İçeriğe atla

AS-201

AS-201
Apollo uzay aracı ve Saturn IB fırlatma aracının ilk uçuşu olan AS-201'in fırlatılışı
Görev türüAlt yörüngesel test uçuşu
UygulayıcıNASA
Görev süresi37 dakika, 19.7 saniye
Menzil8.477 kilometre (4.577 deniz mili)
İrtifa4.921 kilometre (2.657 deniz mili)
Uzay aracı özellikleri
Uzay aracıApollo CSM-009
ÜreticiNorth American Aviation
Fırlatma ağırlığı15,294 kilogram (33,718 lb)
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi26 Şubat 1966, 16:12:01 (26 Şubat 1966, 16:12:01) UTC
RoketSaturn IB SA-201
Fırlatma yeriCape Kennedy LC-34
Görev sonu
KurtaranUSS Boxer (CV-21)
İniş tarihi26 Şubat 1966, 16:49:21 (26 Şubat 1966, 16:49:21) UTC
İniş yeriGüney Atlantik Okyanusu
8°56′G 10°43′B / 8.933°G 10.717°B / -8.933; -10.717 (AS-201 denize iniş)
 

AS-201 (veya SA-201), ilk kez bir Saturn IB roketinin kullanıldığı, komuta ve hizmet modülünün test edileceği NASA Apollo programının mürettebatsız bir uçuşuydu. Genel hedefler, yapısal bütünlük, fırlatma yükleri, aşamaların ayrılması ve Saturn IB'nin alt sistemlerinin işleyişini doğrulamak; ayrıca, Apollo uzay aracının yardımcı sistemlerini, ısı kalkanını ve görev destek yapılandırmasını değerlendirmekti. Hem roket, hem de faydalı yük için ilk uçuştu. Daha önce kullanılan Saturn I'den daha fazla itme gücüne ulaşan ve yeni bir ikinci aşamaya sahip bir roket olarak Saturn IB geliştirilmişti. Saturn IB'yi tanımlamak için görev tanımının yüzler basamağında "2" kullanıldı.

Nakliye uçağı "Pregnant Guppy" motor arızası nedeniyle Ellington Hava Kuvvetleri Üssü'nde birkaç gün mahsur kaldığından Apollo uzay aracının nakliyesi ertelenmişti. 26 Aralık'ta roket ve uzay aracı bir araya getirildi ve testler artık başlayabilirdi. O zamanlar, Gemini Projesi yarılanmıştı ve planlanan on mürettebatlı uzay uçuşundan beşi zaten gerçekleşmişti.

Fırlatma 26 Şubat 1966'da 16:12:01 UTC'de gerçekleşti. Fırlatmadan 37 dakika 20 saniye sonra 16:49:21 UTC'de, Apollo iniş modülü Güney Atlantik'te fırlatma sahasından 8472 km ve amaçlanan hedeften 72 km uzaklıkta denize indi. Kurtarma işlemi, denize inişten iki buçuk saat sonra uçak gemisi USS Boxer tarafından gerçekleştirildi.[1]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Apollo Projesi</span> NASA insanlı ay yolculuğu programı

Apollo Projesi, NASA tarafından gerçekleştirilen insanlı Ay yolculuğu projesi. Gemini Projesi'nden sonraki proje olmakla birlikte Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş, Apollo Projesi aşamasına gelinmesinde etkili olmuştur. Proje, Apollo uzay araçları ve Saturn V ile 1961 ile 1975 yılları arasına uygulandı. Apollo Projesi, adını Yunan tanrısı Apollon'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Skylab</span> NASA yapımı uzay istasyonu

Skylab, 14 Mayıs 1973 tarihinde Amerikan uzay ajansı NASA tarafından fırlatılan ve işletilen bir uzay istasyonudur. 1973 ve 1979 yılları arasında dünya yörüngesinde tur atmış olup, insanların yörüngede daha fazla kalabilmesi ve ağırlıksız ortamda çeşitli deneylerin yapılabilmesi amaçlanmış ve bunun için bir atölye, bir güneş gözlemevi ve diğer sistemler içermiştir. Değiştirilmiş bir Saturn V roketi kullanılarak, 77 ton civarı ağırlığı ile insansız olarak uzaya fırlatılmıştır. İstasyona 1973 ve 1974 tarihleri arasında üç insanlı görev uçuşu yapılmış olup yapılan bu uçuşlarda, Apollo Kumanda/Servis Modülü (KSM), Saturn roket ailesinin daha küçük bir üyesi Saturn IB üzerine takılarak kullanılmış, üç astronotluk ekipler taşınmıştır. Üçüncü görevde, fazladan bir Apollo KSM / Saturn IB roketi, olası bir uzayda kurtarma operasyonu için yerde uçuşa hazır olarak bekletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 1</span> Apollo serisi uzay araçlarının ilki

Apollo 1, Amerika Birleşik Devletleri Apollo programının ilk mürettebatlı göreviydi ve ilk insanı Ay'a çıkarma taahhüdünde bulunmuştu. Apollo komuta ve servis modülünün (CSM) ilk alçak Dünya yörünge testi, 21 Şubat 1967 tarihi için planlanmıştı. Planlanan bu uçuş gerçekleşemedi. 27 Ocak'ta Cape Canaveral AFS Fırlatma Kompleksi 34'te fırlatma provası esnasında çıkan bir kabin yangını komuta modülünü imha etti (CM) ve üç mürettebat üyesinin tamamının ölümüne yol açtı. Mürettebat tarafından seçilen Apollo 1 ismi, yangından sonra NASA tarafından onurları adına resmîleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 11</span> Aya ilk insanlı iniş (1969)

Apollo 11, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşudur. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 20 Temmuz 1969 günü saat 20.18'de (EEZ) Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu. İnişten altı saat sonra 21 Temmuz günü 01.56'da (EEZ) Armstrong ay yüzeyine adım atarak bu konuda da bir ilki gerçekleştirdi. Uçuşun mürettebatının üçüncü üyesi olan Michael Collins bu sırada Ay yörüngesinde Armstrong ve Aldrin'i taşıyan modülle bir araya gelmek için beklemedeydi. Görevin üç üyesi de sekiz gün uzayda kaldıktan sonra dünyaya döndü.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz (uzay aracı)</span> Rus yapımı uzay aracı serisi

Soyuz bugün hala hizmette olan 1960'larda Korolyov Tasarım Bürosu tarafından Sovyet uzay programı için tasarlanmış bir uzay aracı serisidir. Soyuz, Voskhod uzay aracının başarılı bir ardılı olarak aslında Sovyet İnsanlı Ay programının bir parçası olarak inşa edilmiştir. Soyuz uzay aracı bugüne kadar dünyada bir Soyuz roketi üzerinde en çok kullanılan ve en güvenilir fırlatma aracı olmuştur. Soyuz roketi tasarımı sırayla 8K74 ya da R-7A Semyorka gibi bir Sovyet kıtalararası balistik füzesi olan Vostok fırlatıcısına dayanmaktadır. Tüm Soyuz uzay araçları Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssünden fırlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vostok 1</span> SSCB yapımı bir uzay aracı

Vostok 1, Vostok programının ilk uzay uçuşu ve tarihteki ilk insanlı yörünge uçuşuydu. Vostok 3KA uzay kapsülü, 12 Nisan 1961'de Sovyet kozmonot Yuri Gagarin ile birlikte Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatıldı ve Gagarin'i Dünya çevresinde yörünge hızına ulaşan ve Dünya çevresinde tam bir tur atan ilk insan yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Vostok (uzay aracı)</span> SSCB yapımı uzay aracı

Vostok Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen bir uzay aracıdır. İlk insanlı uzay uçuşu Vostok 1 ile 12 Nisan 1961'de Sovyet kozmonot Yuri Gagarin tarafından gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Saturn IB</span>

Satürn IB Amerikan Uzay Ajansı NASA tarafından Apollo Projesi için ortaya çıkarılan ve kullanılan Satürn roket ailesinin bir modelidir. Kullanıldığı yerler Apollo Projesi, Skylab uzay istasyonu ve ABD/SSCB Apollo Soyuz Test Projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 5</span>

Apollo 5 , astronotları Ay yüzeyine taşıyacak olan Apollo Ay Modülü'nün (LM) mürettebatsız ilk uçuşuydu. Ay modülü'nü taşıyan Saturn IB roketi 22 Ocak 1968'de Cape Kennedy'den fırlatıldı. Görev başarılı oldu, fakat programlama sorunları nedeniyle başlangıçta planlanandan farklı; alternatif bir görev yürütüldü.

<span class="mw-page-title-main">Falcon Heavy</span>

Falcon Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilen bir ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır. Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine (ADY) çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir. Falcon Heavy için ilk fırlatma 6 Şubat 2018 tarihinde başarılı olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma aracı</span> uzaya bir obje taşımayı sağlayan roket

Uzay yolculuğu alanında fırlatma aracı ya da taşıyıcı roket bir görev-yükünü Dünya'nın yüzeyinden uzaya taşımak için kullanılan bir rokettir. Bir fırlatma sistemi fırlatma aracından, fırlatma rampasından ve diğer çeşitli altyapı bileşeninden oluşmaktadır. Genelde taşıyıcı roketler yörüngeye yapay uydu yerleştirmek için kullanılırken, araştırma roketi gibi bazı uzay uçuşları Yörünge-altı uzay uçuşu olarak sınıflandırılır. Bazı roketler ise bir uzay aracının Dünya'nın yörüngesinden tamamen kurtulamasını sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Takımyıldız Programı</span> NASA’nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programı

Takımyıldız Programı, Amerika Birleşik Devletleri uzay ajansı NASA'nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programıydı. Programın büyük hedefleri arasında Uluslararası Uzay İstasyonu'nun bitirilmesi ve "2020 yılına kadar Ay'a geri dönüş" vardı. En büyük hedefi ise Mars'a ilk insanlı uçuşu gerçekleştirmekti. Bu programın logosu hedeflenen 3 önemli görevi temsil eder: Dünya, Ay ve son olarak Mars. Mars görevinde kullanılacak itici roketlere Ares ismi verilmiştir. Bu programın teknolojik hedefleri, alçak Dünya yörüngesi ötesinde astronotların tecrübe edinmesi ve diğer gezegenlerde sürekli insan varlığını sağlamak için gerekli teknolojilerin geliştirilmesini içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ares I</span>

Ares I, TakımYıldız Programı'nda kabin ekibini taşımak için NASA tarafından tasarlanmaya başlandı. Ares, eski Yunan mitolojisinde olan tanrı aynı zamanda eski Roma İmparatorluğu tanrısı olan Mars anlamına da gelmektedir. Ares I, ilk başlarda kabin ekibi taşıma aracı olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ares V</span>

Ares V, NASA'nın Takımyıldız programı için planladığı kargo fırlatma bileşenidir. 2011'de rafa kaldırılmasının ardından yerine uzay mekikleri getirildi. Ares V, ayrıca Mars'ta koloni kuracak insanlara ikmal maddesi sağlamada kullanılması planlanıyordu. Ares V ve daha küçük modeli olan Ares I isimlerini Yunan mitolojisindeki savaş tanrısı olan Ares'ten almaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 6</span>

Apollo 6, Apollo Projesi'nin üçüncü ve son mürettebatsız uçuşu, ayrıca Saturn V fırlatma aracının ikinci test uçuşuydu. Başarısı, roketin ilk olarak Aralık 1968'de Apollo 8 görevinde olacağı gibi insanlı görevlerde kullanılmak üzere yeterli olacağını gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">AS-202</span>

AS-202, Saturn IB fırlatma aracıyla fırlatılan Blok I Apollo komuta ve hizmet modülünün ikinci mürettebatsız alt yörüngesel test uçuşuydu. Görevin ana amacı, komuta ve hizmet modülünün mürettebatlı uçuşa hazırlık için atmosfere yeniden girişini test etmekti. 25 Ağustos 1966'da fırlatıldı ve uzay aracı güdüm bilgisayarı, seyrüsefer kontrol sistemi ve yakıt hücrelerini içeren ilk uçuş oldu. Geri dönüş için, yoğun ısıyı iki aşamada dağıtmak amacıyla bir emme tazyik manevrası gerçekleştirildi. Bu görev, komuta modülü Temmuz 1966'da henüz hazır olmadığı ve her şey ertelendiği için AS-203'ten sonra başladı.

<span class="mw-page-title-main">AS-203</span>

AS-203, 5 Temmuz 1966'da fırlatılan Saturn IB roketinin mürettebatsız bir uzay uçuşuydu. Amacı, daha sonra Apollo programında astronotları Dünya yörüngesinden Ay'a doğru bir yörüngeye yükseltmek için kullanılacak olan, S-IVB roket aşaması yeniden başlatma kabiliyetinin tasarımını doğrulamak olduğu için hiçbir komuta ve hizmet modülü taşımıyordu.

<span class="mw-page-title-main">AS-105</span>

AS-105, gerçek model bir Apollo uzay aracının (BP-9) beşinci ve son yörüngesel uçuşu, ayrıca bir Pegasus mikrometeoroid tespit uydusunun üçüncü ve son fırlatılışıydı. 1965 yılında onuncu ve son Saturn I roketi olan SA-10 ile fırlatıldı. İki aşamalı Satürn I, Pegasus 3 uydusunu alçak Dünya yörüngesine (LEO) taşıdı. Görev, AS-103 ve AS-104'ten çok az farklıydı.

Satürn I, Amerika Birleşik Devletleri'nin 20.000 pound (9.100 kg) kadar olan ilk orta kaldırma fırlatma aracı olarak tasarlanmış bir roketti. Geliştirilmesi, 1958'de yeni kurulan NASA tarafından DARPA'DAN devralındı. Tasarımı sağlam ve esnek olduğunu kanıtladı. Sıvı hidrojen yakıtlı roket tahrikinin geliştirilmesini başlatmada, Pegasus uydularını başlatmada ve Apollo komuta ve hizmet modülü fırlatma aşaması aerodinamiğinin uçuş doğrulamasında başarılı oldu. On Satürn I roketi, daha büyük, daha yüksek toplam itici ikinci aşama ve gelişmiş bir rehberlik ve kontrol sistemi kullanan ağır kaldırma türevi Saturn IB ile değiştirilmeden önce uçtu. Aynı zamanda Apollo programında Ay'a ilk iniş yapan insanları taşıyan süper ağır kaldırma Satürn V'nin geliştirilmesine de öncülük etti.