İçeriğe atla

AT-2 Swatter

AT-2C Swatter füzesi

NATO rapor adı AT-2 Swatter olan 3M11 Fleyta (Türkçe→ Flüt) SSCB tarafından geliştirilen ve MCLOS sınıfı güdümleme sistemi bünyaseindeki radyo sinyalleri sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir.

Geliştirilmesi

Füze Nudelman OKB-16 tasarım bürosu tarafından geliştirilmiştir. AT-1 Snapper ile aynı zamanda geliştirilen füzenin tasarım amacı hem yerden hem de helikopterden fırlatılacak ağır sınıf bir ATGM üretmekti.AT-1 ile aynı problemleri yaşamış olup ondan daha hızlı ve daha uzun bir menzile sahipti. En önemli değişiklik füzenin seyrüsefer sisteminde kablo yerine radyo sinyalleri kullanılmasıydı. Bu sayede füze çok daha hızlı seyahat edebiliyordu. Ancak bu güdümleme sistemi füzenin jamming yani karıştırıcılarla hedefinden sapmasına da neden olabiliyordu. Füze 1964 yılı Eylül ayında SSCB Devlet Başkanı Khrushcheve tanıtılmış ardından kısa bir süre sonra ordu servisine alınmıştır.

Tarihi

AT-2B Swatter füze kesiti

AT-2 SSCB tarafından helikopterlerden fırlatılabilen ilk ATGM sınıfı füzedir. Az sayıda füze ilk olarak Mi-4AV helikopterlerine takılmıştır. Daha sonra Mi-8 Hip,Mi-24,Mi-25 `Hind' serisi helikopterlerde monte edilmiştir. Bunun haricinde BRDM-1 ve BRDM-2 tank imha edici araçlara da takılmıştır.

İlk üretilen AT-2A (3M11 Falanga) füzesi bayağı sorun yaratan bir yapıya sahipti. Bir Rus kaynağı bu füze için dikkate değer şekilde karmaşık ve düşük güvenilirliğe sahip olduğunu belirtmiştir. Füzenin menzilide yetersiz bulunmuştur. Bunun üzerine yapılan baz değişikliklerle AT-2B (9M17 Skorpion) füzesi geliştirilmiştir. Görünüm olarak çok benzer olmasına rağmen AT-2B nin menzili 3.5 kmye çıkartıldı. Daha sonra yapılan yfak değişikliklerle füze standart hale getirilerek 9M17M Skorpion-M adı altında üretimine başlandı. İlk füze 1968 yılında ordu servisine girdi.

Daha sonraki geliştirme çalışmaları içerisinde SACLOS güdümleme sistemine sahip AT-2 Swatter-C ve 9M17P Skorpion-P füzeleri üretildi. 1969 yılında ordu servisine girdi. Bu füzelerin ardından motoru ve işaret lambası geliştirilmiş 9M17MP füzesi üretildi.

Geliştirilen füzeler Mi-24 helikopteri üzerine monte edilerek aşağıdaki savaşlarda yaygın olarak kullanıldı:

Bu füze daha sonra yerini AT-6 Spiral güdümlü tanksavar füzesine bıraktı.

Genel özellikleri (AT-2 Swatter A)

AT-2A Swatter füze kesiti
  • Uzunluğu: 1160 mm
  • Kanat açıklığı:680mm
  • Çapı: 148 mm
  • Fırlatm ağırlığı: 27.0 kg
  • Hızı: 150–170 m/s
  • Menzili: 500 m - 2.5 km
  • Azami menzile uçuş süresi: 17 seconds
  • Güdümleme sistemi: Radyo sinyalli MCLOS
  • Savaş başlığı: 5.4 kg HEAT 500 mmlik RHA zırhı delebilir.

Modelleri

  • AT-2A Swatter A MCLOS
    • 3M11 / 9M11
  • AT-2B Swatter B Menzili 3.5 km.
    • 9M17
    • 9M17DB Değiştirilmiş sistem ile Mi-8TB (Hip-E).
    • 9M17M Skorpion-M MCLOS 9K8 (Falanga-M). Fırlatma ağırlığı 29 kg, Azami menzil 3500 m. İlk olarak 1973 yılında Moskova Geçişinde tanıtıldı.
  • AT-2C Swatter C SACLOS Falanga-PV (Fleyta) 9K8. Fırlatma ağırlığı 29 kg.
    • 9M17P İlk üretilen SACLOS güdümlü versiyonu.
    • 9M17MP Geliştirilmiş motor ve sinyal lambası. Azami menzili 4000 m.
    • 9M17N

Kullanan ülkeler

Eski SSCB ülkeleri, Afganistan, Angola, Bulgaristan, Küba, Çekoslovakya, Mısır, Macaristan, Irak, Libya, Polonya, Romanya, Suriye, Vietnam, Yemen.

Kaynakça

  • Hull, A.W., Markov, D.R., Zaloga, S.J. (1999). Soviet/Russian Armor and Artillery Design Practices 1945 to Present. Darlington Productions. ISBN 1-892848-01-5.

Dış bağlantılar

Sovyetler Birliği ve Rusya tarafından geliştirilen füze sistemleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güdümlü tanksavar füzesi</span> tankları imha etmek için üretilen güdümlü füze sınıfında bir silah

Güdümlü tanksavar füzesi tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">SACLOS</span>

SACLOS terimi ikincil nesil füze güdümleme sistemidir. Bu sistemde füze ateşlendikten sonra operatör hedef vurulana kadar hedefi işaretlemeye devam etmektedir. Bu iş için elektronik işaretleme sistemlerinden faydalanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kablo güdümlü füze</span> Hedefe atılan mühimmat

Kablo güdümlü füze, hedefini bulmak için gerekli koordinatları kablo yardımıyla alan bir güdümlü füze sınıfıdır. Operatör füzeyi ateşlediği andan, füze hedefini vuruncaya kadar geçen sürede füzenin rotasındaki düzeltmeler kablo yardımıyla iletilir. Uçuş esnasında kablo makara düzeneğinden açılarak uzar. Bu sistem en çok tanksavar füzelerinde kullanılmaktadır. Bu sistemin en kötü özelliği azami menzilinin kablonun uzunluğu ile sınırlı olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">MCLOS</span>

MCLOS tanksavar füze sistemlerinde kullanılmış birinci nesil bir güdüm sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">BGM-71 TOW</span>

BGM-71 TOW ABD tarafından geliştirilen yarı otomatik güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. TOW kısaltması İngilizce Tube launched, Optically tracked, Wire command link guided kelimelerinin baş harflerinden almaktadır. 1970 yılında üretilen füze dünya çapında özellikle Batı ülkeleri arasında en çok kullanılan füze sistemidir. Hâlen üretimine devam edilmekte olan füze her türlü pasif zırhı geçebilmektedir. TOW Güdümlü Antitank Füze sistemlerinin hedefte istenen etkiyi gerçekleştirmesi ihtiva ettikleri savaş başlıkları ile olur. Gerek ilk modellerdeki standart tip HEAT başlıklar ve gerekse daha sonraları geliştirilen tandem etkili harp başlıkları "Munroe Etkisi" etkisi denilen fizik kanunu esasına dayanan çukur imla hakkı sistemi ile gerçekleşir. Bu yapı penetrasyon etkisinin zırh üzerinde bir noktada toplanmasını ve yine aynı noktadan zırh içine çok kuvvetli olarak patlamalı basınç yaparak zırhı delmesini, delinen bu noktadan da içeriye oluşan patlamanın girmesini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">9M113 Konkurs</span> SSCB yapımı tanksavar füzesi

9M113 Konkurs ; Türkçesi (yarışma)) SSCB tarafından üretilen ve kablo güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. Günümüzde GRAU "9M113" adı ile tanımlamıştır. NATO rapor adı ise AT-5 Spandreldir.

<span class="mw-page-title-main">ERYX</span> Avrupalı bir firma olan MBDAnın ürettiği kablo güdümlü tanksavar füzesi

ERYX Avrupalı bir firma olan MBDA tarafından üretilen kısa menzilli seyrüsefer sistemi olarak SACLOS güdümle sistemini kullanan kablo güdümlü bir tanksavar füzesidir. En fazla Kanada Ordusu, Fransız Ordusu ve Norveç Ordusu tarafından kullanılmaktadır. Silah tanksavar özelliğinin yanında sığınakların imhasında da kullanılır. Bazı durumlarda alçaktan uçan helikopterlere karşı uçaksavar olarak kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Euromissile HOT</span>

HOT (Haut subsonique Optiquement Téléguidé 1978 yılında Fransız ve Alman ortak firması olan Euromissile tarafından geliştirilen bir tür tanksavar füzesidir.Bu füzenin sınıfı içerisinde kullanılan en başarılı füze olduğu dünya çapında kullanıldığı çatışmalarla sabitlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">AT-1 Snapper</span> SSCB yapımı güdümlü tanksavar füzesi

3M6 Shmel SSCB tarafından geliştirilmiş MCLOS güdümleme sistemine sahip bir tür güdümlü tanksavar füzesidir. GRAU ndeki adı "3M6"dır. NATO rapor adı ise AT-1 Snapperdır.

<span class="mw-page-title-main">AT-4 Spigot</span> SSCB yapımı kablo güdümlü bir tanksavar füzesi

9M111 Fagot SSCB tarafından geliştirilmiş SACLOS sınıfı kablo güdümlü füze ve tanksavar füzesidir. "9M111" ismi GRAU tarafından kullanılmakta olup füzenin NATO rapor adı ise AT-4 Spigotdur.

<span class="mw-page-title-main">AT-15 Khrizantema</span> Rusya üretimi tanksavar füzesi

9M123 Khrizantema Rusya tarafından üretilen NATO rapor adı AT-15 olan radar veya lazer güdümlü bir tür tanksavar füzesidir. Füze sistemi günümüz modern tankları olan M1A2 ve Leopard 2 tanklarına karşı kullanılabilir. Ayrıca alçaktan uçan helikopterlere karşıda etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">AT-7 Saxhorn</span> SSCB yapımı güdümlü tanksavar füzesi

9K115 Metis SSCB tarafından geliştirilen ve SACLOS sınıfı güdümleme sistemi sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı AT-7 Saxhorn dir.

<span class="mw-page-title-main">AT-13 Metis-M</span> SSCB tarafından geliştirilen güdümlü tanksavar füzesi

9К115-2 Metis-M SSCB tarafından geliştirilen güdümlü tanksavar füzesidir. Füzenin GRAU adı "9K115-2", NATO rapor adı ise AT-13 Saxhorn-2dir.

9K112 Kobra SSCB tarafından geliştirilen NATO rapor adı AT-8 Songster olan bir SACLOS sistemli radyo sinyalli güdümlü tanksavar füzesidir. Füze T-64 ve T-80 serisi tanklara ait 125 mmlik tank topundan fırlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">AT-3 Sagger</span> SSCBnin geliştirdiği MCLOS sınıfı manuel kablo güdümlü tanksavar füzesi

9K11 Malyutka SSCB tarafından geliştirilen MCLOS sınıfı manuel kablo güdümlü tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı: AT-3 Sagger'dir. SSCB nin ürettiği ilk insan platformlu güdümlü tanksavar füzesidir. Aynı zamanda SSCB tarafından en çok üretilen ATGMdir. 1960'lı ve1970'li yıllar arasında tahminen 25,000 füze üretilmiştir. Bunun dışında farklı adlar ile beş ülkede üretimi yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">AT-6 Spiral</span> SSCB yapımı güdümlü tanksavar füzesi

9K114 Shturm SSCB tarafından geliştirilen SACLOS sınıfı radyo güdümlü bir tanksavar füzesidir. GRAU tarafından verilen ad ise 9K114. Füzenin NATO rapor adı ise AT-6 Spiraldir. Füzenin bilinen adı ise 9M114 Kokon.

AT-9 Spiral-2 NATO rapor adı 9M120 Ataka-V olan SSCB tarafından geliştirilen SACLOS radyo sinyalli güdüm sistemine sahip bir güdümlü tanksavar füzesidir. 9K114 Shturm ailesinin yeni nesil modelidir. B sistem çoğu zaman 9K121 Vikhr sistemi ile karıştırılır.

<span class="mw-page-title-main">AT-16 Scallion</span> Rusya tarafından geliştirilen lazer ışın güdümlü tanksavar füzesi

9A1472 Vikhr Rusya tarafından geliştirilen lazer ışın güdümlü tanksavar füzesidir. GRAU adı "9K121",NATO rapor adı ise AT-16 Scalliondur. Füze Ka-50, Ka-52 helikopterleri ve Su-25T savaş uçağından fırlatılır. 1990 yılında Rus Ordusunda kullanılmaya başlandığı düşünülen füze ilk olarak 1992 yılındaki Farnborough Hava Gösterisi sırasında halka izlettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">AT-10 Stabber</span> Rus yapımı lazer ışın güdümlü tanksavar füzesi

9M117 Bastion Rus yapımı lazer ışın güdümlü tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı AT-10 Stabberdir. Bu füze birbirinde farklı silah sistemi bünyesinde 9K116-1 Bastion füze sistemi, 9K118 Sheksna, Kastet ve 3UBK12 BMP-3den fırlatılır. 100 mmlik roket 1983 yılında servise girildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.