Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.
Hellim, Kıbrıs kökenli, sık dokulu, sarımsı beyaz renkte taze bir peynirdir. Genelde ızgarada ya da yağsız tavada kızartıldıktan sonra yenir. Ayrıca, hellim Kıbrıs Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs'ın önemli bir ihraç kalemidir.
Roquefort peyniri ya da Rokfor peyniri Güney Fransa'nın Roquefort kasabasında üretilmeye başlayan içi küflü, kokulu bir peynirdir. Rokfor'un yapımında Roquefort kasabası civarındaki doğal mağaraların ve sonradan bu mağaralara benzetilerek yapılan mahzenlerin olduğu kadar, Rokfor küfünün de büyük etkisi vardır. Rokfor küfü, üçte ikisi buğday unu, üçte biri çavdar unu olan bir hamurla hazırlanır. Peynirler mahzenlerde iki veya üç ay kalır. İyi bir Rokfor peyniri kavuniçi renginde, ince kabuklu, içi beyaz küf damarlı olan, tereyağı yumuşaklığında ve tadındadır. Rokfor peyniri diğer peynirlere oranla dayanıklı bir peynirdir.
Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.
Gravyer peyniri, İsviçre kökenli bir peynirdir. Adını İsviçre’nin bir kasabası olan Gruyères’den alır. Gravyer peynirinin içinde bazen çapı 1 cm’den fazla olan delikler bulunur. Delikler küçükse ve sıksa peynir kalitesizdir. Peynir parlak sarı renkte, kabuğuysa koyu sarı renktedir. Peynir fondüsü yapımında da kullanılır.
Mihaliç peyniri, Bursa ve Balıkesir yöresinde, genellikle tam yağlı çiğ kıvırcık koyun sütünden yapılan, 2–3 mm kalınlığında kabuk ve 3–4 mm çapında yuvarlak gözler içeren, yarıksız, çatlaksız, oldukça tuzlu, sert bir peynir türüdür.
Casu marzu (Sardinyaca'da casu modde, casu cundidu veya casu frazugi ya da İtalyancada formaggio marcio), kokuşmuş peynir anlamına gelen, içinde canlı böcek larvası bulundurmasıyla ünlü olan Sardinya'ya özgü bir koyun peyniridir. Genellikle Sardinya adasında yapılmasına rağmen yakınındaki Korsika adasında da casgui merzu adıyla bulunur.
İşlenmiş peynir, peynirden yapılan bir gıda. İşlenmiş peynir, emülgatör, doymuş bitkisel yağ, ekstra tuz, gıda boyası, peynir altı suyu veya şeker içerebilir. Sonuç olarak, işlenmiş peynirin birçok çeşidi, rengi ve dokusu vardır. Peynir, 1911'de Thun, İsviçre'de Walter Gerber tarafından bulunmuştur.
Cheese Nips, Nabisco tarafından üretilen kraker markasıdır. Ürünün porsiyon kontrollü paketleri ayrıca Cheese Nips 100 Kalorili Paket adı altında satılmaktadır. Kellogg'un Sunshine Cheez-It'ine benziyorlar. Kraft, bu krakerleri yapmak için kendi üretim peynirini kullanıyor. Bir zamanlar ekstra çedar tadında yapıldılar. Kaşar Peyniri, Çedar, Azaltılmış Yağ Kaşar ve Dört Peynir lezzetlerinde yapılır.
Tête de Moine, İsviçre'nin Jura kantonundan bir inek peyniridir. Orta sert ve tam yağlı bir peynirdir. Ciğ inek sütünden üretilir ve çam tahtalar üzerinde 3 aydan fazla olgunlaşmaya bırakılır. Stout, amber ale, kahverengi ale, porter, saison, dubbel ve bock biraların yanına yakışır.
Limburger peyniri Belçikalı Katolik keşişler tarafından 19. yüzyılında Liège´de üretilmeye başlamış. 1830 yılına kadar Almanlar Allgau'da Limburger üretmeye başlamışlardı. Bugün en çok Limburger üreten ülke Almanyadır.
Grana Padano, Kuzey İtalya'daki Po Ovası menşeli, parmesan peynirine benzeyen bir peynir. Peynirin, Parmigiano-Reggiano'ya kıyasla üretimini kontrol eden daha az düzenleme vardır. Sert ve kolayca ufalanabilen bir dokuya sahip peynir, pastörize edilmemiş ve üstte biriken kreması sıyrılmış yarım yağlı inek sütüyle yapılır. Peyniri yapmak için kullanılan üretim süreçlerinin ve hammaddelerin özgünlüğünü korumak için, Avrupa Birliği yasaları 1996 yılından bu yana coğrafi işaret (PDO) ile Grana Padano adını korumaktadır.
Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.
İzmir tulum peyniri, İzmir'e özgü bir tür tulum peyniridir. İzmir'in yanı sıra Aydın, Balıkesir, Denizli, Manisa ve Muğla'da da üretilmektedir. Deri tulumda kuru ve teneke tulumda salamuralı olmak üzere iki farklı türü mevcuttur. İzmir Tulum Peyniri 24.01.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Livno peyniri ilk olarak 19. yüzyılda Livno, Bosna Hersek bölgesinde üretilen bir peynir türüdür. Gravyer benzeri altın sarısı bir renge sahiptir ve ceviz çekirdeğinden dolayı keskin bir tadı vardır. Meze, ana yemek veya tatlı olarak yenebilir.
Vlašić peyniri veya Travnik peyniri, salamura edilmiş, çoğunlukla koyun sütünden yapılan, az yağlı, beyaz bir peynirdir. Peynir, adını Bosna-Hersek'teki Travnik kasabasının yakınlarındaki Vlašić Dağı'ndan alır. Peynirde tutulan salamura miktarına bağlı olarak, dokusu ve tadı değişebilir ancak genellikle kuru ve oldukça tuzludur.
Malatya peyniri bir çeşit peynirdir. Malatya peyniri üretiminde çiğ inek, koyun sütü veya bu sütlerin karışımı kullanılabilir. Şekli silindir şeklindedir. Malatya peynirinin çapı 10–15 cm, kalınlığı ise 2-3 cmdir. Malatya peyniri yarı sert yapıdadır. Rengi ise porselen beyazı hafif sarımtırak renklidir.
Sepet peyniri, Akdeniz bölgelerine özgü bir peynir türüdür. Adından da anlaşılacağı üzere, peynir geleneksel olarak yüzeyinde dokuma bir iz bırakan bir sepetin içinde şekillendirilir. Taze sepet peynirinin tuz tadı yoktur, kuru sepet peyniri ise hafif tuzludur.
Comté, Fransa'nın Jura bölgesinde üretilen pastörize edilmemiş çiğ inek sütünden yapılan Fransız peyniridir. Fransa'da besinleri denetlemek için uygulanan PDO sertifikasına sahip olduğu için üretiminden yapılışına kadar sıkı bir denetim tabi tutulur. Peynir sadece Montbéliarde ve Simmental türlerindeki ineklerin sütlerinden yapılır. Peynirin yapıldığı bölgedeki bitki örtüsünün peynirin tadına katkısı vardır bu nedenle kış ve yaz aylarında üretilmiş olan peynirlerin tatları ve görünüşleri birbirinden farklıdır. Kışın ineklerin sadece samanla beslenmesi nedeniyle, peynirde tereyağı ve süt tadı daha baskın olur ve peynirin rengi daha soluk bir beyazdır. Yazın ise hayvanların otlaklarda otlanması sonucunda peynirde çiçek, fındık ve meyve gibi aromalar ön plana çıkar ve peynir altın sarısına yakın bir renkte olur.
Beaufort, gravyer peynir grubuna ait sert, pastörize edilmemiş (çiğ) inek sütünden yapılan bir Fransız peyniridir. Fransız Alpleri'nin Savoie bölgesinde yer alan Beaufortain, Tarentaise vadisi ve Maurienne'de üretilmektedir. Süt, Tarine ve Abondance türlerindeki ineklerin sütünden elde edilir ve yaklaşık 2 litre sütten sadece bir kilogram peynir elde edilir. Bir tekerlek peynir üretilmesi için yaklaşık 45 hayvanlık bir sürünün bir gün içerisinde üretebildiği bütün süt kullanılır. 1968 yılında PDO tarafından sertifikalanmıştır bu nedenle yapımı ve üretiminde ciddi bir denetime tabi tutulur.
