İçeriğe atla

ASTERIG

ASTERIG, kumar ürünlerinin risk potansiyelini ölçmek ve değerlendirmek için geliştirilmiş bir değerlendirme aracıdır. ASTERIG sözcüğü, ‘Assessment Tool to Measure and Evaluate the Risk Potential of Gambling Products’ın İngilizce kısaltmasıdır. Bu değerlendirme aracı başlangıçta, 2006-2010 yılları arasında Almanya'da geliştirildi ve 2013 yılında Columbia Üniversitesi (New York, ABD) başkanlığında küresel olarak onaylandı.

Arka plan

Kumar ve bahis, dünyanın her yerinde birçok insanın hayatının önemli bir parçasıdır çünkü onlara büyük zevk verir. Bununla birlikte, her kumar ve bahis ürününün olumsuz sonuçları olabilir; bazı kişiler, patolojik kumar oynamaya dönüşebilen tekrarlayan, uyumsuz bir kumar davranışı alışkanlığı geliştirir. [1] Bireysel risk, oyuncunun kişiliğine ve kumar ürününün özelliklerine bağlıdır. Bu nedenle, örneğin bir piyangonun bağımlılık riski, bir slot makinesininkinden temelde farklı olmalıdır; bu nedenle, bir ikramiyenin boyutu ve sıklığı veya teklif türü (çevrimdışı veya çevrimiçi) gibi kriterler risk potansiyelini önemli ölçüde etkileyebilir. [2]

Sorunlu kumar davranışı, bireysel bir sorundan daha fazlasıdır. Genellikle maddi kayıplarla, etkilenen ailelerin ve kişilerarası ilişkilerin bozulması ile ilişkilendirilir ve buna psikiyatrik bozukluklar da eşlik eder.[3] Böylece, patolojik oyuncunun tüm kişisel çevresini ve hatta ilgili ulusal ekonomiyi etkileyen sosyal bir meseleye dönüşebilir. [4] ASTERIG, farklı kumar ürünlerinin bağımlılık riski potansiyelini değerlendirmek için sistematik bir ölçme ve değerlendirme aracıdır. [5] [6]

Araç, bir kumar ürününün bağımlılık riski potansiyelinin ne kadar yüksek olabileceğini ölçmek için sayısal puanlar kullanır ve her bir belirli kumar ürününün belirli risk potansiyelinin nerede bulunduğunu vurgular. Bu nedenle, anlamlı olmayan karşılıklı ilişkili on parametre dikkate alınır ve etkilerinin gücüne göre ağırlıklandırılır. Böylece, farklı muhtemelen aynı zamanda benzer kumar ürünleri arasında olası bağımlılık riski potansiyellerinin matematiksel-objektif bir karşılaştırmasına izin verir. Ek olarak, ASTERIG, ilgili şans oyununun tam olarak hangi özelliğinde veya özelliklerinde bağımlılık riski potansiyelinin yükseltilebileceği veya azaltılabileceğini vurgular.

ASTERIG, karşılaştırılabilir puanlara sahip sistematik bir ölçüm ve değerlendirme aracı, özellikle karşılaştırmalı olarak değerlendirilebilir bir ölçek biçiminde nicel bir karşılaştırma yapma imkanı sunar. Bu değerlendirme aracı, hem yasa koyuculara hem de içtihatlara, ayrıca kumar ve bahisleri kamuoyuna izin veren ve sunan ülkelerdeki ve eyaletlerdeki idari uygulamalara yardımcı olur. Kumar ürünlerinin karşılaştırmalı olarak ölçülebilir risk seviyelerine göre bilimsel olarak doğrulanmış bir sınıflandırması, uluslararası bağlamda da tartışmasızdır. Birleşik Krallık, Finlandiya ve İsveç'te de benzer araştırmalar yapılmıştır. Ancak teorik veya ampirik temelleri henüz yayınlanmadığından, bu araçların bilimsel değerlendirmesi zordur.

ASTERIG aşağıda listelenmiş kurumlar tarafından geliştirildi ve küresel olarak onaylandı:

UzmanÜlkeKurum
Carlos BlancoUSColumbia Üniversitesi Psikiyatri Bölümü, New York Eyaleti Psikiyatri Enstitüsü
Alex BlaszczynskiAUSydney Üniversitesi, Psikoloji Okulu
Reiner ClementDEBonn-Rhein-Sieg Üniversitesi
Jeffrey DerevenskyCAMcGill Üniversitesi, Gençlerin Kumar Sorunları ve Yüksek Riskli Davranışları Uluslararası Merkezi
Anna E. GoudriaanNLAmsterdam Üniversitesi, Akademik Tıp Merkezi
David C. HodginsCACalgary Üniversitesi, Psikoloji Bölümü
Ruth J. van HolstNLAmsterdam Üniversitesi, Akademik Tıp Merkezi
Ángela IbáñezESAlcala Üniversitesi, Psikiyatri Bölümü, Ramon y Cajal Hastanesi
Silvia S. MartinsUSColumbia Üniversitesi, Mailman Halk Sağlığı Okulu
Chantal MoersenDECharité Berlin
Sabrina MolinaroITCNR - Klinik Fizyoloji Enstitüsü Epidemiyoloji Bölümü Pisa
Adrian ParkeUKLincoln Üniversitesi
Franz W. PerenDEBonn-Rhein-Sieg Üniversitesi
Nancy M. PetryUSConnecticut Üniversitesi, Sağlık Merkezi
Heather WardleUKUlusal Sosyal Araştırma Merkezi

Konuyla ilgili yayınlar

• Blanco, C.; Clement, R.; Derevensky, J.L.; Goudriaan, A.E.; Griffiths, M.D.; Hodgins, D.C.; van Holst, R.J.; Liesching, M.; Moersen, C.; Molinaro, S.; Parke, A.; Peren, F.W.; Perez-Fuentes, G.: Safeguarding the Protection of Minors and Players with Respect to Commercial Gambling in Germany – 2.0, Münih, 2016, ISBN 978-3-945939-08-6.

Kaynakça

1. ^ Carlos Blanco, Alex Blaszczynski, Reiner Clement, Jeffrey Derevensky, Anna E. Goudriaan, David C. Hodgins, Ruth J. van Holst, Angela Ibanez, Silvia S. Martins, Chantal Moersen, Sabrina Molinaro, Adrian Parke, Franz W. Peren, Nancy M. Petry, Heather Wardle: Assessment Tool to Measure and Evaluate the Risk Potential of Gambling Products – ASTERIG, The Journal of Gambling Business and Economics, Sayı 7, 2013, No 1, 73-87.

2. ^ Franz W. Peren: Assessment Tool to Measure and Evaluate the Risk Potential of Gambling Products: ASTERIG, The Journal of Gambling Business and Economics, 2011, Sayı 5, No. 2, 54–66.

3. ^ "Gaming Assessment Measure - Guidance about Responsible Design". GamGard. Erişim tarihi: 2018-10-21.

4. ^ Veikkaus. "Lotto, Keno, Pitkäveto ja muut pelit verkkokaupasta 24h". Veikkaus.fi (Fince). Erişim tarihi: 2018-10-21.

5. ^ "Spelinstitutet.se | START - Spelinstitutet.se". www.spelinstitutet.se. Erişim tarihi: 2018-10-21.

6. ^ Carlos Blanco, Alex Blaszczynski, Reiner Clement, Jeffrey Derevensky, Anna E. Goudriaan, David C. Hodgins, Ruth J. van Holst, Angela Ibanez, Silvia S. Martins, Chantal Moersen, Sabrina Molinaro, Adrian Parke, Franz W. Peren, Nancy M. Petry, Heather Wardle: Assessment Tool to Measure and Evaluate the Risk Potential of Gambling Products, ASTERIG: A Global Validation. Gaming Law Review and Economics. Cilt 17, 2013, Sayı 9, 635–642.

İnternet Linkleri

eASTERIG, University of Sydney, School of Public Healthhttps://web.archive.org/web/20140203145458/http://healthedecisions.org.au/featured/gambling-addiiction-potental/ (Arşivlenme tarihi: 03.02.2014)

• Westlotto (Westdeutsche Lotterie GmbH & Co. OHG): Responsible Gaming Report 2011 (Arşivlenme tarihi: 03.02.2014)

Kategoriler

Kumar ve Toplum

Kaynak:https://en.wikipedia.org/wiki/ASTERIG#cite_note-5 Erişim Tarihi: 20.09.2020

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yüksek tansiyon</span> atardamarlardaki kan basıncının yükseldiği kronik bir tıbbi durum

Yüksek tansiyon da denilen hipertansiyon, atardamarlardaki kan basıncının sürekli yükseldiği uzun süreli tıbbi bir durumdur. Yüksek tansiyon genellikle semptomlara neden olmaz. Ancak felç, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, atriyal fibrilasyon, periferik arter hastalığı, görme kaybı, kronik böbrek hastalığı ve demans için önemli risk faktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Aspirin</span> ağrı, ateş ve iltihaplanmayı azaltmak için kullanılan bir ilaç

Asetilsalisilik asit (ASA) olarak da bilinen aspirin, ağrı, ateş ve/veya inflamasyonu azaltmak için ve antitrombotik olarak kullanılan nonsteroid antiinflamatuar bir ilaçtır (NSAID). Aspirinin tedavi etmek için kullanıldığı spesifik inflamatuar durumlar arasında Kawasaki hastalığı, perikardit ve romatizmal ateş yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Romatoid artrit</span>

Romatoid artrit (RA), öncelikle eklemleri etkileyen uzun süreli bir otoimmün hastalıktır. Tipik olarak sıcak, şiş ve ağrılı eklemlerle sonuçlanır. Ağrı ve sertlik genellikle istirahatten sonra kötüleşir. En yaygın olarak, bilek ve eller tutulur ve aynı eklemler tipik olarak vücudun her iki tarafında tutulur. Hastalık ayrıca cilt, gözler, akciğerler, kalp, sinirler ve kan dahil olmak üzere vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir. Bu, düşük alyuvar sayısı, akciğer çevresinde iltihaplanma ve kalp çevresinde iltihaplanma ile sonuçlanabilir. Ateş ve düşük enerji de mevcut olabilir. Genellikle semptomlar haftalar ve aylar içinde kademeli olarak ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Parasetamol</span> ateş düşürücü ve ağrı kesici özelliklere sahip kimyasal bileşik

Parasetamol, ateş ve hafif ila orta şiddette ağrı tedavisinde kullanılan opioid olmayan analjezik ve antipiretik bir ajandır. Reçetesiz satılan yaygın bir ilaçtır ve yaygın marka isimleri arasında Tylenol ve Panadol bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bipolar bozukluk</span> Depresyon dönemlerine ve anormal derecede yüksek ruh haline neden olan zihinsel bozukluk

Bipolar bozukluk veya İki uçlu duygudurum bozukluğu, her biri günlerden haftalara kadar süren depresif ve manik periyotlar ile karakterize edilen, bireyin tamamıyla sağlıklı bir duygudurum (ötimik) vaziyetine de girebildiği, bir duygudurum bozukluğudur. Yaşanan bu iki dönemin ortak özelliği, kişilerin duygudurumunda olağan seyrinden farklı özellikte ve süreklilik arz eden bir yaşantısı olmasıdır. Bu farklılıklar depresif dönemde yaşanan hüzünlü, özgüveni düşük ruh halindeki artış (disfori) ve bununla birlikte manik dönem olarak nitelendirilen neşedeki artıştır (öfori).

<span class="mw-page-title-main">Kalp krizi</span> Kalbin bir kısmına kan akışının kesilmesi

Kalp krizi, kalp enfarktüsü ya da akut miyokard enfarktüsü, kan akımının azalması veya durması sonucunda koroner arterlerden birinde meydana gelen enfarktüs ile karakterize edilir. Tipik belirtiler arasında, sıklıkla sol omuz, kol veya çeneye yayılan, göğüs kemiğinin arkasında (retrosternal) göğüs ağrısı veya rahatsızlığı bulunur. Bu ağrı, bazen mide yanması gibi algılanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Alzheimer hastalığı</span> günlük yaşamsal etkinliklerde azalma ve bilişsel yeteneklerde bozulmayla karakterize edilmiş, nöropsikiyatrik belirtilerin ve davranış değişikliklerinin eşlik ettiği nörodejeneratif bir hastalık

Alzheimer hastalığı (AH), genellikle yavaş yavaş başlayan ve giderek kötüleşen nörodejeneratif bir hastalıktır ve demans vakalarının %60-70'inin nedenidir. En sık görülen erken belirti yakın zamanda yaşanan olayları hatırlamada zorluktur.

<span class="mw-page-title-main">Opioid</span> psikoaktif kimyasal madde

Opioidler, haşhaş bitkisinde bulunan doğal maddelerden türetilen veya onları taklit eden bir ilaç sınıfıdır. Opioidler, ağrı kesici de dahil olmak üzere çeşitli etkiler üretmek için beyinde çalışır. Bir madde sınıfı olarak, morfin benzeri etkiler üretmek için opioid reseptörleri üzerinde etki gösterirler.

<span class="mw-page-title-main">Tedavi maddelerinin yasal düzenlemesi</span> tedavi edici ürünlerin güvenliğini, kalitesini ve etkinliğini sağlamayı amaçlayan, esas olarak nüfusun sağlığını ve güvenliğini korumak için tasarlanmış düzenleme

İlaçlar ve terapötik cihazlar olarak tanımlanan terapötik ürünlerin düzenlenmesi yargı yetkisine göre değişir. Amerika Birleşik Devletleri gibi bazı ülkelerde bu ürünler ulusal düzeyde tek bir kurum tarafından düzenlenmektedir. Diğer ülkelerde ise eyalet düzeyinde veya Avustralya'da olduğu gibi çeşitli kurumlar tarafından hem eyalet hem de ulusal düzeyde düzenlenmektedir.

Risk veya riziko, bir olayın gerçekleşme olasılığı ve olaydan etkilenme olanağı. Değerler, fiziksel sağlık, toplumsal statü, duygusal durum ya da görülemeyen belirli bir eylem, aksiyon ya da eylemsizlik sonucu risk alındığında kazanılabilir ya da kaybedilebilir. Risk aynı zamanda belirsizlikle kasıtlı etkileşim olarak da tanımlanabilir. Belirsizlik olası, tahmin edilemeyen, ölçülemeyen ve kontrol edilemeyen sonuç olup; risk bu sonuca rağmen karar almanın bir neticesidir.

Psikolojide karar verme, bir fikrin veya hareketin mümkün diğer seçenek arasından seçilmesiyle sonuçlanan zihinsel (cognitive) bir işlem olarak dikkate alınır. Her karar verme işlemi bir hareketle sonuçlansın veya sonuçlanmasın, mutlaka nihai bir seçim ortaya koyar. Tanımlamak gerekirse, karar verme, karar verenin tercih ve değerlerine göre alternatifleri belirlemesi ve onlar arasından seçim yapmasıdır.

Nanoteknolojinin etkileri nano sağlık, etik, yasal ve çevresel uygulamalar, mühendislik, biyoloji, kimya, programlama, malzeme bilimi ve iletişime kadar uzanmaktadır. 

<span class="mw-page-title-main">Hata ağacı analizi</span>

Hata ağacı analizi (HAA), alt seviyedeki bir dizi olayı birleştirmek için kullanılan Boolean mantığı ile analizi yapılan sistemdeki arzu edilmeyen bir durum için uygulanan, yukarıdan aşağı ve tümdengelim mantığı olan başarısızlık analizidir. Bu analiz yöntemi, esas olarak güvenlik mühendisliği ve güvenilirlik mühendisliği alanlarında sistemlerin nasıl bozulabileceğini anlamak, riski azaltacak en iyi yolları tanımlamak veya sistemin belli bir seviyesindeki başarısızlığı veya emniyetli kaza olaylarının oranlarını belirlemek için kullanılır. HAA havacılık, nükleer enerji, kimyasal süreç, ilaç, petrokimya ve diğer yüksek tehlikenin bulunduğu endüstrilerde kullanılmaktadır, fakat sosyal hizmet sistemi başarısızlıkları ile ilgili risk faktörü tanımlamaları gibi farklı alanlarda da kullanılır. HAA aynı zamanda yazılım mühendisliğinde hata ayıklama amacıyla kullanılır ve hataları tespit etmek için kullanılan sebep-eleme tekniği ile yakından ilişkilidir.

Sızma testi, sistemin güvenliğini değerlendirmek üzere bir bilgisayar sistemi üzerinde gerçekleştirilen yetkilendirilmiş temsili bir siber saldırıdır. Test, yetkisiz kişilerin sistem özelliklerine ve verilerine erişme potansiyelini içeren her iki zayıf noktayı ve sistemin güçlü yönlerini belirlemek ve tam bir risk değerlendirmesi sağlamak için yapılır.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Gacha oyunları</span>

Gacha oyunları, gacha mekaniğini kullanan, karakter yapma, animasyon yapma ve benzeridir. Ayrıca oyun içerisinde ganimet kutusu açma, mini oyun oynanabilme özelliğine sahiptir, rastgele verilen sanal ödüller için oyuncular oyun içi para birimi harcar. Bu oyunların çoğu oynaması bedava mobil oyunlardır. Gacha'nın kendisi oyuncuları gerçek para harcamaya teşvik eder.

Hedge fon, serbest yatırım fonu veya risk fonu; göreli olarak likit olan mal varlıkları üzerinden al-sat yapılan ve açığa satış, kaldıraç ve türevler gibi daha karmaşık finansal işlem, portföy-yapımı ve risk yönetimi tekniklerinin çok sık kullanıldığı bir yatırım fonu türüdür. Bu karmaşık tekniklerin kullanımı yüzünden, finansal düzenleyiciler genel olarak hedge fonlarının, kurumsal yatırımcıların, yüksek net değerli bireylerin ve nitelikli yatırımcılar gibi bu konuda yeteri kadar sofistike olabilen yatırımcılar dışında hiç kimseye pazarlamansına ya da erişime açılmasına izin vermezler.

<span class="mw-page-title-main">Tütünün sağlığa etkileri</span> Tütün tüketiminin insan sağlığı üzerindeki koşulları, mekanizmaları ve faktörleri

Tütün kullanımının insan sağlığı üzerinde ağırlıklı olarak olumsuz etkileri vardır ve tütünün sağlığa etkileri konusundaki endişeler uzun bir geçmişe sahiptir. Araştırmalar, öncelikli olarak sigara tütünü üzerine odaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnsanın çevre üzerindeki etkisi</span>

İnsanın çevre üzerindeki etkisi veya çevre üzerindeki antropojenik etki, biyofiziksel ortamlarda ve ekosistemlerde, biyoçeşitlilikte ve doğal kaynaklarda doğrudan veya dolaylı olarak insanlar tarafından neden olunan küresel ısınma, çevresel bozulma, okyanusların asitlenmesi, kitlesel yok oluş, biyoçeşitlilik kaybı, ekolojik kriz, yasak avlanma ve ekolojik çöküş gibi değişikliklerdir. Doğayı toplumun ihtiyaçlarına göre şekillendirmenin şiddetli etkileri, aşırı insan nüfusu artışı ile daha kötü bir hale gelmiştir. İnsanların çevrede hasara yol açan aktivitelerine nüfus artışı, aşırı tüketim, aşırı kullanma, çevre kirliliği ve ormansızlaşma örnek verilebilir. İnsanların yol açtığı bu sorunlardan bazıları, örnek olarak küresel ısınma ve biyoçeşitlilik kaybı, insanlık için bir varoluşsal risk teşkil etmektedir ve aşırı insan nüfusu artışı bu sorunlarla yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Symphytum officinale</span>

.