İçeriğe atla

AKBİL

Akbil (Akıllı Bilet) İstanbul genelinde toplu ulaşımda kullanılan elektronik ücret toplama sistemidir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden BELBİM tarafından geliştirilen Akbil'in patenti ve marka tescili büyükşehir belediyesine aittir. 2008 yılında toplu ulaşım için temassız kart teknolojilerinin kullanıma sürülmesi ile birlikte sistem ikinci plana alınmıştır.

Aralık 1994'te pilot otobüs hatlarında denemelerine başlanan Akbil, 2 Nisan 1995 günü ilk defa İDO'ya bağlı deniz otobüslerinde, daha sonra ise M1 hafif metro hattı ve bağlantılı çalışan İETT hatlarında hizmete sunulmuştur.[1] Aynı yılın ekim ayında şehirdeki çift katlı otobüslerde denenmeye başlanan sistem 1996 yılından sonra tüm otobüslerde yaygınlaşmıştır. 1998 yılından itibaren şehir hatları vapurlarında, Eminönü-Üsküdar Boğaz motorlarında, halk otobüslerinde ve banliyö trenlerinde kullanılır olmuştur.

Akbil 31 Aralık 2014 itibarıyla kullanımdan kaldırılmıştır.[2]

Mavi Akbil

Akbil'in aylık olanı Mavi Akbil olarak adlandırılmaktadır. Mavi Akbil kullanıcılarına bir ay için verilen 200 geçiş hakkı Mayıs 2013'te 180'e düşürülmüştür.[3]

Diğer Kullanım Alanları

BELBİM tarafından Akbil'in ulaşım dışında da kullanılmasına yönelik projeler geliştirilmiştir.[4] Hazır içecek yiyecek makineleri, geçiş kontrol sistemleri bunlardan bazılarıdır.

Güvenlik

Dallas Semiconductor tarafından üretilen DS1991 FL model numaralı iButtonlar daha fazla güvenlik için DS1963S modeliyle değiştirilmiştir.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "BELBİM A.Ş. (The Municipal Data Processing Corporation Of Istanbul)". ibb.gov.tr. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013. 
  2. ^ "Akbili olanlar dikkat son tarih 31 Aralık". hurriyet.com.tr. 5 Aralık 2014. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  3. ^ "UKOME'nin aldığı karar doğrultusunda "Aylık Mavi Akbil"e 180 geçiş hakkı verildi". iett.gov.tr. 20 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013. 
  4. ^ "AKBİL'in Kullanım Alanları (toplu taşıma dışında)". belbim.com.tr. 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013. 
  5. ^ "BELBİM - Teknoloji Üretir - Akbil ve Tom". web.archive.org. 25 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İETT</span> İstanbulda toplu taşımacılıktan sorumlu belediye kuruluşu.

İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri veya resmî kısaltmasıyla İETT, İstanbul'da İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı toplu taşıma hizmeti veren kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Metrosu</span> Ankarada hizmet veren metro sistemi

Ankara Metrosu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren hafif raylı ve metro sistemidir. EGO Genel Müdürlüğü tarafından işletilmektedir. 1996'da hizmete giren ilk hatla birlikte Ankara Metrosu, İstanbul'dan sonra Türkiye'de hizmete giren ikinci metro sistemi olmuştur. Hem toplam ağ uzunluğu olarak hem de yıllık yolcu sayısı bakımından Türkiye'nin en büyük ikinci metro sistemidir. İlk olarak 30 Ağustos 1996'da A1 Hafif Raylı Sistemi faaliyete geçmiştir. 28 Aralık 1997'de M1 Metro Hattı, 12 Şubat 2014'te M3 Metro Hattı, 13 Mart 2014'te M2 Metro Hattı, 5 Ocak 2017'de M4 Metro Hattı ve 12 Nisan 2023'te ise M4 Metro Hattı hizmete açılmıştır. Sistemde toplam 57 istasyon bulunmaktadır. A1 hattı 8,5 km, M1 hattı 14,6 km, M2 hattı 16,5 km, M3 hattı 15,3 km, M4 hattı ise 12,5 km uzunluğundadır. A1 uzatması inşa hâlindedir. A2 uzatması ihale aşamasındadır. M4 uzatmaları ile M2ᴀ, M2ʙ M5, M6 ve M7 hatlarının ise yapımı planlanmaktadır. Ankara Metrosu, hatların geçtiği halleriyle Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Sincan ve Yenimahalle ilçelerinden geçmektedir. Gelecekte Pursaklar, Akyurt ve Çubuk ilçelerinden de geçecektir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

BELBİM A.Ş., İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı bir iştiraktir.

<span class="mw-page-title-main">Metrobüs (İstanbul)</span> İstanbulda hizmet veren hızlı otobüs taşımacılığı hizmeti

Metrobüs, İstanbul'da İETT tarafından işletilen metrobüs sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıthane-Piyalepaşa Tüneli</span>

Kâğıthane-Piyalepaşa Tüneli, İstanbul'da kara yolu ulaşımında kullanılan bir geçittir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ortaya koyulan 7 Tepeye 7 Tünel projesi kapsamında inşa edilen tünellerin ilkidir. Yapımına 2006 yılına başlanan tünel, 4 yıllık inşaat sürecinin ardından, 14 Haziran 2010 tarihinde törenle kullanıma girdi.

<span class="mw-page-title-main">Bomonti-Dolmabahçe Tüneli</span> İstanbulda tünel yolu

Bomonti-Dolmabahçe Tüneli, İstanbul'da kara yolu ulaşımında kullanılan bir geçittir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ortaya koyulan 7 Tepeye 7 Tünel projesi kapsamında inşa edilen tünellerin ikincisidir. Yapımına 2007 yılında başlanan tünel, 3 yıllık inşaat sürecinin ardından, 14 Haziran 2010 tarihinde törenle kullanıma girdi.

<span class="mw-page-title-main">EGO Genel Müdürlüğü</span> Ankara, Türkiyede toplu taşımada hizmet veren şirket

Elektrik Gaz Otobüs Genel Müdürlüğü, Ankara'da Ulaşım hizmetleri veren Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı bir kuruluştur. 1 Ocak 1950'de Belediye Otobüs İdaresi bünyesine dâhil edilmiştir. 1950-2001 yılları arasında Ankara'ya havagazı ve elektrik dağıtımı da yapan kuruluş, bu hizmetlerin özelleştirilmesi ile birlikte günümüzde sadece otobüs ve raylı sistem ile şehir içi toplu ulaşımı hizmeti vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">BURULAŞ</span> Bursada bulunan ulaşım işletmesi

Bursa Ulaşım Toplu Taşıma İşletmeciliği (BURULAŞ) Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin ulaşım işletmesidir. BursaRay, BurTram ve otobüs işletmeciliği ile Bursa kent içi ulaşımı sağlar. Bursa Şehirlerarası Otobüs Terminali'ni de BURULAŞ işletmektedir. Terminal-Sabiha Gökçen Havalimanı arasında çalışan BBBUS otobüslerini de işletmektedir. Şehir içi otopark işletmesi Burbak'da Burulaş tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Ulaşım</span> İstanbulda kamu taşımacılığı şirketi

İstanbul Ulaşım A.Ş. ya da önceki adıyla İstanbul Otobüs AŞ, toplu taşımacılık hava taksi, servis, otobüs hizmetleri ve taksiler için çağrı merkezi desteği veren, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait iştirak şirketidir.

İstanbulkart, İstanbul'da kullanılan temassız bir akıllı şehir kartıdır. 23 Mart 2009 tarihinde AKBİL yerine kullanılmaya başlanan kart, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki BELBİM tarafından, ISO/IEC 7816 ve ISO/IEC 14443 gibi uluslararası standartlarla uyumlu bir şekilde NXP'nin DESFire teknolojisi kullanılarak üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">BMC Procity</span>

BMC Procity, BMC tarafından şehir içi kullanıma yönelik üretilen alçak tabanlı otobüs modelidir. 2008 yılında üretimine başlanmıştır. BMC'nin yine şehir içi kullanıma yönelik bir başka modeli olan Belde'nin alçak tabanlı uyarlamasıdır. Günümüzde Procity TR adıyla üretimine devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">M7 (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu hattı

M7 Metro Hattı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, ilk istasyonu Yıldız, son istasyonu ise Mahmutbey olan 48 km uzunluğunda ve 33 istasyonlu tam otomatik sürücüsüz metro hattıdır. Hat, doğu-batı aksında Haliç'in kuzeyindeki ilçeler arasında önemli bir bağlantı teşkil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir'de toplu taşıma</span> İzmirin toplu taşıma ağı

İzmir'de toplu taşımacılık, 1880'lerde başladı. O dönem yalnızca atlı tramvaylar ve vapurlar kullanılmaktaydı. Atlı tramvayların yerini 1928'de elektrikli tramvaylar aldı. Otobüsler ise 1932'de işlemeye başladı. 1954'te tramvaylar kaldırılırken aynı yıl hizmete alınan troleybüsler 1992'ye kadar çalıştı. 21. yüzyıla gelindiğinde de metro ve banliyö trenleri kullanıma girdi. 2017'de ise tramvaylar yeniden hizmete alındı.

<span class="mw-page-title-main">T5 (İstanbul Tramvayı)</span> İstanbul Tramvayı hattı

T5 Tramvay Hattı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, ilk istasyonu Eminönü son istasyonu ise Alibeyköy Cep Otogarı olan ve 14 istasyondan oluşan 10,1 km uzunluğundaki tramvay hattıdır. Eminönü'nden başlayan hat Haliç'in batı kıyısı boyunca Silahtarağa'ya kadar devam eder ve buradan itibaren Alibey Deresi'ne paralel şekilde giderek Alibeyköy Cep Otogarı'nda son bulur.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Tramvayı</span> İzmir, Türkiyede tramvay sistemi

İzmir Tramvayı, İzmir'de hizmet veren tramvay ağıdır. Sahibi İzmir Büyükşehir Belediyesi, işletmecisi ise İzmir Metro A.Ş.'dir. Tramvay ağı, 11 Nisan 2017'de hizmete giren T1 Tramvay Hattı, 24 Mart 2018'de hizmete giren T2 Tramvay Hattı ve 27 Ocak 2024'te hizmete giren T3 Ring Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır. İzmir Tramvayı'nın toplam uzunluğu 33,6 km (20,9 mi) ve toplam istasyon sayısı 47'dir.

<span class="mw-page-title-main">İzmirim Kart</span>

İzmirim Kart, İzmir'de toplu taşımada kullanılan bir akıllı karttır. Otobüs, metro, banliyö, vapur, tramvay, teleferik, İzmir Doğal Yaşam Parkı, Bisim, buz pisti, akıllı tuvaletler ve otopark işletmeciliğinde hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da raylı sisteme entegre otobüs hatları</span> Otobüs hatları

İstanbul'da yaşayan vatandaşların özel araç kullanımını azaltmak ve vatandaşları toplu ulaşıma teşvik etmek amacıyla otobüs ve metro/tramvay arasındaki aktarmaların ücretsiz yapıldığı bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">AKBİL Skandalı</span>

AKBİL Skandalı veya AKBİL yolsuzluğu, Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde ortaya çıkan bir skandaldır. İddialara göre, 1997 ila 1999 arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi, şehir içi toplu taşıma taşıtlarında ödeme aracı AKBİL'den elde ettiği 2.6 trilyon liralık kazancını gizlemiştir. Nisan 1999'da başlayan soruşturma kapsamında 65 kişi gözaltına alınmıştır. Kamuoyunda, Erdoğan'ın elde ettiği parayla yeni kuracağı partiye kaynak sağladığı şüphesi oluşmuştur. Soruşturma daha sonra skandalın yaşandığı BELBİM'in yanı sıra İGDAŞ, İsfalt, İston ve İBB ile iş yapan şirketler olmak üzere genişletilmiştir. Yargıtay tarafından açılan davada eski belediye başkanı Tayyip Erdoğan, halihazırdaki belediye başkanı Ali Müfit Gürtuna, maliye müfettişi Mustafa Açıkalın ve bu süreçte Belbim'de görev yapan kişiler yargılanmıştır. Davanın hakimi, 2015'te Yargıtay başkanlığına atanan İsmail Rüştü Cirit'ti. Hakimin dava sırasında bayılması medyanın gözünden kaçmamıştır. Sanıkların çoğunun beraat ettiği davada Tayyip Erdoğan ve üç milletvekilinin dokunulmazlıkları bulunduğu gerekçesiyle dosyaları ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bursa'da toplu taşıma</span>

Bursa'da toplu taşıma, 3 milyondan fazla nüfusa toplu taşıma hizmeti veren sistemlerdir. İldeki toplu taşıma işlemleri özel ve kamuya ait otobüs, raylı sistemler, teleferik ağları ve deniz araçlarıyla gerçekleştirilmektedir.