Hakaslar, Sayan dağlarından kuzey denizine doğru Yenisey Nehri boyunca uzanan bölgede oturan göçebe Türk boylarına denir. Hakaslar, Abakan Türkleri, Yenisey Kırgızları, Minusinsk Tatarları veya Abakan Tatarları gibi değişik adlarla da anılmışlardır.
Sibirya, Rusya'nın, Ural Dağları'ndan Büyük Okyanus'a kadar uzanan topraklarına verilen ad. Sibirya, Kazakistan ve Orta Asya'yı meydana getiren diğer cumhuriyetleri de ihtiva eder. Yaklaşık olarak 13 milyon km²'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Sibirya bölgesinde 30 milyon civarında insan yaşar. Kuzeyinde Arktik Okyanusu, doğusunda Pasifik Okyanusu, güneyinde Kazakistan, Moğolistan ve Mançurya ülkeleri bulunur. Batısında ise Ural Dağları bulunur.
Hakas Cumhuriyeti veya Hakasya Rusya Federasyonu'na bağlı Türk soylu Hakas Türklerinden adını alan özerk bir cumhuriyet.
Altay Cumhuriyeti, Rusya'nın en güneyinde yer alan, federasyona bağlı bir özerk cumhuriyet.
Abakan aşağıdaki anlamlara gelebilir:
- Abakan, Sibirya'da bir bölge ve o bölge halkına verilen isim
- Abakan (şehir) (Абакан) Hakasya'nın başkenti
- Abakan Nehri Sibirya'da Yenisey nehrine dökülen büyük bir ırmak
- Abakan Dağı
Kızıl. Rusya’da, Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti. Kızıl, pek çok Türki dilde ve Ana-Türki dilinde olduğu gibi Tuvaca'da da “kırmızı” anlamına gelir. Kentin nüfusu: 104.105 (2002) iken 110.000 (2010) olmuştur.
Yenisey Nehri Arktik Okyanusu'na boşalan en büyük nehir sistemidir. Angara (Ангара) ve Selenga kolları ile birlikte dünyanın en uzun beşinci akarsuyu olma özelliğini taşır.
Abakan, Rusya Federasyonu'na bağlı özerk bir cumhuriyet olan Hakasya'nın başkentidir. Nüfusu — 163,400 (2009). Şehir alanı — 112,38 kilometrekaredir.
Abakan Dağı, Rusya Federasyonu'na bağlı özerk bir cumhuriyet olan Hakasya'da dağ. 1984 m yüksekliğindedir ve taygayla kaplıdır.
Hakasça veya Hakas Türkçesi Hakas Türklerinin dili. çağdaş Türk yazı dillerinden Sibirya kesiminde konuşulup yazılan kollarından biridir. Hakas eski Kırgız devletinin ismidir. Hakas Türkleri tarafından konuşulmaktadır. Hakaslar Hakasya adı verilen ülkede yaşamakta olup, Güney Sibirya bölgesindedir. Hakas Cumhuriyeti veya Hakasya, Rusya'da yer alır. Hakasların nüfusu 78,500 olup, bunun 60,168 kadarı Hakasça konuşmayı bilmektedir.
Abahan - Türk mitolojisinde efsanevi hakan. Aba Han, Apa Han veya Abakan Han olarak da bilinir. Abakan boyunun ve Hakasların atası olarak kabul edilir.
Yenisey Yazıtları, Rusya'da Hakasya, Tuva ve Altay Özerk Cumhuriyetleri içinden geçen Yenisey Nehri boyunca bugüne kadar bulunmuş olan toplam 158 adet Türkçe yazıt kurgan (mezar) ve kaya taşlarından oluşmaktadır. Yazıtlar Orhun Alfabesi diye bildiğimiz Türkçe Damgalar ile yazılmıştır.
Yenisey Kırgızları ya da Eski Kırgızlar, günümüzde Krasnoyarsk Krayı sınırlarında kalan Sayan-Altay bölgesinde, Baykal Gölü'nün batısında Yenisey Nehri'nin aşağısında Minusinsk'in güney kısımlarında MÖ 3 yüzyıldan MS 13. yüzyıla kadar yaşamış eski Türk halkı. Tarihte Kırgız adıyla anılan en eski ilk halk olup günümüzdeki Hakaslar, Fuyü Gırgıs dilini konuşan Fuyü Kırgızları, Kırgızlar, Altaylar ve Sayan dillerini konuşan Tuvalar/Tofalar/Duhalar/Soyotlar gibi Türk halklarının atalarından biridir. Yenisey Kırgızları Antik ve Orta Çağ Orta Asya'sının askeri-siyasi ve etno-kültürel tarihinde önemli bir rol oynamışlardır.
Altay aymağı — Rusya Hakasya Cumhuriyetinde ilçe düzeyinde idari birim.
Bograd aymağı — Rusya Hakasya Cumhuriyetinde ilçe düzeyinde idari birim.
Orconikidze aymağı — Rusya Hakasya Cumhuriyetinde ilçe düzeyinde idari birim.
Ağbanpiltiri aymağı, Rusya Hakasya Cumhuriyetinde ilçe düzeyinde idari birim.
Tom — RF Hakasya Cumhuriyeti'ndeki akarsu, Ob akarsuyunun en büyük ırmağı. Uz. 827 km, havzasının alanıi 62000 km². Abakan dağlarının batı yan bağrından başlar. Kar-yağmur sularından doyar. Ortalama su sarfiyatı 1110 m³/saniye. Ekim.— Aralık başlarından Nisan sonlarına kadar buzludur. Büyük ırmakları (kolları): — MrasSu, Kondoma, Unga; sağda — Us. Tomsk havzasında Kuznetsk kömür havzası mevcut. Tomsk akarsu boyunda Novokuznetsk, Kemerovo, Tomsk şehirleri yerleşmiştir.
Karlıgan veya Karlığan, Tuva Cumhuriyeti'nin Baytayga bölgesinin batısı ile Hakasyanın güneydoğusunda Taştıp ilinde Batı Sayan dağları silsilesinde bir dağ.
Sayanogorsk, Rusya'nın Hakasya Cumhuriyeti'nde bulunan bir şehirdir. Şehir Yenisey Nehri'nin sol kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 115,34 km² olan şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 49,887'dir.
