Portakal, Citrus cinsi bir ağaç olan Citrus sinensis'i ve onun meyvesini tanımlar.
Domates, patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türü. Domatesin eş anlamlısı kızanak sözcüğüdür.
Tandır ekmeği Ortadoğu ve Asya'da sıklıkla yenen, ince ve oldukça gevrek bir çeşit ekmektir. Yerde açılan ve etrafı çamurla sıvanmış bir çukurun içinde pişirilir. Yufka gibi, oklava ile bir buçuk santim kalınlığında açılır. Üzerine un, susam ve su serpilir. Bu bir nevi bulamaçtır. Bundan sonra ekmek, ocağın iç duvarlarına yapıştırılarak pişirilir. Yufka gibi bol miktarda hazırlanıp uzun müddet saklanabilir.
Krep, cızlama veya akıtma ; un, yumurta, süt, erimiş yağ, şeker, tuz ve kabartma tozu ile hazırlanan sulu hamurun kızgın bir yüzeye dökülmesiyle yapılan yiyecek veya tatlı. Anadolu'da cızlama, Rumeli'de akıtma denir.
İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.
Katmer, Türk mutfağında ve Orta Asya'da yaygın olarak yapılan, hamurun yaklaşık 2 mm kalınlığında açılıp arasına yağ, haşhaş, tahin, antep fıstığı ya da kaymak konulup 4-5 kez katlanarak saçta pişirilmesi ile elde edilen hamur işi yiyecektir.
Çiğ köfte, bulgur, isot, kıyılmış et, salça, soğan, maydanoz ve çeşitli baharatların yoğurulup karıştırılması ile hazırlanan, ısıl işlem görmeden (pişirilmeden) tüketilen, Şanlıurfa ve Adıyaman yöresine ait bir yiyecektir. Şanlıurfa ve Adıyaman'ın dışında; Adana, Gaziantep, Osmaniye, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mardin, Elazığ, Malatya ve Hatay gibi illerde de yöresel farklılıklar gösterebilen çiğ köfteler yapılır. Genellikle ince ve uzun (sıkma) köfte parçaları şeklinde ve marul yaprağı ile servis edilir. Şanlıurfa'da açık ekmek, bazı yörelerde de lavaş ekmeği ile tüketilir.
Âdi yaprak dolması, Sarma, Yaprak sarması ya da Yaprak dolması, bulgur ya da pirinç başta olmak üzere çeşitli iç malzemelerin, genellikle asma yaprağı, beyaz lahana, kara lahana, dut yaprağı veya kiraz yaprağıyla sarılmasıyla yapılan bir yemektir. Osmanlı mutfağı kökenli olup, Osmanlı İmparatorluğu'nun hüküm sürdüğü topraklarda yapılmaktadır. Asma yaprağıyla olanı Nevşehir, Tokat, Ege mutfağına özgü olan Zeytinyağlı sarma ya da kıymalı sarma şeklinde farklı çeşitleri vardır.
Kavurma Türk mutfağında bir et saklama yöntemidir. Bu yöntemle saklanan kırmızı etlere de kavurma denir. Eski Türkler av etlerini kavurma yöntemiyle saklıyorlardı.
Coğrafi işaret, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından Türkiye'deki yöresel ürünlerin geleneksellik ve kalite bakımından değerlendirilmesi sonucu bu ürünlere verilen tescil işaretidir. 10.01.2017 Tarih ve 29944 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan 6769 No'lu Sınai Mülkiyet Kanunu'nda yer verilmiş şartlara uygun olduğu belirlenen çeşitli yöresel ürünler coğrafi işaret tescili alabilir. Coğrafi işaret ile tescillenebilecek ürünler gıda ve tarım ürünlerinin yanı sıra maden, sanayi ürünleri ile el sanatları ürünleri olarak sıralanmaktadır.
Tahin helva, ana maddeleri tahin, şeker, çöven suyu, vanilya olan, ünlü bir Türk tatlısıdır. Çeşitlerine göre içerisine kakao, antep fıstığı, sakız, bal ve ceviz eklenir. 700 yıl önce Denizli’de Hasan Basri Efendi tarafından keşfedilmiştir. Son yıllarda tahin helva sanayinde şeker yerine glikoz oranı yüksek fruktoz oranı düşük mısır şurupları, yağ ve proteini bağlayıcı çeşitli katkılar kullanılmaktadır.
Fellah köftesi; Gliko, Kürt köftesi, Arap köftesi, sarımsaklı köfte, bulgur köftesi, Küpkürt veya zeyitli köfte adlarıyla bilinen, bulgurdan yapılan bir köftedir. Erzurum, Van ve Antep yöresel mutfağında yer alır.
Et tavası,etin kızartılması ile hazırlanan bir tava türüdür.Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.
Sini köftesi bir çeşit içli köftedir. İçli köftenin börek gibi tepside yapılanıdır.
Omaç, bir çeşit köftedir.
Pabuç köftesi, bir çeşit kebap köftedir.
Bergama köftesi, bir çeşit ızgara köftedir. Malzemeleri; ana eti, irmik altı sarı un, kimyon ve tuzdur. Bergama köftesi 08.12.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Çine köftesi, Aydın'ın Çine ilçesinde yapılan bir çeşit ızgara köftedir. Malzemeleri; kıyma, hayvan iç yağı, soğan, kimyondur. Çine Köftesi 29.11.2018 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Aydın mutfağı Aydın ili ve ilçelerinin sofra ve yemek kültürlerini tanımlamak için kullanılır. Zeytinyağlı ve ot yemekleri ağırlıklıdır. İzmir mutfağı ve Yunan mutfağına benzerlik gösteren yemekleri mevcuttur.
Aya köftesi, bir çeşit köftedir. Şanlıurfa yöresel mutfağında yer alır. Malzemeleri; çiğ köftelik bulgur, soğan, çiğ köftelik et, pul biber, karabiber, tarçın, tuz, sıvı yağdır. Urfa Aya Köftesi / Şanlıurfa Aya Köftesi 24.05.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Türkiye