Abdurrahman el-Kayyali

Abdurrahman el-Kayyali Arapça: عبد الرحمن الكيالي

Adalet Bakanı
Görev süresi 21 Aralık 1936 - 18 Şubat 1939
Yerine geldiği	Said el-Gazi
Yerine gelen	Nesib el-Bekri
Görev süresi 19 Ağustos 1943 - 5 Nisan 1945
Yerine geldiği	Feydi el-Etâsî
Yerine gelen	Said el-Gazi
Kişisel bilgiler
Doğum	1887 Halep, Osmanlı Suriyesi
Ölüm	13 Eylül 1969 (81-82 yaşında) Halep, Suriye

Abdurrahman el-Kayyali (Arapça: عبد الرحمن الكيالي‎) (1887 - 13 Eylül 1969) Halep şehrinden bir doktor, iki dönem adalet bakanı olarak görev yapan ve Suriye bağımsızlık hareketinin üyesi olan kişi.

Biyografi

Halep'te doğan el-Kayyali, Lübnan Amerikan Üniversitesi'nde tıp okudu ve 1914'te mezun oldu.^[1] Birinci Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla birlikte Hama Valiliği'ne bağlı el-Hamra'daki Osmanlı Ordusu'nda sağlık görevlisi olarak görev yaptı.

1919'da el-Kayyali, Suriye ve Lübnan Mandası sırasında Fransız yönetimine karşı Suriye'de Halep bölgeciliğini ve Arap milliyetçiliğini destekleyen bir siyasi kulüp ve topluluk olan Halep Arap Kulübü'nün kurucuları arasındaydı.^[2]

Daha sonra, 1928, 1936 ve 1943'te parlamento üyesi olduğu Ulusal Blok'a katıldı. Bu arada Cemil Merdam Bey, Sadullah el-Cabiri ve Faris el-Huri'nin^[3] 1936'dan 1939'a ve 1943'ten 1945'e kadar başbakanlıklarında adalet bakanı olarak görev yaptı.

Kayyali, Suriye için diplomat olarak da görev yaptı. Eylül 1936'da Fransız-Suriye Bağımsızlık Antlaşması'nın ardından Suriye'nin resmi bağımsızlığından sonra, Devlet Başkanı Haşim el-Etâsî tarafından Milletler Cemiyeti'ne yerleşik olmayan büyükelçi olarak atandı. Aralık 1936'da kabine üyesi olarak aday gösterilmesinden sonra bu görevinden istifa etti. 1947'den 1949'a kadar Suriye Cumhuriyeti'ni Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda delege olarak temsil etti.^[4]

Kayyali, 13 Eylül 1969'da öldü.

Mirası

Halep burjuvazisinin bir temsilcisi ve milliyetçi bir aktivist olarak Kayyali, Fransız yönetimine karşı Hananu İsyanı'nın lideri İbrahim Hananu da dahil olmak üzere Suriye'nin ilk bağımsızlık hareketinin liderleriyle güçlü bağlar kurdu. Kayyali, zamanının Halep'inin en prestijli vatandaşlarından biri ve sömürgecilik karşıtı milliyetçi ideolojinin Batılı eğitimli bir savunucusu olarak kabul edilebilir.^[5]

Kayyali'nin torunlarından biri olan diş hekimi Mustafa Kayyali, Suriye ayaklanması sırasında önde gelen bir sivil toplum aktivisti olarak ortaya çıktı ve basında çıkan haberlere göre 2017'de "Suriye'de Birlikte Yaşama için Davranış Kuralları" olarak bilinen bir belgenin yazarları arasında yer aldı. Belge, Suriye'nin çeşitli toplum liderleri tarafından onaylandı.^[6]

Kaynakça

^ "مثقفون سياسيون سوريون ليبراليون بمنتصف القرن العشرين" [20. yüzyılın ortalarındaki Suriyeli liberal siyasi entelektüeller]. alaraby.co.uk (Arapça). 15 Ocak 2018. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Syria and the French Mandate: The Politics of Arab Nationalism, 1920-1945. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. 1987. ss. 106.
^ Emergence of Minorities in the Middle East (İngilizce). Edinburgh University Press. 11 Eylül 2012. ISBN 9780748688937. 29 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2021.
^ The Makers Of Modern Syria. I.B. Tauris. 2018. doi:10.5040/9781350988880. ISBN 978-1-78673-455-6.
^ Divided Loyalties: Nationalism and Mass Politics in Syria at the Close of Empire. Los Angeles / Berkeley: University of California Press. 1951. ss. 85-86.
^ "Syria's Best of Enemies Breaking Good". ICSR (İngilizce). 18 Ocak 2018. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2019.

İlgili Araştırma Makaleleri

2011'den bu yana Suriye İç Savaşı'nın bir sonucu olarak, savaşta farklı gruplar tarafından kullanılan ve Suriye'yi temsil etmek için kullanılan en az iki bayrak var. Baas Partisi liderliğindeki Suriye Arap Cumhuriyeti'nin görevdeki hükümeti, başlangıçta Birleşik Arap Cumhuriyeti tarafından kullanılan kırmızı-beyaz-siyah üç rengini kullanırken, Suriye Ulusal Koalisyonu gibi Suriyeli muhalif gruplar yeşil-beyaz-siyah üç rengini kullanıyor. Bu bayrak ilk olarak Suriye Mandası tarafından kullanılan "bağımsızlık bayrağı"ydı.

<span class="mw-page-title-main">Alevi Devleti</span> Fransız Suriye Mandasındaki eski devlet

Alevi Devleti veya Nusayri Devleti, 1922'ye kadar Alevi Bölgesi olarak adlandırıldı, başlangıcından 1922'de Suriye Federasyonu'na entegrasyonuna kadar yerel olarak baskın olan Arap Alevilerinden oluşan, I. Dünya Savaşı'ndan sonra günümüz Suriye'sinin kıyısında bir Fransız manda bölgesiydi. Milletler Cemiyeti Fransız Mandası 1920'den 1946'ya kadar sürdü.

Fransız Suriye ve Lübnan Mandası (1923-1946), Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun bölünmesi sonrasında Suriye ve Lübnan'la ilgili olarak kurulan bir Milletler Cemiyeti mandası. Manda sisteminin sömürgecilikten farklı olması gerekiyordu, yöneten ülke, sakinleri kendi kendini yönetmeye uygun kabul edilene kadar mütevelli olarak hareket etmeyi amaçladı. Bu noktada, görev süresi sona erecek ve bağımsız bir devlet doğacaktı.

Zeki el-Arsuzi Suriyeli bir filozof, filolog, sosyolog, tarihçi ve Arap milliyetçisiydi. Fikirleri Baasçılığın ve siyasi hareketinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Yaşamı boyunca başta Arapçanın Kendi Dilindeki Dehası (1943) olmak üzere birçok kitap yayımlamıştır.

İbrahim Hananu veya İbrahim Hanano (1869-1935), bir Osmanlı Kürt belediye yetkilisi ve daha sonra kuzey Suriye'deki Fransız varlığına karşı çıkan bir isyanın lideriydi. Kuzey Suriye'de önemli miktarda toprak sahibi olan Kürt kökenli bir ailenin üyesiydi. ve Hananu ailesi Kürt Rişvan aşiretindendir.

<span class="mw-page-title-main">Haşim el-Etâsî</span> Suriyeli siyasetçi ve üç kez devlet başkanı (1875-1960)

Haşim el-Etâsî, 1936'dan 1939'a, 1949'dan 1951'e ve 1954'ten 1955'e kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yapmış Suriye milliyetçisi siyasetçi ve devlet adamı.

Suphi Bey Bereket el-Halidi, Türk politikacı/devlet adamıdır. Fransız Suriye Mandası sırasında, 29 Haziran 1922'den 31 Aralık 1924'e kadar Suriye Federasyonu'nun ve 1 Ocak 1925'ten 21 Aralık 1925'e kadar Suriye Devleti'nin devlet başkanıydı. 1938 - 1939 yılları arasında Hatay Cumhuriyeti'nde Antakya mebusluğu yapmış ve dahiliye encümenliğine seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Merdam Bey</span> Suriyeli siyasetçi (1895-1960)

Cemil Merdam Bey, Suriyeli bir politikacıydı. Şam'da önde gelen aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Osmanlı generali, devlet adamı ve Sadrazam Lala Mustafa Paşa'nın ve sondan bir önceki Memlük Hükümdarı Kansu Gavri'nin soyundan gelmektedir. Paris'te siyaset bilimi okulunda okudu ve siyasi kariyeri orada başladı.

Halep Eyaleti San Remo Konferansı ve Kral I. Faysal'ın Suriye'deki kısa ömürlü monarşisinin çöküşünü takiben, Fransa'nın Levant Yüksek Komiseri General Henri Gouraud tarafından Suriye'nin Fransız Mandası'nda kurulan beş devletten biriydi.

Ulusal Blok Suriye'nin Fransız Mandası döneminde Suriye'nin bağımsızlığı için mücadele eden bir Suriye siyasi partisidir.

Ulusal Partisi 1947'de kurulan ve 1963'te Suriye Baas Partisinin bir darbeyle tek parti yönetimi kurmasının ardından kapatılan bir Suriye siyasi partisidir. Suriye'de önce Osmanlılara karşı çıkan ve daha sonra Fransız mandasından bağımsızlık talep eden Ulusal Blok'un devamıdır. Parti, en büyük desteği Şamlı eski muhafızlar ve sanayiciler arasında gördü. Başta Haşimi yönetimindeki Irak ve Ürdün'ü desteklemesine rağmen; artan halk desteğinin ardından 1949'dan itibaren başta Suudi Arabistan, Mısır, Lübnan ve Filistin Mandası olmak üzere Suriye'nin güneyindeki Arap ülkeleri ve bölgeleriyle daha yakın ilişkileri destekledi. 1940'larda ve 1950'lerin başında hakim parti iken, yerini Haşimi yanlısı rakibi Halk Partisi aldı. Halk Partisine benzer şekilde, Ulusal Parti de toprak sahipleri tarafından desteklendi.

Arap Baası, ayrıca Arap Baas Partisi olarak da bilinen Arap milliyetçisi bir siyasi parti. Suriye'de Zeki el-Arsuzi tarafından 1940 yılında kuruldu.

Bu makale, Arap Sosyalist Baas Partisinin 1947'de kuruluşundan 1960'larda dağılmasına kadar olan tarihini detaylandırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ata Bey el-Eyyubi</span> Suriyeli siyasetçi (1877-1951)

Ata Bey el-Eyyubi Suriye devlet başkanı ve başbakanı olarak görev yapan bir Osmanlı memuruydu. Suriye'nin Şam kentinde, önde gelen bir siyasi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi, İstanbul'da kamu yönetimi okudu ve profesyonel kariyerine Osmanlı kamu hizmetinde başladı.

Büyük Suriye İsyanı, 1925 İsyanı veya Büyük Suriye Devrimi, 1925 ile 1927 yılları arasında Suriye Devleti ve Büyük Lübnan genelinde yaşanan genel bir ayaklanmadır. Önde gelen isyancı güçler, Sünni, Dürzi, Alevi ve Hristiyan grupların katıldığı güney Suriye'deki Cebel el-Dürzi Devleti savaşçılarından oluşuyordu. Ortak amaç, I. Dünya Savaşı'nın ardından Türk yönetiminden Fransız yönetimine geçen yeni manda bölgelerindeki Fransız egemenliğine son vermekti.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman Şehbender</span> Suriyeli siyasetçi (1879-1940)

Abdurrahman Şehbender, Suriye'deki Fransız Mandası döneminde önde gelen bir Suriyeli milliyetçi ve Fransız otoritesiyle uzlaşmanın önde gelen bir muhalifiydi. Arap milliyetçiliğine olan bağlılığı İttihat ve Terakki Cemiyeti ve onun "Türkleştirme" politikaları dönemine kadar uzanmaktadır. Birinci Dünya Savaşı sırasında Arap İsyanı'nı destekledi ve kısa bir süre Emir Faysal'ın dışişleri bakanlığını yürüttü.

Alevi İsyanı, Şeyh Salih el-Ali liderliğinde İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi'nin Fransız yetkililerine karşı ve daha sonra Fransa-Suriye Savaşı'nın bir parçası olarak Suriye'de yeni kurulan Fransız Mandası'na karşı, özellikle kıyıdaki Cebel Ensariye dağlık bölgesinde gerçekleşen bir isyandı. İsyan, Suriye'deki Fransız güçlerine karşı ilk silahlı direniş eylemlerinden biriydi ve lideri Şeyh Salih, Şam'daki geçici Arap hükûmetine bağlılığını ilan etti. İbrahim Hananu'nun Halep kırsalındaki isyanı ve Suphi Bereket'in Antakya'daki isyanı da dahil olmak üzere ülkedeki diğer Fransız karşıtı isyanların liderleriyle koordinasyon kuruldu.

Hananu İsyanı, 1920-1921 yıllarında Suriye'nin kuzeyinde, özellikle Halep'in batı kırsalında yoğunlaşan Fransız askerî güçlerine karşı bir isyandı. İsyana verilen destek, Suriye'de Fransız Mandası'nın kurulmasına karşı muhalefetten kaynaklanıyordu. İsmini önde gelen komutanı İbrahim Hananu'dan alan isyan esas olarak Cebel Harim, Cebel Kusayr, Cebel Zaviye ve Cebel Sahyun bölgelerindeki dört müttefik isyandan oluşuyordu. İsyancılar kırsal kesimdeki liderler tarafından yönetiliyordu ve çoğunlukla Fransız güçlerine karşı gerilla saldırıları düzenliyor ya da önemli altyapılara sabotaj yapıyorlardı.

Hüsnü el-Barazi başbakanlık yapmış Suriyeli Kürt bir siyasetçiydi.

1936 Suriye genel grevi, Fransa'nın Suriye ve Lübnan'ı işgal politikalarına tepki olarak düzenlenen 50 günlük bir grevdi. Grev eylemi ülkeyi iki ay boyunca felç etti ve Fransa'yı Ulusal Blok ile Fransa-Suriye Bağımsızlık Antlaşması'nı müzakere etmeye zorladı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.