İçeriğe atla

Abdülmelik bin Nûh bin Mansûr

Abdülmelik bin Nûh bin Mansûr (II. Abdülmelik)
Sâmânî emiri
Hüküm süresi2 Şubat 999 - ?? 999
Önce gelenII. Mansûr
Sonra gelenII. İsmail
HanedanSâmânîler
BabasıII. Nûh
DiniSünni İslam

Abdülmelik bin Nûh bin Mansûr (II. Abdülmelik), 999 yılında hüküm süren son Samanî emiri.

Hayatı

II. Nûh'un oğludur. II. Abdülmelik, küçük yaşından ve devletinin son zamanlarını yaşamasından dolayı hükümdarlığı sırasında etkili olamamıştır.

II. Mansûr'a güvenmeyen Beytüzün ve Fâik adlı Samanî komutanları, 2 Şubat 999'da kısa süren saltanatı sırasında ülkede yalnızca Maveraünnehir'in bir bölümüne hâkim olabilen II. Mansur'un yerine tahta küçük yaşta bulunan II. Abdülmelik'i çıkardılar.[1]

Samanî tahtında Beytüzün ve Fâik'in egemen olması üzerine harekete geçen Mahmut, Beytüzün-Fâik-Ebu'l-Kâsım Simcûrî birleşik kuvvetleriyle 16 Mayıs 999'da yaptığı savaşı kazandı ve Horasan'a hakim olup, kardeşi Nasr'ı buraya vali olarak atadı.[2] Bu sırada Samanîlerin zayıf durumundan yararlanan Karahanlı hükümdarı Samanî Devleti'ni yıktı.

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ Nazım, s.42-43
  2. ^ Merçil, Simcûrîler V, s.130-131
Önce gelen:
II. Mansûr
Samanî Emiri
Samanîler

999
Sonra gelen:
II. İsmail

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gazneliler</span> Orta Asyada eski bir Türk devleti

Gazneliler, 963-1186 yılları arasında Maveraünnehir, Afganistan, Hindistan'ın kuzeyi ve Horasan'da hüküm sürmüş olan Türk devleti. Gazneliler adlarını başkent edindikleri, hâlen Afganistan sınırları içinde bulunan Gazne şehrinden almıştı. Mahmud-ı Gaznevî'nin Yemînüddevle lakabına atıfla bu hanedana Yemînîler denilmektedir. Ayrıca hanedanın babası Sebük Tigin'e atıfla Sebük Teginîler olarak da anılmaktadır. Gazne Devleti'nden önce bu topraklarda hüküm sürmüş olan Fars asıllı Samanîlerin siyasi ve kültürel etkisinden dolayı Gazneli Türkler, zaman içerisinde Farslaşmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Salgurlular</span> Vikimedya liste maddesi

Salgurlular, 1148-1286 tarihleri arasında İran'ın Fars bölgesinde hüküm süren Türk hanedanıdır. Hanedan adını yirmi dört Oğuz boyundan biri olan Salgur'dan alır. Selçukluların Fars meliki Melikşah b. Mahmûd'un bölgede yaşayan Salgurluların reisi olan, atabeyi Muzafferüddin Sungur b. Mevdûd'un kardeşini suçsuz yere öldürmesi üzerine Atabeg Sungur isyan etti. 1148'de Melikşah'ı yenilgiye uğratıp Şiraz'ı ele geçirdi ve Salgurlular veya Fars Atabegleri adıyla bilinen hanedanın temellerini attı.

<span class="mw-page-title-main">Alp Tigin</span>

Alp Tigin veya Alp Tegin, Gazneli devletinin temellerini atan Türk asıllı kölemen asker ve hükümdardır.

Mansûr bin Nûh bin Nasr 961-976 yılları arasında hüküm süren Samani hükümdarı. I. Nûh'un oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Mansûr bin Nûh bin Mansûr</span> Sâmânî emiri

Mansûr bin Nûh bin Mansûr, 997-999 yılları arasında hüküm süren Samanî hükümdarı. II. Nuh'un oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Sebük Tegin</span>

Sebük Tegin, 977–997 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Gazneli İsmail, 997-998 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mesud (Gazneli)</span>

I. Mesud, 1031-1041 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

III. Mesud, 1099-1115 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Şirzad, 1115-1116 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Hüsrevşah, 1157-1160 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Fahreddin Osman tam ismiyle Malik Mansur Fahreddin Osman bin Çakmak 1453'te 80 yaşında ölen babası Zahir Çakmak'in yerine geçen ve 1 ay saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

II. Selâhaddin ya da tam künyesiyle Malik Mansur Selahaddin Muhammed bin Hacı bin Kalavun Sultan Nasır Muhammed bin Kalavun'un torunu ve Sultan Seyfeddin Hacı'nin oğlu olup 1361'de yaklaşık 40 yaşındayken, bir suikasta kurban gidip tutuklanıp olasılıkla öldürülen amcası Ebu Maali Hasan'ın yerine geçen ve 1361-1363 döneminde saltanat süren Türk kökenli Bahri Hanedanı'ndan yirminci Memluk Devleti hükümdarı.

Alaeddin Ali tam ismiyle Malik Mansur Alaeddin Alí bin Şaban Sultan Zeyneddin Şaban'nin oğlu olup 1377'de bir devlet darbesinde suikastla öldürülen babası yerine 10 yaşındayken tahta geçirilen ve 1377-1381 döneminde saltanat süren Türk kökenli Bahri Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı.

Ebu Ali Muhammed Bel'amî, Emirak Bal'ami ve Bal'ami-i Kuçak diye de bilinir, Fars tarihçi, yazar ve Samanilere vezir.

İbrahim bin Merzban, 957–979 yılları arasında Divin'de, 962–979 yılları arasında da Azerbaycan'da hüküm süren Salarilerin hükümdarıdır. Muhammed bin Merzban'ın oğlu olarak hükümdar olmuştur.

Harun Buğra Han, Karahanlı devletinin batı kesimini, Ali Arslan Han'ın adı altında ama de-facto şekilde yöneten Karahanlı hükümdarı. Satuk Bughra Han'ın torunuydu. Karahanlı ailesinin Hasanid şubesinin kurucusu oldu.

Ebü'l-Fazl Muhammed ibn Ebi Abdullah el-Hüseyin ibn Muhammed el-Katib, genellikle babasından sonra İbnü'l-Amîd olarak bilinir, Büveyhî hükümdarı Rüknüddevle'nin veziri olarak görev yapan bir İranlı devlet adamıydı. Rüknüddevle, 940'tan 970'teki ölümüne kadar otuz yıldır. İbnü'l-Amîd olarak da bilinen oğlu Ebü’l-Feth İbnü'l-Amîd, makamında onun yerini aldı.

Ebu Abdülrahman Muhammed bin Mervân bin al-Ḥakam, bir Emevi prensi ve 690-710 döneminde Emevi Halifeliğinin en önemli generallerinden biri ve Arapların Ermenistan'ı fethini tamamlayan kişiydi. Bizanslıları yendi ve Ermeni topraklarını fethetti, 704-705'te bir Ermeni isyanını bastırdı ve ülkeyi bir Emevi vilayeti haline getirdi. Oğlu II. Mervân son Emevi halifesiydi.

Zahir al-Dawla Vushmgir 935'ten Aralık 967'deki ölümüne kadar hüküm süren ikinci Ziyârî emiriydi. Ziyar'ın oğluydu. Vuşmgîr, Hazar Denizi'ndeki İran lehçelerinde "bıldırcın avcısı" anlamına geliyor.