| Açece | |
|---|---|
| Bahsa Acèh بهسا اچيه | |
| Ana dili olanlar | Endonezya (Açe) |
| Konuşan sayısı | 3,5 milyon (2000) |
| Dil ailesi | Malaya-Polinezya dilleri
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | ace |
| ISO 639-3 | ace |
Açece (kendilerince Bahsa Acèh بهسا اچيه ; Endonezce Bahasa Aceh), Avustronezya dillerinin Çam dilleri grubundan Endonezya'nın Açe bölgesinde yaşayan Açelerin konuştuğu dil.
Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.
Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin bir Romen dilidir. Tüm Romen dillerinde olduğu gibi, Roma İmparatorluğu'nun Halk Latincesinden türemiştir. Fransızca, Gallo-Romen dillerinden, Galya'da konuşulan Latinceden ve özellikle Kuzey Galya'da gelişmiştir. En yakın akrabası Oïl dilleridir. Fransızca, Gallia Belgica gibi Kuzey Roma Galyası'nın yerli Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frank işgalcilerin (Cermen) Frank dilinden de etkilenmiştir. Bugün, Fransız sömürge imparatorluğu sayesinde, en önemlisi Haiti Kreolü olmak üzere, Fransız kökenli çok sayıda kreol dili vardır. Fransızca konuşan bir kişi veya ulus, Frankofon olarak anılır.
Açe, Endonezya'da özel bir bölgedir. Sumatra Adası'nın kuzey ucunda bulunur.
Sumatra, Endonezya'ya ait bir adadır. Sunda Adaları'nın en batıda olanıdır. Yüzölçümü açısından dünyanın en büyük altıncı adasıdır. Ayrıca tamamıyla Endonezya'ya ait en büyük ada unvanına da sahiptir. En büyük şehri 2.400.000 nüfusuyla Medan'dır.
Apeldoorn, Hollanda'nın orta kesimindeki Gelderland ilinin bir şehridir. Nüfusu 162.445 kişi (2019) olan Apeldoorn, bölgesel bir merkez olarak kabul edilir. Başkent Amsterdam'ın 96 km kadar doğusunda yer alır.
Açe Seferi ya da Sumatra Seferi, Portekizliler karşısında zor durumda kalan Sumatra adasındaki Müslüman Açe Sultanlığı'nın, Osmanlı Devleti'nden yardım istemesi üzerine, Osmanlı Donanması tarafından gerçekleştirilen deniz aşırı seferdir.
Alâeddin Riâyet Şah el-Kahhâr 1537/39-1571 tarihleri arasında hükümdarlık yapmış Açe Sultanı.
Benderaçe, Endonezya'da bir şehirdir. Nüfusu 2007 itibarı ile 260,000'dir. Aceh eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Sumatra adasının ve aynı zamanda Endonezya'nın en kuzeybatı ucunda bulunur. Rakımı 21 metredir. 2004 yılında meydana gelen tsunamiden büyük zarar görmüş ve şehirde yaşayan 130,000 kişi bu tsunamide ölmüştür. Samsun'un Atakum ilçesinde, Endonezya'daki tsunami felaketinde ölenler anısına park alanı inşa edilip adı Benderaçe konulmuştur. Şehirde, ölmüş Osmanlı askerlerinin kabrinin bulunduğu Osmanlı İmparatorluğu tarafından yapılan Selahaddin Mezarlığı vardır.
Kuzey Sumatra, Endonezya'da, Sumatra'nın kuzeyinde il. Batıda Hint Okyanusu, doğuda Malakka Boğazı, kuzey ve kuzeybatıda Aceh özerk ili, güneyde Batı Sumatra, güney ve güneydoğuda Riau illeriyle çevrilidir.
Açe Sultanlığı, Sumatra'nın kuzeyinde bulunan eski bir sultanlık.
UTC+07:00, UTC'den 7 saat ileri zaman dilimi.
Cavi alfabesi, Arap alfabesinin Güneydoğu Asya dillerinde uyarlanmış şeklidir. Malayca, Açece, Tayca, Banjar dili, Minangkabau dili, Tausug dili ve daha birçok Güneydoğu Asya dili bu alfabe ile yazılır. Cavi alfabesi Brunei'de resmi alfabedir. Malezya'da ise alternatif alfabe olarak kullanılır. Endonezya, Singapur, Filipinler'in güneyindeki Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi ve Tayland'ta Müslümanların çoğunlukta olduğu Pattani'de ise dini işler için kullanılır.
Minangkabau dili Endonezya'nın Sumatra, Riau, Jambi, Bengkulu, Cava, Açe ve Malezya'nın Negeri Sembilan bölgelerinde konuşlan Avustronezya dilidir. Başta Minangkabaular olmak üzere 10 milyona yakın konuşanı vardır. Minangkabau dili konuşulduğu bölgeye göre Rao Mapat Tunggul, Muaro Sungai Lolo, Payakumbuh, Pangkalan-Lubuk Alai, Agam-Tanah Datar, Pancungsoal, Kotobaru, Sungai Bendung Air gibi birden çok diyalekte ayrılır. Avustronezya dil ailesine ait olup özellikle Malayca ile çok benzerdir. Minangkabau dili hem Arap alfabesinden türetilen Jawi alfabesi hem de Latin alfabesi olmak üzere iki alfabeyle yazılır.
Endonezya, 28 il ve 5 özel statülü bölgeden oluşan toplam 33 en üst düzey idari birime ayrılmıştır. İdari birimler Cava, Batı Papua, Kalimantan, Küçük Sunda Adaları, Maluku Adaları, Sulawesi, Sumatra olmak üzere yedi coğrafi bölgeye göre ayrılmaktadır.
Çamlar, Çam halkı ya da Çampa halkı, Güneydoğu Asya'da Avustronezya kökenli bir etnik gruptur. 2. yüzyıldan 15. yüzyılın ortalarına kadar, Çamlar, orta ve güney Vietnam'da bir takım bağımsız beyliğin oluşturduğu bitişik bir bölge olan Çampa'yı doldurdu. Avustronezya dil ailesinin Malaya-Polinezya koluna ait Çam ve Tsat dillerini konuşurlardı. Çam dili hâlen Çamlar tarafından, Tsat dili ise Çamların torunları olan ve Çin'in Hainan Adası'nda yaşayan Utsullar tarafından konuşulmaktadır. Çamlar ile Malaylar, Güneydoğu Asya anakarasının daha eski Avustroasya halkları arasında, Demir Çağı döneminde bu bölgeye yerleşmiş tek büyük Avustronezya halklarıdır.
Sabang, Endonezya'niın Açe eyaletinde yer alan bir şehirdir.Şehrin nüfusu 26 Kasım 2009 tarihli nüfus sayımına göre 32.271'dir.
Endonezya-Türkiye ilişkileri, Endonezya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, özellikle her ikisi de Müslüman çoğunluklu modern demokrasiler olmaları nedeniyle önemlidir.
Açece Vikipedi, Vikipedi'nin Açece sürümüdür. 14 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Açece Vikipedi'nin 12.963 maddesi ve 0 dosyası bulunmaktadır. Açece Vikipedi'nin, 29.224 kayıtlı kullanıcısı (aktif kullanıcı:31 ) ve 3 hizmetlisi vardır. Açıldığı günden beri 151.528 kez katkıda bulunulmuştur.
Özel idari bölge, Çin, Kuzey Kore, Endonezya ve Doğu Timor'daki idari bölgesel varlık türleri için bir atamadır.
Özgür Açe Hareketi, Endonezya'nın Sumatra kentinin Açe bölgesinin bağımsızlığını arayan ayrılıkçı bir gruptu. GAM, 1976'dan 2005'e kadar Açe ayaklanmasında Endonezya hükûmet güçlerine karşı savaştı. Ölü sayısının toplam 15.000'in üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
