İçeriğe atla

Ağ pazarlama

Ağ pazarlama veya çok katlı pazarlama, (İngilizce: Network marketing) şirketlerin kendi imkânları yerine bireylere imkân sağlayarak ürünlerini pazarlama yöntemidir.

Ürün, direkt olarak alıcıya ulaşır. Ülke, bölge distribütörleri, dağıtıcılar, toptancılar araya girmediğinden sadece ürün satışına vesile olan kişi kâr sahibi olur. Ağ pazarlama, klasik geniş çaplı ticaretin aksine insanların kazanmak adına organize olmasını sağlamaktadır. Ekonomistlere göre[] ağ pazarlama sayesinde gelecek 50 yılda dünya üzerinde çok daha fazla gelir ve refah sahibi insan olacaktır. Klasik ticaretin aksine, ağ pazarlama ile kazanç her bireye emeği karşılığında eşit olarak dağıtılmaktadır. Ağ pazarlamanın birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları 5 seviye, bazıları 3 seviye bazıları da 10 seviye alt katmana kadar komisyon dağıtımı şeklinde değişir. Bazı ağ pazarlama sistemlerinde "binary", yani sağ ve sol dengeli katlamalı kazanç sistemi ele alınmıştır.

Piramit sistemlerden farkı

Doğrudan Satış Derneği'ne göre ağ pazarlamayı piramit sistemlerden ayıran 3 temel ilke bulunmaktadır.[1]

  • Doğrudan satışın temel amacı, pazarlama maliyetlerini düşürmek ve tüketiciye en hızlı şekilde ulaşmaktır. Bunun için başlama maliyeti düşük olmalıdır. Başlama maliyetinin yüksek olduğu oluşumlar piramit sisteme işaret etmektedir.
  • Ürünler göstermelik olmamalıdır. Ağ pazarlama adını kullanarak göstermelik ürünler satılıyorsa, tüketicilerin dikkat etmesi gerekmektedir. Buradaki temel kriter "Eğer bu ürün bana kazanç sağlamasaydı yine de alır mıydım?" olmalıdır.
  • Ürünler tüketiciye satılmalıdır. Eğer işe giriş için satın alınması gereken bir ürünse, yine şüpheyle yaklaşılmalıdır.

Dava durumları ve çeşitli sorunlar

Ağ pazarlama modelini kullanan şirketler sık sık eleştiri ve dava konusu olmuştur. Ağ pazarlama şirketlerine karşı yasal iddialar aşağıdaki gibidir[2]

  • Klasik piramit şemalarına benzerlikleri
  • Ürün veya hizmetlerin rekabet karşıtı fiyat sabitlenmesi
  • Muvazaa ve ağ pazarlama şirketi ile birkaç bireysel katılımcı arasında başkalarının zararına gizli tazminat paketlerinin oluşturulduğu arka oda anlaşmalarında şantaj
  • Yüksek ilk giriş maliyetleri (pazarlama seti ve ilk ürünler için).
  • Gerçek satışlardan ziyade başkalarının işe alınmasına vurgu (özellikle katılımcı olmayanlara yapılan satışlar)
  • Üyeleri şirketin ürünlerini satın almaya ve kullanmaya teşvik etmek.
  • Kişisel ilişkilerin hem satış hem de işe alım hedefleri olarak kullanılması.
  • Karmaşık ve abartılı tazminat planları.
  • Sahte ürün iddiaları (herhangi bir zemine sahip olmayan, uydurmaca ürün özellikleri)
  • Ağ pazarlama iş modelini işleten şirketlerin veya önde gelen distribütörlerin, büyük paralarını katılımcının katıldığı kongrelerden, eğitim etkinliklerinden ve reklam materyallerinden kazandıkları bilinmektedir
  • Bazı grupların üyelerinin coşkusunu ve bağlılığını artırmak için kullandıkları Kült benzeri teknikler.[3][4]

Dini görüşler

İslamiyet

Suudi Arabistan'ın Bilimsel Araştırmalar Daimi Komitesi ve Ifta dahil olmak üzere birçok İslam hukukçusu ve dini organ, ağ pazarlama ticaretini yasaklanmış (haram) olarak görmüştür. Ağ pazarlama ticaretinin başkalarını katılmaya kandırmayı içerdiğini ve işlemin hem Riba hem de gharar ile benzerlik gösterdiğini iddia ediyorlar.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ "TÜKETİCİ KÖŞESİ". Doğrudan Satış Derneği. 13 Ağustos 2012. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2015. 
  2. ^ "Multi-level marketing - Wikipedia". 5 Mart 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022. 
  3. ^ "What's Wrong With Multi-Level Marketing?". www.vandruff.com. 15 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022. 
  4. ^ "multi-level marketing (a.k.a. network marketing & referral marketing) - The Skeptic's Dictionary - Skepdic.com". www.skepdic.com. 2 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022. 
  5. ^ Abdul-Rahman, Muhammad Saed (21 Ekim 2004). İslam: Sorular ve Cevaplar - Hukuk ve İslami Kararlar: İşlemler - Bölüm 7 (İngilizce). MSA Publication Limited. ISBN 978-1-86179-461-1. 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022. 
  6. ^ "İslam hukukunda ağ pazarlamasının hükümleri - Bengalce - Muhammed Manjur Elahi" (Bengali). 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Pazarlama firmaların veya şirketlerin, herhangi ürün veya hizmet'lerin müşterilerinin ilgisini çekeceğini tayin etmeleri ve satış, hizmet, ticaret, reklam, iletişim ve işletme idaresi geliştirmeleri için stratejileri belirlemeleri sürecidir. Pazarlama süreci, bir bütünleştirilmiş süreç olup bunun vasıtasıyla firmalar müşterileri için değer yaratmakta ve bunun karşılığında müşterilerden deger kapabilmek için güçlü müşteri ilişkileri kurmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Reklam</span> pazarlama için kullanılan iletişim biçimi

Reklam, "insanları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne, hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen ya da başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan "duyuru"dur.

İşletmeden işletmeye ya da sıkça kullanılan İngilizce business-to-business ibaresinin kısaltılmış şekli olan B2B, şirketler arası pazarlama ya da satış uygulamalarına verilen addır. B2B genellikle işletmeden tüketiciye satış (B2C) ve tüketiciden tüketiciye satış ile karşılaştırılır. Son yıllarda e-B2B türü de yaygınlaşmıştır. Elektronik Ticaret Koordinasyon Kurulu (ETKK) Hukuk Çalışma Grubu’nun 8 Mayıs 1998 tarihli raporunda elektronik ticaret; “bireyler ve kurumların, açık ağ ortamında internet ya da sınırlı sayıda kullanıcı tarafından ulaşılabilen kapalı ağ ortamlarında internet, yazı, ses ve görüntü şeklindeki sayısal bilgilerin işlenmesi, iletilmesi ve saklanması temeline dayanan ve bir değer yaratmayı amaçlayan ticari işlemlerin tümünü ifade etmektedir.” şeklinde tanımlanmıştır.

  1. Daha iyi müşteri tatmini ve desteği
  2. Yeni ürün ve hizmetlerin pazara hızla sunulması
  3. Daha iyi servis
  4. Daha iyi alış ve satış işlemleri
  5. Daha az işletim maliyeti
  6. Daha az üretim maliyeti
  7. Daha düşük stok maliyeti
<span class="mw-page-title-main">Philip Kotler</span>

Dr. Philip Kotler, Northwestern Üniversitesi, Kellogg School of Management'da öğretim görevlisidir.

Teknosa, 2000 yılında Sabancı Holding tarafından kurulan, elektronik ve teknolojik eşya perakendeciliği alanında faaliyet yürüten, İstanbul merkezli şirket.

Alıcıya yönelik pazarlama bir mağazada gerçekleşir ve mağazada alışveriş yapmakta olan bir müşteriyi ürünün alıcısı haline getirmeyi hedefler. Diğer bir deyişle, alıcıya yönelik pazarlama, satın alma kararlarını mağazada, ürünün yanında oluşturmayı hedefler. Ürünün tüketicisi ile mağazada gezinmekte olan alıcı farklı kişiler olabilir. Örneğin, bir anne bir ailenin tüketim malları satın alımlarının %90'ından sorumlu olmakla beraber, tüketim dört aile üyesi arasında eşit olarak bölünüyor olabilir.

E-pazarlama, markanın ve yapılan işin tanıtımını yapmak ve tüm pazarlama uygulamalarını desteklemek amacı ile internet, mobil ve interaktif platformların kullanarak yapılan çalışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Piramit sistemi</span>

Piramit sistemi, piramit şeması veya halk arasındaki ismiyle saadet zinciri, sisteme katılan bir üyenin başka bir üyeyi sisteme dahil ederek sadece para üzerinden para kazanması şekline dayalı, ortada ürün veya hizmet bulundurmayan bir iş modelidir. Sisteme alınacak sonsuz sayıda insan olmaması, sisteme önceden katılanların hep daha çok kazanması ve sisteme sonradan katılanların çoğu kez mağdur olması sebebiyle piramit sistemi birçok ülkede yasa dışıdır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet ilanı</span>

İnternet ilanı veya İnternet reklamı, bir pazarlama ve reklam türüdür. Diğer adlarıyla online marketing, online ilan, dijital ilan, ağ ilanı olarak bilinmekdedir. Çevrimiçi reklamcılık, website reklamıcılığını, sosyal medya reklamıcılığını, uygulama reklamıcılığını, arama motoru pazarlamasını (SEM), E-mail pazarlama, sosyal medya pazarlamasını, sosyal medya içeriği, içerikle pazarlama, pop-up reklam, dijital görüntülü reklamcılık, metin içi reklamcılık, resim içi reklamcılık, etkileşimli reklamcılık, içeriğe dayalı reklamcılık, performansa dayalı reklamcılık ve mobil reklamcılığı içerir. 21. yüzyılda dijital ilanlar reklam panosu, sokak reklamı, radyo reklamı, televizyon reklamı gibi geleneksel reklam türlerinden daha etkili oldu.

Hayneedle Omaha, Nebraska, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir online perakende şirketidir. Şirketin sahibi olduğu ve geniş bir ürün yelpazesi sunan 220 niş online mağazadan üzerinde çalıştırın. Hayneedle halen üzerinde 300 çalışanı ile Omaha Metro bölgesinde hizmet vermektedir. 2009 yılında Hayneedle, Netshop olan adını değiştirmiştir.

Bu Vikipedi listesinde bulunan şirketler veya bu tür satış yapanlar Ağ pazarlama olarak bilinirler.

İçerikle Pazarlama, Sosyal Medya sürecinin önemli bir parçası olup, yeni ekosistemde markaların pazarlama sürecinde önem kazanan yeni nesil dijital iletişim ve pazarlama süreci.

<span class="mw-page-title-main">Amway</span>

Amway, uluslararası alanda sağlık, güzellik, ev bakımı ve ev teknolojileri gibi müşterilerine ürün çeşitliliği sağlayan bir doğrudan satış şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Herbalife</span>

Herbalife, besin takviyeleri geliştiren ve satan küresel bir ağ pazarlama şirketidir. 1980 yılında Mark Hughes tarafından kuruldu. Şirket Cayman Adaları'nda kurulmuştur ve merkezi Los Angeles, Kaliforniya'dadır. Şirket, yaklaşık 4,5 milyon bağımsız distribütör ve üyeden oluşan bir ağ aracılığıyla 94 ülkede faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dijital pazarlama</span>

Dijital pazarlama, elektronik bir cihaz veya internet kullanan tüm pazarlama çabalarını kapsar. Ürün veya hizmetlerin elektronik ortamda çevrimiçi şekilde tanıtılmasını sağlar.

Young Living, uçucu yağlar ve diğer ilgili ürünleri satan Lehi, Utah merkezli çok düzeyli bir pazarlama şirketidir. Şirket 1993 yılında Donald Gary Young tarafından daha önce lisanssız tıp uygulamasından mahkûm olan tartışmalı bir kişi tarafından kurulmuştur. Eylül 2014’te, ABD Gıda ve İlaç İdaresi, Ebola virüsünün tedavisi veya tedavisi olarak ürünlerinin yasa dışı pazarlanması konusunda şirketi uyardı.

<span class="mw-page-title-main">Satış</span>

Satış, belirli bir zaman diliminde satılan mal veya hizmet sayısı ile ilgili faaliyetlerdir.

Mağazacılık veya Merchandising, en geniş anlamda, ürünlerin perakende sektöründe bir tüketiciye satışına katkıda bulunan herhangi bir uygulamadır. Perakende satış mağazasında, merchandising, satılmaya hazır ürünlerin çeşitliliği, bu ürünlerin ilgi alanını teşvik edecek şekilde sergilenmesi ve müşterilerin satın almalarını teşvik etmesi anlamına gelir. Bunun için gondol, gondolbaşı, sunum standı uygulanır.

Bütüncül kanal (Omnichannel), tüm dağıtım ve iletişim kanallarının entegre ve kesintisiz bir şekilde kullanılarak kusursuz bir müşteri deneyimi sunmasıdır. Çok kanallı pazarlama olarak da geçen bütüncül kanal pazarlama stratejisi için tüm kanalların bir araya getirilmesi ve tüketiciye bir araya getirilen kanallar yolu ile ulaşmasıdır diyebiliriz. Günümüzde pek çok büyük marka bütüncül kanal stratejisini temel yaklaşımları haline getirerek kullanmaktadır ve bu sayede müşteri memnuniyeti, müşteri sadakati elde etmektedir. Büyük markaların uyguladığı bu yöntem sayesinde müşterilere eşsiz bir alışveriş deneyimi yaşatmak hedeflenmektedir. Ayrıca bütüncül kanal stratejisi ile dijital pazarlamanın en büyük kanalı olan e-ticaret siteleri sadece satış için değil marka ve tüketici ile olan etkileşimi artırmak içinde kullanılmaktadır. Bütüncül kanal pazarlama stratejisi kavramının ortaya çıkması ile markaların bütün bir kısmı çoklu kanal stratejisinden bütüncül kanal pazarlama stratejisine geçiş yapmaya başlamıştır. Bütüncül kanal stratejisini kullanacak olan markaların ise bu stratejiyi hayata geçirebilecek bir müşteri veri tabanı, online alışveriş sitesi gibi teknik alt yapılarının hazır olması gerekmektedir. Bütüncül kanal stratejisi müşterilerin markalar ile iletişime geçmesini kolaylaştıran, istediği her kanaldan ulaşabilmesini sağlayan bir stratejidir. Markaya istediği kanaldan ve rahatlıkla ulaşabilen müşteri markaya karşı bir sadakat duygusu geliştirmektedir.

Deva Holding, Türkiye, Almanya, ABD ve Yeni Zelanda'daki etkinliğiyle 205 milyon dolarda daha fazla ciro yapan ve Türkiye'nin ilk 500 şirketi arasına giren bir ilaç şirketidir.