İçeriğe atla

Abbas bin Ali Türbesi

Koordinatlar: 40°38′11″K 20°09′45″D / 40.63639°K 20.16250°D / 40.63639; 20.16250
Abbas bin Ali Türbesi
Türbenin girişi
Harita
Genel bilgiler
TürTürbe
ŞehirBerat ilçesi
ÜlkeArnavutluk
Koordinatlar40°38′11″K 20°09′45″D / 40.63639°K 20.16250°D / 40.63639; 20.16250
Açılış1620
Tepedeki Bektaşi türbesi

Abbas bin Ali Türbesi (ArnavutçaTyrbja e Abaz Aliut) Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Berat ilçesi'nin Tomorr dağında yer alan, 7. yüzyılda ölen Abbas bin Ali kabrini de içine alan bir Osmanlı yapı kümesidir. Arnavutluk'un en eski türbelerinden biridir.[1]

Abbas bin Ali Türbesi, Bektaşi tarikatı için dünyadaki en önemli hac yeridir. Kulmak-Tekke'ye yürüyerek 2 saat veya 40 dakika uzaklıktadır ve Tomorr dağının tepesind, 2417 m yükseklikte yer alır. Mekan, eski zamanlardan beri bir inanç yeri olarak hizmet vermiştir. Ali Tomori Baba ve tarihçiler Osman Müderrizi ve Ekrem Bey Vlora'ya göre, Horasan'dan Mustafa Tusi ve Hacı Baba, 15. yüzyılda Sözde Tomuk'un mezarına Abbas bin Ali'nin kenotaf mezarını inşa ettiler.[2]

O zamandan beri, her yıl 20-25 Ağustos tarihleri arasında Abbas ibn Ali'nin mezarı yakınında Aleviler-Bektaşîler tarafından bir hac düzenlenmiştir. Hac gittikçe daha çok Derviş İlyazi ve Baba Ali Turabi tarafından gerçekleştirildi. Dinî hac ritüelinin merkezi bir bileşeni, bir koyun ritüel kurbanı ve Abbas Ali'nin mezarı ziyaretidir. Enver Hoca'nın komünist rejimi sırasında buna izin verilmedi. Tekke, Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin 1967'de dünyanın ilk ateist devleti ilan edildiği kanlı komünist diktatörlük döneminden zar zor hayatta kaldı. Bu hac bugün uluslararası bir karaktere sahiptir. Müslüman Bektaşî inananların yanı sıra Arnavutluk'un her yerinden, etnik Arnavut ülkelerinden, Arnavut diasporasından ve dünyanın dört bir yanından Hristiyanlar tarafından ziyaret edildi, son yıllarda katılım her yıl arttı ve sayı bir 250.000 kişiye beş gün kayıt yap.[2]

Bibliyografi

  • Nuri Çuni: “Tek Abaz Aliu”, Sekretar i Përgjithshëm i Kryegjyshatës Botërore Bektashiane
  • Ferdinand Samarxhi: Kryegjysh Baba Mondi: Tomori mitik - Perëndi e të gjithëve, in der Gazeta Shqiptare

Kaynakça

  1. ^ "LISTA E MONUMENTEVE: RRETHI I BERATIT" (PDF). Instituti i Monumenteve të Kulturës - Ministria e Kulturës (Arnavutça).  11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2020. 
  2. ^ a b "www.bksh.al". 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Bektaşîlik</span> Sufi/tasavvufî tarikat

Bektâşîlik, adını 13. yüzyıl Anadolu'sunun İslâmlaştırılması sürecinde etkin faaliyet gösteren ve Hoca Ahmed Yesevî'nin öğretilerinin Anadolu'daki uygulayıcısı konumunda olan Hacı Bektaş-ı Veli'den alan, daha sonra ise 14. ilâ 15. yüzyıllarda Azerbaycan ve Anadolu'da yaygınlaşan Hurûfilik akımının etkisiyle ibahilik, teslis (üçleme), tenasüh ve hulul anlayışlarının da bünyesine katılmasıyla 16. yüzyılın başlarında Balım Sultan tarafından kurumsallaştırılan, On İki İmam esasına yönelik sufi/tasavvufî tarikat.

<span class="mw-page-title-main">Sarı Saltuk</span> Türk ermiş

Sarı Saltuk Baba Balkanların Osmanlılar tarafından fethedilmesinden önce başlıca Balkanlarda ve civârındaki bölgelerde seyahat ederek insanlara İslâm'ı tebliğ eden Alevî-Bektâşî şeyhi ve Türkmen bir Derviştir.

<span class="mw-page-title-main">Karaca Ahmet</span>

Karaca Ahmet Sultan, Hacı Bektaş Veli’nin yanında dervişlik hizmeti yaptı. Üsküdar sınırları içinde, Gündoğumu Caddesi ile Nuhkuyusu Caddesi'nin birleştiği köşede "Karacaahmet Sultan Dergahı" ve türbesi vardır. Türbe Kanuni Sultan Süleyman'ın Bektaşi tarikatına mensup eşi Gülfem Hatun tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Enver Hoca</span> Komünist eski Arnavutluk lideri

Enver Halil Hoca, Arnavut komünist politikacı. 1941'den 1985'te ölümüne kadar Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri'ydi. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesi, Arnavutluk Demokratik Cephesi Başkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıydı. 1944'ten 1985'te ölümüne kadar ülkeyi yönetti. Ayrıca 1944'ten 1954'e kadar 22. Arnavutluk Başbakanı ve çeşitli zamanlarda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin hem dışişleri bakanı hem de savunma bakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi</span>

Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi, Başpiskoposluğu idaresi Tiran, Dıraç bölgeleriyle beraber, genelde ülkenin güney bölgesini kapsar. Ayin dili Arnavutçadır. Ortodoks cemaat yaklaşık yarım milyon üyeye sahiptir. ABD'de yaşayan 15.000 ortodoks Arnavut için iki ayrı idari birim kurulmuş olup, bunlardan birisi dolaysız şekilde İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut pasaportu</span> pasaport

Arnavut pasaportu Arnavutluk vatandaşlarına uluslararası seyahatlerinde kullanılmak üzere verilir. Pasaport, Arnavut kimliğinin ve Arnavutluk vatandaşlığının kanıtı olarak kabul edilir. Pasaport verme görevi ülke içerisinde İçişleri Bakanlığı'na, ülke dışında yerel büyükelçilikler ve konsolosluklara aittir. Arnavutluk pasaportları 10 yıl sürele geçerlidir ve uzatılamazlar. Pasaportun kullanım süresi dolduktan sonra yeni bir pasaport alınır. Yeni Biyometrik Arnavut Pasaportu 24 Mart 2009'dan bu yana verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dolma Tekkesi</span>

Dolma Tekkesi veya Mustafa Baba Dolma tekkesi, MS 1770 yıllarda Arnavutluk Cumhuriyeti'ndeki Akçahisar kentinde bulunmakta olan Osmanlı-Türk tarihi dinî eserlerinden biridir. Tekke Bektaşi tarikât'a aittir. Dergâh, Akçahisar kalesi'nin içinde bulunmaktadır. Eski osmanlı câmii'nin üstünde yapılmış İskender Bey müzesinin yanındadır. Tekke'de Hacı Mustafa Baba Türbesi ve dergâhın kurucusu, Adem Ağa Toptani'nin mezarı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halveti Tekkesi</span>

Halveti Tekkesi Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Berat kentinde bulunmakta olan tarihi Osmanlı-Türk dinî eserlerinden biridir. Dergâh, bir Sûfî mezhebi olan Halveti tarikât'a aittir. Tekke'nin yanında, Sultan Camii ve bir Kervansaray bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Âsım Baba Tekkesi</span>

Zall Tekkesi veya Asim Baba Tekkesi, MS 1700 yılında inşa edilmiş Arnavutluk Cumhuriyeti'ndeki Ergiri kentinde bulunmakta olan Osmanlı-Türk tarihi dinî eserlerinden biridir. Tekke Bektaşi tarikat'a aittir. Dergâh 1780 yılında Sulucakarahöyük’ten Arnavutluğun Ergiri kasabasına gelen Üsküdarlı Muhammed Âsım Baba tarafından kurulmuştur. Âsım Baba Dimetokalı Kara Ali Dede’nin halîfesidir. 1796 yılında Ergiri'de ölmüş ve türbesi halk tarafından çok ziyaret edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Melan Tekkesi</span>

Melan Tekkesi Arnavutluk Cumhuriyeti'nin Libohova ilçesinin Vrahogoranci köyünde bulunan tarihi bir Osmanlı-Türk dinî eseridir. Tekke 19. yüzyılda Aliu Baba tarafından inşa edilmiştir, türbesi hâlâ tekke'nin yanında bulunmaktadır. Dergâh Bektaşi tarikâtın Ergiri dedeliğe aittir.

<span class="mw-page-title-main">Fraşiri Nasîbi Tâhir Baba Tekkesi</span>

Fraşırî Nasîbi Tâhir Baba Tekkesi, Arnavutluk'un Ergiri iliin Permedi belediyesine bağlı Fraşer köyünde bulunan tarihi Osmanlı-Türk dinî eserlerinden biridir. Tekke, 1825 yılında Nasîbi Tâhir Baba tarafından kurulmuştur. Dergâh Bektaşi tarikât'a aittir. Nasîbi Tâhir Baba'dan sonra posta Baba Aluş, Baba Mustafa Kenzî, Baba Şem'î ve Baba Âbidin oturmuştur.

Şeyh Dürî Tekkesi, Arnavutluk Cumhuriyeti'nin başkenti Tiran'da bulunmakta olan tarihi Osmanlı-Türk dinî eserlerinden biridir. Şehrin İskender Bey Meydanı'nın kuzeydoğusundadır. Dergâh Kadirî tarikât'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kaplan Paşa Türbesi</span>

Kaplan Paşa Türbesi, Arnavutluk Cumhuriyeti'nin başkenti Tiran'da yer alan, 18 yüzyılında yaşayan Kaplan Paşa Toptani'nin kabrini de içine alan bir Osmanlı yapılar kümesidir. Fakat bugünkü Arnavutluk hükûmeti direkt türbenin üstüne bir gökdelen inşa etmiştir ve bu tarihi türbe şu an tehlike içindedir. Arnavutluk'un en eski İslâmî türbelerden biridir. 17. yüzyılında inşa edilmiş eski caminin yanındaydı fakat cami II. Dünya Savaşı'nda yerle bir edilmişti. Türbenin yüksekliği dört metredir.

<span class="mw-page-title-main">Durbalı Sultan Tekkesi</span>

Asprogeia Tekkesi veya İreni Tekke, Yunanistan'da 1492'den kalma bir Alevi-Arnavut tekkesi. Farsala bölgesi Polydamantas belediyesi Ano Asprogia köyünde yer almaktadır. Tekke'nin içinde İmam Ali'nin ve Hacı Bektaş Veli'nin resimleri aslımaktadır. 1920'lerde Yunanistan ve Türkiye arasındaki nüfus değişimi ve II. Dünya Savaşı'nda Çamlık Arnavutların yurtdışı edilmedi nedeniyle, Trabzon yakınları olan Pontus bölgesinden gelen Pontus Rumları, Meryem Ana ve Başmelekler gibi Hristiyan azizlerin portreleri içeriye yerleştirilmiştir.

Arnavutluk, nüfusun büyük çoğunluğunun aynı zamanda ülkenin resmi dili olan Arnavutça ile konuştuğu etnik olarak homojen bir ülkedir. İki ayrı lehçesi vardır: güneyde konuşulan Tosk ve kuzeyde konuşulan Geg. Ancak birçok Arnavut, Balkanlar'daki çok sayıda Arnavut diasporası ve Arnavut topluluklarının etkisiyle İtalyanca, Yunanca, Fransızca, Almanca ve İngilizceyi de yaygın olarak konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Naim Fraşiri</span> Arnavut tarihçi, gazeteci, şair, yazar ve çevirmen

Naim Bey Fraşıri, Arnavut tarihçi, gazeteci, şair, yazar ve Arnavutluk millî şairi ilan edilen çevirmen. Modern Arnavut edebiyatının öncüsü ve 19. yüzyılın en etkili Arnavut kültürel simgelerinden biri olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Teslis Kilisesi (Berat)</span>

Kutsal Teslis Kilisesi Güney Arnavutluk'un Kalaja semtindeki Berat kentinde yer alan bir tepe üzerinde bulunan bir orta çağ Bizans kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Berkinzâde Süleyman Paşa</span>

Barginzade veya Berkinzâde Süleyman Paşa Osmanlı İmparatorluğu'nun bir Arnavut general ve Tiran başkenti'nin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Tomorr Millî Parkı</span>

Tomorr Millî Parkı, güney Arnavutluk'ta, Tomorr masifinin orta ve yüksek kısımlarında yer alan, 2012 yılı itibarıyla 261,06 kilometrekare (100,80 sq mi) alan kaplayan bir milli parktır. 2019'da maden alanlarını kapsayacak şekilde genişletildi. Millî parkın büyük bir kısmı Berat ili sınırları içinde yer almaktadır ve sadece 1,278 hektar civarında bir alan Elbasan ili içinde yer alır. Park 1956 yılında kurulmuştur ve ulusal düzeyde dağlık biyoçeşitliliğin ve ekosistem bütünlüğünün korunması açısından en önemli korunan alanlardan biri olarak kabul edilmektedir. Park, Plantlife tarafından uluslararası öneme sahip Önemli Bitki Alanı olarak kabul edilmektedir.