İçeriğe atla

Abdülkadir İsfahani Mescidi

Koordinatlar: 39°56′33″K 32°51′39″D / 39.94250°K 32.86083°D / 39.94250; 32.86083
Abdülkadir İsfahani Mescidi
Harita
Temel bilgiler
KonumAltındağ, Ankara, Türkiye
Koordinatlar39°56′33″K 32°51′39″D / 39.94250°K 32.86083°D / 39.94250; 32.86083
İnançİslam
MezhepSünni
Açılış1570
DurumKullanımda
Mimari
Mimari türCami
Mimari biçimOsmanlı mimarisi
Özellikler
Minare sayısıYok
MalzemelerMoloz taş

Abdülkadir İsfahani Mescidi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir mescittir. Kısaca İsfahani Mescidi veya bulunduğu mahalleden dolayı Tabakhane Mescidi olarak da anılır.

Tarihçe

Mescidin yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber 1963 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen onarım işlemleri sırasında bulunan bir kitabeye göre 1570 yılında Abdülkadir İsfahani tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir.[1] Öte yandan bazı kaynaklara göreyse mescit 15. yüzyılda yapılmıştır ve mimari üslubu gereği çağdaşı olan diğer Osmanlı binalarıyla uyuşmadığı dile getirilmektedir. Orijinal halinde bir kubbe ile inşa edildiği düşünülen tavanı, örtü sistemi bakımından dönemin Ankara mimarisinden farklı özellikler taşımaktadır. Bu bağlamda yapının daha çok Selçuklu mimarisine bağlı kalınarak tasarlandığı ve inşa edildiği söylenebilir.[2] Yapıldığı tarihten itibaren uzun yıllar boyunca bölge halkının kullanımına açık kalmış olan mescit, 1945 yılında bakanlar kurulu kararı ile müze deposuna dönüştürülmüştür. 1973, 1977, 1987, 1993 ve 2007 yıllarında tadilattan geçen yapı gördüğü son onarımdan sonra tekrar ibadete açılmıştır.

Mimari

Taş temelli ve dikdörtgen planlı olan mescit toplamda 70 m² kullanım alanına sahiptir. Giriş kapısının da yer aldığı kuzey duvarı kesme taştan, diğer cepheleri ise yontma moloz taştan örülmüştür. Kubbesi ve minaresi olmayan yapının üstü ahşap saçaklar ve kiremit çatıyla örtülüdür. Merdivenle çıkılan giriş kapısı sivri tuğla kemerlidir ve her iki yanında birer pencere bulunur. Mekanın aydınlatması bütün cephelerde bulunan pencerelerle sağlanmaktadır. İç mekanda harimin üstünü 17. ve 18. yüzyıllar arasında yapıldığı tahmin edilen ahşap işlemeli tavan örtmektedir. Tavan boyalı ve nakışlarla süslenmiştir. Pencerelerde ise ahşap kanatlar bulunur. Mihrap, çokgenlerden oluşan geniş bir bordürle çevrilmiştir.[3][4]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Alkan, Mustafa (2012). "Ankara'da Abdülkadir İsfahanî Vakfı -Dikey Yaklaşımlı Bir Tarih Araştırması-". Tarihte Ankara Uluslararası Sempozyumu: Bildiriler. Cilt 1. ss. 275-286. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  2. ^ Cennet Ceylan; Önder Aydın (2018). "18.-19. Yüzyıl Ankara Camileri Üzerine Bir Değerlendirme". Journal of Social Sciences and Humanities. 2 (2). ss. 1-21. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  3. ^ Gürkan Akbaş, (Ed.) (2015). "Abdülkadir İsfahani Mescidi" (PDF). Ankara Vakıf Eserleri. Ankara: Ankara Kalkınma Ajansı. s. 10. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 
  4. ^ "Tabakhane Mescidi (Abdülkadir İsfahani Mescidi)". Koç Üniversitesi Digital Collections. VEKAM Kütüphanesi ve Arşivi. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zeynep Sultan Camii</span>

Zeynep Sultan Camii 1769 yılında III. Ahmed'in kızı Zeynep Sultan tarafından Ayazma Camii'nin de mîmarı olan Mehmed Tahir Ağa'ya yaptırılmış barok tarzındaki câmidir. Mîmârî tarzına bulunduğu mekân göz önüne alınarak karar verilmiştir. Bu özel tarzı ve yapımında kullanılan malzemeler nedeniyle Bizans kiliselerini anımsatır.

<span class="mw-page-title-main">İskenderpaşa Camii (Beykoz)</span>

İskender Paşa Camii, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan bir külliyedir. Kanlıca İskelesi'nin önündeki küçük meydanda bulunmaktadır. I. Süleyman (Kanuni) ve II. Selim dönemlerinin devletin ileri gelenlerinden "Mağusa Fatihi" olarak tanınan Gazi İskender Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kanlıca Camii olarak da bilinir. İskender Paşa'nın 967/ 1559 tarihli vakfiyesi ile belirtilen bu mescidi, Mimar Sinan'ın tezkirelerinde "Kanlıca'da merhum İskender Paşa" ve "Camii İskender Paşa der Kanlıca" şeklinde kayıtlıdır. Caminin harim kapısı üzerindeki kitabede görülen 967/ 1559-60 tarihi külliyenin tamamlanma tarihi olarak kabul edilebilir. Yapıların tasarımı Mimar Sinan'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Koza Han</span> Bursada 15. yüzyıl han yapısı

Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Alaeddin Camii</span>

Sultan Alâeddin Camii, 12. yüzyılda Ankara'da İç Kale’nin girişinde, Selçuklu meliki Muhyiddin Mesud tarafından yaptırılmış camidir.

Bezmiâlem Valide Camii; İstanbul'da iki hastane arasındaki bu cami 1843'te Abdülmecid'in annesi Bezmialem Valide Sultan tarafından yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı, kâgirdir. Beşik çatısı, beyaz küfeki taşından minaresi, avlusu, taştan yapılma bir taçkapısı vardır. Taçkapının biraz ilerisinde çeşmesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnce Minareli Medrese</span>

İnce Minareli Medrese, Konya ili, Selçuklu İlçesi'nde, Alaaddin Tepesi'nin batısındadır. Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykavus devrinde Vezir Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından, hadis ilmi öğretilmek üzere 663 H.(1264 M.) yılında inşa ettirilmiştir.

Kızıl Minare Mescidi veya Kızılminare Camii, İstanbul'da Fatih ilçesinde, Gureba Hüseyin Ağa Mahallesi'nde Horhor Caddesi'ndeki Kızıl Minare Mescidi iki yapıdan oluşan bir bütündür. Vatan Caddesi tarafından Fatih'e çıkan Horhor Caddesi ile Halit Ağa Sokağı köşesindedir. Birinci yapı kubbeli bir camidir ve minaresi kırmızı tuğlalıdır. Sağındaki bitişik ikinci yapı ise mescittir ve kubbeli camiden alçaktadır. Cami yapısı kullanılmayıp, mescit bölümü açıktır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ağa Camii</span>

Mehmed Ağa Camii, İstanbul Fatih ilçesi Çarşamba semtinde 16. yüzyılda III. Murad zamanının Dârüssaâde ağası Habeşî Mehmed Ağa tarafından yaptırılan cami.

<span class="mw-page-title-main">Arslanhane Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde bulunan bir cami

Ahî Şerafeddin Camii veya halk arasında bilinen adıyla Arslanhane Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin güney ucunda bulunan 13. yüzyıla tarihlenen bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Cami (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Yeşil Cami, Bursa'da ilk dönem Osmanlı mimarisinin önemli örnekleri arasında yer alan bir tarihi yapı.

Kapu Camii, Konya'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi cami. Şehirdeki Osmanlı camileri arasındaki en büyük camidir. Merkez Karatay ilçesi, Sarraflar caddesi üzerindeki caminin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olup, Karatay Müftüğülüğü'ne bağlı olarak faal durumdadır.

Suluhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Veled-i Yaniç Camii</span> Erken dönem Osmanlı camisi

Veled-i Yaniç Camii ya da Yaniçoğlu Camii, Bursa'nın Osmangazi ilçesi, hisar semtinde bulunan erken dönem Osmanlı camisidir. Kapısı üzerindeki yazıtına göre 844 Hicri Safer ayında Yaniçoğlu Hacı Hayrûddin oğlu Mahmud Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen caminin kitabe ve vakfiyesi mevcuttur. Plan şeması ve özellikle son cemaat yerinin kullanılışı nedeniyle özel bir düzenlemeye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Bülbül Mescidi</span>

Bülbül Mescidi, Kütahya merkezindeki Mecidiye Mahallesi'nde bulunan, 19. yüzyıl başlarında yapıldığı tahmin edilen mescit. Tam olarak kim tarafından ve hangi tarihte yapıldığı kesin olmasa da, mahkeme kayıtlarında Yakup Çavuş Mescidi şeklinde bir kayıt görülmüştür, yani 1830'dan önce mevcuttur ve Yakup Çavuş tarafından yaptırıldığı söylenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaptan İbrahim Ağa Camii</span>

Kaptan İbrahim Ağa Camii, 1622 yılında Kaptan İbrahim Paşa tarafından İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Ulu Camii</span>

Afyonkarahisar Ulu Camii, Türkiye'de Afyonkarahisar'ın merkezinde yer alan ahşap direkli anıtsal cami.

<span class="mw-page-title-main">Pazar Camii (İlkadım)</span>

Pazar Camii, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan tarihî cami. Miladi 1380 yılına tarihlenen İlhanlı dönemi yapısı olan cami dikdörtgen planlı olup, moloz taş duvarlar üzerinde tek katlı bir yapıdır. Üzeri ahşap çatı ile örtülüdür. 1819'da ve cumhuriyetin ilk yıllarında iki kez onarımdan geçtiği bilinen yapı yenileme çalışmaları sonrasında orijinalliğini kısmen kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hallaç Mahmut Cami</span>

Hallaç Mahmut Cami veya Hallaç Mahmut Mescidi; Ankara'nın Ulus semtinde bulunan bir camidir. Tek kubbeli ve minaresiz bir şekilde inşa edilmiş olan bu Osmanlı İmparatorluğu yapısı, başlarda mescid olarak tasarlanmış ve kullanılmıştır. Yakın bir zamanda geçirdiği onarımdan sonra içine ahşap minber eklenmesiyle birlikte artık cami halini almıştır.

Ağaç Ayak Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir camiidir. Geniş bir avlu içerisinde bulunan camii; su basmanına kadar moloz taş, yukarı kısımlar ise örme tuğla arası ahşap hatıllı olacak şekilde inşa edilmiştir. Kitabesi olmasa da 1700'lü yılların başında yapıldığı tahmin edilmektedir. İç tasarımında kullanılan ahşap minberi, alçı mihrabı ve nakış işlemeleri; caminin geç dönem Ankara eserleri arasında sayılmasına neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zincirli Camii</span> Ankarada bulanan tarihi bir cami

Zincirli Camii veya diğer adıyla Kazasker Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir camidir.