İçeriğe atla

Abba Eban

Kontrol Edilmiş
Abba Eban
Abba Eban
İsrail Dışişleri Bakanı
Görev süresi
1966-1974
Yerine geldiğiGolda Meir
Yerine gelenYigal Allon
İsrail Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
1963-1966
Yerine geldiğiEliezer Kaplan
Yerine gelenYigal Allon
Kişisel bilgiler
Doğum 2 Şubat 1915
Cape Town, Güney Afrika Cumhuriyeti
Ölüm 17 Kasım 2002
Vatandaşlığı İsrail
Partisi İsrail İşçi Partisi
Dini Musevi

Abba Eban (İbranice: אבא אבן‎, asıl adı: Aubrey Solomon Meir Eban 2 Şubat 1915 - 17 Kasım 2002) İsrail eski dışişleri bakanı ve diplomat.

Yaşamı

1917 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Cape Town şehrinde doğan Abba Eban, küçük yaşta ailesiyle İngiltere'ye göç etti. St.Olave dil okulunda okuduktan sonra Cambridge'teki Queen's College'de eğitim gördü. Üniversite eğitimi döneminde ve sonrasında Siyonist Gençlik Örgütü ve onun yayın organı "Genç Siyonist" adlı dergide görev aldı. Üniversiteden mezun olunca Pembroke College'e kaydolarak bir süre Arap-İbrani dillerinde araştırma yaptı. II. Dünya Savaşı çıkınca 1939 yılı Aralık ayından itibaren Chaim Weizmann ile birlikte Dünya Siyonist Örgütü için çalışmaya başladı. İngiliz Ordusu'nda binbaşı rütbesiyle görev aldı. ABD'ye BM'nin Filistin sorunu üzerindeki görüşmesi için gönderildi. 1947 yılında BM'nin Filistin özel komitesine üye olarak atandı. Bu dönemde Aubrey olan ismini İbrani dilinde baba anlamına gelen Abba ismine çevirdi. Bunda kendisini israil devletinin babası olarak görmesi de rol oynamıştı. Abba Eban, Filistin özel komitesinde başarıyla çalıştıktan sonra İsrail-Arap etnisitesine göre Filistin bölündü. İsrail Devleti kurulduktan sonra ülkesinin ABD büyükelçisi oldu. 1952 yılında BM genel meclisi başkan yardımcılığına seçildi.

1959 yılında ABD'den dönen Eban, aynı yıl Knesset'e seçildi. 1960-1963 yılları arasında David Ben-Gurion'un son başbakanlığı devrinde Eğitim ve Kültür Bakanlığı yaptı. 1963-1966 yılları arası Başbakan Levi Eşkol'un yardımcılığını yürüttü. 1959-1966 yılları arasında Weizmann Enstitüsü başkanlığı yaptı. Nihayet 1966 yılında İsrail Dışişleri Bakanlığı görevini Golda Meir'den devraldı. Devrinde yapılan 6 Gün savaşını savundu ve barış görüşmelerinde ele geçirilen toprakların verilebilmesini destekledi Golda Meir başbakanlıktan ayrılınca Eban dışişleri bakanlığından ayrıldı. 1977 ve 1981 seçimleri sonrası Şimon Peres tarafından dışişleri bakanlığına aday gösterildiyse de bunu reddetti. 1984 yılında ulusal birlik hükûmetinde devlet bakanlığı önerilmesine rağmen Eban, meclis dışişleri ve savunma komitesi başkanı olmayı yeğledi.

Son yılları

1988 yılında partisi içindeki çekişmeler nedeniyle Knesset üyeliğine seçilemeyen Eban, politik yaşama veda etti. Eban, bundan sonra kendisini öğretmeye ve yazmaya adadı. Princeton, Columbia ve George Washington üniversitelerinde ders verdi. TV belgesellerinde konuşmacı olarak yer aldı. 2002 yılında 87 yaşında ölen Abba Eban,İsrail'in 6. Cumhurbaşkanı Haim Herzog'un bacanağıydı.

Kaynakça

  • İngilizce Wikipedia Abba Eban Maddesi
  • İsrail Meclisi Knesset'in resmi internet sitesi
Önce gelen:
Zalman Aran
İsrail Eğitim ve Kültür Bakanı
1960 - 1963
Sonra gelen:
Zalman Aran
Önce gelen:
Eliezer Kaplan
İsrail Başbakan Yardımcısı
1963 - 1966
Sonra gelen:
Yigal Allon
Önce gelen:
Golda Meir
İsrail Dışişleri Bakanı
1966 - 1974
Sonra gelen:
Yigal Allon

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Knesset</span> İsrail Devletinin parlamentosu

Knesset İsrail devletinin yasama organıdır. Knesset kelimesi İbranice "meclis" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">David Ben-Gurion</span> İsrailin ilk başbakanı

David Ben-Gurion veya David Grün, İsrail'in ilk başbakanı ve İsrail Devleti'nin kurucusudur. 14 Mayıs 1948'de Tel Aviv'de İsrail Bağımsızlık Bildirgesi'ni okumuş ve 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda ülkenin liderliğini yapmıştır. 1942 yılında New York'ta düzenlenen Biltmore Konferansı'nın programını hazırlayan kişi oldu. Ayrıca Gurion, hükûmetteki görevinden ve daha sonra Knesset'ten ayrıldıktan sonra Ulusun Atası payesi ile onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Golda Meir</span> 4. İsrail başbakanı

Golda Meir, İsrailli öğretmen, kibbutznik, devlet kadını, politikacı ve İsrail'in dördüncü başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">İzak Rabin</span> 5. İsrail başbakanı

İzak Rabin, İsrailli asker ve politikacı. İsrail’in 5. Başbakanı olan Rabin, 1974-77 yılları arasında ve 1992 ile 1995 yılındaki suikastına kadar olan süre olmak üzere iki dönem başbakanlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Moşe Şaret</span> 2. İsrail başbakanı

Moşe Şaret, David Ben-Gurion'un başbakanlık yaptığı iki dönem arasında iki seneye yakın görev aldı. İsrail'in ikinci başbakanıdır (1954-1955).

<span class="mw-page-title-main">Faysal-Weizmann Anlaşması</span>

Faysal-Weizmann Anlaşması, Hicaz Kralı'nın oğlu Emir Faysal ile daha sonra Dünya Siyonist Teşkilatı'nın başkanlığına gelecek olan Chaim Weizmann arasında, I. Dünya Savaşı'ndan kaynaklanan anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması amacı ile toplanan 1919 Paris Barış Konferansı kapsamında, 3 Ocak 1919 tarihinde imzalanmıştır. Filistin'de Yahudiler için bir yurt, Orta Doğu'nun büyük bölümünde de bir Arap devleti kurulması amacıyla Arap-Yahudi işbirliğini öngören, ancak kısa ömürlü olmuş bir anlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Haim Weizmann</span> İsrailin ilk devlet başkanı

Haim Azriel Weizmann , Rus İmparatorluğu doğumlu Yahudi siyonist lider, politikacı ve İsrail'in ilk Devlet Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ezer Weizman</span> 7. İsrail Cumhurbaşkanı

Ezer Weizman İsrailli siyasetçi, asker ve İsrail Devleti'nin 1993 - 2000 yılları arası 7. Başkanı. Weizman, aynı zamanda İsrail Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Savunma Bakanlığı da yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haim Herzog</span> 6. İsrail devlet başkanı

Haim Herzog, İsrail Devleti'nin 6. Başkanı (1983-1993).

<span class="mw-page-title-main">İzak Ben-Zvi</span> 2. İsrail Cumhurbaşkanı

İzak Ben-Zvi, İsrail Devleti'nin 2. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Zalman Şazar</span> 3. İsrail devlet başkanı

Zalman Shazar İbrani politikacı, şair ve yazar. İsrail Devleti'nin 3. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Efraim Katzir</span> 4. İsrail devlet başkanı

Ephraim Katzir, İsrail Devleti'nin 4. Başkanı ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">İzak Navon</span> 5. İsrail devlet başkanı

İzak Navon İsrail Devleti'nin 5. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Avigdor Liberman</span> İsrail savunma bakanı

Avigdor Levi Liberman, İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri eski bakan.

Avraham Sharir ,İsrailli siyasetçi ve eski bakandır.

İşçi Siyonizmi ya da Sosyalist Siyonizm, Siyonist hareketin solcu kanadıdır. Yıllar boyunca, Siyonistler ve Siyonist kuruluşlar arasında en kayda değer eğilim olmuştur. Harekete mensup gruplar, kendilerini, Doğu ve Orta Avrupa’daki Yahudi işçi hareketlerinin Siyonist dilimi olarak gördüler ve birçok ülkede çok sayıda Yahudi üyeye sahip yerel birimler kurdular. Theodor Herzl tarafından kurulan ve Haim Wiezmann tarafından desteklenen Politik Siyonizm’in tersine, İşçi Siyonizmi, bir Yahudi devletinin, İngiltere, Almanya ve ya Osmanlı İmparatorluğu gibi büyük devletlere yanaşıp yardım isteyerek basit bir şekilde kurulamayacağına inanıyordu. Aksine, İşçi Siyonistler, bir Yahudi devletinin ancak Yahudi işçi sınıfının gayretleriyle, İsrail topraklarına yerleşerek ve çalışarak kurulacağına inandılar. Yahudiler, kibbutz ve moşavlar ile ilerici bir Yahudi toplumu ve şehirli Yahudi proletaryasını kurmalıydılar.

Kral Hüseyin'in federasyon planı Ürdün Kralı Hüseyin tarafından 15 Mart 1972'de Ürdün Meclisine yaptığı bir konuşma sırasında önerilen ve İsrail'in Doğu Kudüs'ün kontrolünü Ürdün-Filistinlilere bırakması halinde bir Ürdün-Filistin federasyonu olan "Birleşik Arap Krallığı" kurmayı amaçlayan siyasi bir programdı. Doğu Kudüs, böylece Filistin federal bölgesinin başkenti olacaktı. Hüseyin'in önerisi, ilgili tarafların çoğu tarafından planın duyurusundan kısa bir süre sonra reddedildi.

<span class="mw-page-title-main">Tamar Eshel</span> İsrail Politikacı ( 1920 - 2022 )

Tamar Eshel, İsrailli diplomat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Trumpeldor Mezarlığı</span> Cemetery in Tel Aviv, Israel

Trumpeldor Mezarlığı, İsrail'in başkenti Tel Aviv'de bulunan bir mezarlık.