İçeriğe atla

Abdurrahman Şeref

Abdurrahman Şeref Bey

Abdurrahman Şeref Efendi (1853 - 18 Şubat 1925), son Osmanlı vakanüvis ve devlet adamı.

Asıl adının Abdurrahmân Şerafeddîn olduğu Sicill-i Ahvâl kayıtlarında yazmaktadır.[1] "Efendi" lâkabı kendisinin hitap için seçtiği ve arzu ettiği bir kelimeydi.[2] İstanbul'da doğan Abdurrahman Şeref 1873'te Mekteb-i Sultani'den mezun oldu. İlk önceleri tarih ve coğrafya öğretmenliği yaptı. Daha sonra Mektebi Mülkiye'de ve Galatasaray Lisesi'nde müdürlük yaptı. 2 defa Maarif Nazırlığı görevinde bulundu. 1909 tarihinde vakanüvislik görevine getirildi. Osmanlı Devleti'nin resmi tarihçiliği olan vakanüvislik görevini 1 Kasım 1922 tarihinde saltanatın kaldırılışına kadar sürdürdü. Abdurrahman Şeref bu görevi sırasında bir ara 1918'de Evkaf Nazırlığı da yaptı.

Kurtuluş Savaşı'ndan sonra 11 Kasım 1922'de (1. dönem) TBMM Genel Kurulunu ziyaretinde, farklı görüşlere mensup pek çok milletvekilinin ortak önergesiyle selamlanmış olması (beyanı hoşamedi) ve bunun Meclis zabıtlarında gösterilmesi popülerliğinin bir göstergesi olarak görülebilir.[3] 1923 tarihinde 2. dönem meclisine İstanbul milletvekili olarak girdi. En yaşlı üye olduğu için 2. dönem meclisini başkan olarak açtı.[4] 1925 tarihinde ölen Abdurrahman Şeref'in cenazesi Edirnekapı dışındaki aile mezarlığına defnedildi.

Eserleri

Abdurrahman Şeref, resmî görevleri yanında çeşitli ilmi faaliyetlerde de bulunmuş, çoğu ders kitabı özelliğinde birçok eser kaleme almıştır. Tarih- Osmânî Encümeni'nin başkanlığını da yapmış, bu kurumun yayın organı olan Tarih-i Osmânî Encümeni Mecmuası'nda çeşitli makaleler yazmıştır.

Bunlar dışında bazı gazetelerde çıkan yazılarını Tarih Musâhabeleri adı altında toplamıştır. Dönemin politikasına uygun olarak yazılan ve müellifin vakanüvisliği sırasında ve İkinci Meşrutiyet'in olaylarını içeren Vekayinâme adlı eserini ise yayınlamamıştır. Abdurrahman Şeref, kendinden önce vakanüvis görevinde bulunan Lütfî Efendi'nin eserinin 8. cildini çeşitli ilavelerle yayınlamıştır. Diğer eserleri şunlardır:

  • Coğrafya-i Umumi (2 cilt, 1313: 1. cilt, 3. baskı, 1303, 2. cilt, 1. baskı)
  • Fezleke-i Tarih-i Devlet-i Osmaniyye,
  • Fezleke-i Tarih-i Düvel-i İslâmiyye,
  • Tarih-i Devlet-i Osmaniyye,
  • Tarih-i Asr-ı Hâzır;
  • Harb-i Hâzırın Menşei.

Kaynakça

Özel
  1. ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, Dahiliye DH. Sicill-i Ahvâl Defterleri DHSAİDd, 72/87, Görüntü: 44
  2. ^ Efdalettin Tekiner, “Abdurrahman Şeref Efendi (Biyografisi, Resmi ve Özel Hayatı)”, (haz. Vehbi Günay), Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt: XXIV, Sayı: 1, Temmuz 2009, s. 256.
  3. ^ "TBMM Zabıt Ceridesi" (PDF). 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ Yalçın, Mehmet Ali (yayımlayan); Kurdakul, Şükran (yöneten) (1980). Sosyalist Kültür Ansiklopedisi. 6. İstanbul: May yayınları. s. 8. OCLC 27983335. 
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Şinâsî</span> Türk gazeteci, yazar ve şair

İbrahim Şinasi Efendi, Türk gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Vefik Paşa</span> 196. Osmanlı sadrazamı

Ahmet Vefik Paşa, Yunan asıllı Osmanlı devlet adamı, diplomat, çevirmen ve oyun yazarı. İlk ilmî Türkçülerden biridir. İki defa Maarif Nazırlığı yaptı; ilk Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda, İstanbul vekili olarak yer aldı ve başkanlığı üstlendi. 4 Şubat 1878–18 Nisan 1878 ve 1 Aralık 1882–3 Aralık 1882 tarihleri arasında iki defa sadrazamlık görevine getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevdet Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu asırda yetişen Türk devlet ve ilim adamı, tarihçi, hukukçu, şair.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevad Paşa</span> 205. Osmanlı sadrazamı

Kabaağaçlızade Ahmed Cevad Paşa Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyıl kumandan ve sadrazamlarındandır. II. Abdülhamit saltanatında 4 Eylül 1891 - 9 Haziran 1895 tarihleri arasında sadrazamlık yaptı; devrin en önemli konusu olan Ermeni sorunu ile ilgilendi. Askerlik ve devlet adamlığının yanı sıra devrinin bir aydını olarak tarih yazarlığı yapan ve çeşitli bilimsel konularda eserler veren Ahmet Cevat Paşa'nın en önemli eseri "Tarih-i Askeri Osmani" ’dir.

Zurnazen Mustafa Paşa, IV. Mehmed saltanatında 5 Mart 1656 tarihinde dört saat boyunca sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı tarihinin en kısa süre sadrazamlık yapan devlet adamıdır. 1655-1656 döneminde kaptan-ı derya görevi de yapmıştır.

Turnacızade Silahdar Ali Paşa II. Mahmud saltanatında 30 Mart 1823 - 13 Aralık 1823 tarihleri arasında dokuz ay dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şirvanizade Mehmed Rüşdi Paşa</span> 192. Osmanlı sadrazamı

Şirvanizade Mehmet Rüşdi Paşa, Abdülaziz döneminde 15 Nisan 1873 - 15 Şubat 1874 tarihleri arasında on ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Vakanüvis, Arapça vak'a ve Farsça nuvіs kelimelerinden gelen, zuhur eden olay, hadise ve durumları yazan manasına gelen ifadedir. Bazı söylem farklılıklarında ufak değişiklikle vākayinüvis olarak da geçer. Şehnâmeci ya da şehnâmenüvis de aynı manada kullanılan bir tabirken zamanla müesseseleşmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nda devrin olaylarını yazmakla görevlendirilen resmî devlet tarihçisine vakanüvis denmiştir.

Sünbülzade Vehbî, 18. yüzyılın dîvan şairlerindendir. Asıl adı Mehmet olup, Maraş'ta 'Sünbülzadeler' olarak anılan ailenin bireylerindendir.

Osmanlılarda tarih yazıcılığı, Osmanlı Beyliği'nin kuruluşundan 100-150 yıl sonra başlamıştır. Osmanlı tarih yazıcılığının geç başlaması, Anadolu’da Osmanlılardan önce tarih yazıcılığının gelişmemesi ile bağlantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

Encümen-i Daniş, Osmanlı Devleti’nde 1851-1862 yıllarında hizmet vermiş bir bilim kuruludur. Kurucusu Mustafa Reşit Paşa’dır. Fransız İlimler Akademisi’ni örnek alarak kurulan bu kurulun başardığı en önemli iş, Ahmet Cevdet Paşa’ya yazdırılmış “Tarih-i Cevdet” adlı eserdir.

Mustafa Naîmâ ya da tam adıyla Halepli Mustafa Naîmâ Efendi,, Osmanlı tarihçisi, ilk resmî Osmanlı vakanüvisi. 17. yüzyıl Osmanlı tarihini ele aldığı Târîh-i Naîmâ ile bilinir.

Meşrepzâde Mehmed Arif Efendi, Osmanlı ilim ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi, müderris, kadi, kazasker, Osmanlı Devleti şeyhülislamı.

<i>Târîh-i Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye</i>

Tarih-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye, tıp ve ilahiyat âlimi Hayrullah Bey tarafından yazılan ve 1854-1864 yılları arasında yayımlanan Osmanlı tarihi kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Şekib Paşa</span>

Mehmed Şekib Paşa, Tanzimat döneminin Hariciye Nazırlığına kadar yükselmiş bir Osmanlı diplomatıdır.

Mehmed Nuri Efendi, Tanzimat döneminde, 1838-1839 yıllarında Hariciye Nazırlığı yapan bir Osmanlı diplomatıdır.

Taşköprülüzade Ahmed, Taşköprüzade Ahmed Efendi ya da tam adıyla Taşköprülüzade İsameddin Ahmed bin Mustafa, Osmanlı Devleti'nin ilk bilim tarihçisi ve ilk ansiklopedi yazarıdır. Osmanlı ulemasından olan Taşköprülüzade Ahmet Efendi, Biri "ilimler"i, diğeri ise "bilginler"i konu edinen eserleri kaleme almıştır. İlimleri ele alan cildi Miftâhü’s-Sa‘âde, bilginleri konu edinen cildi ise Şakâyık-i Nu’mâniyye adını taşımaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.