İçeriğe atla

Abdülaziz Yamulki

Abdul Aziz Yamulki
Doğum21 Aralık 1890(1890-12-21)
Süleymaniye, Musul Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm25 Temmuz 1981 (90 yaşında)
Süleymaniye, Irak
BağlılığıOsmanlı İmparatorluğu, Kürdistan Krallığı, Irak
RütbesiGeneral
BirimiMekanize Ulaştırma

Abdülaziz Yamulki (21 Aralık 1890 - 25 Temmuz 1981), Kürt Said Paşa ve Kürt Ahmed İzzet Paşa'nın yeğeni ve Mehmed Şerif Paşa ile Kürt Fuad Paşa'nın kuzeni, Nemrud Mustafa Paşa'nın oğludur.

Yamulki, Süleymaniye'nin önde gelen bir ailesinde doğdu; ayrıcalıklı bir ortamda büyüyen Aziz, İstanbul'a taşınarak amcasının Kürt Said Paşa'nın sarayında yaşadı ve Kara Harp Okulu'na gitti. Babası, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışından sonra memleketi Süleymaniye'ye döndü, Aziz daha sonra Irak ordusuna katıldı.

Albayların Altın Meydanı

Aziz ve çoğunluğu Kürt kökenli diğer yedi subay, Irak hükûmetinin düşüşünü planlamaya başladı.

  • Aziz Yamulki, Mekanik Taşıma Komutanı.
  • Amin al-Umari, Birinci Piyade Tümeni komutanı .
  • Salah ad-Din es-Sabbagh, Askeri Operasyonlar komutanı.
  • Mahmud Salman, Mekanize Kuvvetler Komutanı olarak.
  • Kamil Şebib, Piyade Komutanı olarak.

Komplo

"Suikast planı ayrıntılı ve dikkatlice düşünülmüş bir plandı". Aziz, suikastı gerçekleştirmek için dört plan hazırlamıştı; birincisi, onu Musul Dinlenme Evi'nde öldürmek, ikincisi, kardeşinin evinde, üçüncüsü, Tel-Kutchuk'a giderken Bekir'in arabasına saldırarak ve nihayet, Bekir'i geldiği günün akşamında eğlendirmenin planlandığı Askeri kulüpteki ana plan. Kulübün o zamanki başkanı olan Aziz Yamulki gizli bir işaret verecek ve ışıklar söndürüleceği zaman suikast gerçekleştirilecekti.[1]

Diplomatik görev

Darbeye karıştıktan sonra Aziz, Kabil'de Irak Maslahatgüzarı olarak Afganistan'a gönderilerek uzaklaştırıldı.[2] 17 Ağustos 1943'te Karaçi'de Irak Konsolosu olarak atandı.[3]

Kaynakça

  1. ^ INDEPENDENT IRAQ, A Study in Iraqi Politics since 1932
  2. ^ Great Britain and the East, Volume 57, 1941
  3. ^ THE LONDON GAZETTE, 8 OCTOBER 1943

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kâzım Karabekir</span> 5. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Musa Kâzım Karabekir, Türk asker ve siyasetçi. "Alçıtepe Kahramanı" namıyla tanınır. Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatan komutanların arasında yer alarak Doğu Cephesi'nde gösterdiği başarılardan dolayı Kırmızı-Yeşil şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalif partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucuları arasında yer alıp, genel başkanı oldu. Afşar Türklerinden olup soyu Karamanoğulları'na dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakallı Nureddin Paşa</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmed Nureddin Paşa ya da bilinen adıyla Sakallı Nureddin, Türk asker ve siyasetçi.

Musul Sorunu, Osmanlı Devleti'ne bağlı Musul Vilayeti'nin toprak sorunudur.

<span class="mw-page-title-main">Aşir Atlı</span> Türk asker ve siyasetçi

Aşir Atlı, Çerkes asıllı Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Suikastı</span> Atatürkün hedeflendiği 1926 tarihli suikast planı

İzmir Suikastı, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya 14 Haziran 1926 tarihinde, İzmir'de yapılması planlanan suikast girişimidir. Aralarında eski bakanlar, milletvekilleri ve valiler de bulunan bir grup tarafından planlanmış ancak hayata geçirilmeden engellenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye</span> Irakta bir şehir

Süleymaniye, Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye İline bağlı şehir ve ilin yönetim merkezidir.

Bekir Kalyoncu Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Krallığı</span> Kısa süreli kurulmuş krallık

Kürdistan Krallığı, Süleymaniye'de kurulmuş kısa ömürlü krallık.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Balkan Savaşı</span> Balkan Birliği ile Osmanlı Devleti arasında 7 Ekim 1912-30 Mayıs 1913 tarihleri arasında gerçekleşen savaş

Birinci Balkan Savaşı, 7 Ekim 1912-30 Mayıs 1913'te Bulgaristan Krallığı, Sırbistan Krallığı, Yunanistan Krallığı ve Karadağ Krallığı'ndan oluşan Balkan Birliği'nin Osmanlı Devleti'ne karşı başlattığı savaş. Bu savaş ile Balkan devletleri, Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki topraklarının büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Bu savaş sonucunda Osmanlı Devleti Edirne ve Kırklareli'ne kadar olan Midye-Enez Hattı'nın batısındaki tüm topraklarını Balkan devletlerine bırakmak zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">İhsan Nuri</span> Kürt Silahlı Kuvvetleri genel komutanı ve Ağrı ayaklanmalarının lideri

İhsan Nuri Paşa, Hoybun Cemiyetinin liderlerinden olup Ağrı ayaklanmalarını yönetmiş Kürt asker ve politikacı. Halk arasında Ararat Kartalı olarak da bilinir. Hoybun tarafından Kürt Silahlı Kuvvetleri genel komutanlığına atanarak Ağrı ayaklanmalarının başına geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Henning von Tresckow</span>

Henning von Tresckow, , Almanya ve Nazi Almanyası'nın kurmay subayı, tümgenerali ve Fedor von Bock'un yeğeni. Gerd von Rundstedt'in emrinde Ordular Grubu A'nın kurmayı, Günther von Kluge'nin emrinde Doğu Cephesi'nde Merkez Ordu Grubu harekât birinci kurmayı, Batı Cephesi'nde Oberbefehlshaber West kurmay başkanı. Henning von Tresckow, 1941'de Ordu Grubu Merkez'de bir direniş örgütlemeye başlar. 13 Mart 1943'te Tresckow'un Hitler'in uçağına yerleştirdiği saatli bomba patlamaz ve Hitler'e yaptığı suikast başarısız olur. Ardından Von Stauffenberg ile 20 Temmuz Suikastini planlar fakat sonuç başarısız olur. Başarısız suikast girişiminin ardından von Tresckow ertesi gün intihar etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Olbricht</span>

Friedrich Olbricht, Alman subay. Nazi Almanyası'nda OKH Normal Kara Kuvvetleri Dairesi Başkanı ve OKW Yedek Savunma Dairesi Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı El-Cezire Cephesi</span>

Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı'ndan ayrıldıktan sonra İngilizler ilk iş olarak Musul Vilayeti'ni işgal etti. Mondros Ateşkes Antlaşması'na bile aykırı olarak işgal edilen Musul Vilayeti'ni tekrar elde edebilmek için çeşitli planlar tatbik edildi. Zaten bölge ahâlîsinin çoğunluğunun Türk ve Kürtlerden müteşekkil olması, Anadolu Türkleri ile kültürel bağların kurulmasında kolaylık sağlamıştı. Hem bölge insanının ayaklanmaları hem de Özdemir Bey'in komutanlık ettiği Derbent Muharebesi cephedeki önemli gelişmelerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Nemrud Mustafa Paşa</span>

Nemrut veya Nemrut Mustafa Paşa olarak da tanınan Mustafa Yamulki, Kürt asker, 1919-1920 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu'nda askeri mahkeme başkanı, Kürdistan Krallığı'nda eğitim bakanı ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Irak)</span>

Irak Memlûk Hanedanı, 18. ve 19. yüzyıllarda yüzyıllarda günümüz Irak'ta varlığını sürdüren bir hanedandı.

<span class="mw-page-title-main">17 Temmuz Devrimi</span> Irakta 1968 Baas darbesi

17 Temmuz Devrimi, 1968'de Irak'ta Ahmed Hasan el-Bekir, Abdurrezzak en-Naif ve Abdurrahman el-Davud liderliğinde, Cumhurbaşkanı Abdurrahman Arif ve Başbakan Tahir Yahya'yı deviren ve Arap Sosyalist Baas Partisinin Irak Bölgesel Şubesini iktidara getiren bir darbeydi. Darbeye ve ardından Naif liderliğindeki ılımlı fraksiyonun tasfiyesine katılan Baasçılar, Hardan et-Tikriti, Salih Mehdi Ammaş ve gelecekteki Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'i içeriyordu. Darbe öncelikle Yahya'ya yönelikti. Yahya, Arif'in ılımlı hükûmetini Irak'ın petrolünü İsrail'e karşı savaşta bir silah olarak kullanmak için Birleşik Krallık ve ABD'nin sahip olduğu Irak Petrol Şirketi'ni (IPC) kamulaştırmaya zorlamak için Haziran 1967 Altı Gün Savaşı'nın yarattığı siyasi krizi istismar eden açık sözlü bir Nasırcıdır. IPC'nin tam olarak kamulaştırılması, Baas yönetimi altında 1972 yılına kadar gerçekleşmedi. Darbenin ardından yeni Irak hükûmeti, sözde Amerikan ve İsrail entrikalarını ifşa ederek daha geniş bir tasfiyenin ortasında 14 kişiyi - 9 Irak Yahudisi de dahil - uydurma casusluk suçlamalarıyla alenen infaz ederek ve Irak'ın Sovyetler Birliği ile geleneksel olarak yakın ilişkilerini genişletmeye çalışarak gücünü pekiştirdi.

Bramble Bush Operasyonu, İsrail'in Körfez Savaşı sırasında Irak'ın Scud füzeleriyle topraklarına gerçekleştirdiği saldırılarına misilleme olarak 1992'de Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'e suikast düzenleme planıydı. Aralık 2003'te İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth tarafından operasyonun detaylı bilgileri yayınlanmış olsa da Ocak 1999'dan beri komplo teorisi seviyesinde bilinen bir haberlerdi. Plan, operasyon tatbikatı sırasında beş askerin öldürülmesinin ardından iptal edildi; kaza İsrail'de Tze'elim Bet felaketi olarak biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Irak Cumhuriyeti (1958-1968)</span> Irak tarihinin dönemi

Irak Cumhuriyeti, halk arasında Birinci Irak Cumhuriyeti olarak da bilinen, 1958'de Cumhurbaşkanı Muhammed Necib er-Rubai ve Başbakan Abdülkerim Kasım'ın yönetimi altında kurulan bir devletti. Rubai ve Kasım ilk olarak Irak Krallığı'nın Haşimi monarşisinin devrildiği 14 Temmuz Devrimi ile iktidara geldi. Sonuç olarak, Krallık ve Arap Federasyonu feshedildi ve Irak Cumhuriyeti kuruldu. Dönem, 1968'de Baasçıların iktidara gelmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye Savaşı (1991)</span>

Süleymaniye Savaşı, Irak'taki 1991 ayaklanmaları sırasında yapılan en büyük savaşlardan biriydi. Nüfusu 100.000'in üzerinde olan ve çoğunluğu Kürt olan Süleymaniye, isyancılar tarafından kurtarılan ilk ve en son düşen Kürt şehriydi. Peşmerge'nin 20 Temmuz'da yeni bir saldırı başlatmasının ardından şehir Kürt isyancılar tarafından geri alındı.

<span class="mw-page-title-main">Kürt Said Paşa</span> Osmanlı Kürt devlet adamı

Kürt Said Paşa, Süleymaniyeli Hüseyin Paşa'nın oğlu bir Osmanlı Kürt devlet adamıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.