Abdullah Vassaf Efendi
Abdullah Vassaf Efendi | |
---|---|
Osmanlı Şeyhülislamı | |
Görev süresi 12 Ocak 1755 - 8 Haziran 1755 | |
Hükümdar | III. Osman |
Yerine geldiği | Seyyid Murtaza Efendi |
Yerine gelen | Damadzade Feyzullah Efendi |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1662 Akhisar |
Ölüm | Haziran 1761 |
Mesleği | Din alimi |
Dini | İslam |
Abdullah Vassaf Efendi (1662 Akhisar - 1761 İstanbul) Osmanlı şeyhülislamı, divan şairi, ilim adamı ve hattat.[1]
Hayatı
Akhisarlı Şeyh Mecdeddin soyundan Mehmet Efendi’nin oğludur.
İlköğrenimin Akhisar’da gördükten sonra İstanbul’a yerleşti. Dönemin müderrislerinden Kara Halil Efendi’den ders aldı. Önce "hariç" derecesiyle Yunus Paşa Medresesi'nde görev yaptı. 1699’da imtihanla müderris oldu. ve o yıl Kara Halil Efendi'ye damat oldu. 1724’te Selanik kadısı oldu. 1727’de, Edirne payesiyle Mısır kadılığına getirildi. 1733’ten başlayarak üç kez art arda fetva emini oldu.
1736’da mezhep meselelerini görüşmek üzere İran coğrafyasında hâkim Afşar Hanedanı'ndan Nadir Şah’a giden İmrahor Mustafa Paşa başkanlığındaki ilim heyetine Anadolu payesiyle fetva emini olarak katıldı. İran alimleriyle yaptığı görüşmelerde sağladığı başarıyla ünlendi. Bundan sonra "İrani Abdullah Efendi" veya "İran Kazaskeri Abdullah Efendi" diye anıldı.
1741'de Anadolu Kazaskeri, 1749 ve 1752'de iki defa fiilen Rumeli Kazaskeri olan Abdullah Vassaf Efendi 1755'te Şeyhülislamlık makamına getirildi. Fakat çok yaşlı olduğundan bu görevde beş ay kaldıktan sonra alındı. Bursa’ya sürgüne gitti ama sonra bağışlanarak İstanbul’a döndü. Doksan dokuz yaşında Haziran 1761'de İstanbul’da öldü. Eyüp'de kayınpederi Kara Halil Efendi mezarı yakınına defnedildi.
Şeyhülislam Mehmed Esad Efendi, Abdullah Vassaf Efendinin oğludur.
Sanatı
Abdullah Vassaf Efendi Türkçe, Arapça, Farsça şiirler yazmıştır. Talik yazıda Siyahi Ahmet Efendi’den ders almış usta bir hattattı. Şiirlerinde Abdi ve Vassaf mahlaslarını kullanmıştır.
Divançe'sinden başka Hayal-i Behçet-abad adlı manzum eseri dinî konularda öğüt veren 1500 beyitlik bir eserdir. Kelam ilimine dair Zemzeme adlı bir eseri, çeşitli dinî risaleleri, tercümeleri ve edebî nazireleri vardır. Fetvaları Fetava-yı Vassaf adı altında toplanmıştır.
Ayrıca bakınız
- Osmanlı'da eğitim
- Osmanlı toplumu
- Osmanlı İmparatorluğu'nda din
Kaynakça
- ^ "TEİS - Abdullah Vassaf Efendi". 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023.
Dış bağlantılar
- Yakut, Esra (2005) Şeyhülislamlık: Yenileşme Döneminde Devlet ve Din, İstanbul:Kitap Yayinevi ISBN 9789758704941 Google Books4 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.1 say.382 [1]
Önce gelen: Seyyid Murtaza Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 1755 | Sonra gelen: Damadzade Feyzullah Efendi |