İçeriğe atla

Abdullahi Yusuf Ahmed

Abdullahi Yusuf Ahmed
عبدالله يوسف أحمد
Somali Cumhurbaşkanı
Görev süresi
14 Ekim 2004 - 29 Ekim 2008
Başbakan Muhammad Abdi Yusuf
Ali Muhammad Ghedi
Salim Aliyow Ibrow
Nur Hassan Hussein
Mohamoud Mohamed Gacmodhere (Tanınmayan)
Yerine geldiğiAbdiqasim Salad Hassan
Yerine gelenAdan Mohamed Nuur Madobe (Geçici)
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Aralık 1934(1934-12-15)
Galkacyo, Somali
Ölüm 23 Mart 2012 (77 yaşında)
Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri
Partisi GFH
Evlilik(ler) Hava Abdi Samatar
Bitirdiği okul Somali Ulusal Üniversitesi
Dini Sünni İslam

Abdullah Yusuf Ahmet (Somalice: Cabdullaahi Yuusuf Axmed; 15 Aralık 1934, Galkacyo - 23 Mart 2012, Abu Dabi), Somalili politikacı. Somali Kurtuluş Demokratik Cephesi kurucularından biri olarak özerk bölgenin ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 2004'te Somali Devlet Başkanı olarak 2004'ten 2008'e kadar liderliğini yaptığı Geçici Federal Hükûmeti'nin kurulmasına yardımcı oldu.

Abdullahi Yusuf Ahmed, lise sonrası eğitimi için Mogadişu Somali Ulusal Üniversitesi'nde Hukuk okudu. Ahmed, askeri çalışmalar için daha sonra yurtdışına taşındı. Eski Sovyetler Birliği'nde Frunze Harp Okulu'nda Askeri Topoğrafya dalında bir derece elde etti ve İtalya'da ek askeri eğitim aldı.

Ahmed, 1950'li yıllarda Somali ordusuna katıldı ve 1960'ta komutan olarak terfi etmiştir. Bir asker olarak 1964'te Somali-Etiyopya savaşına katılmış ve gösterdiği cesareti için madalya almıştır.

1965 ve 1968 yılları arasında aynı zamanda Moskova'da Somali askerî ataşesi olarak görev yaptı.

Siyasetten emekli olduktan sonra, başlangıçta Somalinin kuzeydoğusundaki memleketi Puntland'a geri göndü. Daha sonra eşi ve 17 aile üyesi ve korumaları ile birlikte 20 Ocak 2009'da Yemen başkenti San'a ya geldi. 21 Ocak'ta el-Arabiye, Ahmed'e, Yemen'de siyasi sığınma verildiğini bildirdi.

2011'de, anılarını anlatan, Mücadele ve Komplo başlıklı kitabını yayınladı. O yıl ve 2012'nin başlarında kitabın tanıtımı için Avrupa turnesine başladı.

23 Mart 2012'de, akrabaları ve Radyo Mogadişu, Abdullahi Yusuf Ahmed'in pnömoniye'ye bağlı komplikasyonlardan öldüğünü açıkladı. Abu Dabi Zayed Askeri Hastanesi'nde birkaç hafta tedavi olmuştu ancak önceki birkaç gün içinde komaya girmişti.

Merhum liderin anısına, Galkayo'da Havaalanı resmen Abdullahi Yusuf Uluslararası Havaalanı olarak değiştirilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis</span> Türk denizci ve kartograf (1465–1553)

Pîrî Reis, Türk denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir. Künyesi Ahmed ibn-i el-Hac Mehmed El Karamanî'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Ayrıca Hadikat'ül Bahriye, Bilad-ül Aminat ve Eşkalname gibi eserleride bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İzzet Furgaç</span> 215. Osmanlı sadrazamı

Ahmed İzzet Paşa ya da Soyadı Yasası sonrası Ahmet İzzet Furgaç, I. Dünya Savaşı'nın son günlerinde sadrazamlık yapmış, Arnavut asıllı Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bahaddin Şakir</span> Türk hekim ve siyasetçi

Bahaeddin Şakir, Türk hekim ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mogadişu</span> Somalinin başkenti

Mogadişu, Afrika'nın doğusunda, Hint Okyanusu kıyısında bulunan Somali'nin başkentidir. Aynı zamanda Banaadir eyaletinin de merkezidir. Piri Reis'in Muğdiş dediği şehre Somali dilinde Muqdisho, Arapça kaynaklarda Makdeşû, İtalyancada Mogadiscio, Türkçe eserlerde Mogadişu (Magdişu) denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zayid bin Sultan en-Nehyan</span>

Zayid bin Sultan en-Nehyan, Birleşik Arap Emirlikleri’nin kurucusu ve 1971-2004 yılları arasında devlet başkanı, Abu Dabi hükümdarı. Zaid, 1922-1926 yılları arasında Abu Dabi hükümdarı olan Şeyh Sultan bin Zaid bin Halife el-Nehyan'ın en genç oğludur. İsmini emirliği 1855-1909 yılları arasında yöneten büyük babasından alır. 6 Ağustos 1966 tarihinde kardeşi Abu Dabi Emiri Şahbut bin Sultan en-Nehyan'ı kansız bir saray darbesiyle devirerek başa geçti. Zaid daha sonra diğer altı şeyhin onayıyla 1971 yılında Birleşik Arap Emirliği devlet başkanlığına seçildi. Bundan sonra ise 1976, 1981, 1986 ve 1991 yıllarında yeniden seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Muhtar Paşa</span> 211. Osmanlı sadrazamı

Ahmed Muhtar, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın Kafkasya cephesi komutanı, asker, gök bilimci, yazar, eğitimci ve devlet adamıydı. 1912 yılında kısa bir süreyle Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını da yapmıştır. Darüşşafaka Cemiyeti'nin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Somali İç Savaşı</span> 1991den beri devam eden iç savaş

Somali İç Savaşı Somali'de 1988'den bu yana sürmekte olan bir silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Şeyh Mahmud</span> Somali devlet başkanı (2012-2017;2022-günümüz)

Hasan Şeyh Mahmud, 2012 ile 2017 yılları arasında Somali cumhurbaşkanı ve Barış ve Kalkınma Partisi lideri. Somali'de 20 yıl sonra yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi sonucunda 10 Eylül 2012'de cumhurbaşkanlığa seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Abdul Rahman Mehmet Farole</span> Puntlandın eski başkanı

Abdul Rahman Mehmet Mehmut Farole Arapça: عبد الرحمن محمد محمود فارولى) İngilizce: Abdirahman Mohamed Mohamoud Farole) Somalice: Cabdiraxmaan Maxamed Maxamuud Faroole); d. 6 Haziran 1945, Eyl, Somali), Somalili bir politikacı. 8 Ocak 2009'dan 8 Ocak 2014'e kadar, Puntland'ın devlet başkanıydı. Somalicenin yanı sıra, akıcı şekilde Arapça, İtalyanca ve İngilizce konuşabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abdiveli Şeyh Ahmed</span> 17. Somali Başbakanı

Abdiveli Şeyh Ahmed, Ayrıca Abdiveli Şeyh Ahmed Muhammed olarak bilinen, Somalili bir ekonomist, diplomat ve politikacı. Somali'nin eski Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Mütevekkilî Krallığı</span> 1918 ve 1970 yılları arasında Arap Yarımadasında var olmuş bir krallık

Yemen Mütevekkilî Krallığı, ilk dönem adıyla Yemen Zeydi Emirliği veya bilindik isimleriyle Yemen Krallığı ve Kuzey Yemen, kısaca ise Yemen ; İmam Yahya önderliğindeki Zeydîlerce Osmanlı İmparatorluğu'nun Yemen'den çekilmesinden sonra 1918 yılında kurulan ve 1970'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Orta Doğu'da yer alan Yemen Krallığı 195,000 km2 yüzölçümüne sahipti. Kuzeyinde Suudi Arabistan, güneyinde İngiliz hamiliğinde Güney Yemen yer alıyordu. Krallığın başkenti 1918'den 1948'e kadar günümüzde Yemen'in başkenti olan San'a, 1948'den 1962'ye kadar Taiz, para birimi ise Yemen riyaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Abdullah Muhammed</span> 9. Somali Cumhurbaşkanı

Muhammed Abdullah Muhammed "Fermacu"(Somalice: Maxamed Cabdulaahi Maxamed Farmaajo, Arapça: محمد عبد الله محمد), Somalili siyasetçi. Muhammed, Afrika ülkesi Somali'de 8 Şubat 2017 - 16 Mayıs 2022 tarihleri arası devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fartuun Adan</span>

Fartuun Abdisalaan Adan Somalili sosyal aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hüseyin Roble</span>

Muhammed Hüseyin Roble 23 Eylül 2020 - 15 Haziran 2022 tarihleri arası Somali Başbakanı olan politikacıdır. Siyasete başlamadan önce Uluslararası Çalışma Örgütü üyesi ve çevre mühendisi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Jubaland</span>

Jubaland, Juba Vadisi veya Azania, Güney Somali'de bir Federal Üye Devlettir. Doğu sınırı, Jubba Nehri'nin 40–60 km doğusunda, Gedo'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanırken, batı tarafı, sömürge döneminde Jubaland'dan oyulmuş olan Kenya'daki Kuzey Doğu Eyaletini çevreliyor.

<span class="mw-page-title-main">Hatmiyye</span> tasavvuf tarikatı

Hatmiyye Seyyid Muhammed Osman el-Mirghani el-Hatim tarafından kurulan bir sufi tarikatıdır. Hatmiyye, Sudan, Eritre ve Etiyopya'daki en büyük sufi tarikatıdır. Mısır, Çad, Suudi Arabistan, Somali, Uganda, Yemen ve Hindistan'da da takipçileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Avni Paşa</span>

Mirliva Ahmed Avni Paşa, Ahmed Lortkipanidze veya Seryaver Avni Paşa, VI. Mehmed’in başyaverliği ve Bahriye Nazırlığı yapmış Osmanlı askeri ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Hamza Abdi Barre</span> Somali başbakanı

Hamza Abdi Barre, 15 Haziran 2022'de cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud tarafından Somali Federal Hükûmeti Başbakanı olarak aday gösterilen ve 25 Haziran 2022'de parlamento tarafından onaylanan bir Somalili politikacıdır. Hamza ayrıca, Orta Juba'nın Afmadow seçim bölgesini temsil eden 28 Aralık 2021'de Somali Federal Parlamentosu Halk Meclisine seçilmiş bir parlamenterdir.

<span class="mw-page-title-main">İkran Tahlil Farah'ın ortadan kaybolması</span>

İkran Tahlil Farah uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası ilişkiler üzerine çalışmalar yürüten ve Somali Milli İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı'nda çalışan bir Somali vatandaşıydı. Haziran 2021'de kaybolan İkran SMİGT'nin siber güvenlik departmanında çalışıyordu.