İçeriğe atla

Abdullah Quilliam

William Henry (Abdullah) Quilliam


İsmini Abdullah Quilliam olarak değiştiren William Henry Quilliam (10 Nisan 1856[1][2][3] – 1932), 19. yüzyılda hristiyanken din değiştirerek müslüman olan, İngiltere'deki ilk İslam merkezinin ve caminin kurucusudur. Daha sonra Henri Marcel Leon veya Haroun Mustapha Leon isimlerini de kullanmıştır.

Geçmişi

William Quilliam; varlıklı Manx ailesinin bir ferdi olarak 1856'da Liverpool'da doğdu. Babası Robert Quilliam, saat imalatçısıydı. William; eğitimini Liverpool Enstitüsü Erkek Lisesi'nde ve Man Adası'ndaki King William's College'da tamamladı. 1878'de hukuk danışmanı olarak işe başladı.

Müslüman olması

Quilliam bir Hristiyan olarak büyümesine rağmen İslam'ı öğrendi ve Müslüman oldu. Müslüman olmasına dair iki farklı tez vardır. İlkine göre 1882 yılında güney Fransa'ya giderek oradan da Cezayir ve Tunus'a geçtikten sonra Müslüman olduğu düşünülmektedir. İkincisine göre ise 1887 yılındaki Fas ziyaretinden sonradır. Liverpool'a döndükten sonra Abdullah Quilliam ismi ile Büyük Britanya'da İslam'ın yayılması için çalışmıştır.

Quilliam 1889 yılında Liverpool'da Liverpool Müslüman Enstitüsü'nü kurdu. Bu enstitü yüzlerce Müslüman'ı toplayan İngiltere'deki ilk camiydi. Ardından Haschem Wilde ve Nasrullah Warren'nin destekleriyle gayrimüslimlere de eğitim veren bir Müslüman koleji açıldı. Kolejde haftalık yapılan Münazara ve Edebiyat Derneğine Müslüman olmayanlar da katıldı.

Quilliam diğer insanların da Müslüman olmalarına vesile oldu. Bunlar arasında Metodist olan annesi ve oğlu ile bilim adamları, entelektüelleri de kapsayan 150 kadar kişinin Müslüman olmasında öncü rol oynadı. Quilliam İslamî bilgi bakımından donanımlıydı. Yazılarıyla ve kurduğu yardım merkeziyle de İslam'a girenlerin sayıları arttı.

Aktif yazar ve denemeci olarak, 1893'ten 1908'e kadar haftalık The Crescent (Hilal) adında bir gazete çıkardı. İslam dünyasına birçok ziyarette bulundu ve İslam dünyası liderlerinden madalyalar aldı. İslam dünyasında tanınmasını sağlayan ve 13 dile çevrilen The Faith of Islam (İslam İnancı) isimli kitabı üç baskı yaptı. İngilizce konuşan Müslüman Batı Afrika ülkeleri ile kapsamlı temaslara geçti. Lagos'taki 1984 yılında yapılan Şeyh Bey Camii'nin yapımını kapsayan ve sahil şeridini de içine alan geziye çıktı. II. Abdülhamid tarafından İslam Şeyhi olarak İngiltere'ye atandı. Aynı zamanda İran Şahı tarafından İran konsolos yardımcısı olarak da Liverpool'da görevlendirildi. İslâm Enstitüsü kurması için Afganistan Emiri'nden maddi destek aldı.

1908 yılında İngiltere'den avukat olmak için ayrıldığında Liverpool'daki işleri bıraktı. Oğlu, William Quilliam'ın cami ve İslam merkezi olarak inşa ettiği yapıları kapattı. William Quilliam olmadan Liverpool'da İslam etkisini yitirdi.

1914 Aralığında H.M. Leon adıyla İngiltere'ye döndü. Çoğu vaktini Onchan'da geçirdi. 1932 yılında Brookwood Mezarlığına Kur'an'ın çevirisini yapan Abdullah Yusuf Ali, Muhammad Marmaduke Pickthall yanına gömüldü.

Eser

Müslüman olan Batılılar Qulliam üzerinden İslam'a bakmayı öğrendiler. 1996 yılında kurulan Abdullah Quilliam Topluluğu ile onun düşünce sistemi yaşatılıyor. Brougham Terrace'da bazı mekanları cami, İslam merkezi ya da eğitim merkezi olarak restore etmek için para topluyor.[4] 2008 yılında "yanlış anlaşılan İslam'ı doğru anlatmak" iddiasıyla çalışma başlatıldı.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ "Quilliam Society website". 3 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2010. 
  2. ^ "Forgotten champion of Islam: One man and his mosque - This Britain, UK - Independent.co.uk". 23 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2010. 
  3. ^ "Brief Biography of William Henry Quilliam". 20 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2010. 
  4. ^ "Appeal for Heritage Centre in Liverpool". 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010. 
  5. ^ "The Guardian; Ex-Islamists start moderate thinkthank". 2 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2010. 
  6. ^ "Ex-extremists call for 'Western Islam'"[]

İlgili Araştırma Makaleleri

İslami feminizm, modern düşün hayatında yer bulmaya başlayan melez ideolojilerin bir örneği. İslami paradigma içinde dile getirilen feminist söylem ve uygulamalar bütününe verilen adlandırma. Modern İnsan Hakları bildirgelerinde tüm insanların eşit olduğu söylenirken, İslam dünyasında, gündelik yaşamda geleneksel inanışlar ve dini inanca dayalı, konjonktür ile uyuşmayan kadın-erkek ayrımı ve erkeklerin üstünlüğü söylemine karşı, kadınların eşitliği ve/veya üstünlüğünü savunan bir düşünce sistemiyle İslam düşüncesini harmanlamaya itmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer</span> İslam Devletinin ikinci halifesi, sahabe

Ömer bin Hattab, İslâm peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve İslâm Devleti'nin Ebû Bekir'den sonraki ikinci halifesidir. Ehl-i Sünnet, Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer'ul-Farûk" diye anarlar. Şiiler ise Ömer'in hâlifeliğini tanımazlar. 23 Ağustos 634 tarihinde Râşidîn Halifeliği'nin ikinci hâlifesi oldu ve bu görevi, öldürüldüğü yıl olan 644'e kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">İslamcılık</span> Politik bir akım

İslamcılık, modern devlet ve devletçiklerin anayasal, ekonomik ve yargısal olarak, bu kesimde canlanma ya da otantikliğe dönüş olarak algılanan İslami uygulamalarla yeniden kurulması gerektiğini öne süren siyasi ideolojidir. Bu akımlardaki hakim anlayış Emr-i bi'l ma'rûf ve nehy-i anil münker'in yerine getirilmesidir. Siyasal İslam'ın Seyyid Kutub ve Mevdudî gibi köktendinci öncüleri "Allah'ın sistemi" olarak gördükleri şeriata dayanmayan güç sahipleri olarak tanımladıkları tağuta isyanı tevhidin ön şartı olarak sundular.

<span class="mw-page-title-main">İslam sanatı</span>

İslam sanatı, İslâm kültürünün büyük bir bölümünü oluşturur. İslamî sanat(lar) terimi görece yeni bir terimdir ve genel olarak modern bir kavram olarak ele alınabilir. Terim ile kastedilen İslam topraklarında üretilen, İslam kültürünün izini taşıyan sanat eserleridir; eserlerin illâ ki Müslüman için veya Müslümanlar tarafından yapılmış olması gerekmez. Nitekim birçok Hindu, Hristiyan ve Yahudi sanatçılar İslamî sanat eserleri verdikleri gibi, Müslümanlar tarafından yapılan bazı sanat eserlerinin alıcıları, sahipleri gayri müslimdir. Zaman zaman tarihi İslamî sanat eserleri ve sanatçılar çağdaş zamanlarda dinîden ziyade millî sanat açısından değerlendirilmiştirler; bununla birlikte bu genelde yanlış bulunur zira İslamî sanatlarda tarih boyunca ortak olan değer ve vurgu İslamdır ve sanatlar birçok etnik grubun katkısının sonucu olarak ortaya çıkmışlardır. Nitekim o dönemlerde İslam topraklarında bulunan vatandaşların da ayırıcı özelliği etnik gruplarından ziyade dinleriydi ve bu sebeple de bugün birçok tarihî İslamî sanatçının yaşadığı toprağa bakarak etnik kökenini bilmek çok zordur.

<span class="mw-page-title-main">İslam devleti</span> devlet yönetim biçimi, şeriat yasaları uygulanan devlet

İslam devleti, İslam hukukuna dayalı bir hükumet biçimine sahip bir devlettir. Bir terim olarak, İslam dünyasında çeşitli tarihsel yönetim biçimlerini ve yönetim teorilerini tanımlamak için kullanılmıştır. Arapça "dawlah islāmiyyah" teriminin bir çevirisi olarak Siyasal İslam veya İslamcılık ile bağlantılı modern bir kavramı belirtir.

<span class="mw-page-title-main">El-Ezher Üniversitesi</span>

El-Ezher Üniversitesi, 975 yılından itibaren Kahire, Mısır'da İslam İlimleri ve fen bilimleri üzerine eğitim veren üniversite. Mısır'ın en eski lisans veren üniversitesidir ve "Sünni İslam'ın en prestijli üniversitesi" olarak ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İslam mimarisi</span> Mimarî biçim

İslam mimarisi ya da İslami mimari, İslam'ın kuruluşundan itibaren, İslam kültürü içerisinde bina ve yapıların tasarım ve yapımlarını etkileyen geniş bir yelpazedeki hem seküler hem de dinî yaklaşımları kapsayan bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Fitne</span> Emevi Dönemi Müslüman iç savaşı (680-692)

İkinci Fitne veya Erken İslam Tarihinde İkinci İç Savaş, Emevi hakimiyetinin başlarında I. Muaviye’in ölümüyle birlikte baş gösteren siyasi / askeri çatışmalardan oluşan karışıklık dönemi. Dönemin tarihi üzerinde tarihçiler arasında ittifak sağlanmamışsa da, en çok kabul gören görüş, İkinci Fitne’nin 680-692 yılları arasında olduğudur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Zübeyr</span> sahabe

Abdullah bin Zübeyr, İkinci Emevi halifesi Yezid'e biat etmeyerek isyan başlatan ve Mekke'de karşı halifeliğini ilan ederek 692'deki öldürülüşüne kadar Emevilerle mücadele eden tabiin.

<span class="mw-page-title-main">Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî</span>

Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî bilinen adıyla Haccâc-ı Zâlim, Emevî valisi.

Çin'de camiler, Müslümanların kutsal ibadet mekanı, Çin'de İslam 'ın zengin bir mirası vardır, en eski tarihe sahip, 650 yılı hatta öncelerine kadar dayanır. O zamanlar İslam Peygamberi Muhammed, amcası Sa'ad ibn Abī Waqqās 'ı', İmparator Gaozong 'na resmi bir elçi olarak gönderir.

<span class="mw-page-title-main">İslam dünyası</span> Müslüman çoğunluklu ülkeleri, yerleri ve bölgeleri kapsayan tanım

İslam dünyası veya Müslüman dünyası, İslâmî bir devlet yapısına sahip ülkeler ile birlikte nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkelerin tümünü ifade eden bir kavramdır. Bu, İslâm'ın dini inançlarına ve yasalarına veya İslam'ın uygulandığı toplumlara bağlı olan herkesi kapsamaktadır. Günümüzde İslam ülkelerinin tek çatı altında toplandığı tek uluslararası kurum, İslâm İşbirliği Teşkilatı'dır. Modern bir jeopolitik anlamda bu terimler, dahil edilmek için üzerinde anlaşmaya varılmış kriterler olmamasına rağmen, İslâm'ın yaygın olduğu ülkeleri ifade etmektedir. Müslüman çoğunluklu ülkeler terimi, genellikle ikinci anlamda kullanılan bir alternatif terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Ümmetçilik</span> Müslümanların tek bir İslam devleti altında birliğini veya İslami ilkelere sahip uluslararası bir örgütü savunan siyasi hareket

Ümmetçilik veya Pan-İslamizm, Müslümanları tek bir İslam devleti altında veya İslami prensiplere sahip uluslararası bir örgüt altında birleştirmeyi savunan bir siyasi harekettir. Tarihsel olarak, tüm Osmanlı vatandaşlarının birliğini amaçlayan Osmanlıcılıktan sonra Pan-İslamizm, imparatorluktaki Müslüman halkların bağımsızlık hareketlerini önlemek amacıyla Sultan II. Abdülhamid tarafından 19. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı İmparatorluğu'nda teşvik edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kore'de İslam</span>

Güney Kore'de İslam 'a inanan insanlar oldukça azdır. Müslüman topluma Malezya'nın İslam Misyonu ve diğer İslam ülkeleri tarafından 20. yüzyılda Seul'de bir cami yaptırıldı.

Japonya'da İslam, Japonya'nın İslam ile ilgilenmesi 19. yüzyılın ikinci yarısında başlamıştır. Kur'an'ın Avrupa dillerinden Japoncaya tercümesi 19. yüzyılın sonlarında başladı. 20. yüzyılın 2. yarısında ise Kur'an Arapça orijinalinden Japoncaya tercüme edildi. 1980'ler ve 1990'larda ise iki önemli hadis kitabı Japoncaya çevrildi.

<span class="mw-page-title-main">W. Montgomery Watt</span> İskoç şarkiyatçı ve Anglikan din adamı

William Montgomery Watt, İskoç tarihçi, oryantalist, Anglikan din adamı ve akademisyen. 1964-1979 yılları arasında Edinburgh Üniversitesi'nde Arap ve İslâm Araştırmaları Kürsüsü başkanlığında bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de İslam</span>

Çin'de İslam, Çin toplumuyla sürekli etkileşimle vardır. Halihazırda Müslümanlar Çin'de büyük bir azınlık grubu oluşturmaktadır. Çin'deki Müslümanların çoğunu Huiler oluşturur, ancak Müslümanların en yoğun olduğu bölge, büyük bir Uygur nüfusuna sahip Sincan Uygur Özerk Bölgesi'dir. Ningksia, Gansu ve Çinghay bölgelerinde daha az yoğunlukta olsa da yine büyük Müslüman nüfusları vardır. Çeşitli kaynakların ileri sürdüğü tahminlerce Çin nüfusunun %1,5-4'ü arası İslam dinine mensuptur. Çin'in resmi olarak tanıdığı 56 halk arasında çoğunlukla Müslümanlardan oluşan 10 tane azınlık grubu var: Hui, Uygur, Kazak, Donşian, Kırgız, Özbek, Salar, Tacik, Bonan ve Tatar.

İslam dünyasında liberalizm ve ilerlemecilik, İslami anlayış ve pratik konusunda önemli bir ilerici düşünce birikimi oluşturan kendini bildiren Müslümanları içerir. Bu çalışmalar bazen "ilerici İslam" olarak adlandırılır. Bazı bilim insanları, Omid Safi gibi, "İlerici Müslümanlar" ile "İslam'ın liberal savunucuları" arasında ayrım yapar.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya'da İslam</span>

Litvanya'daki İslam, diğer birçok kuzey ve batı Avrupa ülkesinin aksine, 14. yüzyıldan başlayan uzun bir tarihe sahiptir. Polonya-Litvanya Topluluğu'nun eski birleşim devleti Litvanya Büyük Dükalığı, Baltık'tan Karadeniz'e kadar uzanan, güneyde Kırım Tatarlarının yaşadığı birkaç Müslüman ülkeyi içeriyordu. Birkaç Müslüman Tatar, Büyük Dük Vytautas'ın yönetimi altında, şimdi Litvanya Cumhuriyeti olan Litvanya topraklarına göç etti. Artık Litvanya Tatarları olarak anılan Tatarlar, zamanla dillerini kaybetmişlerdir ve şimdi Litvanca konuşmaktadırlar; ancak dinleri olarak İslam'ı sürdürmüşlerdir. Litvanya Tatarlarının uygulamaları diğer Sünni Müslümanlardan biraz farklıdır; Litvanyalı Tatarların bir kısmı Halk İslamı olarak adlandırılabilecek bir dini uygulasa da, ayrı bir mezhep olarak görülmezler.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda'da İslam</span>

İrlanda'da içinde belgelenmiş İslam tarihi 1950'lere dayanmaktadır. İrlanda'daki Müslümanların sayısı 1990'lardan bu yana çoğunlukla göç yoluyla artmıştır. 2022 İrlanda nüfus sayımına göre ülkede ikamet eden Müslümanların sayısı 81.930'dur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.