - 5 Ağustos 1716 tarihleri arasında üç yıl üç ay sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. 5 Ağustos 1716'da Avusturya Ordusu'na karşı yapılan Petrovaradin Muharebesi'nde şehit düşmüştür.

Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa (1771-1831) II. Mahmud saltanatında 14 Eylül 1824 - 24 Ekim 1828 tarihleri arasında dört yıl bir ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Reşid Mehmed Paşa</span> 178. Osmanlı sadrazamı

Reşid Mehmed Paşa II. Mahmud saltanatında 28 Ocak 1829 - 18 Şubat 1833 tarihleri arasında dört yıl yirmi bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Hadım Sinan Paşa, I. Selim saltanatında 18 Haziran 1515-23 Eylül 1515 ile 26 Nisan 1516-22 Ocak 1517 tarihleri arasında iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Colmar von der Goltz</span> Osmanlı ve Alman ordularında mareşal rütbesiyle görev yapmış Alman subay

Wilhelm Leopold Colmar Freiherr von der Goltz, Osmanlı'daki namıyla "Goltz Paşa",, Osmanlı ve Alman ordularından mareşal rütbesi sahibi Alman subay.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Ahmed</span> II. Bayezidin Amasya valisi olan oğlu

Şehzâde Ahmed II. Bayezid'in Amasya valisi olan oğlu. Nisan 1512'de kendinden küçük kardeşi Yavuz Sultan Selim'in padişahlığını kabul etmeyip isyan ettiyse de, 1513'te gerçekleşen Yenişehir Muharebesi'nde bozguna uğrayıp boğdurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ethem Paşa</span> Türk asker

Ethem Paşa, Türk asker ve devlet adamı. 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda Osmanlı Orduları Başkomutanı, 1909 yılında 2 hafta süreyle Harbiye Nazırı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hasan İzzet Paşa</span> Türk asker

Hasan İzzet Paşa, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Aker</span>

Mehmet Şefik Aker, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Osman Paşa</span> Osmanlı Türk milli kahramanı

Osman Nuri Paşa, Osmanlı Ordusu'nda askerlik görevi boyunca birçok savaşta başarılı sonuçlar almış, Plevne Muharebeleri'ndeki üstün savunmasının ardından Sultan II. Abdülhamid tarafından "Gazi" unvanına layık görülmüş, o günden bugüne Gazi Osman Paşa olarak da anılan Türk askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Kutnak</span> Osmanlı eski jandarma askeri

Ziya Kutnak (1870-1940), Hicaz valisi Çürüksulu Osman Nuri Paşa’nın oğludur. 1870 senesinde İstanbul’da doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Emin Yazgan</span> Türk asker

Mehmet Emin Yazgan, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Menemenlizade Mehmet Tahir</span>

Menemenlizade Mehmet Tahir ,Türk şair ve yazar.

Şumnu Kuşatması, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

Hadım Ali Paşa veya Atik Ali Paşa, Sultan II. Bayezid zamanında 1501-1503 ve 1506-1511 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.