İçeriğe atla

Abdullah Kızılırmak

Abdullah Kızılırmak (Prof. Dr.), (16 Şubat 1925, Pınarbaşı - 4 Aralık 1983, İzmir), Türk gökbilimci ve akademisyen.[1]

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi'nde astronomi kürsüsünün ve Ege Üniversitesi Gözlemevi'nin kurucusudur.[1] Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi'nin kurucu dekanıdır.[2] Abdullah Kızılırmak gerek bilim çevresinde gerekse sosyal çevresinde Türkçe hassasiyeti ile de tanınırdı. Bu hassasiyet ve Türkçeye verdiği önem Türk astronomi camiasına birçok Türkçe terim kazandırmıştır.[3]

Ölümünden 13 yıl sonra TÜBİTAK Hizmet Ödülü'ne layık görülmüştür.

7 Aralık 2011 tarihinde Bornova Belediye Meclisi'nde oy birliği ile alınan kararla, Mevlana Toplum ve Bilim Merkezi'ndeki çok amaçlı salona adı verilmiştir.

Hayatı

1925 yılında Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinde doğdu. 1947 yılında Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik-Astronomi bölümünde lisansını tamamlayan Kızılırmak, 1957 yılında Astronomi Bölümü'nde doktorasını yaptı.[1]

1947-1952 yılları arasında matematik - astronomi öğretmenliği yaptıktan sonra 1952'de Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Astronomi Asistanlığı görevine başladı.

1960 yılında Doçentliğini aldı, 1963 yılında ise Ege Üniversitesi Fen Fakültesi'ne atandı.

Ege Üniversitesi'ne atandığı yıl burada Astronomi Kürsüsü'nü ve Ege Üniversitesi Gözlemevi'ni kurdu.

1966 yılında profesör unvanı almış ve Bölüm Başkanlığı görevine başlamıştır. Bu görevini yerine getirdiği süreçte 1975 - 1976 yılları arasında Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi Kurucu Dekanlığı'nı yapmıştır.

1976 yılında Ege Üniversitesi Fen Fakültesi'ne dekan olarak dönmüş ve iki dönem boyunca bu görevini sürdürmüştür.

Henüz dekanlık görevi devam ederken zamanın askeri yönetimi tarafından görevinden uzaklaştırılan Kızılırmak, sağlık sorunlarının artması ile 4 Aralık 1983 tarihinde ölmüştür.

Çalışmaları

Abdullah Kızılırmak 10 ulusal, 15 uluslararası olmak üzere 25 bilimsel makale yayınlamış ve bu makaleler 62 atıf almıştır. 5 kitap ve bir de gök atlası yayınlamıştır. Çalışma hayatı boyunca toplam 22 adet lisansüstü tez çalışması yürütmüş ve sonuçlandırmıştır. Bu çalışmaların 14'ü yüksek lisans, 8'i ise doktora tezidir.

Yurt içinde yaptığı çalışmaların yanı sıra, yurt dışında Heidelberg, Edinburg ve Bamberg gözlemevlerinde, Virginia Üniversitesi'nde ve Carl Zeiss firmasında çeşitli sürelerle çalışmalar yürütmüştür.

1965 yılında aylık olarak yayınlanan Fen Dergisi'ni kurmuş ve Düzenleme Kurulu üyeliğini yapmıştır.

Türkçeye verdiği önem sayesinde birçok astronomi terimini Türkçeye kazandırmış ve 1969 yılında Türk Dil Kurumu'na bağlı olarak Gökbilim Terimleri Sözlüğü'nü yayınlamıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Mustafa Kemal Karhan, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Dilhan Eryurt</span> Türk gök fizikçi

Dilhan Eryurt, Türk astrofizikçiydi. Araştırmaları ile Güneş'in ve yıldızların evrimi çalışmalarına katkıda bulunmuş bir bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ege Üniversitesi Gözlemevi</span>

Ege Üniversitesi Gözlemevi, Ege Üniversitesi'ne bağlı olarak İzmir yakınlarında Kemalpaşa Dağlarının Kurudağ Tepesinde astronomik gözlemler yapmak amacıyla kurulmuş olan bir gözlemevidir. Değişik boyutlarda teleskopları ve teleskoplara bağlı algılayıcıları vardır.

Hatice Nüzhet Gökdoğan, Türk gökbilimci ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Vardar</span>

Prof. Dr. Yusuf Vardar Türk botanikçi.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi</span> Türkiyenin ilk Fen Fakültesi.

1933 Üniversite reformu ile birlikte kurulan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, yurt dışından davet edilen öğretim üyelerinin de katkıları ile Zeynep Hanım Konağı'nda eğitim öğretime başlamış, 1935 yılında Rasathane, 1936 yılında Botanik Enstitüsü binaları tamamlanmış, ancak 28 Şubat 1942 tarihinde çıkan yangın ile Zeynep Hanım Konağı tamamen yanmıştır. Yeni binanın yapımına başlanmış ve 1952 yılında tamamlanmıştır.

Alemdar Yalçın, (d.1950,Kayseri), edebiyat profesörü, araştırmacı.

Ahmet Feyzi Bingöl, eski Fırat Üniversitesi rektörü.

<span class="mw-page-title-main">Fatin Gökmen</span> Kandilli Gözlemevinin kurucusu ve ilk müdürü, milletvekili (1877–1955)

Mehmet Fatin Gökmen, Fatin Hoca, Türk astronom.

Ramazan Korkmaz, Türk edebiyatçı, edebiyat tarihçisi. Ardahan Üniversitesi Kurucu Rektörü, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi, Kafkasya Üniversiteler Birliği Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi</span>

OMÜ Veteriner Fakültesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin veterinerlik fakültesidir. 1995 yılında kurulmuştur.

Berrak Kurtuluş (1955) Türk akademisyen.

Kaya Özkın, 1948 yılında doğmuştur. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik bölümü 1972 yılında mezundur. Ardından aynı üniversitede ve aynı bölümde yüksek lisans ve doktora yaptı. 1982 yılında Ankara Üniversitesi Yardımcı Doçent, 1985'te Doçent ve 1991 yılında da Profesör oldu.

Muhiddin Erel, Türk hekim ve profesör.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Aslan</span>

Zeki Aslan, Türk gökbilimci ve akademisyendir. Akdeniz Üniversitesi Fizik bölümü kurucusu ve TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin ilk müdürüdür.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Karaca</span>

İbrahim Karaca, Ege Üniversitesi'nin 8. rektörü ve Ziraat Fakültesi eski dekanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nazım Terzioğlu</span> Türk matematikçi

Nazım Terzioğlu, Türk matematikçi.

Tevfik Okyay Kabakçıoğlu, Türk astronom, matematikçi.

Prof. Dr. İbrahim Hasgür, Türk avukat, akademisyen, siyasetçi.

Dursun Koçer Türk akademisyen. İstanbul Kültür Üniversitesinin eski rektörüdür.