İçeriğe atla

Abdurrahim Tuncak

Abdurrahim Tuncak
Doğum1908
Ölüm10 Ağustos 1998 (90 yaşında)[1]
MilliyetTürk
EğitimBerlin Teknik Üniversitesi
MeslekElektrik mühendisi
Tanınma nedeniMustafa Kemal Atatürk'ün manevi evladı olması
EvlilikHatice Mualla Tuncak[1]
Çocuk(lar)Nuray Tuncak Çulha[1]
Kutay Tuncak[1]

Abdurrahim Tuncak (1908 - 10 Ağustos 1998[1]), Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi oğlu. Mustafa Kemal ve ailesinin Akaretler ve Şişli'deki evlerinde Zübeyde Hanım tarafından büyütülüp yetiştirilmiştir.[2]

Yaşamı

Mustafa Kemal Paşa'nın I. Dünya Savaşı'nda Kafkas cephesinde görev yaptığı sırada tanıdığı ve yanında İstanbul'a getirdiği Vanlı bir çocuktur. Nüfus kağıdında doğum yeri Diyarbakır yazar, ancak Diyarbakır'da doğduğu kesin değildir.[3]

Kendi anlatımına göre Mustafa Kemal, onu İstanbul'da Akaretler'deki evlerinde yaşayan Zübeyde Hanım'a teslim etmiştir. Kendisi, ilk çocukluk anılarını şu şekilde anlatır: "Ben kendimi bildiğimde üç yaşındaydım ve Akaret'lerdeki evimizde Zübeyde Anne'min kucağındaydım. Bana, Mustafa Kemal Paşa'nın bir gün eve getirdiği ve 'Bu çocuğu biz yetiştireceğiz' diyerek beni Zübeyde Anne'me teslim ettiği söylendi. Bu konuda, bunun dışında hiçbir bilgim yoktur."[4] [not 1]

Gerçek anne ve babasını hiçbir zaman öğrenememiş, röportajlarında şu bilgiyi aktarmıştır: "Rivayete göre babam bir memurmuş. Tayin edildiği Diyarbakır’da annemi akrep sokmuş. Annem ölmüş. Babam beni İstanbul’a getirmiş ve hemen arkasından askere alınmış, cepheye gönderilmiş. Bir daha dönmemiş. Haberi de gelmemiş".[3]

İlk çocukluk yılları Zübeyde Hanım ve Makbule Hanım'ın yaşadıkları Akaretler ve Şişli'deki evlerinde geçti. Mustafa Kemal'in Filistin cephesinde olduğu sırada Zübeyde Hanım ile birlikte onu görmeye gitti. 16 Mayıs 1919'da İstanbul'dan ayrılan ve Anadolu'ya geçerek Milli Mücadele'yi başlatan Mustafa Kemal'i diğer aile fertleri ile birlikte Akaretler'deki evden uğurladı.[6]

Kurtuluş Savaşı devam ederken Mustafa Kemal'in başyaveri Salih Bey'in oğlu ile birlikte Ankara'ya giderek; Çankaya Köşkü'nde yaşadı; Köşk'e yakın bir ilkokulda ve ardından Sanayi Mektebi'nde öğrenim gördü. Mustafa Kemal'in Latife Hanım'la evlenmesinden sonra iki yıl Latife Hanım'ın babası Muammer Bey'in İzmir'in Göztepe semtindeki köşkünde yaşadı ve okula devam etti. Yaz tatillerinde Ankara'ya giderek Çankaya Köşkü'nde kaldı.[4] Latife Hanım ile Mustafa Kemal'in ayrılmasından sonra Ankara'ya giderek lise öğrenimini tamamladı.

Liseden sonra öğrenimine Fransa'da Grenoble Üniversitesi'nde devam etmeye hazırlanmak üzere İstanbul'a gönderildi; Fransızca ve matematik dersleri aldı. Silahtarağa Elektrik Fabrikası'nda staj yaptı.[4] Bir süre sonra Mustafa Kemal'in isteği ile Fransızca derslerini bırakarak Almanca öğrendi ve 1929'da mühendislik eğitimi için Berlin Teknik Üniversitesi'ne gönderildi. Masrafları Mustafa Kemal Atatürk tarafından karşılandı. 1934 yılında Türkiye'de Soyadı Kanunu çıktığında Türk komutanlarından Tuncak'ın adını, soyadı olarak aldı.[3] Elektrik mühendisliği eğitimini tamamladıktan sonra AEG firmasında staj yaptı. 1937'de, Türkiye'ye dönüşünden kısa bir süre önce, Savarona yatının Mustafa Kemal Atatürk'e hediye edilmek üzere Türk hükûmeti tarafından satın alınması görüşmelerinde tercümanlık yaptı.

Türkiye'ye döndükten sonra AEG firması tarafından işletilen Ankara Elektrik, Gaz ve Otobüs İşletmesi (EGO)'nde elektrik mühendisi olarak çalışmaya başladı; emekli olana kadar aynı işyerinde görev yaptı.[4] Gazeteci Mete Akyol'la beş aylık görüşme sonucunda hazırlanan ve UNESCO'nun Atatürk Yılı ilan ettiği 1981 yılında Milliyet gazetesinde 15 günlük bir dizi olarak yayımlanan röportajı ile Atatürk ile ilgili anılarını kamuoyu ile paylaştı.[7] 10 Ağustos 1998'de öldü.[1] Cenazesi 13 Ağustos 1998'de Bebek Camii'nde kılınan öğle namazından sonra Ortaköy Mezarlığı'na defnedildi.[1][8]

Müze

Tuncak, 10 Kasım 1986'da Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsü'nde, Rektörlük Binası'nın bir salonunda üniversiteye hediye ettiği Atatürk fotoğrafları koleksiyonunu sergiledi. Üniversiteye daha sonra Mustafa Kemal Paşa'nın bavul, bornoz gibi bazı özel eşyalarını bağışladı. Üniversite yönetimi, bu bağışları sergilemek üzere, 1998 yılında kampüse, Atatürk'ün ailesinin İstanbul'da yaşadığı Akaretler'deki evin bir benzerini yaptırmış "Abdurrahim Tuncak Atatürk Evi Müzesi" adıyla müze açmıştır.[2][9]

Notlar

  1. ^ Bu anlatıma göre Abdurrahim, 1911'den beri Zübeyde Hanım'ın yanındadır. Bu bilgi, Mustafa Kemal'in onu I. Dünya Savaşı'nda Diyarbakır'da görev yaptığı sırada tanıyıp getirdiği bilgisi ile ve Zübeyde Hanım'ın 1911'de halen Selanik'te yaşadığı, Makbule Hanım ile birlikte I. Dünya Savaşı'nda İstanbul'a geldiği bilgisi ile çelişir.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g "Milliyet - 13 Ağustos 1998 - MİLLİYET GAZETE ARŞİVİ". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2023. 
  2. ^ a b "Orhan Karaveli, Hürriyet pazar eki, 17 Ekim 1998, Sabiha Gökçen:O'nun erkek varisi yok". 15 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2009. 
  3. ^ a b c Akyol, Mete (10 Kasım 1991). "Oğlu mu Değil mi?". Star gazetesi. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  4. ^ a b c d Akyol, Mete (Kasım 2007). "Abdürrahim Tuncak Anlatıyor - 11" (PDF). Bütün Dünya Dergisi. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  5. ^ Çoban, İbrahim (2023). "Bir Cumhuriyet kadını: Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atada". Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023. 
  6. ^ Akyol, Mete (Ocak 2007). "Abdürrahim Tuncak Anlatıyor - 1". Bütün Dünya Dergisi. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  7. ^ "'Bazı sırlar benimle mezara gidecek'". Sabah gazetesi. 14 Nisan 2011. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  8. ^ "Ata'nın manevi oğlu öldü". Hurriyet gazetesi. 13 Ağustos 1998. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  9. ^ "Atatürk Müzeleri". Atatürk Ansiklopedisi. 13 Nisan 2021. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk</span> Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı

Mustafa Kemal Atatürk, Türk mareşal, devlet adamı, yazar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başkomutanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. Türkiye'yi laik, sanayileşen bir ulusa dönüştüren kapsamlı ilerici reformlar üstlenmiştir. İdeolojik olarak sekülarist ve milliyetçi politikaları ve sosyo-politik teorileri Kemalizm olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zübeyde Hanım</span> Mustafa Kemal Atatürkün annesi (1857–1923)

Zübeyde Hanım, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi.

<span class="mw-page-title-main">Makbule Atadan</span> Mustafa Kemal Atatürkün kız kardeşi (1885–1956)

Makbule Atadan, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün kız kardeşidir. Atatürk'ün Selanik, İstanbul ve Ankara'daki yaşamına tanıklık etmiş bir tarihsel kişiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Efendi</span> Mustafa Kemal Atatürkün babası

Ali Rıza, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün babası.

<span class="mw-page-title-main">Latife Uşşakî</span> Mustafa Kemal Atatürkün eşi (1923–1925)

Latife Uşşakî ya da Latife Hanım, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk ve tek evliliğinde eşiydi. 29 Ocak 1923 ile 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında, iki buçuk yıl Atatürk ile evli kalmıştır. Atatürk ile evliliği ve bu evliliğin bitişi, Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından önemli ve popüler bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Ülkü Adatepe</span> Mustafa Kemal Atatürkün manevi kızı

Ülkü Adatepe, Mustafa Kemal Atatürk'ün en küçük manevi kızı. Bebekliğinden beş yaşına kadar Atatürk'ün yanında Çankaya Köşkü'nde yaşamış, kendisi beş yaşında iken manevi babası Atatürk hayatını kaybedinceye kadar ona yurt gezilerinde eşlik etmiş ve onun çocuk sevgisinin simgesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Başkent Üniversitesi</span> Ankarada kurulu vakıf üniversitesi

Başkent Üniversitesi, 13 Ocak 1994 tarihinde Ankara'da Türkiye Organ Nakli ve Yanık Tedavi Vakfı ile Haberal Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş bir vakıf üniversitesidir. Başkent Üniversitesi Türkiye'de kurulan üçüncü vakıf üniversitesidir, kurucusu Prof. Dr. Mehmet Haberal'dır.

<i>Allahın Süngüleri: Reis Paşa</i> Attilâ İlhan romanı

Allah Süngüleri, Attilâ İlhan'ın bir romanıdır. Aynanın İçindekiler dizisinin altıncı romanıdır. Türk Kurtuluş Savaşı'nı ve Atatürk ve çevresinin o dönemde yaşadıklarını anlatmaktadır. Kurtuluş Savaşı'nın en hareketli günlerini Mustafa Kemal'in yaşamı içinde anlatan roman, Kuvâ-yi Milliye'nin İzmir'e girişi ve Trakya'nın geri alınması ile biter.

<span class="mw-page-title-main">Akaretler Sıra Evleri</span> İstanbul,  Beşiktaş, Akaretler semtindeki Türkiyedeki ilk toplu konut projesi

Akaretler Sıra Evleri, İstanbul'un Beşiktaş İlçesi'nde, Beşiktaş ile Maçka arasında, kendi adıyla anılan Akaretler semtindeki bina grubu. Şair Nedim ve Süleyman Seba caddelerinin çatalağzı biçiminde birleştikleri bölgede ve eğimli arazide kurulmuştur. Türkiye'deki ilk toplu konut projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fikriye Hanım</span> Atatürke olan aşkıyla tanınmış tarihi kişilik (1887–1924)

Fikriye Hanım ya da ölümünden sonra nüfus kayıtlarına geçen adıyla Zeynep Fikriye Özdinçer, Mustafa Kemal Paşa ile ilişkisi ve Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'da Milli Mücadele karargâhındaki hizmetleri ile bilinen tarihî kişiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Müzesi (İstanbul)</span>

Atatürk Müzesi veya diğer adıyla İnkılâp Müzesi, İstanbul'un Şişli ilçesinde, Halâskârgazi Caddesi üzerinde yer alan ve 1942'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nce müzeye dönüştürülmüş Mustafa Kemal Atatürk'ün oturduğu ev. Atatürk'ün kişisel eşyaları, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili çeşitli materyaller ve farklı ressamlara ait tablolar sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Demir (asker)</span> Makbule Atadanın manevi oğlu

Mustafa Demir, Yalovalı Sığırtmaç Mustafa, Türk asker, Makbule Atadan'ın manevi oğlu.

<i>Veda</i> (film) 2010 yapımı Türk filmi

Veda, Zülfü Livaneli'nin senaryosunu yazdığı ve yönettiği bir filmdir. Filmde Mustafa Kemal Atatürk'ü Sinan Tuzcu canlandırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Evi Müzesi (Selanik)</span> Selanikte bir müze

Atatürk Evi Müzesi, Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 1881 yılında dünyaya geldiği yer olan ve bugün müze olarak kullanılan Selanik'teki evidir. Selanik Belediyesi, Türkiye’nin kuruluş yıldönümü vesilesiyle 1933’te evi satın alıp Mustafa Kemal Paşa’ya hediye etmeye karar vermiş; satın alma işlemleri tamamlanıp hediye edilmesi 1937’de gerçekleşebilen ev 1953’te müze olarak açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mecdi Boysan</span> Türk iş insanı

Mustafa Mecdi Nizami Baysan, Türk iş insanı, CHP Edirne eski milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Latife Hanım Köşkü Anı Evi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

Latife Hanım Köşkü Anı Evi, Türkiye'nin İzmir ili Karşıyaka İlçesi Bahriye Üçok Bulvarı'nda yer alan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Uşakizade Köşkü</span> İzmir, Türkiyede bir köşk

Uşakizade Köşkü, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir köşktür.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Müzesi</span>

Sakarya Müzesi, Sakarya ili, Adapazarı ilçesi sınırlarındaki bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Karesi Atatürk Evi</span> Türkiyede bir müze

Karesi Atatürk Evi, Balıkesir Merkez Karesi İlçesi Kuvayi Milliye Mahallesi'nde yer alan, Balıkesir Bölge Trafik Müdürlüğü yanında bulunan yaklaşık 8400m² alanda, içerisinde Anıtkabir'deki Aslanlı Yolu hatırlatan bir yol da bulunan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin bir reprodüksiyonu olan projeye 2020 yılı Ağustos ayında başlanmış, 10 Kasım 2021 günü de açılışı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk'ün ailesi</span> Atatürkün akrabaları

Mustafa Kemal Atatürk'ün ailesi, tarihte sürekli araştırılmış ve çeşitli iddialara maruz kalmıştır. Geleneksel medyada çoğunlukla çekirdek ailesi veya tümüyle soyundan bahsedilmiştir.