AT-10 Stabber - Turkipedia

9M117 Bastion Rus yapımı lazer ışın güdümlü tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı AT-10 Stabberdir. Bu füze birbirinde farklı silah sistemi bünyesinde 9K116-1 Bastion füze sistemi (AT-10 Stabber), 9K118 Sheksna (AT-12 Swinger), Kastet ve 3UBK12 BMP-3den fırlatılır. 100 mmlik roket 1983 yılında servise girildi.

Geliştirilmesi

AT-8 Songster modeli Ruslar tarafından geliştirilen fırlatma tüpünden atılabilen ilk tanksavar füzesidir. Ancak cephe birlikleri için az sayıda üretilmiştir. Geliştirmesine 1970'li yılların sonlarına doğru başlanılan üçüncü nesil bir güdümlü mermi olan füzede radyo sinyali yerine lazerli güdümleme sistemi kullanılmıştır. Güdümleme sistemi Igor Aristarkhov, füze ise Petr Komonov tarafından geliştirilmiştir.

Bastion geliştirilmesindeki en önemli amaç eski model T-55 ve T-62 tanklarının ateş gücü menzili artırmaktı. Bu düşüncenin en önemli destekçisi yeni nesil tankların 125 mm'lik namlusunda atılabilen AT-8 Songster modelinin çok başarılı olmasıdır. İki mermide de lazer güdümleme sistemi bulunmaktaydı. Tanktan atılan füzenin konisi içerisinde güdümleme sisteminin lazer ışınları dilimlere bölünmüş olup, her dilimin farklı frekansı ve kiplemesi bulunmaktadır. Merminin arka tarafında bulunan küçük bir pencere lazer ışınını takip etmekteydi. Kipleme sayesinde füze kendi kendini yönetmekteydi.

Tanımı

100 mm'lik mermi görünüm olarak normal 100 mm'lik tanksavar mermisine benzemektedir. Aynı şekilde namluya yüklenmekte ve fırlatılmaktadır. Merminin fırlatılması için gücü düşürülmüş patlayıcı maddeden yararlanılır. Patlayıcı yardımıyla mermi namludan ortalama 400 ila 500 m/s. hızla fırlar. Top namlusunu terk ettikten çok kısa bir süre sonra merminin arka kısmında bulunan güdümleme penceresi üzerindeki küçük bir kapak düşer. Namludan çıktıktan 1.5 saniye sonra füzenin kendi motoru devreye girer ve 6 saniye süreyle yanar.

Füzenin uçuş süresi 4,000 metreye 12 saniyedir. Tank ebadında bir hedefe isabet oranı %80'dir. Füze eğer 26 ila 41 saniye arasında herhangi bir hedefi vuramaz ise kendi kendini yok eder.

Modelleri

9M117 Bastion füzesi ile fırlatılan aşağıdaki başlıklar ; ortalama olarak 600 mm'lik RHAve sonra ERA zırhı deler .

100 mm 3UBK10 (MT-12)
100 mm 3UBK10-1 (T-55)
115 mm 3UBK10-2 (T-62)
100 mm 3UBK10-3 (BMP-3)

9M117M Kan İkili patlayıcılı HEAT füzesi; ortalama olarak 650 mm'lik RHAve sonra ERA zırhı deler.

100 mm 3UBK10M (MT-12)
100 mm 3UBK10M-1 (T-55)
115 mm 3UBK10M-2 (T-62)
100 mm 3UBK10M-3 (BMP-3)

9M117M1 Arkan 100–6,000 menzile sahip İkili patlayıcılı HEAT füzesi ile,750 mm'lik RHAve sonra ERA zırhı deler.

100 mm 3UBK23 (MT-12)
100 mm 3UBK23-1 (T-55)
115 mm 3UBK23-2 (T-62); ortalama olarak 850 mm'lik RHA ve ardından ERA
100 mm 3UBK23-3 (BMP-3); menzili, 100-5,500 m

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta 9K116 Kastet ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Sovyetler Birliği ve Rusya tarafından geliştirilen füze sistemleri

İlgili Araştırma Makaleleri

Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">AGM-114 Hellfire</span> helikopterden fırlatılan, yarı aktif güdümlü, at-ve-unut tipi tanksavar/gemisavar füzesi

AGM-114 Hellfire helikopterden fırlatılan yarı aktif güdümlü at-ve-unut tipi tanksavar/gemisavar füzesidir. Menzili 8 kilometredir. NATO ülkelerinde bulunur. Apache helikopterinin Longbow adlı versiyonu ile radar kilitlemeli olarak ateş edilebilir. Böylece füzeyi attıktan sonra lazerle hedefi işaretlemesi gerekmez ve oradan uzaklaşabilir ya da farklı hedeflere füze gönderebilir.

Yüksek patlayıcı başlıklı mermi, içerisindeki savaş başlığında plastik patlayıcı bulunan ve tanklara karşı kullanılan bir mermi türüdür. Bu mermi Soğuk Savaş sırasında İngiltere Ordusu tarafından geliştirildi. Soğuk savaş döneminde İngiliz ana muharebe tanklarında bu mühimmat kullanıldı. Bu mühimmat ayrıca İngilizlere ait 105 mm Centurion tankını satın alan İsveç, Hindistan ve İsrail tarafından da kullanıldı. Amerikan Ordusu bu mermiye HEP High Explosive,Plastic(Türkçesi→yüksek patlayıcılı plastik) demektedir.

Škoda A7 Çekoslovakya da bulunan Skoda Works firması tarafından geliştirilen 37 mm çapında bir tür tank topuydu.

Güdümlü tanksavar füzesi tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.

Kablo güdümlü füze, hedefini bulmak için gerekli koordinatları kablo yardımıyla alan bir güdümlü füze sınıfıdır. Operatör füzeyi ateşlediği andan, füze hedefini vuruncaya kadar geçen sürede füzenin rotasındaki düzeltmeler kablo yardımıyla iletilir. Uçuş esnasında kablo makara düzeneğinden açılarak uzar. Bu sistem en çok tanksavar füzelerinde kullanılmaktadır. Bu sistemin en kötü özelliği azami menzilinin kablonun uzunluğu ile sınırlı olmasıdır.

9M113 Konkurs ; Türkçesi (yarışma)) SSCB tarafından üretilen ve kablo güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. Günümüzde GRAU "9M113" adı ile tanımlamıştır. NATO rapor adı ise AT-5 Spandreldir.

<span class="mw-page-title-main">AT-1 Snapper</span> SSCB yapımı güdümlü tanksavar füzesi

3M6 Shmel SSCB tarafından geliştirilmiş MCLOS güdümleme sistemine sahip bir tür güdümlü tanksavar füzesidir. GRAU ndeki adı "3M6"dır. NATO rapor adı ise AT-1 Snapperdır.

9K118 Sheksna SSCB tarafından geliştirilen lazer ışığı takipli bir güdümlü tanksavar füzesidir. NATO rapor adı AT-12 Swingerdır. Füze T-62 tankına ait 115lik yivsiz top namlusundan atılmaktadır. 9M118 füzesi üzerinde bulunan iki adet küçük pervane sisteminden öndeki füzeye yön verirken arkadaki ise füzenin sabit bir rotada ilerlemesini sağlar. Füze 4000 metreden ortalama %80 isabet oranına sahiptir. RHA sınıfı 550–600 mm kalınlığındaki bir zırhı 100 ila 5000 metre arasındaki bir mesafeden deklebilir. 4000 metreyi uçuş süresi ortalama 12 saniyedir. Füzenin havada azami kalma süresi 26-41 saniye olup bu sürenin sonunda eğer hedefi vuramazsa kendi kendine imha etmektedir.

9M111 Fagot SSCB tarafından geliştirilmiş SACLOS sınıfı kablo güdümlü füze ve tanksavar füzesidir. "9M111" ismi GRAU tarafından kullanılmakta olup füzenin NATO rapor adı ise AT-4 Spigotdur.

9M123 Khrizantema Rusya tarafından üretilen NATO rapor adı AT-15 olan radar veya lazer güdümlü bir tür tanksavar füzesidir. Füze sistemi günümüz modern tankları olan M1A2 ve Leopard 2 tanklarına karşı kullanılabilir. Ayrıca alçaktan uçan helikopterlere karşıda etkilidir.

9M119/9M119M Svir/Refleks SSCB yapımı NATO rapor adı AT-11 Sniper olan lazer ışın güdümlü bir tür tanksavar füzeleridir. İki füze birbirinin benzeri olup aralarındaki fark menzil ve fırlatma platformlarından kaynaklanmaktadır.Bu farklar; Refleks füzesi T-90 ile bazı T-80 ve T-84 tanklarından fırlatılabilirken. Svir ise T-72 serisi tanklardan fırlatılabilmektedir.İki füzede Sovyet veya Çin yapımı 125 mmlik 2A46 topundan fırlatılabilmektedir. Refleks füzesi Çin tarafından üretilmekte olup Çin yapımı Type 98 tankından ayrıca Sırbistan yapımı M-2001 tanklarından fırlatılabilmektedir. Bununla birlikte 2A45 Sprut-B tanksavar silahından atılabilmektedir.

NATO rapor adı AT-2 Swatter olan 3M11 Fleyta SSCB tarafından geliştirilen ve MCLOS sınıfı güdümleme sistemi bünyaseindeki radyo sinyalleri sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir.

9K115 Metis SSCB tarafından geliştirilen ve SACLOS sınıfı güdümleme sistemi sayesinde hedefini bulan bir tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı AT-7 Saxhorn dir.

9К115-2 Metis-M SSCB tarafından geliştirilen güdümlü tanksavar füzesidir. Füzenin GRAU adı "9K115-2", NATO rapor adı ise AT-13 Saxhorn-2dir.

9K112 Kobra SSCB tarafından geliştirilen NATO rapor adı AT-8 Songster olan bir SACLOS sistemli radyo sinyalli güdümlü tanksavar füzesidir. Füze T-64 ve T-80 serisi tanklara ait 125 mmlik tank topundan fırlatılmaktadır.

9K11 Malyutka SSCB tarafından geliştirilen MCLOS sınıfı manuel kablo güdümlü tanksavar füzesidir. Füzenin NATO rapor adı: AT-3 Sagger'dir. SSCB nin ürettiği ilk insan platformlu güdümlü tanksavar füzesidir. Aynı zamanda SSCB tarafından en çok üretilen ATGMdir. 1960'lı ve1970'li yıllar arasında tahminen 25,000 füze üretilmiştir. Bunun dışında farklı adlar ile beş ülkede üretimi yapılmaktadır.

9K114 Shturm SSCB tarafından geliştirilen SACLOS sınıfı radyo güdümlü bir tanksavar füzesidir. GRAU tarafından verilen ad ise 9K114. Füzenin NATO rapor adı ise AT-6 Spiraldir. Füzenin bilinen adı ise 9M114 Kokon.

AT-9 Spiral-2 NATO rapor adı 9M120 Ataka-V olan SSCB tarafından geliştirilen SACLOS radyo sinyalli güdüm sistemine sahip bir güdümlü tanksavar füzesidir. 9K114 Shturm ailesinin yeni nesil modelidir. B sistem çoğu zaman 9K121 Vikhr sistemi ile karıştırılır.

9A1472 Vikhr Rusya tarafından geliştirilen lazer ışın güdümlü tanksavar füzesidir. GRAU adı "9K121",NATO rapor adı ise AT-16 Scalliondur. Füze Ka-50, Ka-52 helikopterleri ve Su-25T savaş uçağından fırlatılır. 1990 yılında Rus Ordusunda kullanılmaya başlandığı düşünülen füze ilk olarak 1992 yılındaki Farnborough Hava Gösterisi sırasında halka izlettirilmiştir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.