İçeriğe atla

Aç Sınıfın Laneti

Aç Sınıfın Laneti
Curse of the Starving Class
Oyunun afişi
Oyunun afişi
YazarSam Shepard
KonuBir ailedeki insanların iç dünyaları
Zaman ve mekân1970'ler - ABD
Resmî sitesi

Aç Sınıfın Laneti, Amerikalı oyun yazarı ve aktör Samuel Shepard Rogers tarafından 1978 yılında kaleme alınan seyirlik bir oyundur.

Eser, sanatçının en önemli eserlerinden olup The Buried Child (Gömülen Çocuk) ve The Golden West (Vahşi Batı) ile birlikte Shepard'ın aile üçlemesini oluşturur ve "Amerikan rüyası"nın Amerikan işçi sınıfının toplumsal bir karayazısı olduğu mesajını taşır.[1] Buna göre tüm "aç" kitleler kuşaklar boyunca aç kalmaya mahkûmdur ve hiçbir çıkış yolları yoktur. Aziz Çalışlar'a göre Shepard bu anatemayı, natüralist ve kitsch öğelerle birleştirerek, özgün bir avantgard söylem yaratmıştır.[1]

Konusu

Bir Amerikan aile trajedisini gülmece motifleriyle işleyerek anlatan oyunda olayların örgüsü, sarhoş bir baba, hayalperest bir anne, asi bir genç kız ve idealist bir oğul etrafında dönmekte, sınıf çatışmaları, insanların iç dünyalarının tatminsizlikleri, ekonomik çıkış yolu arayışları ile ayrıntılanarak anlatılmaktadır.

Tate ailesi ABD'nin batısında bir çiftlikte yaşar. "Aç sınıf"tan olmadıklarını iddia etmelerine karşın, sürekli boş buzdolabının önüne geçerler. Aile kuşaklardan beri süregelen bir açlığı kalıtım yoluyla almış gibidir. Aile bireyleri bu lanetli durumdan kurtulmak için boşuna çırpınırlar. Baba Weston Tate parası olmadığından sürekli veresiye içki alır, sonunda alacaklılarından korkup kaçar. Anne bir arazi spekülatörü olan Taylor ile, annenin şimdi içinde bulunan duygularına benzer umutlarla babanın borçla satın almış olduğu ancak tamamen verimsiz olan bir araziyi gizlice satarak bu yaşamdan kaçıp kendi Amerikan Rüyası'na atılmayı hedefler.Asi kız Emma yasadışı olaylara girişir.Ailenin çıkmazından kurtulamayan oğul Wesley de, annesinin kaçıp kurtulma tekliflerini geri çevirip babasını taklit eder.Bir sahnede babasının tulumlarını giyer ve çöpleri eşeler. Tüm aile bir Amerikan özgürlük rüyasının peşinde sürüklenirler.[1]

Sahnelenmeleri

Oyunun ilk olarak New York Shakespeare Festival kapsamında 2 Mart 1978'de Joseph Papp tarafından sahneye konulmuştur.

Eser, 1994 yılında filme de çekilmiş, başrollerinde James Woods, Kathy Bates veJim Fitzpatrick oynamıştır.

Türkiye'de ise 1994 -1995 sezonunda Trabzon Devlet Tiyatrosu tarafından sahneye konulan oyunun yönetmeni Tunç Yalman'dır. Ayrıca 2008-2009 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahneye konan eserin yönetmenliğini Cem Emüler üstlenmiştir.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b c Çalışlar, Aziz (1994). Tiyatro Oyunları Sözlüğü. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları. s. 7. ISBN 975-7468-93-2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aile</span> aralarında yakın akrabalık bağı bulunan kişiler grubu

Aile veya ocak, toplumun en küçük birimi olarak kabul edilen sosyal bir yapı. En küçük, yani "çekirdek" olarak adlandırılan bir aile; baba, anne ve çocuklardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Selim Naşit Özcan</span> Türk oyuncu

Selim Naşit Özcan Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Cüneyt Türel</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Cüneyt Türel, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Poyrazoğlu</span> Türk oyuncu

Ali Poyrazoğlu, sinema ve tiyatro oyuncusu, yazarı, seslendirme sanatçısı ve yönetmenidir. Kasım 2012'den beri UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tiyatro</span> sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilenmesi amacıyla hazırlanmış gösteriler

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilemesi amacıyla hazırlanmış gösterilerdir. Farklı bir şekilde duyguların ve olayların hareket (jest) ve konuşmalarla anlatılmasıdır. Genel olarak temsil edilen eser anlamında da kullanılır. Tiyatro eseri, olayları oluş yoluyla gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir. Yaygın bir deyişle tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma sanatı olarak Shakespeare'in sözüyle de ifade edilir.

Avni Yalçın, Türk sinema ve dizi oyuncusudur. İstanbul Şehir Tiyatroları oyuncusu olan sanatçı, Dostlar Tiyatrosu'nda da çalışmış olup sinema ve dizi filmlerde de rol almaktadır. Hatırla Sevgili'de rol aldığı Şevket karakteri, 60'ların sonlarında kalp krizinden ölmüştür ve sanatçı diziden ayrılarak Karayılan dizisinin oyuncu kadrosuna katılmıştır. 2009 yılının başında vizyona girmiş olan Güz Sancısı filminde Yorgo karakterini canlandırmıştır. Bir dönem kendisi gibi oyuncu Ayşegül Devrim ile evli kalmıştır.

Zeliha Berksoy, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, sanatçı.

Defne İclal Halman, Türk sinema ve tiyatro sanatçısıdır. Eski Kültür Bakanı Talât Sait Halman'ın kızıdır.

Ali Sürmeli, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Vasıf Öngören</span> Sanatçı

Vasıf Öngören, Türk bir oyun yazarı, yönetmen ve oyuncuydu. Oyunlarında yabancılaşma, toplumsal değerler, sınıfsal çelişkiler, ekonomik ve siyasi sorunlar gibi konuları işledi. Epik tiyatro türünde yazdığı Asiye Nasıl Kurtulur? oyunu ile tanınırlık kazandı.

Betül Arım, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">August Strindberg</span>

Johan August Strindberg, İsveçli oyun yazarı ve romancıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Gruda</span> Türk oyuncu ve şair (1930—2023)

Ahmet Yılmaz Gruda, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, çevirmen ve reklamcı.

Can Doğan, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen, çevirmen, yapımcı ve eğitmendir.

Cem Emüler, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Rumuz Goncagül</span> Oktay Arayıcının yazdığı iki perdelik oyun

Rumuz Goncagül, Oktay Arayıcı'nın yazdığı iki perdelik seyirlik oyun.

<i>Paris, Texas</i> (film)

Paris, Texas, 1984 Fransa - Batı Almanya ortak yapımı dramatik yol filmdir.

Serhat Mustafa Kılıç, Türk sinema-tiyatro oyuncusu, televizyoncu ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Sahne</span>

Küçük Sahne, İstanbul'da Atlas Pasajı içinde 1951-2018 arasında hizmet vermiş tiyatro sahnesi.

Yılanı Öldürseler, Yaşar Kemal'in aşk, töre ve anne şefkati üçgeninde filmlere konu olmuş romanıdır. Eserde Yaşar Kemal'in doğup büyüdüğü Osmaniye'nin Hemite köyündeki Esme'nin hikâyesini anlatılır. Yazar, Yılanı Öldürseler'i 1950'de Kozan hapishanesinde yatarken tanıştığı bir çocuğun başından geçenlerden esinlenerek yazmıştır. 1976'da Cumhuriyet gazetesinde tefrika edildikten sonra aynı yıl Cem Yayınevi tarafından kitap olarak basılmıştır. 1982'de Türkan Şoray'ın yönetmenliğinde aynı adla sinemaya uyarlanan kitap, 1983 yılında Marianik Revillon tarafından Paris'te tiyatro oyunu olarak sahnelenmiştir. 1991 yılında Yaşar Kemal'in eşi Thilda Kemal tarafından To Crush the Serpent adıyla İngilizceye çevrilmiştir.