İçeriğe atla

Açıkyol Katliamı

Açıkyol Katliamı
BölgeAçıkyol, Nusaybin, Mardin
Tarih7 Mart 1987
21.00 (UTC+03.00)
HedefSiviller
Saldırı türü
Silahlı saldırı
Ölü8 sivil (6 çocuk 1 kadın)[1]:7[2]:72
Yaralı2[1]:7
İşleyenlerPKK

Açıkyol Katliamı, 7 Mart 1987 tarihinde, Mardin'in Nusaybin ilçesine bağlı Açıkyol (Kürtçe: 1928'de Haferi[3]) köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 6'sı çocuk 1'i kadın 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK (2000 yılı 7. PKK kongresinden beri HPG) üstlenmiştir.[4][5]

Saldırı

Milliyet gazetesinin 'Millet Haber Ajansı (Mil-Ha)'ya dayandırdığı haberine göre saldırı, 7 Mart 1987 gecesi TSİ 21.00 sularında Nusaybin'e yaklaşık on bir kilometre mesafede olan Açıkyol köyündeki köy muhtarı ve bir köy korucusunun evine PKK militanlarının el bombası ve otomatik silahlarla saldırması ile gerçekleşmiştir.[1]:7

Yedi-sekiz kişilik iki grup halinde (göçer ailelerin hayvanlarının içerisinde)[6] köye girdiği iddia edilen militanlar, köy muhtarının evine yanan bir tüp attıktan sonra dışarı çıkan ev ahalisinden 3'ü çocuk 1'i kadın 5 bireyi öldürürler.[1]:7 Köy korucusunun basılan evinde ise 3 çocuk öldürülür.[1]:7

Saldırı sonucu tümü Tunç, Ayık ve Erdoğan ailelerinden olmak üzere 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öldürülür: Cumhur Tunç (54), Şerife Tunç (47), Semire Tunç (10), Selma Tunç (16), Ferike Tunç (10), Bedirhan Erdoğan (16), Süleyman Ayık (13) ve Metin Ayık (8).[1]:7[7]:1 Saldırıda, iki kişi de yaralanır.[1]:7

Serxwebun anlatısına göre, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile işbirliği içinde bulunduğu iddiası ile, 15 milis ölümle cezalandırılmış ve 10 milis yaralandırılarak saldırı gerçekleşmiştir.[4]

Sonrası

Saldırı grubunun başında Fikret kod adlı Burhan İlik olduğuna ilişkin bilgilerin ele geçirildiği haberleştirildi; İlik'in başına dönemin parasıyla 1 milyon Türk lirası ödül kondu.[8]:6

Dönemin İçişleri Bakanı Yıldırım Akbulut'un saldırı sonrası ziyaret ettiği köyde yakınlarının kaybedenlere toplam 2 milyon Türk lirası yardım gerçekleştirildi.[8]:6

Saldırıdan sonra, Açıkyol köyünün Suriye sınırına yakın olmasından ötürü, Suriye Hükümeti'nden daha etkin tedbir alınmasının istendiği görüşmeler düzenlendi.[8]:6[9]:6[10]:7

Suriye'nin Ankara Büyükelçisi Abdülaziz el-Rufai, "Suriye topraklarında hiçbir zaman PKK kampları ya da PKK örgütü üyeleri bulunmamıştır ve ileride de bulunmayacaktır," açıklamasını yaptı.[11]:11

5 Temmuz 1987 tarihinde PKK militanları aynı köye ikinci kez saldırdı; herhangi bir can kaybının olmadığı haberleştirildi.[12]:13

23 Mayıs 1987 tarihinde, saldırıya karıştığı iddia edilen ve başına 1 milyon Türk lirası konulmuş olan Mesut kod adlı Ramazan Candan, Mardin'de teslim oldu. Candan, saldırı emrinin Suriye'den geldiğini ve eylemi PKK'nın yaptığını iddia etti.[13]:13[14] 11 Ağustos 1987 tarihinde, saldırıya katıldığı iddia edilen beş PKK militanı çatışmalarda öldü; on dokuzu teslim oldu.[15]:11 16 Ağustos 1987 tarihinde, saldırıya katıldığı iddia edilen iki PKK militanı Suriye sınırında öldürüldü.[16]:13

13 Kasım 1987 tarihinde, Açıkyol köyü bölgesinde köy dışında konaklayan göçerlerin bölgeyi boşaltmaları emredildi.[17]:10

2017 yılında Açıkyol köyünde ölenler adına bir şehitlik yapıldı;[18] saldırının çeşitli yıl dönümünlerinde anma törenleri düzenlenmektedir.[19][20][21]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g Korkmaz, Atilla; Müftüoğlu, Kadriye (9 Mart 1987). "PKK Uslanmadı". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). s. 7. Yasadışı bölücü PKK militanlarının Mardin'in Nusaybin ilçesine bağlı Açıkyol köyüne düzenledikleri baskında 6'sı çocuk 1'i kadın olmak üzere 8 kişiyi öldürdüler, 2 kişiyi de yaraladılar. ... önceki gece saat 21.00 sıralarında Nusaybin'e 11 kilometre uzaklıktaki dağ köylerinden Açıkyol köyünü iki grup halinde bastı. 
  2. ^ "Almanak". Dünya Yayıncılık. 1988. s. 72. PKK bu kez Mardin'in Nusaybin ilçesine 11 km. uzaklıktaki Açıkyol köyüne gece baskını yaptı, 6'sı çocuk, 8 kişi öldü. 
  3. ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  4. ^ a b "15 Ağustos 1986 - 15 Ağustos 1987 döneminde Ulusal Kurtuluş Savaşımızın Bilançosu". Serxwebun. Ağustos 1987. s. 7. 7 Mart 1987 tarihinde, Nusaybin-Açıkyol köyünde milislere karşı düzenlenen saldırıda 15 milis ölümle cezalandırılmış 10'u ise yaralanmıştır. 
  5. ^ "Turkey; Blasted Kurds" (İngilizce). The Economist (U.S. Edisyonu). 14 Mart 1987. s. 48. On March 7th the Kurds hit back: another gang, this time coming from Syria, murdered eight people (six of them children) in Acikyol, a village near the Syrian frontier. 
  6. ^ Sincar, Halil İbrahim (6 Mart 2021). "Mardin'de PKK'lı teröristlerin 34 yıl önce katlettiği 8 şehidin acısı dinmedi". Anadolu Ajansı. Anadolu Ajansı. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. Aslan, "Göçer ailelerin hayvanlarının içerisinde köye sızdılar. Bir anda evimizi bastılar. 3'ü benim evimde şehit oldu, diğer evde de 5 şehit verdik." diye konuştu. 
  7. ^ "Yine PKK: 6'sı çocuk 8 ölü". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Mart 1987. ss. 1,11. 
  8. ^ a b c Balıkçı, Faruk; Müftüoğlu, Kadriye (10 Mart 1987). "PKK'lı Burhan'ın başına 1 milyon". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). s. 6. 
  9. ^ Batur, Nur (10 Mart 1987). "Açıkyol Katliamından Sonra Gözler Suriye'de". Milliyet Gazetesi. s. 6. 
  10. ^ "Suriye'yi uyardık". Milliyet Gazetesi. 9 Mart 1987. s. 7. 
  11. ^ Yalçın, Nilüfer (13 Mart 1987). "'Suriye teröre karşı işbirliğine hazır...'". Milliyet Gazetesi. s. 11. 
  12. ^ "PKK'cılar". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). 5 Temmuz 1987. ss. 3, 13. 
  13. ^ Dörtkardeş, İhsan (23 Mayıs 1987). "17 kişiyi öldüren PKK'lı 'Hata ettik'". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). s. 13. 
  14. ^ Hür, Ayşe. "Yakın tarihimizden katliamlar ve itiraflar". Radikal Gazetesi. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 9 Mart 1987’de Mardin’in Nusaybin ilçesine bağlı Açıkyol köyüne düzenlenen baskında 6’sı çocuk, 1’i kadın olmak üzere 8 kişi öldürüldü. Mayıs 1987’de Ramazan Candan adlı militan Midyat’ta teslim olduktan sonra bu eylemleri PKK’nin gerçekleştirdiğini itiraf etti. 
  15. ^ "PKK'ya darbe". Milliyet Gazetesi. 11 Ağustos 1987. s. 1. 
  16. ^ "İki terörist ölü ele geçirildi". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). 16 Ağustos 1987. s. 13. 
  17. ^ "PKK mayınları patladı". Milliyet Gazetesi. 13 Kasım 1987. s. 10. 
  18. ^ "PKK'nın 30 yıl önce katlettiği 8 köylünün mezarı şehitlik oldu". Yeni Asya. 12 Şubat 2017. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  19. ^ "PKK'nin katlettiği 6'sı çocuk 8 köylü mezarları başında anıldı". İlke Haber Ajansı. 8 Mart 2018. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  20. ^ "Nusaybin'de 34 yıl önce terör örgütünce katledilenler mezarları başında anıldı". Mardin Haber. 7 Mart 2021. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  21. ^ "PKK'lı teröristlerin katlettiği 6'sı çocuk, 8 kişi anıldı". Demirören Haber Ajansı. 7 Mart 2022. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki intihar saldırıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de 59 intihar saldırısı gerçekleşti. Bunların 36'sı PKK, 10'u Irak ve Şam İslam Devleti, 6'sı TAK, 5'i Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 3'ü ise el-Kaide'nin Türkiye yapılanmasına mensup kişiler tarafından düzenlenmişti. Toplamda eylemciler dâhil 626 kişinin öldüğü saldırılarda, 9 Mart 2003'teki saldırdaki hariç, saldırganların tamamı ölmüş ve 44 saldırıda eylemci dışında da ölenler oldu. Saldırılar 20 ile yayılırken en çok saldırı 16 kezle İstanbul'da gerçekleşmişti. Bu saldırıların yanı sıra, beşi PKK biri ise Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi mensubu olan eylemciler tarafından düzenlenmesi planlanan saldırılar, farklı sebeplerden ötürü eylemcilerin üzerindeki patlayıcıların infilak etmesi sonucu gerçekleştirilemedi ve saldırganlar öldü.

Pınarcık Katliamı, 20 Haziran 1987 tarihinde, Mardin'in Ömerli ilçesine bağlı Pınarcık köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 16'sı çocuk, 6'sı kadın 30 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

Ortabağ katliamı, 22 Ocak 1987 tarihinde, Hakkari'in Uludere ilçesine bağlı Ortabağ köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 4'ü çocuk 2'si kadın 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği ve 15 sivilin yaralandığı bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

Çevrimli katliamı 11 Haziran 1990'da Şırnak'ın Güçlükonak ilçesinin Çevrimli köyüne PKK militanları tarafından gerçekleştirilen katliam. Katliamda 12'si çocuk, 7'si kadın 27 kişi öldü, 6 kişi yaralandı. PKK'lılar ile çıkan çatışmada 4 korucu ve 1 PKK'lı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Hendek operasyonları</span> TSK ve Türk Emniyetinin bölücü terör örgütü PKKya karşı Güneydoğu Anadoluda düzenlediği operasyonlar

Hendek operasyonları; Türk Güvenlik Güçlerince, PKK militanlarına karşı ortak olarak gerçekleştirilen Sur, Cizre ve Nusaybin merkezli askerî operasyonlardır. Bu operasyonların gerçekleştirildiği bölgelerin bazılarında sokağa çıkma yasakları uygulanmış ve bazıları geçici süreyle askerî güvenlik bölgesi ilan edilmiş; PKK militanlarının etkisiz hâle getirildiği, hendeklerin kapatıldığı, barikatların kaldırıldığı ve güvenliğin sağlandığı bölgelerde sokağa çıkma yasakları kaldırılmıştır.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'ta yaptığı operasyonlar listesi, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Türkiye'ye karşı artan saldırılara karşı ilk sınır ötesi operasyonunu 1983'te Irak'ta dönemin Baas rejimiyle yapılan anlaşmayla gerçekleştirilmiş, operasyonda Kuzey Irak'taki Kürt peşmergeler ve sınırın beş kilometre ötesindeki PKK'ya ait kamplar hedef alındı. PKK'nın güvenlik güçleri ve sivilleri ait doksanlı yıllarda artan saldırılarına karşılık Kandil Dağları'nda bulunan yöneticileri ve örgüt militanlarını hedef alan askerî ve hava hareketleri gerçekleştirilmiştir.

PKK saldırıları (2015-günümüz), Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri ardından PKK üyelerinin sık sık yol kesip araç yakma ve şantiye basarak kamu malına zarar vermesi, son olarak Şanlıurfa'da Ceylanpınar saldırısı olarak bilinen PKK üyelerince 2 polisin öldürülmesinin akabinde artan PKK'nın saldırıları sonrası çözüm süreci ve ateşkesin durdurulmasının hemen ardından 8 Ağustos 2015 tarihinde başlayan çatışmaların PKK üyelerinin güvenlik güçlerine karşı düzenlediği Iğdır, Dağlıca ve Siirt saldırıları sonrası Türkiye'de yapılan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinin ardından doğu ve güneydoğu gölgelerinde özyönetim ve halk ayaklanması başlatma teşebbüsünde bulunan PKK miitanlarına karşı başlatılan Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen özel harekat polisleri ve SAS komandolarının da destek verdiği kamuoyundan hendek operasyonları olarak bilinen operasyonların başlatılmasıyla devam eden silahlı çatışma süreci.

<span class="mw-page-title-main">1992 Taşdelen saldırısı</span> Pkknın Taşdelen Jandarma Sınır Karakoluna Yaptığı Kanlı Baskın

1992 Taşdelen saldırısı, Şırnak'a bağlı Taşdelen, Uludere'deki kaçakçılığı önlemekle görevli karakol komutanı üsteğmen, altı asteğmen, bir astsubay ve yaklaşık 108 askerin görev yaptığı Taşdelen Jandarma Karakolu'na gece saatlerinde 600 kişilik PKK grubunun ağır makineliler, uçaksavar ve havan mermileri ile düzenlediği saldırı sonrası karakol komutanı üsteğmen ve 26 er ölmüş, Jandarma Er Aydın Şahin ve Engin Ekşi ise PKK tarafından kaçırıldığı açıklanmıştır. 15 Ekim ile 16 Kasım tarihleri arasında hava ve kara desteli sınır ötesi operasyonlar başlatıldı. Kızılhaç görevlileri, Aydın Şahin'e ulaştı ve 27 Temmuz 1992'de yazdığı mektubu ailesine ulaştırdı. Şahin mektubunda, "Anne ellerinden öperim, senin en yaramaz oğlunum, benim için üzülme, salıverileceğim günü sabırsızlıkla bekliyorum" demiş ancak bir daha haber alınamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2016 Midyat saldırısı</span>

2016 Midyat saldırısı, Mardin'in Midyat ilçesindeki emniyet müdürlüğüne PKK mensuplarınca bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıdır.

Bu sayfada 1987 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.

Karageçit Köyü Katliamı, 8 Kasım 1984 tarihinde, Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Karageçit köyüne PKK militanlarının saldırısı sonucu 5'i kadın 4'ü çocuk 9 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü ve PKK'nın ilk kitlesel sivil saldırısı olduğu iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın aynı köye gerçekleştirdiği üç saldırıdan ikincisidir.

Sığırlı Mezrası Baskını veya Sığırlı Mezrası Katliamı, 15 Aralık 1984 tarihinde, Siirt'in Pervari ilçesine bağlı Erkent köyünün Sığırlı mezrasında, PKK militanlarının saldırısı sonucu 3 Kürt asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği ve PKK'nın aynı yıl 15 Ağustos 1984 PKK saldırılarını ve Karageçit Köyü Katliamı'nı gerçekleştiren militan grup içerisindekiler tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen bir katliamdır. Bu hadise, PKK'nın 1985'e kadar aynı köye gerçekleştirdiği iki saldırıdan birincisidir.

Kırkkuyu Saldırısı ya da Kırkkuyu Köy Yolu Saldırısı, 3 Nisan 1985 tarihinde, Siirt'in merkez ilçesine bağlı Gabar Dağı'nda bulunan Kırkkuyu köyü yolu üzerinde PKK militanlarının saldırısı sonucu 2'si sağlık görevlisi 3 sivil ve 2 güvenlik görevlisi toplam 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının öldüğü ve 1 idari yöneticinin yaralandığı bir silahlı saldırıdır. Saldırıyı HRK üstlenmiştir.

Bu maddede, PKK'nın sivillere yönelik saldırı eylemlerinin kronolojisi listelenmektedir.

Çiftekavak Mezrası Katliamı, 22 Eylül 1987 tarihinde, Siirt'in Şırnak ilçesine bağlı Güneyce köyüne ait Çiftekavak mezrasına ARGK militanlarının saldırısı sonucu 4'ü çocuk 6'sı kadın 12 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

2 Ağustos 2015'te, Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinin Karabulak köyündeki Karabulak Jandarma Karakolu'na bir intihar saldırısı düzenlendi. Saldırı, saat 03.00 (UTC+03.00) civarında karakola yaklaşan patlayıcı yüklü bir traktörün infilak ettirilmesiyle gerçekleştirildi. Yaşanan patlamada saldırganın yanı sıra 2 askerî personel öldü, 31 askerî personel ise yaralandı. Saldırı, PKK tarafından gerçekleştirilmişti.

Gündükörte Katliamı, 23 Ocak 1987 tarihinde, Mardin'in Midyat ilçesine bağlı Başyurt köyünün Gündükörte (Efeler) mezrasına ARGK militanlarının saldırısı sonucu 7'si çocuk 10 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü ve 5 sivilin yaralandığı bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

Taşdelen köyü katliamı, 22 Şubat 1987 tarihinde, Hakkari'nin Uludere ilçesine bağlı Taşdelen köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 14 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır.