İçeriğe atla

Abdurrahman Aktepe

Abdurrahman Aktepe
Ebdurehmanê Axtepî
Doğum1850
Çınar, Diyarbakır
Ölüm1905 (55 Yaşlarında)
Diyarbakır
VatandaşlıkOsmanlı İmparatorluğu
Eğitim
  • Çınar Aktepe Medresesi
  • Irak Medreseleri
Çocuk(lar)Muhammed Kerbela, Şeyh Asker
Kariyeri
DalıFıkıh, Felsefe, Astronomi, Edebiyat
EtkilendikleriMelayê Cizîrî, Ahmed-i Hani, Şeyh Hasan-i Nuranî
EtkiledikleriZeynelabidin Zinar

Abdurrahman Aktepe (Kürtçe: Ebdurehmanê Axtepî; 1850, Çınar - 1905, Diyarbakır), Kürt İslam alimi, astronom ve yazar.[1]

Şeyh Abdurrahman Aktepe Diyarbakırlı alim Şeyh Hasan-i Nuranî'nin büyük oğludur. Babası öldüğü zaman kendisi henüz on üç yaşındaydı. Dini eğitimini önce babasın kurmuş olduğu Aktepe medresesinde almış, daha sonra Irak'a gidip eğitimine devam etmiştir.
Abdurrahman Aktepe felsefe, fıkıh, astronomi ve edebiyat gibi alanlarda Osmanlı Türkçesi, Kürtçe ve Arapça eserler yazmış. 29 Mart 1905 yılında Diyarbakır'da ölmüştür.[2][3]

Eserleri

  • Divan-ı Ruhî
  • Rewdneim
  •  Kitabü’l Mantık
  • Kitabü’s Sarf wen-Nahv
  • Kitab’ül İbriz
  • Keşfu’z Zulam fî Akaidi Farki'l İslam
  • Astronomi ile ilgili yazılmış eser
  • Kitabü't Tıb
  • Risale
  • Minhac-ül Usûl

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016. 
  2. ^ Türkiye yazarlar ansiklopedisi, 1. cilt. s 116
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Asım Köksal</span>

Mustafa Asım Köksal, İslam tarihi yazarı, şair, mutasavvıf.

Hâlidîlik, İslam'ın Sünnîlik mezhebine bağlı bir tarîkat olan Nakşibendîliğin en yaygın kollarından biridir. Kol, adını Kürt İslam âlimi Halid Bağdadî'den alır. Türkiye'de etkinlik gösteren Nakşibendî şeyhleri genellikle Halidî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed-i Hânî</span> Kürt edebiyatçı ve astronom

Ahmed-i Hani, 17. yüzyıl'da yaşamış Kürt edebiyatçı, astronom, şair, tarihçi ve İslam alimi.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Said İsyanı</span> 1925te Şeyh Said tarafından başlatılan isyan

Şeyh Said İsyanı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde merkezî yönetime karşı girişilen, geniş çaplı, Kürt ve Zaza aşiretlerin destek verdiği Kürt milliyetçisi ve hilâfet taraftarı ayaklanma.

<span class="mw-page-title-main">Özbek, Kulp</span>

Özbek, Diyarbakır ilinin Kulp ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Cigerxwîn</span> Kürt şair (1903-1984)

Cigerxwîn ya da Cegerxwîn, Kürt Marksist şair, edebiyatçı, yazar ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Dîneverî</span> Kürt bilim insanı

Ebu Hanife Dinaverî veya sadece Dinaverî, 9. yüzyıl'da yaşamış, astronomi, botanik, metalürji, coğrafya, matematik, tarih ve Kürdoloji gibi pek çok alanlarda çalışmalarda bulunmuş Fars bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman es-Sufî</span> Fars astronom

Abdurrahman es-Sufî, 10. yüzyılda yaşamış Farisi gökbilimci.

Kadri Can veya Kadrican, sosyalist enternasyonalist Kürt yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Astronomi tarihi</span>

Astronomi, kökenleri tarih öncesi dönemin dini, mitolojik, kozmolojik, takvimsel, astrolojik inanç ve uygulamalarına dayanan, antik çağlara kadar uzanan en eski doğa bilimlerinden biridir. Bunların izleri, uzun süre halk ve devlet astronomisi ile iç içe geçmiş bir disiplin olan astrolojide hala görülmektedir. Astronomi ve astroloji, Avrupa'da 1543 yılında başlayan Kopernik Devrimi sırasında tam olarak ayrılmamıştır. Bazı kültürlerde astronomik veriler astrolojik tahminler için kullanılmıştır.

Bu liste Kürt asıllı tüm bilim insanları, alimleri ve filozofları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Mutahhar Camii</span> Diyarbakırda bir cami

Şeyh Mutahhar Camii, Diyarbakır’da 1500 yılında Akkoyunlu beylerinden Kasım Bey tarafından inşa ettirilmiş cami.

<span class="mw-page-title-main">Mesture Erdelan</span> Kürt tarihçi ve şair

Mesture Erdelan veya Mâh Şeref Han ya da Mestûre-i Kürdistanî yılları arası yaşamış şair, yazar ve tarihçi. İlk Kürt kadın tarihçisi ve Ortadoğu bölgesinde ilk kadın tarihçilerindendir.

Hemin Mukriyani veya sadece Hêmin Kürt şair ve gazeteci. Mahabad yakınlarında Laçin köyünde doğan Hemin Komeley Jiyanewey Kurd'nin bir üyesiydi. Abdurrahman Şerefkendi ile yakın ilişkileri olmuştur. Hemin ayrıca çok sayıda Kürtçe şiir de yazmıştır.

Tacuddin Kurdi 14. yüzyıl'da Osmanlı döneminde yaşamış İslam alimi. İznik Medresesi'ne baş müderris olarak ders vermiştir ve medresede çok sayıda talebe yetiştirmiştir. Dinî eğitimini Siraceddin Urmevi'nin yanında alan Tacuddin Kurdî Bursa'da bir medrese yaptırmıştır. Tacuddin Kurdî Şeyh Edebali'nin kayınpederiydi.
Tacuddîn Kurdî 1350 yılından sonra vefat edince Onun vefatından sonra, İznik-Orhaniye Medresesi müderrisliğine Kara Hoca diye bilinen alim Alâüddîn Esved tayin edildi.

Mehmed Emin Zeki Kürt tarihçisi, edebiyatçı ve yazar. Ayrıca Çanakkale, Filistin, Irak ve Kafkas gibi cephelerinde savaşmış bir Osmanlı subayı ve devlet adamı.

Malmîsanij, Mehmet Tayfun veya Mehmet Malmisanlı, Zaza-Kürt yazar ve dilbilimci.

Kemaleddin Musa bin Yunus Astronom, matematikçi ve İslam bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Müfid</span> 11. yüzyılda yaşamış Şii din bilgini

Şeyh Müfid tam adıyla Muhammed bin Muhammed bin Numan, Şii tarihçi, mütekellim; fıkıh, kelâm ve hadis alimi.

<span class="mw-page-title-main">Ensaru'l İslam</span> Irak merkezli olan cihatçı Selefi silahlı örgütt

Kürdistan'da Ensaru'l İslam, veya Ensaru'l İslam veya Kürt Talibanı Irak merkezli, Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt cihatçı Selefi ve silahlı bir örgüttür. Şeriat kanunlarına göre bir İslam devleti kurmak, Kürtleri korumak ve haklarını elde etmek ve korumak için kuruldular. Ebu Abdullah eş-Şafii'nin liderliğini yaptığı Cundu'l Şam ile Kürdistan İslami Hareketi'nden ayrılan Fatih Krekar liderliğindeki bir grup tarafından Krekar'ın liderliğinde Eylül 2001'de, Irak Kürdistanı'nda yer alan Hemrin Dağları'nda kuruldu. 2003 Irak askerî müdahalesi sırasında, koalisyon güçleri ile Peşmerge'ye karşı savaştı. Koalisyon güçlerinin çekilmesinin ardından da Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetleriyle savaşmaya devam etti. 29 Ağustos 2014'te, örgütün 50 lideri ve üyesi tarafından yapılan açıklamayla örgütün feshedilerek Irak ve Şam İslam Devleti'ne tâbi olduğu ifade edildi. Ancak örgüt içindeki görece daha küçük bir grup, bu birleşmeyi kabul etmeyerek Ensaru'l İslam'ın bağımsız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini bilirdi.