İçeriğe atla

Abdurrahim Rahmi Zapsu

Abdurrahim Rahmi Zapsu (1890; Başkale, Van - 1958, İstanbul[1]), Kürt şair ve yazar.[2]

Soyu baba tarafından Abdülkadir Geylani, ana tarafından Abbasi sülalesine dayanmaktadır. Kürt Talebe Ümit Cemiyeti ve Kürt Teali Cemiyeti'nin kurucusudur. Osmanlı dönemi son ilahiyat mezunlarından, ayrıca maliye de okumuştur. Kürtçe tiyatro eserlerin yanında 'Büyük İslam Tarihi' adlı üç ciltlik kitap olmak üzere pek çok kitabı vardır.

Said-i Nursi'nin hem talebesi, hem silah arkadaşıdır. I. Dünya Savaşı'nda Said-i Nursi ve Abdurrahim Zapsu Doğu Cephesi'ne gitti. Ruslar'a esir düştüler.

Abdurrahim Zapsu'nun Şeyh Said İsyanı'nın iki numaralı ismi olduğu belirtilmektedir. Bu yüzden sürgün yemiş, hapis yatmıştır.

Necip Fazıl Kısakürek'in öncülüğünde kurulan Büyük Doğu Cemiyeti'ninin de kurucu üyeliği, İstanbul'da, Dicle Talebe Yurdu'nun yöneticiliğini de yapmıştır.

Abdurrahim Zapsu, Bedirhan Aşireti lideri Bedirhan Paşa'nın torunlarından Arusî şeyhi M. Aziz Çınar'ın kızı Hidayet Hanım'la evlenmiştir. Bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Kızı Hale, Musa Anter'le evlenmiştir. Oğlu Mustafa Pertev, 'Massey Ferguson' traktörlerinin Türkiye'deki imalatçısı Rumeli asıllı[3] Uzel ailesinin kızı Gaye Uzel ile hayatını birleştirmiştir. Bu evlilikten Cuneyd Zapsu doğmuştur.[1]

Eserleri[4]

  • Garip Çocuklara Ahlâk Aşısı (Bakü 1918)
  • Bir Esir Çocuğun Hatırası (Bakü 1918, manzum piyes)
  • Şâfiî İlmihali (İstanbul 1334)
  • Ömer Hayyam’a Hücumlar (İstanbul 1942)
  • İman Kitabı (İstanbul 1948)
  • Enbiyâ Tarihi (İstanbul 1948)
  • Temizlik ve Ahkâmı (İstanbul 1949)
  • Namaz ve Ahkâmı (İstanbul 1949)
  • Ramazan Hediyesi Oruç ve Ahkâmı (İstanbul 1949)
  • Cenaze ve Ahkâmı (İstanbul 1949)
  • Beş Vakit Namaz (İstanbul 1951)
  • Helâl ve Haram (İstanbul 1951)
  • Abdest ve Gusül (İstanbul 1951)
  • Din ve Kin (İstanbul 1951)
  • Düşünüyorum ve Soruyorum (İstanbul 1951)
  • Lisanda Nezâket Meselesi (İstanbul 1951)
  • İmam ve Hatip Mektepleri (İstanbul 1952)
  • Zekât ve Ahkâmı (İstanbul 1954)
  • İlimden ve Edepten Mahrum Bir Papaza İlim ve Edep Dahilinde Bir Cevap (İstanbul 1954; İstanbul Tarabya Metropolidi Yakovas’ın İslâmiyet ve müslümanlar aleyhine kaleme aldığı yazılara cevaptır)
  • Büyük İslâm Tarihi (I-II, İstanbul 1955-1957. Müellifin vefatıyla geniş bir plan halinde kalmış olan III. cildi ilâve edilerek 1976’da tek cilt halinde yayımlanmış bu hacimli eserde Muhammed’in hayatının Mekke devri üzerinde durulmuş, ele alınan konular tarih felsefesi, din felsefesi, içtimâiyat, ahlâkiyat, İslâm felsefesi, hikmet-i tabîiyye gibi alanların ışığında işlenmiştir)
  • İslâm Yavrusunun Kitabı (İstanbul 1956)
  • Metin’in Din Sorguları (İstanbul 1956)
  • Hâle’nin Din Sorguları (İstanbul 1956)
  • Pertev’in Din Sorguları (İstanbul 1956)
  • Abdürrahim Zapsu’nun Mütefekkirlere Kur’ân-ı Kerim Tefsir Hülâsası, Ben Neyim?
  • Ehl-i Sünnet ve Ehl-i Bid’at İlmî Bir Münâkaşa
  • Oğluma Bir Tavsiye
  • İmam Bûsırî’nin Aşkı
  • Peygamberimizi Tanıyalım
  • Ahlâk ve Felsefe

Dipnotlar

  1. ^ Cüneyd Zapsu'nun derin portresi

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2013. 
  2. ^ Abdurrahim Zapsu Abdurrahim Rahmi Zapsu, şair ve yazardı., Musa Anter, Hatıralarım I-II, Avesta, 2007, ISBN 9757112739, s. 70
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Said Nursî</span> Kürt asıllı Türk İslam âlimi

Sait Okur, bilinen adıyla Said Nursî, Kürt İslam âlimi, müfessir ve yazar. Dârü'l-Hikmeti'l-İslâmiye azalığı, Birinci Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi'nde milis alay kumandanlığı yapmıştır. İslam üzerine yazılmış ve 300 kadar ayeti tefsir eden Risale-i Nur isimli 50'den fazla dile çevrilen külliyatın yazarıdır.

<i>Risale-i Nur</i> tefsir külliyatı

Risale-i Nur, konu sırası takip etmeyen, güncel, İslami ve imani konularda Said Nursi tarafından 1925 yılında yazılmaya başlanmış, 24 yılda tamamlanmış kitap ve kitapçıklardan oluşan bir külliyattır.

Musa Anter, Kürt asıllı Türk yazar, şair ve gazeteci.

Ahmet Hamdi Akseki, Türk din bilgini, 3. Diyanet İşleri Başkanı. 1947'den vefatına değin Diyanet İşleri Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Şâfiîlik</span> İslamın bir fıkıh mezhebi

Şafiî mezhebi veya Şafiîlik, İslam dininin dört büyük Sünnî (fıkıh) mezheplerinden birisi. Şâfiîlerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Eş'ariliktir. İsmini asıl adı Ebû Abdillâh Muhammed b. İdrîs b. Abbâs eş-Şâfiî olan kurucusu Şafii'den (767-820) alır. Şafiî mezhebi, Malezya, Endonezya, Yemen ve Doğu Afrika'da yaygın olmakla birlikte, Suriye başta olmak üzere bazı Arap ülkelerinde yer yer mevcuttur. Türkiye'de daha çok Kürtler arasında, Kafkaslar'da Çeçenler ve Avarlar arasında yaygındır. Hanefîlik'ten sonraki en yaygın Sünni mezheptir.

<span class="mw-page-title-main">Hanbelilik</span> Sünni İslamda bir fıkıh mezhebi

Hanbelî mezhebi veya Hanbelîlik, İslam dininin Sünnî (fıkıh) mezheplerinden biri. Hanbelilerin itikatta (inançta) mezhepleri ise Eş'ariliktir. İsmini kurucusu olan Ahmed bin Hanbel'den (780-855) alır. Hanbelilik mezhebinin, Suudi Arabistan başta olmak üzere, Kuveyt, Bahreyn gibi körfez ülkelerinde ve yer yer Irak'ta mensupları bulunmaktadır. Selefilik ve Vehhabîlik bu mezhebin alt kolları olarak ortaya çıkmıştır. Sünnilik içerisinde en az takipçisi bulunan mezheptir.

<i>Mektûbat</i> (Said Nursî)

Mektubat, İslam alimi Said Nursî'ye ait kitap. 1928 ve 1935 yılları arasında kısım kısım yazılmış olan eser aynı zamanda Risale-i Nur Külliyatının bir parçasıdır. Eserdeki soruların ise talebesi Hulusi Yahyagile ait olduğu ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Niyazi Özdemir</span>

Mehmed Niyazi Özdemir, Türk tarihçi, yazar ve mütefekkir.

Eş'ârîyye veya Eş'ârîlik, İslâm içinde bir teoloji ekolü ve Sünnî itikadi mezheplerinden birisidir. Kurucusu Ebü'l Hasan Eş'arî'dir. Sünnî Müslümanlar arasında Mâtûrîdîlik ve Selefîlik gibi yaygındır. Aklı Mu'tezile kadar önemsememekle birlikte, Selefîyye kadar da küçük çapta ele almaz.

Nurettin Topçu, Türk yazar, akademisyen ve fikir adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Said İsyanı</span> 1925te Şeyh Said tarafından başlatılan isyan

Şeyh Said İsyanı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde merkezî yönetime karşı girişilen, geniş çaplı, Kürt ve Zaza aşiretlerin destek verdiği Kürt milliyetçisi ve hilâfet taraftarı ayaklanma.

<span class="mw-page-title-main">Yaşar Nuri Öztürk</span> Türk İslam felsefesi profesörü, ilahiyatçı, gazeteci, avukat ve yazar (1951–2016)

Yaşar Nuri Öztürk, Türk İslam felsefesi ve ilahiyat profesörü, yazar, gazeteci, avukat, televizyon programcısı, siyasetçi ve İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nin kurucu dekanıdır. Türkiye'de "Kur'an Müslümanlığı" düşüncesinin öncü isimlerinden biri olan Yaşar Nuri Öztürk, Türkiye başta olmak üzere ABD, Avrupa, Orta Doğu ve Balkanlar'da "İslam ve insan hakları" ile ilgili birçok konferans verdi. Çoğunluğu İslam hakkında olan birçok kitap yazdı. İslam'ı ve Kur'an'ı anlamaya yönelik kaleme aldığı birçok kitabı ve makalesinin yanı sıra siyaset, sosyoloji ve tarih konulu kitaplar da yazdı.

<i>Mesnevî-i Nuriye</i> Saîd Nursî kitabı

Mesnevî-i Nuriye, İslam Alimi Said Nursi'ye ait kitap, 1920-1924 yılları arasında Arapça olarak yazılmıştır. Eser daha sonra yazarın kardeşi Abdulmecid Nursi ve Abdulkadir Badıllı tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir.

Kürdistan Teali Cemiyeti, Kürt Teali Cemiyeti, 30 Aralık 1918'de İstanbul'da kurulan ve doğu illerinde şubeleri açılan, bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını amaçlayan cemiyet. Cemiyetin adı, Kürdistan Yükselme Derneği anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Said</span> Nakşibendi tarikatı şeyhi ve Şeyh Said İsyanının baş lideri (1865–1925)

Şeyh Said, Zaza asıllı Kürt Nakşibendi tarikatı lideri. Şeyh Said İsyanı'nın elebaşıydı. Cumhuriyet'in ilanına ve reformlarına karşı çıkarak şeriat isteğiyle dönemin hükûmetine karşı silahlı isyanda bulunmuş, bunun üzerine 1925 yılında yargılanmış ve ardından idam edilmiştir.

<i>Gençlik Rehberi</i>

Gençlik Rehberi (Osmanlıca: گنچلك رهبرى, Said Nursî'nin eseri. Risale-i Nur koleksiyonunun müstakil kitaplarında geçen gençlik, iman ve ahiret konulu kitapçıklardan derlenmiştir.

Hasan Cuneyd Zapsu, Türk iş insanı, sivil toplum gönüllüsü. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kurucularından olan Zapsu, 2001 ile 2008 yılları arasında partinin merkez yürütme kurulu üyesiydi.

Emevîler devrinde Alevîler

Said Nursî kendisinin skolastik bir medrese hocası gibi değerlendirilmemesini, Risale-i Nur'un Arş-ı Azam'dan indirilerek kendisine yazdırılan ve mehdiliği temsil eden Kur'an hakikatleri olduğunu, kendisinin sadece bir aracı ve elçi olduğunu ifade eder. Öyle ki Kur'an'ın yanında celcelutiye, mektubat, gibi asırlar önce yazılmış eserler ima ve işaretler yoluyla muhtelif yerlerde Risale-i Nur'a işaret eder, mücadelesini destekler, Risale-i Nur'un mahrem ve izni ilahi tarafından uygun görülmeyen kısımları yazdırılmaz ya da ilgili bölüm atlanılarak izin verilen kısımlar yazdırılmaya devam eder. Kendisinin mücadele alanı ise başta insanın sonsuz azap çekmesini gerektiren imansızlığın yanında imansızlığın en büyük kaynağı olarak gördüğü ve ahir zamanın büyük deccali olarak adlandırdığı bolşeviklik ve İslam deccali veya süfyan olarak nitelendirdiği Mustafa Kemal'den ve Cumhuriyet Devrimleri'nden başkası değildir. Cumhuriyete taraf olmakla birlikte, şeriatı yürürlükten kaldıran laikliğe şiddetle karşıdır ve şapka giyilmesini de küfür işareti olarak görür. Çünkü ona göre şeriat adalet-i mahza ve fazilettir.

Malmîsanij, Mehmet Tayfun veya Mehmet Malmisanlı, Zaza-Kürt yazar ve dilbilimci.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.