İçeriğe atla

Abdümenâf bin Kusay

Abdümenâf bin Kusay (Arapça: عبد مناف بن قصي; ‘Abdu Manāf ibn Quṣayy) İslâm Peygamberi Muhammed'in dedesi Abdûlmuttâlib'in dedesi, Haşimoğulları'na adını veren meşhur Haşim bin Abdimenaf ile Benî Abd-i Şemsoğulları'na adını veren ağabeyi Abdişems bin Abdimenaf'ın babalarıdır.

Ayrıca bakınız: İslâm Peygamberi Muhammed'in nesli ve Kureyş nesli

Hayatı

ʿAbdu Menâf yaşamı boyunca daima babası Kusayy tarafından şereflendirilmişti. Bununla beraber, Kusayy en büyük oğlu olan ʿAbd ed-Dar'ı ölümünden az evvel tüm yetki ve sorumluluklarla donatarak mal ve mülklerini kendisine devretti.[1]

Kusayy'ın ölümünden sonra ʿAbdu Manâf ve ağabeyi ʿAbd ed-Dar birdenbire bir miras kavgasına başladılar. Bu kavga İslâm Peygamberi Muhammed'in zamanına kadar devam etti ve Mekke ahalisini olumsuz yönde etkiledi. ʿAbd ed-Dar kendi kuzenleri Makhzum, Sahm, Cumah, amcaları Adi ve aileleri tarafından desteklendi. ʿAbdu Manâf miras paylaşımına itiraz etti ve yeğeni Esad, amcaları Zühreh ibn Kilab, ve onların babalarının amcası Taym ibn Murrah ile El-Haris ibn Fihr'in desteğini elde etti.[2]

Tarihçe

Tarihte bu iki gruba sonradan Haşim bin Abdimenaf'ın taraftarları "Hilf al-Mutayyabun" (Misket İttifakı) ve Abd-ûd Dâr'ın taraftarları ise "Hilf al-Ahlaf" (Müttefik İttifakı) olarak adlandırılmışlardır. Sonunda her iki tarafta büyük bir savaşa girişmekten kaçındıkları için "Hilf al-Ahlaf" (Müttefik İttifakı Grubu) sadaka, hacılar için yiyecek ve içecek gibi imtiyazların denetimini, "Hilf al-Mutayyabun" (Misket İttifakı Grubu) ise Kâbe'nin anahtarlarını ve Meclis binasının işletimini üstlenmek şeklinde aralarında bir paylaşıma razı oldular.[3] Böylece Abd-i Menâf Oğulları hacılara yiyecek, içecek tedarik etme ve vergi toplama ayrıcalıklarını ele geçirmiş oldu. Abd-ûd Dâr Oğulları da Kâbe'nin anahtarlarını ve Meclis binasının denetimini ellerine geçirmiş oldular. Neticede Hâşim'in kardeşleri onun hacıların ihtiyaçlarının karşılanmasından mesul olmasını kararlaştırdılar.[4] Daha sonra kabilelerde onların neslinden gelenler bu eski ittifakı sürdürme cihetine gittiler.[2]

Ailesi

Aralarında "Vakide bint Amr", "Benî Kays Aylan" kabilesinden "ʿÂtike bint Mürre ibn Hilâl ibn Fâlij ibn Zakvân", "Benî Havâzin" kabilesinden "Hilâl", ile "Ta'if" kabilesinden "Reyteh" gibi hânımların da bulunduğu kuvvetli kabilelerin kızları ile evlendi.

"Reyteh" sadece çocukken ölen Abd’ûl Amr'ı doğurdu. Vakide'nin "Nevfel ibn Abd-i Menâf" adında bir oğlu oldu. "Benî Havâzin" kabilesinin tek kadın mirasçısı olan "Âtike" ise ona tam beş oğlan altı da kız doğurdu. Oğlanlar, yapışık ikizler olarak doğan Abdişems bin Abdimenaf ve Amr (daha ziyade Haşim bin Abdimenaf olarak tanınan) ile "Muttalib", "Hala" ve "Barra" idi. Hâşim'den daha küçük olan "Muttalib", onun ölümünden sonra ailenin reisi olmuştu. Kızlar ise "Tumadir/Tamadur", "Kilaba", "Hayya", "Raytah/Rita", "Ümmü Akhtham", ve "Ümmü Sufyan" idi.[5]

Mezarı

Günümüzdeki Cennet'ül-Mûallâ Mezarlığı.Günümüzdeki Cennet'ül-Mûallâ Mezarlığı.
Günümüzdeki Cennet'ül-Mûallâ Mezarlığı.
1925 yılından evvelki Osmanlılar Devrindeki hali, Mekke.

ʿAbdu Menâf'ın mezarı Mekke'deki "Cennet-ül Mûallâ" mezarlığındadır.

Ayrıca bakınız

  • Kureyş nesli
  • İslâm Peygamberi Muhammed'in nesli

Kaynakça

  1. ^ Lings, Martin (1983). Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources. George Allen & Unwin. s. 6-7. ISBN 0946621330. 
  2. ^ a b Armstrong, Karen (2001). Muhammad: A Biography of the Prophet. Phoenix. s. 66. ISBN 0946621330. 
  3. ^ Ibn Kathir 1.186. Hilf, ya da tahalluf kelimesi, halefa'dan köken alır, ki karşıklıklı yardım ve müdaafa için ittifak mânâsına gelir.
  4. ^ Lings, Martin (1983). Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources. George Allen & Unwin. s. 7. ISBN 0946621330. 
  5. ^ Maqsood, Ruqaiyyah Waris. "The Prophet's Family Line No. 4 – Amr (Hashim), the Founder of the Hashimites". Ruqaiyyah Waris Maqsood Dawah. 30 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2011. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hadis</span> İslam peygamberi Muhammede isnat edilen sözler ve fiiller

Hadis, Muhammed'e atfedilen ve onun sözleri, fiilleri, onaylamaları ve sıfatlarını içeren bilgilerdir. Hadis âlimleri buna sahabe ve tabiînin söz ve fiillerini de eklemişlerdir. Ancak bunlar kaynak olma bakımından Muhammed'in fiil ve sözleri ile aynı seviyede değildirler ve hadis ilmi içerisinde farklı şekilde isimlendirilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ömer</span> İslam Devletinin ikinci halifesi, sahabe

Ömer bin Hattab, İslâm peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve İslâm Devleti'nin Ebû Bekir'den sonraki ikinci halifesidir. Ehl-i Sünnet, Ömer bin Hattab'ı zaman zaman "Ömer'ul-Farûk" diye anarlar. Şiiler ise Ömer'in hâlifeliğini tanımazlar. 23 Ağustos 634 tarihinde Râşidîn Halifeliği'nin ikinci hâlifesi oldu ve bu görevi, öldürüldüğü yıl olan 644'e kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abdülmuttalib bin Haşim</span> İslam peygamberi Muhammedin dedesi

Şeybe bin Haşim veya daha çok bilinen adıyla Abdülmuttalib, İslam peygamberi Muhammed'in dedesidir. Altı yaşındayken annesi ölen Muhammed'e sekiz yaşına kadar bakmış ve ölmeden önce emaneti, oğlu Ebu Talib'e devretmiştir. Künyesi Ebü'l-Haris Abdülmuttalib bin Haşim bin Abdülmenaf bin Kuseyy şeklindedir. Abdülmuttalib'in diğer isimlerinden biri de Âmir'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kureyş</span> Muhammedin de mensubu olduğu Arap kabilesi

Kureyş, rivayet kültüründe İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Arap kabilesidir.

Keysanîlik (Dörtçüler), Şiîlik'te Mehdî kavramını ortaya atarak ilk defa İmam unvanını kullanan; Ali bin Ebu Talib'den sonra sırası ile Hasan bin Ali, Hüseyin bin Ali ve dördüncü İmâm olarak da Ali bin Hüseyin (Zeyn el-Âb-ı Dîn)’in yerine Ali bin Ebu Talib’in Bânû Hânife Kâbilesi mensûbu Havlet bint Câ'fer’den olan oğlu Muhammed bin Hânifîyye'nin imâmlık ve Mehdiliğini kabullenen; temelleri "El-Muhtâr bin Ebû ‘Ubeyd'ûl-Lâh el-Sâkafî el-Thâifî" tarafından atılan ve daha sonra da kendi içlerinden Abbâsî Hâlifeliği’ni çıkaran ghulât (köktendinci) mezhep.

<span class="mw-page-title-main">Hâşim bin Abdümenâf</span> İslam peygamberi Muhammedin büyükbabası

Haşim bin Abdümenaf, İslâm Peygamberi Muhammed'in anne ve babasının ortak cetleri olan Mürre bin Kâ’b'ın oğlu Kusay bin Kilab'ın torunudur. Abdümenâf bin Kusay'ın oğlu, İslâm Peygamberi Muhammed bin Abdullah ile dördüncü Sünnî halifesi Ali bin Ebu Talib'in dedeleri olan Abdülmuttalib'in (Şeybe bin Haşim) babasıdır. Aynı zamanda Hâşimîler sülalesinin de isim babası olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Ebû Cehil</span> Mekkeli pagan

Amr bin Hişam, diğer adıyla Ebu'l-Hakem veya İslam peygamberi Muhammed'in ona koyduğu ve bilinen adıyla Ebû Cehil, Mekke'nin eski liderlerinden biridir. Muhammed'e muhalefeti ve Müslümanlara karşıt olan davranışları dolayısıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed</span> İslamın kurucu peygamberi (570–632)

Muhammed, dünyanın en kalabalık ikinci dini olan İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi Arap liderdir. Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslami dinî inancın temelini oluşturmuştur. Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Râşidîn Halifeliği</span> Kurulan ilk İslam halifeliği (632–661)

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

<span class="mw-page-title-main">Ridde Savaşları</span>

Ridde Savaşları, Muhammed'in ölümü sonrasında kitlesel dinden dönme (irtidad) olayları üzerine, ilk halife Ebu Bekir tarafından 632-633 yıllarında yapılan askerî harekât ve savaşlardır.

Selma bint Amr İslam peygamberi Muhammed'in dedesi Abdilmuttalib bin Haşim'in annesidir. Selma bint Amr İslamiyet'ten önceki ismi Yesrib olan Medine'nin soylu ve güçlü ailelerinden Neccaroğulları'ndandır. Tam künyesi Selma bint Amr bint Zeyd bint Labid bint Khidash bint Ghanm bint Adiyy bint Neccar'dır..Bu aile Yesrib'i yöneten iki kabileden biri olan Hazrec kabilesine bağlıdır.

Adnanîler, İslâm Peygamberi Muhammed’in soyunun dayandığı, Arap Yarımadası'nda yaşamış olan bir kavimdir. Asıl yurtları, Arap Yarımadası'nın kuzey, orta ve batı kısımlarıdır. Ataları Peygamber Muhammed’in yirmi birinci büyük dedesi olan Adnan'dır.

Mürre bin Kâ'b, 4. yüzyılda yaşamış Kureyş kabilesine mensup, hem Muhammed'in babası Abdullah bin Abdulmuttalib tarafından, hem de babaannesi Fatımah bint Amr'nın kendisinin altıncı dedesidir. Muhammed'in babası Abdullah bin Abdulmuttalib'in dedesi Haşim bin Abdimenaf'ın dedesi Kusay bin Kilab'ın dedesidir. Muhammed'in hem annesi hem de babasının ecdâdı tarafından hesaplandığında Mûrrah ibn-i Kâ'b'ın "Muhammed'in en son ortak atası" olduğu anlaşılmıştır. "Mûrrah ibn-i Kâ’b", Muhammed'in dedesi Abdûlmuttâlib'in dedesi Abd Menâf bin Kusayy'ın büyük dedesidir. Kâ’b bin Lüey’'in oğludur.

Kilâb bin Mürre ya da Mekkeli Ebû Zehra Hâkim Kilâb Mûrrah ibn-i Kâ’b ibn-i Lu'ay ibn-i Gâlib ibn-i Fihr ibn-i Mâlik'in "Hind bint-i Sureyr ibn-i Selebeh ibn-i Haris ibn-i Fihr ibn-i Mâlik" adındaki ilk hânımından olan büyük oğlu idi.

Muhammed, İslam'ı duyurmaya başlamasıyla zaman içerisinde kendisine taraftar topladı ve böylece giderek artan bir nüfuz elde etti. Diğer inançlara mensup bazı kimseler, kendilerini yanlış yolda olmakla itham eden Muhammed'e karşı koydu. Bazı şairler şiirleriyle Muhammed'i hicvederken bazıları ise şiirleriyle insanları ona karşı savaşmaya davet etti. Muhammed muhaliflerini ortadan kaldırmak amacıyla onları öldürttü.

Teymoğulları veya Beni Teym Kureyş kabilesinin alt kollarından olan bir aşirettir.

<span class="mw-page-title-main">Dar Geçit Muharebesi</span> 731 yılında günümüzde Özbekistanda gerçekleşen çatışma

Dar Geçit Muharebesi ya da Defile Savaşı Tahtakaraça Geçidi'nde Emevî Halifeliği'nin büyük bir ordusu ile Türkeş Devleti arasında Temmuz 731'de üç gün boyunca süren çatışmadır. Türkeş Devleti, Semerkant'ı kuşatıyordu ve şehrin komutanı Sevre bin Hür, Horasan'ın yeni atanan valisi Cüneyd el-Mürrî'den yardım talebinde bulunmuştu. Cüneyd'in 28.000 kişilik ordusu geçitte Türkeş Devleti'nin saldırısına uğradı ve Emevî ordusu kendini kurtarmayı ve Semerkant'a ulaşmayı başarsa da çok büyük kayıplar verdi; Bir yardım amacıyla Türkeş güçlerine arkadan saldırmaları emredilen Sevre'nin 12.000 askeri neredeyse yok edildi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed'in Taif ziyareti</span> 619 yılında yaşanan bir olay

İslam peygamberi Muhammed, 619 yılında yanına evlatlığı Zeyd bin Hârise'yi de alarak Taif'i ziyaret etti. Amacı, Taif halkını İslam'a davet etmek ve kendi kabilesi Kureyş'e karşı mücadelesinde onlardan yardım ve koruma istemekti. Ancak Taifliler teklifini reddettiler, onu ve Zeyd'i taş yağmuruna tutarak ve yaralayarak şehrin dışına çıkardılar.

<span class="mw-page-title-main">Benî Haşim</span>

Benî Haşim veya asıl Hâşimoğulları, İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Kureyş'in alt kolu olan bir Arap aşiretidir. Adını Muhammed'in büyük dedesi Hâşim bin Abdümenâf'tan almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.