İçeriğe atla

Ağani Murutsxi

Ağani Murutsxi
TürGazete
İmtiyaz sahibiİrfan Çağatay Aleksişi
Kuruluş tarihi2014
DilLazca
Son yayım tarihi2015
Genel merkezİstanbul

Ağani Murutsxi, 2014 Eylül ayında yayın hayatına başlayan Türkiye'nin ilk ve tek Lazca gazetesidir.[1]

Ağani Murutsxi, 1929'da Abhazya'nın başkenti Sohum'da yayımlanan ve Dünyada çıkan ilk Laz gazetesi olan Mçita Murutsxi'den sonra Dünya'da yayınlanan ikinci Lazca gazetedir.

Sorumlu Müdürlüğünü ve editörlüğünü İrfan Çağatay Aleksişi, redaktörlüğünü Hasan Uzunhasanoğlu'nun yaptığı gazete, tamamı Lazca olmak üzere ve iki aylık periyotlarla Lazi Kültür Yayınları'nın bir parçası olarak İstanbul'da yayımlanmaktaydı. İsmail Güney Yılmaz, Ruşen Çakır gibi isimler de yazarları arasında yer almıştır.

Tirajı 1000 olan gazetenin çoğunluğu Artvin ve Rize şehirlerinde olmak üzere, İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Düzce gibi Laz nüfusunun olduğu büyük şehirlerde dağıtılmaktaydı.[2][3][4]

Gazete, altıncı sayısından sonra, 2015 yılında yayın hayatına son verdi.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye'nin ilk lazca gazetesi çıktı". Evrensel. 11 Eylül 2013. 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2023. 
  2. ^ "Resmi site". www.lazoba.com. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ Yılmz, İsmail Güney. "Ağani Murutsxi, Laz Language Newspaper, Restarts Publishing". 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  4. ^ "'Ağani Murutsxi' yayınını sürdürüyor". 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  5. ^ Demiralp, Dara (4 Mayıs 2022). ""Lazlara dünyayı Lazca anlatmak"". Bianet. Erişim tarihi: 21 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Radyo Televizyon Kurumu</span> Türk kamuya açık televizyon şirketi ve radyosu

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), 1 Mayıs 1964 tarihinde çıkarılan TRT yasasıyla kurulan ve Türkiye'nin kamu yayıncılığı yapmakla görevli ilk ve tek kuruluşudur. TRT aynı zamanda Türkiye’den Avrupa Yayın Birliği (EBU)’ne tam üye olan ilk ve tek yayıncıdır.

Hürriyet Daily News Türkiye'nin ilk İngilizce gazetesi.

<i>Milliyet</i> (gazete) Türkiyede yayımlanan günlük gazete

Milliyet, Demirören Holding'in sahibi olduğu günlük gazetedir.

<i>Hürriyet</i> (gazete) Türkiye merkezli günlük gazete

Hürriyet, Türkiye'de yayımlanan günlük gazete. 1 Mayıs 1948 tarihinde Sedat Simavi tarafından kurulmuş olup, günümüzde Demirören Holding bünyesinde bulunmaktadır.

<i>Evrensel</i> (gazete) 7 Haziran 1995 tarihinden bu yana Türkiyede günlük yayımlanan bir gazete

Evrensel, 7 Haziran 1995 tarihinden bu yana Türkiye'de günlük yayımlanan bir gazetedir.

Türkiye, Enver Ören tarafından 22 Nisan 1970 tarihinde Hakikat adıyla yayımlanmaya başlanan günlük gazete. İhlas Holding'in bir parçasıdır ve holdingin ilk kurumudur. 30 Mart 1972 günü Türkiye ismiyle yayın hayatına devam etti.

<span class="mw-page-title-main">TGRT</span> Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu

TGRT, Türkiye'de özel televizyonculuğun ilk yıllarında İhlas Holding tarafından 22 Nisan 1993 tarihinde Cağaloğlu'nda açılmıştır. Türkiye'nin yabancı sermayeye satılan ilk ulusal televizyon kanalıdır. Yayın hakları 25 Temmuz 2006 tarihinde Amerikalı News Corporation şirketine satılan kanal, NOW olarak yayın hayatını sürdürürken, TGRT'ye ait karasal yayın frekansları ve yayın haklarının çoğu satıldı. TGRT markası kurumsal şirket adı olarak varlığını sürdürürken, kardeş kanalları TGRT Haber ve TGRT Belgesel ile TGRT EU üzerinden yayına devam etmektedir.

<i>Agos</i> İstanbul merkezli yayımlanan Türkçe-Ermenice haftalık gazete

Agos, İstanbul merkezli yayımlanan Türkçe-Ermenice haftalık gazetedir. İsmi, Ermenice "tohum atmak veya fidan dikmek için açılan oyuk, evlek" anlamına gelmektedir. Cumhuriyet döneminin Türkçe-Ermenice olarak yayımlanan ilk gazetesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lazca</span> Laz halkı tarafından kullanılan dil

Lazca Türkiye'nin Doğu Karadeniz kıyı şeridinde Rize ilinin Pazar ilçesinde bulunan Melyat Deresi'nden itibaren ve Gürcistan'ın Türkiye ile paylaştığı Sarp köyüne uzanan bölgede yaşayan Laz halkı tarafından konuşulan ve eski Kolhis dilinin devamı olduğu düşünülen Zanik bir Güney Kafkas dilidir.

<i>Yeni Sabah</i> Türkiyede 1938-1964 yılları arasında yayımlanmış günlük gazete

Yeni Sabah, 1938-1964 yılları arasında yayınlanan günlük gazetedir. Türk basın tarihinde "Sabah" adıyla yayınlanan ikinci gazete olduğu için adında "Yeni" sıfatını kullanılmıştır; Sabah adlı gazetelerin ilki, 1922'de kapanan Sabah gazetesidir. 1985'te isim hakkını Dinç Bilgin'in satın almasıyla günümüzde yayımını sürdüren Sabah Gazetesi yayın hayatına girmiştir.

<i>Ulus</i> (gazete)

Ulus, 10 Ocak 1920 tarihinden beri Türkiye'de yayımlanan haftalık gazete.

Yeni Yüzyıl, Türkiye'de yayımlanmış olan eski ulusal günlük gazete.

<i>Şok</i> (gazete) gazete

Şok, Türkiye'de yayımlanan günlük gazete. 9 Ocak 2002 tarihinde Dinç Bilgin tarafından yayına başladı. Daha sonra Sabah gazetesi ile birlikte Turgay Ciner tarafından satın alındı. 4 Nisan 2004'te ise ABC Medya tarafından satın alındı. 28 Şubat 2022 tarihinde gazete, 21 yıllık basılı yayın hayatına, yüksek maliyetler nedeniyle son verdiğini açıkladı.

<i>Tan</i> (gazete, 1935) 1935-1945 arasında İstanbulda yayımlanan günlük gazete

Tan, 1926-1935 yılları arasında Milliyet ve 1935-1945 yılları arasında Tan adıyla Türkiye'nin İstanbul ilinde yayımlanan, sloganı "Günlük Siyasi Halk Gazetesi" olan sol eğilimli günlük gazete.

<i>Hâkimiyet-i Milliye</i> 1920-1934 yılları arasında yayımlanan gazete

Hâkimiyet-i Milliye, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında başkanlığını Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi’nin yayın organı olarak 10 Ocak 1920’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Türkçe gazetedir.

<i>Habertürk</i> (gazete) Türkiye merkezli günlük gazete (2009–2018)

Habertürk, 1 Mart 2009 tarihinde yayın hayatına başlayan günlük gazeteydi. Son sayısı 5 Temmuz 2018'de çıktı. Gazete internet ortamında haberturk.com adresinden yayın hayatına devam etmektedir. Genel yayın yönetmenliğini Yavuz Barlas yapmaktadır.

Yeni Gün, 2 Eylül 1918 tarihinde Yunus Nadi tarafından İstanbul'da kurulan gazetedir.

Millet, Türkiye'de basılan ulusal günlük bir gazetedir. 29 Ekim 2014'te yayına başladı. Kasım 2015'ten önce ortalama 50.000'in üzerinde olan tirajı Ekim 2015'te yönetimine kayyım atanmasından sonra mizanpaj ve yazar kadrosu değişmiş; yayın politikası AK Parti yanlısı olmuş ve tirajı da ortalama 10.000'e düşmüştür. Tirajı düştükten sonra da zarar ettiği gerekçesiyle 29 Şubat 2016'da yönetime atanan kayyımlar tarafından yayınına son verilmiştir.

<i>Mçhita Murutsxi</i>

Mçhita Murutsxi İskender Chitaşi önderliğinde Muhammed Vanilişi, Rıza Bibinoğlu, Helim Hazirişi ve Nazım Kurtoğlu tarafından 1929 yılında Abhazya, Sohum'da yazılmış ve basılmış Dünya'daki ilk Lazca gazetedir. Abhazya Komünist Partisi Merkez Yürütme Kurulunun yayın organı olarak yayımlanmıştır. Bütünüyle Lazca yayımlanmış ilk gazete olma özelliğini elinde bulunduran Mçhita Murutsxi'nin Türkiye'ye girişi yasaklanmıştır. Yasaklama kararının sebebi olarak gazetenin "zararlı" olarak tespit edilmesi gösterilmiştir. Mustafa Kemal Atatürk'ün bu kararda emri bulunmaktadır. Sadece iki sayısı yayınlanmıştır.

İsmail Güney Yılmaz, Türk şair ve yazardır.