İçeriğe atla

Ağır silah

Birleşik Arap Emirlikleri'nde bulunan Al Hamra Eğitim Alanı'ndaki eğitim sırasında M-198 obüsü ile ateşlenen 155 mm'lik bir top mermisi
Kraliyet Topçusu askerleri, bir tatbikat sırasında 105 mm'lik hafif silahları ateşliyor.

Ağır silahlar; hafif silahlardan ve piyade silahlarından daha büyük çaplı, mürettebat tarafından kullanılan büyük top, obüs ve roketatar gibi modern savaş silahlarına verilen ad.

Namlu çapı 60 kalibreden (0,6 inç veya 15 mm) büyük olan silahlar ağır silahlar, daha küçük namlulular ise hafif silahlar olarak adlandırılır. Ancak bu kaidenin istisnaları vardır. Bir veya iki kişi tarafından kullanılabilmeleri sebebiyle 60 mm'lik bazukalar ve 89 mm'lik süper bazokalar gibi daha büyük taşınabilir roketatarlar, 57 mm'lik geri tepmesiz toplar bazen hafif silah olarak sınıflandırılmıştır.[1]

20. yüzyılın başlarında dolaylı ateşin yaygın olarak benimsenmesi, sahra topçusu için, özellikle keşif ve meteorolojik veriler için uzman verilerine ihtiyaç duyulmasına neden oldu ve bazı ordularda bunların sağlanması, topçu ordusunun sorumluluğundadır.[2]

Ağır silahlar, en azından erken Sanayi Devrimi'nden beri kullanılmaktadır. Napolyon Savaşları, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı'ndaki çatışma ölümlerinin çoğuna ağır silahlar neden oldu. 1944'te Joseph Stalin bir konuşmasında ağır silahların "savaş tanrısı" olduğunu söyledi.

İkinci Dünya Savaşı sırasında ve savaşı takip eden yıllarda ağır silahlar çeşitli biçimlerde sınıflandırıldı. Bir sınıflandırmaya göre ağır silahlar iki kısma ayrıldı:

  1. Bir yerden bir başka yere rahatça taşınabilen gezici veya sahra ağır silahları
  2. Bir sahil veya tahkimatlı bölge savunması için yerleştirildikten sonra, yeri pek nadir değiştirilen sabit veya mevzii ağır silahlar

Ağır silahlar arazide kullanımlarına bağlı olarak dağ topları veya obüsleri, tank ve tanksavar topları ve uçaksavar silahları gibi birçok özel sınıflara da ayrıldılar. Her sınıfın kendine has ihtiyaçları ve ateşleme usulleri vardır.[3] Ağır silahlar bazen de kullanıldıkları ordu birliklerinin adlarına göre, batarya, divizion, tabur, alay, tümen, kolordu ve ordu silahları biçiminde de sınıflandırıldı. Ağır silahlar bugün de kullanılan bir sınıflandırmaya göre toplar, obüsler, havanlar ve roketatarlar olarak ayrılır. Aynı çaptaki ağır silahlardan uzun namlulu, uzun menzilli ve mermi yolu daha yatay olanlara top; namlusu ve menzili daha kısa ve mermi yolu yumuşak yay çizenlere obüs; çok kısa namlulu kısa menzilli ve yüksek bir açıyla ateşlendiği için mermi yolu firkete biçiminde olanlara havan adı verilir. Hem top hem de obüs özelliği taşıyan ara tipler ise obüs-top olarak adlandırılır.

Uçakların, uzun menzilli roketlerin ve güdümlü füzelerin geliştirilmesi daha karmaşık sınıflandırmaların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Günümüzde ağır silahlar yerden yere, yerden havaya, havadan yere ve havadan havaya şeklinde de sınıflandırılmıştır. Ağır silahlar bir seferde öldürür.

Etimoloji

Mevcut bağlamda kullanılan "artillery" kelimesi, Orta Çağ'da ortaya çıkmıştır. Bir öneri, Fransız "atelier" sözünden geldiği, yani el işlerinin yapıldığı yer anlamına geldiği yönündedir.

Diğer bir öneri ise, 13. yüzyıldan ve tüm malzeme ve savaş ekipmanlarının (mızraklar, kılıçlar, zırhlar, savaş makineleri) zanaatkarlarını ve üreticilerini belirleyen Eski Fransız "artillier" kelimesinden kaynaklandığıdır.[4] Sonraki 250 yıl boyunca, "artillery" kelimesi her türlü askeri silahı kapsadı. Başka bir öneri de, topçu kullanımı üzerine ilk teorisyenlerden biri olan Niccolò Tartaglia tarafından icat edilen İtalyan arte de tirare'den (atış sanatı) geldiğidir.

Cephane

Lojistiğin en önemli rollerinden biri, birincil bir topçu sarf malzemesi türü olarak cephane tedarikidir. Daha sonra bunların depolanması (mühimmat deposu, cephanelik, topçu şarjörü), topçu birliklerinin atkı, şarapnel, mermi veya bomba toplayacağı noktada fünye, topçu fünyesi, savaş başlığı ve fitil'lerin sağlanması yapılır.[5] Bir topçu mühimmatı dört bileşenden oluşur: fitil, atkı, sevk maddesi ve astar.

Taktik

Askerî harekât sırasında, ağır silahlar, savaşta diğer silahlara destek sağlama veya hedeflere derinlemesine saldırma rolüne sahiptir. Genel olarak, bu etkiler düşmanı bastırmayı, etkisiz hale getirmeyi veya kayıplara, hasara ve yıkıma neden olmayı amaçlayan iki kategoriye ayrılır.[6] Bu, çoğunlukla, kovan parçaları ve diğer molozlardan ve patlamadan düşmanı bastırmak veya düşmana zayiat vermek için yüksek patlayıcı mühimmatlar göndererek elde edilir. Ölümcül olmayan cephaneler, özellikle duman, aynı zamanda düşmanı görüşlerini engelleyerek bastırabilir veya etkisiz hale getirebilir.[7]

Ateş, bir topçu gözlemcisi, mürettebatlı ve mürettebatsız uçaklar da dahil olmak üzere başka bir gözlemci tarafından yönlendirilebilir veya coğrafi koordinat sistemine yapılabilir. Askerî doktrin, ateşlenen ateş hacmi ile mühimmat hareketliliği arasında bir denge sağlamaya çalışırken, tarih boyunca topçu mühimmatının temel mühendislik tasarım hususları üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur.[8]

Ağır silahlar türleri

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Ateşli silahlar, barut gazının itici gücüyle mermi atan bütün silahların genel adıdır. Ateşli silah denince, genellikle bir kişi tarafından taşınabilen küçük çaplı silahlar akla gelse de ateşli silahlar kategorisi; büyük toplardan tüfeklere, av tüfeğine ve tabancaya kadar her türde ve boyuttaki silahları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar</span> tank imha etmek üzere tasarlanan tahrip gücü yüksek silah

Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kundağı motorlu topçu sistemi</span> Başka bir aracın çekişine ihtiyaç duymadan kendi başına hareket edebilen toplara denir

Kundak Motorlu Topçu Sistemi (KMT) tekerlekli veya paletli bir şase üzerinde başka bir aracın çekme gücüne gereksinim duymadan manevra kabiliyeti olan topa denir. Bu terim hem kundağı motorlu obüsler hem de roket atan platformları kapsar. Bu araçları yüksek hareket kabiliyetine sahip genellikle paletli, üzerlerinde obüs, havan, roket veya güdümlü füze taşıyan araçlardır. Bu silahlar çatışma bölgesine uzun menzilli dolaylı ateş gücü sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Havan</span>

Havan, piyade birliklerinin kullandığı, üst açı grubu ile atış yapabilen, namlu ağzından elle tek tek doldurulan, bazı modellerinde mermi namlu içi dibindeki iğneye çarpar çarpmaz otomatik olarak ateşlenen, bazı modellerinde ise top ve obüslerdekine benzer ateşleme ipinin çekilmesiyle ateşlenen piyade birliklerinin ateş destek silahlarıdır.

Kundağı Motorlu Silah (KMS), herhangi bir tür tekerleği ya da paleti olan motorlu şase üzerine yerleştirilmiş obüs, tanksavar silahı ya da uçaksavar silahıdır. Çatışma esnasında başka bir aracın onu çekmesi yerine kendi motor gücü ile manevra yapabilirler. Kundağı motorlu silahlar çatışmalarda piyade veya zırhlı birliklere destek amacıyla üretilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sturmtiger</span> Alman tankı

Sturmtiger, II. Dünya Savaşı'nda kullanılan ve Tiger I şasesi üzerine inşa edilen ve büyük bir roket fırlatıcısı ile donatılan Alman taarruz topudur. Resmi tanımlaması Sturmmörserwagen 606/4 mit 38 cm RW 61'dir. Piyade birliklerine kentsel alan çatışmalarında destek vermek amacıyla üretildi. Üretiminde cephede ağır hasar görmüş Tiger tankları kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">37-mm uçaksavar topu M1939 (61-K)</span> Sovyet topu

37-mm uçaksavar topu 1939 (61-K) SSCB tarafından geliştirilen, 1930 lu yılların sonlarına kadar üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu tarafından kullanılan 37 mm kalibrelik uçaksavar sınıfında bir toptu. Kara modeli 1950 li yıllarda yine Sovyet yapımı ZSU-57-2 ile yer değiştirdi. Bu top türleri II. Dünya Savaşı sırasında Ön Doğu cephesinde alçak ve orta yükseklikte uçan veya sorti yapan uçaklara karşı çok başarılı oldu. Ayrıca hafif zırhlı yer hedeflerine karşı da etkiliydi. 37-mm lik uçaksavar topu ile savaş boyunca 14,657 adet Mihver ülke uçağı düşürüldü. Bu da ortalama olarak her bir düşman uçağı için 905 adet 37-mm lik top mermisi kullanıldığını gösteriyor.

<span class="mw-page-title-main">122 mm top M1931/37 (A-19)</span>

A-19 SSCB tarafından 1930 lu yıllarda geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tür sahra topuydu. Resmi adı 122 mm top model 1931/37 (A-19). II. Dünya savaşı boyunca kullanılan top savaşın ardından uzun süre Kızıl Ordu servisinde kaldı. A-19 ve ondan dönüştürülen D-25 tasarımı araçlarada monte edildi.

<span class="mw-page-title-main">152-mm top-obüs M1937 (ML-20)</span>

152-mm obüs-top model 1937 (ML-20), SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan hem obüs ve hem de top olarak kullanılabilen bir silahtı. II. Dünya Savaşı boyunca kullanılan top savaşın ardından uzun süre Kızıl Ordu servisinde kaldı ve 20. yüzyılın ortaları ve sonlarına doğru birçok çatışmada kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">152-mm obüs M1943 (D-1)</span>

152-mm obüs model 1943 (D-1) SSCB tarafından geliştirilen 152.4 mm çapında obüs sınıfında bir tür ateşli silahtı. Kızıl Ordu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan obüs 20nci yüzyılın ortası ve sonlarına kadar serviste kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">152-mm obüs M1938 (M-10)</span> Silah modeli

152-mm obüs model 1938 (M-10), (Rusça 152-мм гаубица образца 1938 года (М-10SSCB tarafından geliştirilen 152.4 mm çapında obüs sınıfında bir tür ateşli silahtı. Kızıl Ordu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hava savunma savaşı</span> saldırgan hava araçlarının etkinliğini azaltmak ya da tamamen yok etmek için alınan tedbirler

Hava savunma savaşı, saldırgan hava araçlarının etkinliğini azaltmak ya da tamamen yok etmek için alınan tedbirler bütünü olarak tanımlanabilir. Bu tedbirler hem hava hem de kara silah sistemlerini, ilgili algılayıcı sistemleri, komuta ve kontrol düzenlemelerini ve pasif önlemleri içermektedir. Bulundukları yer neresi olursa olsun, Deniz, Kara ve Hava Kuvvetlerini korumak olarak algılanabileceği gibi, ana vatan'ın savunması için de birçok ülke tarafından kullanılmaktadır. NATO, hava araçları ile yapılan hava savunmayı, karşı hava savunma, deniz ya da yerden yapılanı ise hava savunma savaşı olarak isimlendirmiştir. Füze ile savunma hava savunmanın bir kolu olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Top (silah)</span> çok uzağa atış yapabilen ve tahrip gücü yüksek ağır silahlar

Top, çok uzağa atış yapabilen ve tahrip gücü yüksek ağır silahlardır. Topları kullanan askeri sınıf topçu birlikleri olarak adlandırılmıştır. Orta Çağ'da şehirleri korumak için inşa edilen büyük surları yıkmak insan gücüyle mümkün olmadığı için topçuluğun önemi artmış ve yüzyıllar boyu farklı devletler tarafından geliştirilerek kullanılmıştır. Tarihi kaynaklarda ilk topların Çin'de döküldüğü ve 13. yüzyılda önce Orta Doğu, daha sonra ise Avrupa'ya yayıldığı ifade edilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nda topçu ocağı I. Murad zamanında kurulmuş, top dökümlerinin yapıldığı yer Tophane olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sd.Kfz. 250</span>

Sd.Kfz. 250 Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan ve DEMAG şirketi tarafından üretilen hafif zırhlı ve yarı paletli bir araçtır. Kendisinden biraz büyük olan Sd.Kfz. 251 modeline benzemektedir. "Sd.Kfz. 250" modeli 4 adet dingilli, "Sd.Kfz. 251" ise 6 dingillidir. Sd.Kfz. 251 modeli 3 ton yük kapasitesine, Sd.Kfz. 250 ise bir ton yük kapasitesine sahipti. Önden bakıldığı zaman iki araçta birbirine çok benzemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Karl-Gerät</span>

Karl-Gerät,(Mörser Karl, Havan Topu Karl) II. Dünya Savaşı'nda Rheinmetall tarafından tasarlanan ve üretilen kendinden tahrikli bir kuşatma obüsü.

<span class="mw-page-title-main">Roket (silah)</span>

Bir roket, roket motoruyla çalışan, kendinden tahrikli, güdümsüz bir silah sistemidir. Roketler öncelikle orta ve uzun menzilli ağır silahlar sistemleri olarak kullanılır. Tarihsel olarak havadan yüzeye, bazıları havadan havaya ve hatta birkaç yerden havaya atılarak önemli bir kullanım gördüler. Modern yüzeyden yüzeye roket sistemlerinin örnekleri arasında BM-27 Uragan ve M270 MLRS Roket Sistemi bulunur. VA-111 Şkval gibi su altında hareket eden roketler ve füzeler, torpido olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Topçu silahı</span> ateşli silah

Topçu silahı, 20 mm'den büyük kalibreye sahip bir tür ateşli silah.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar topu</span>

Tanksavar topu - özel bir tanksavar ve topçu silahı türüdür. Kural olarak, doğrudan ateş ederek zırhlı savaş aracı, tank silahları ve düşmanın teçhizatıyla savaşmak için tasarlanmıştır. Özel tanksavar mühimmatlarının ve tanksavar silahlarının geliştirilmesi, I.Dünya Savaşı sırasında tankların ortaya çıkmasıyla tetiklendi. Topçular, düşman tanklarını yok etmek için, genellikle doğrudan hedeflerine ateş etmek için bastırılmış sahra silahları kullandı. Tanksavar silahları, zırhsız hedeflere karşı da kullanılabilir, ancak obüslerden veya evrensel saha silahlarından daha az etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Sahra topu</span> Savaş alanında rahatça hareket edebilmesi için bir platform üzerine yerleştirilen topçu silahı türü

Sahra topu, bir topçu silahı türüdür. Başlangıçta terim daha küçük silahlara atıfta bulundu. Yürüyüşte bir saha ordusuna eşlik edebilir, harp ortamında değişen koşullara yanıt olarak savaş alanında hareket ettirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Çekili obüs</span>

Çekili obüs, yaygın ağır silahlar'dan biridir. Savaş alanında diğer birliklerle birlikte hareket eder. Bu silahlar hareketlilik, taktik yeterlilik, kısa menzilli ve son derece uzun menzilli hedef nişanı için uzmanlaşmıştır. Teknolojinin gelişmesi ile sonradan yerini kundağı motorlu topçu almıştır. Modern obüsler ayrıca hızla konuşlandırılabilen tekerlekli ve paletli araçlara kadar ilerlemiştir.