İçeriğe atla

Ağrotur ve Dikelya

Koordinatlar: 34°35′K 32°59′D / 34.583°K 32.983°D / 34.583; 32.983
Ağrotur ve Dikelya
The Sovereign Base Areas of Akrotiri and Dhekelia
Ağrotur ve Dikelya bayrağı

Ağrotur ve Dikelya arması
Arma
Ulusal marş: "God Save the King"

Ağrotur ve Dikelya'nın haritadaki konumu (pembe kısımlar)
BaşkentEpiskopi
Resmî dillerİngilizce
Hükümet
- Yönetici
Askeri üs
James Illingworth
Britanya Denizaşırı Toprağı
1960
Yüzölçümü
- Toplam

254 km²
Nüfus
- Tahmini

7.000 Kıbrıslı, 7.500 İngiliz askerî personeli ve aileleri
Para birimiEuro ()
Zaman dilimi
- Yaz
DAS (+02.00)
DAYS(UTC+03.00)
Telefon kodu357

Ağrotur ve Dikelya (İngilizce: Akrotiri and Dhekelia, Yunanca: Ακρωτήρι και Δεκέλεια, Akrotiri kai Dekeleia), Birleşik Krallık'ın Kıbrıs Adası'nda Kıbrıs Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tanımasından sonra elinde bulundurmaya devam ettiği iki askerî üstür.

Üsler Batı Üs Bölgesi olarak da bilinen Limasol yakınlarındaki ve Episkopi Cantonment'ı içeren Ağrotur ile Ayios Nikolaos İstasyonu'nu içeren ve Doğu Üs Bölgesi olarak bilinen Dikelya olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

Üslerin bırakılması veya askersizleştirilmesi

Birleşik Krallık, günümüzde üsleri bırakmak istediğine dair herhangi bir açıklamada bulunmamıştır. Buna rağmen, Annan Planı kapsamında 117 kilometrekarelik tarımsal alanı yeni oluşturulacak devlete bırakmayı önermiş; ancak bu öneri planla birlikte reddedilmiştir. Günümüzde üslerde (Ayios Nikolaos İstasyonu dahil olmak üzere) 3000 kişi çalışmaktadır.[1]

2008'de Kıbrıs Cumhuriyeti başkanlığına seçilen Dimitris Hristofyas, Birleşik Krallık'ta endişe yarattı. Hristofyas, adadaki İngiliz üslerini kaldırmaya ant içti ve adadaki Britanya varlığını "sömürgeci bir leke" olarak niteledi.[2] Hristofyas, 2011 Libya bombardımanı sırasında adadaki üslerin kullanılmasından rahatsız olduğunu da belirtti.[3]

Ocak 2010'da bir İngiliz gazetesinde ekonomik nedenlerle Britanya Savunma Bakanlığı'nın adadaki üsleri askersizleştirme yönünde tartışmalı planlar hazırladığını bildiren bir haber yayımladı.[4]

Birleşik Krallık, Suriye'deki IŞİD hedeflerini vurmaya izin veren tezkereyi onaylanmıştır, bunun ardından 3 Aralık 2015'te adadaki Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne bağlı üsten 4 adet Tornado jeti havalanmış ve IŞİD hedeflerini vurmuştur.[5]

Nüfus

Üsler kurulurken, sınırlar özellikle yerleşimlerden sakınmak için çizildi. Buna rağmen, üslerde yaklaşık 14,000 kişi yaşamaktadır. Bunların 7000'ini üslerde veya üs sınırları içindeki tarımsal arazilerde çalışan Kıbrıslılar, geriye kalanını ise Britanyalı aileler oluşturmaktadır.

Ekonomi

Ağrotur ve Dikelya için toplanan herhangi bir ekonomik istatistiki bilgi yoktur. Ana ekonomik faaliyetler, askeriyeye hizmetlerin sağlanması ve sınırlı tarımdır. 1 Ocak 2008'de Avrupa Birliği'nin bir parçası olmamasına rağmen Ağrotur ve Dikelya Kıbrıs Cumhuriyeti'nin geriye kalanıyla birlikte Euroyu para birimi olarak kabul etti. Üsler Britanya hakimiyetinde olan ve euro kullanan tek bölgedir.[6]

Ayrıca bakınız

Haritalar

Kaynakça

  1. ^ Jeffrey Richelson & Desmond Ball, The Ties the Bind: Intelligence Cooperation between the UKUSA Countries, Unwin Hyman, Boston/London and others, 1990, sf.194
  2. ^ "Cyprus elects its first communist president" 29 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Guardian, 25 Şubat 2008.
  3. ^ Qatari warplanes refuel in Cyprus 25 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Cyprus Mail) Erişim: 26 Mart 2011
  4. ^ "Withdrawal of forces from Cyprus, where 3,000 British troops are based, would be controversial.". 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2011. 
  5. ^ İngiltere Suriye'deki DAEŞ hedeflerini bombalamaya başladı 4 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Anadolu Ajansı) Erişim: 3 Aralık 2015
  6. ^ Theodoulou, Michael. (27 Aralık 2007). Euro reaches field that is for ever England 14 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Times Online. Erişim tarihi: 4 Ocak 2008.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs</span> Akdenizde ada

Kıbrıs, Güneybatı Asya'da bulunan ve Akdeniz'deki Sicilya ve Sardinya'dan sonra gelen üçüncü büyük adadır. Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'a bağlı üs bölgeleri dışında de jure olarak adanın tamamını, fiilî olarak adanın %59'luk güney kesmini yönetir. 1974'ten beri de facto olarak ikiye bölünmüş olan adanın kuzeyinde yer alan %36'lık bölgesinde günümüzde yalnızca Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti</span> Kıbrıs adasında fiili devlet

Kuzey Kıbrıs, resmî adıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Akdeniz'deki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, fiilî devlet. Varlığı Türkiye ve Türk Devletler Teşkilatı dışında hiçbir ülke/oluşum tarafından tanınmamaktadır. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar ve uluslararası toplum tarafından 1974'te Türkiye'nin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı'ndan beri Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye işgali altındaki toprağı olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz sterlini</span> Birleşik Krallık ve diğer bölgelerin resmi para birimi

İngiliz sterlini, Birleşik Krallık'ta kullanılan para birimidir. İngiltere ve Galler bölgesinde resmî olan tek bankası Bank of England'dır. Ayrıca İskoçya ve Kuzey İrlanda'da da yine Bank of England gibi Royal Bank of Scotland, Bank of Scotland ve Clydesdale Bank gibi sterlin banknotları basmaya yasalarca yetkili başka bankalar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti</span> Akdenizde bir ada ülkesi

Kıbrıs Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz'de yer alan Kıbrıs'ta, fiilî olarak adanın güneyini, hukuki olarak adanın tamamını yöneten devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Annan Planı</span> Birleşmiş Milletler planı

Annan Planı, Türk ve Rum kesimleri halinde bölünmüş Kıbrıs Adası'nın bağımsız bir devlet olarak birleştirilmesini öneren Birleşmiş Milletler planıdır. Adını, planı ortaya atan BM eski genel sekreteri Kofi Annan'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağı, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmi ulusal bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Tasos Papadopulos</span> 5. Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı

Tassos Nikolaou Papadopoulos, eski Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Türk diasporası</span>

Kıbrıs Türk diasporası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışında yaşayan Kıbrıslı Türkler.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Hat</span>

Yeşil Hat, Kıbrıs'ta de facto var olan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni ayıran bölgeyi belirtmek için kullanılmaktadır. Yeşil hat aynı zamanda her iki tarafın da başkenti olan Lefkoşa'yı da bölmektedir. Büyük bir kısmı, Mart 1964'ten bu yana adada bulunan Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü kontrolündedir. Adanın kuzey batısında yeralan sivil halkın terkettiği ve sadece askerlerin bulunduğu Erenköy, eski adıyla Koççina köyü de BM kontrolündeki Yeşil Hat'la çevrili, Kuzey'e bağlı bir eksklavdır.

<span class="mw-page-title-main">AKEL</span> Güney Kıbrısta bir siyasi parti

AKEL, açık adıyla Emekçi Halkın İlerici Partisi, Kıbrıs Cumhuriyeti'ndeki komünist bir siyasi partidir. 1926 yılında Kıbrıs Komünist Partisi ismiyle, Yunanistan ve Kıbrıs'ın birleşmesine (Enosis)'e karşı kurulan parti; tam bağımsız ve iki uluslu Kıbrıs Cumhuriyeti'ni savunmaktadır. 1931 yılında Birleşik Krallık kolonizasyonu döneminde yasaklanan parti, 1941 yılında AKEL ismiyle tekrar kuruldu. 1943 yılında da ilk defa belediye başkanı seçimlerini Limasol'da Ploutis Servas ve Mağusa'da Adam Adamantos ile kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık-Kıbrıs Cumhuriyeti ilişkileri</span>

Birleşik Krallık-Kıbrıs Cumhuriyeti ilişkileri, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Birleşik Krallık arasında sürekli süren ilişkiler vardır. İki ülkede Avrupa Birliği ve İngiliz Milletler Topluluğu üyesidir. Kıbrıs Cumhuriyeti 1960 senesinde Birleşik Krallık'tan bağımsızlığı kazanmıştır. 83 sene Britanya kontrolündeki bir valilik tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Denizaşırı Toprakları</span> Birleşik Krallıkın hâkimiyetindeki on dört bölge

Britanya Denizaşırı Toprakları ya da Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları, Birleşik Krallık'ın bir parçasını oluşturmamakla birlikte Birleşik Krallık hâkimiyeti altında bulunan on dört bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Kıbrısı</span> Birleşik Krallıkın 1878-1960 tarihleri arasında Kıbrısta kurduğu idare

Britanya Kıbrısı, Birleşik Krallık'ın 1878-1960 tarihleri arasında Kıbrıs'ta kurduğu idaredir.

Kıbrıs Sorunu, Akdeniz'in doğusunda bulunan Kıbrıs adasında Kıbrıs Rumlarıyla Kıbrıs Türkleri arasında yaşanan siyasi tabanlı sorun. Britanyalıların Kıbrıs Sözleşmesi sonrasında adayı kolonileştirmeleri ile halklar arası çatışmalar artış gösterdi. Bu tarihlerde taksim isteğinde bulunan Türkler ile enosis isteyen Rumlar birbirleri ile çatışmaya başladı. Kıbrıslılar tamamen öz belirtim hakkı istiyordu. Britanyalılar, sorunu "Rum-Türk anlaşmazlığına" bağladı ve sonunda 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs; Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık'ın "Kuruluş, İttifak ve Garanti" adındaki 3 anlaşmayı imzalaması ile bağımsızlığını kazandı.

Akdeniz devletleri, Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerdir. Akdeniz ülkeleri olarak adlandırılan ülkeler birbirlerine yakın kültürlerle bilinmektedir. Genel olarak Akdeniz ülkelerinde mutfak kültüründe, yaşam tarzında ve ekonomik olarak benzerlik görülmektedir. Genel olarak Akdeniz ülkelerinde ekonomik büyüme batı ve kuzeye göre yavaş ve milli gelir düşüktür.

<span class="mw-page-title-main">1955-1959 Kıbrıs olayları</span> Britanya Kıbrısında gerçekleşen askeri harekat

1955-1959 Kıbrıs olayları, 1955-1959 yılları arasında Britanya Kıbrısı'nda yaşanan bir çatışma dizisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Vasos Lissaridis</span> Kıbrıslı Rum siyasetçi ve Temsilciler Meclisi eski başkanı

Vasos Lissaridis, Kıbrıslı Rum doktor ve siyasetçi. 1985-1991 yılları arasında Kıbrıs Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi Başkanı olarak görev aldı ve EDEK partisinin kuruluşunda yer aldı. EOKA'da aktif rol oynayan Lissaridis, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve başpiskopos III. Makarios'un da kişisel doktorluğunu yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ağrotur ve Dikelya bayrağı</span>

Ağrotur ve Dikelya bayrağı, Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesi olan Ağrotur ve Dikelya Egemen Üs Bölgeleri'nde kullanılan bayraktır. Ağrotur ve Dikelya'nın kendi resmî bayrağı yoktur. Kıbrıs adasında bulunan bölge resmî törenlerde Birleşik Krallık bayrağı olan Union Jack ile temsil edilir. Ağrotur ve Dikelya, Kıbrıs adasında iki askerî üs ve onların hinterlandından oluşmaktadır.

Britanya Denizaşırı Toprakları Yasası 2002 Britanya Parlamentosu tarafından 2002 yılında kabul edilen bir yasadır. Yasa, kısmen 1981 İngiliz Vatandaşlık Yasası'nın yerini alarak "Britanya Bağımlı Toprakları" olarak adlandırılan bölgelerin Britanya Denizaşırı Toprakları olarak yeniden adlandırılmasını ve denizaşırı bölgelerde yaşayanların vatandaşlığın yeniden tanımlanmasını içeriyor.

Bu madde 1878'den günümüze Kıbrıs'ın tarihi hakkındadır.