İçeriğe atla

99942 Apofis

99942 Apophis
99942 Apophis'in şekil modeli, tüm yüzeyin benzer bir bileşimde olduğu varsayılmıştır.
Keşif[1]
Keşfeden
  • Roy A. Tucker
  • David J. Tholen
  • Fabrizio Bernardi
Keşif yeriKitt Peak[1]
Keşif tarihi19 Haziran 2004
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(99942) Apophis
Adın kaynağı
Ἄποφις Apophis
Alternatif adlandırma
2004 MN4
SıfatlarApophidian (Latince Apŏpidis)
Yörünge özellikleri[1]
Dönem 13 Eylül 2023
(JD 2453300.5)
Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı6267 gün (17,16 y)
İlk önkeşif tarihi15 Mart 2004
Günöte1,0994 AU (164,47 milyon km)
Günberi0,7461 AU (111,61 milyon km)
Yarı büyük eksen
0,9227 AU (138,03 milyon km)
Dış merkezlik0,19144
0,89 y (323,7 g)
30,73 km/s
142,9°
1,11198°/gün
Eğiklik3,339°
203,96°
126,60°
Dünya MOID0,00026 AU (39 bin km)
Jüpiter MOID4,12 AU (616 milyon km)
TJüpiter6,464
Fiziksel özellikler
Sq[2]
Boyutlar
  • 0,370 km (0,230 mi)
  • 0,45 × 0,17 km[3]
Ortalama yarıçap
  • 0,185 km (0,115 mi)
  • 0,17±0,02 km[3]
Kütle6,1×1010 kg (varsayılan)[5]
Ortalama yoğunluk
  • ~3,2 g/cm3[6]
  • 2,6 g/cm3 (varsayılan)[5]
30,4 sa (1,27 g)[1][2]
30,55±0,12 sa[7]
30,67±0,06 sa[8]
Takla:[9]
27,38±0,07 sa (devinim süresi),[9] 263±6 sa (dönüş süresi),[9] 30,56±0,01 sa (en güçlü ışık eğrisi genliğiyle harmonik periyodu)[9]
Sıcaklık270 K
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

99942 Apofis, (Geçici adlandırma:2004 MN4 ) 19 Haziran 2004'te R. A. Tucker, D. J. Tholen ve F. Bernardi tarafından Kitt Peak'de keşfedilen, Aten sınıfı Dünya'ya yakın bir yörüngesi bulunan bir meteorittir.[11] Mısır kötülük tanrısı Apofis'in ismini taşır.[11] NASA tarafından yapılan dikkatli ölçümlerle 2029 ve 2036 yıllarında dünyamızın çok yakınından geçeceği tespit edilmiştir. 13 Nisan 2029'te 300.000 kilometre Dünya'ya yakından geçerek Apollo sınıfı olacak,[11] 2036 yılında ise 30-40 bin kilometre yakından geçecektir. 7 Ekim 2009 tarihinde yapılan hesaplamalara göre 2036 yılında Dünya'ya çarpma olasılığı 250.000'de 1'dir.[12] Bir başka olası çarpışma tarihi ise 2037'dir. Bu tarihte dünyaya çarpma olasılığı 12,3 milyonda 1 olarak belirlenmiştir.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "JPL Small-Body Database Browser: 99942 Apophis (2004 MN4)" (son gözlem: 12 Mayıs 2021; arc: 17,16 yıl; JPL #216 çözüm tarihi: 29 Haziran 2021). 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2021. 
  2. ^ a b c "99942 Apophis". The Near-Earth Asteroids Data Base at E.A.R.N. 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2009. 
  3. ^ a b c d Brozović, M.; Benner, L. A. M.; McMichael, J. G.; Giorgini, J. D.; Pravec, P.; Scheirich, P.; Magric, C.; Busch, M. W.; Jao, J. S.; Lee, C. G.; Snedeker, L. G.; Silva, M. A.; Slade, M. A.; Semenov, B.; Nolan, M. C.; Taylor, P. A.; Howell, E. S.; Lawrence, K. J. (15 Ocak 2018). "Goldstone and Arecibo radar observations of (99942) Apophis in 2012–2013" (PDF). Icarus. 300: 115-128. Bibcode:2018Icar..300..115B. doi:10.1016/j.icarus.2017.08.032. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018. 
  4. ^ "99942 Apophis dynamical parameters". NEODyS-2. 14 Mart 2021. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021. 
  5. ^ a b "99942 Apophis (2004 MN4) Earth Impact Risk Summary". NASA/JPL Center for NEO Studies. 19 Ocak 2021. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021. 
  6. ^ Binzel, R. P. (2007). "Can NEAs be Grouped by Their Common Physical Characteristics?" (PDF). Department of Earth, Atmospheric, and Planetary Sciences, Massachusetts Institute of Technology. aero.org. 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  7. ^ Reddy, Vishnu; Kelley, Michael S.; Dotson, Jessie; Farnocchia, Davide (31 Mayıs 2022). "Apophis Planetary Defense Campaign". The Planetary Science Journal. 3 (5): 123. Bibcode:2022PSJ.....3..123R. doi:10.3847/PSJ/ac66eb. 
  8. ^ a b c d Pravec, P.; Scheirich, P.; Ďurech, J.; Pollock, J.; Kušnirák, P.; Hornoch, K.; Galád, A.; Vokrouhlický, D.; Harris, A.W.; Jehin, E.; Manfroid, J.; Opitom, C.; Gillon, M.; Colas, F.; Oey, J.; Vraštil, J.; Reichart, D.; Ivarsen, K.; Haislip, J.; LaCluyze, A. (2014). "The tumbling spin state of (99942) Apophis" (PDF). Icarus. 233: 48-60. Bibcode:2014Icar..233...48P. doi:10.1016/j.icarus.2014.01.026. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2014. 
  9. ^ ESA (9 Ocak 2013). "Herschel intercepts asteroid Apophis". Avrupa Uzay Ajansı (ESA). 3 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013. 
  10. ^ a b c "JPL Small-Body Database Browser". NASA Jet Propulsion Laboratory. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2015. 
  11. ^ Brown, Dwayne (7 Ekim 2009). "NASA Refines Asteroid Apophis' Path Toward Earth" (İngilizce). NASA. 31 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2009. 

Dış bağlantılar

Risk değerlendirmesi

NASA

Önce gelen
(153814) 2001 WN5
Büyük NEO Dünya'ya yakın yaklaşım
(Ay'ın yörüngesinin içinde)

13 Nisan 2029
Sonra gelen
2012 UE34

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dünya'ya yakın cisim</span>

Dünya'ya Yakın Cisimler, yörüngeleri günberi noktasında Dünya'ya 1,3 Astronomik Birim (AB) mesafeden daha yakın olup Dünya'nın çok yakınına gelen gök cisimleridirler. Bunlar birkaç bin Dünya'ya Yakın Asteroit (DYA), Dünya'ya Yakın Kuyruklu yıldız (DYK), bir miktar Güneş etrâfında dolanan uzay aracı ve uzayda Dünya'yla çarpışmadan tâkip edilebilecek büyüklükte meteoritlerden oluşurlar. Makbul olan görüşe göre DYC'lerin geçmişte Dünya'yla çarpışmalarının gezegenimizin jeolojik ve biyolojik târihinde kayda değer rolü olduğu merkezindedir. Dünya'mıza getireceği tehlikelerin farkına varılmasıyla 1980'lerden beri gittikçe artan ilgiyle bu cisimler izlenmişler, gelebilecek tehlikeleri aktif olarak azaltmak için çözümler aranmaya başlamışlardır.

2012 DA14 Asteroit

2012 DA14, Dünya'ya yakın asteroit olup tahmin edilen çapı 50 m, tahmin edilen kütlesi 190.000 ton civarındadır. 23 Şubat 2012'de İspanya'da bulunan OAM Rasathanesi'nde (J75) 16 Şubat'ta Dünya'nın 0,014 AB yakınından geçen meteor keşfedildi. Hesaplara göre asteroitle Dünya'nın merkeziyle arasındaki uzaklık 15 Şubat 2013'te 0,000228 AB olacak. Asteroit, Yeryüzü'nün yüzeyinden 27.700 km uzaktan geçecek. 2013'teki bu geçişiyle bu boyda ve Dünya'nın bu kadar yakınından geçen ilk cisim oldu.

<span style="white-space:nowrap;">2004 XP<sub>14</sub></span> Asteroit

2004 XP14 ya da 2004 XP14, Apollo asteroitleri olarak adlandırılan asteroid kümesinden Dünya'ya yakın bir asteroit.

<span class="mw-page-title-main">101955 Bennu</span> Asteroit

101955 Bennu, (geçici tanımı 1999 RQ36), 11 Eylül 1999'da LINEAR Projesi tarafından keşfedilen Apollo grubundaki karbon içerikli bir asteroittir. Sentry Risk Tablosunda listelenen ve Palermo Skalasında en yüksek kümülatif dereceye sahip olan potansiyel olarak tehlikeli bir cisimdir. 2178 ile 2290 yılları arasında Dünya'ya çarpma oranı kümülatif olarak 1.800'de 1'dir ve en riskli yıl 24 Eylül 2182'dir. Adını Güneş, yaratılış ve yeniden doğuşla ilişkilendirilen eski Mısır mitolojik kuşu Bennu'dan almıştır. 101955 Bennu'nun ortalama çapı 490 m'dir ve Arecibo Gözlemevi gezegen radarı ve Goldstone Derin Uzay Ağı tarafından kapsamlı bir şekilde gözlemlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">16 Psyche</span> Asteroit

16 Psyche, İtalyan gök bilimci Annibale de Gasparis tarafından 17 Mart 1852'de keşfedilen ve Yunan tanrıçası Psyche'den adını alan büyük bir M-tipi asteroittir. "16" ön eki, keşfedilme sırasına göre on altıncı küçük gezegen olduğunu belirtir. M-tipi asteroitlerin en büyüğü ve en kütleli olanıdır ve en büyük on iki asteroitten biridir. Ortalama çapı yaklaşık 220 km 'dir (140 mi) ve asteroit kuşağı kütlesinin yaklaşık yüzde birini içerir. Eskiden bir öngezegennin açığa çıkmış çekirdeği olduğu düşünülüyordu, fakat son gözlemler bu varsayımı sorgulamaktadır. Psyche, NASA tarafından aynı adı taşıyan bir uzay aracıyla araştırılacak. Bu, insan yapımı bir nesnenin metalik bir asteroide yolculuk ettiği ilk sefer olacak. Uzay aracı 13 Ekim 2023'te fırlatıldı ve 2029 yılında asteroide ulaşması bekleniyor.

2029 (MMXXIX), Miladi takvimin 2029. yılı, 3. binyılın 29. yılı ve 21. yüzyılın 29. yılı olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">65803 Didymos</span> Asteroit

65803 Didymos, Apollo grubunda potansiyel olarak tehlikeli, Dünya'ya yakın bir asteroit ikili sistemdir. Asteroit, 1996 yılında Kitt Peak'teki Spacewatch araştırması tarafından keşfedildi. 2003 yılında ise Dimorphos adlı 160 metrelik küçük gezegen uydusu keşfedildi. İkili yapısı nedeniyle daha sonra Yunanca 'ikiz' anlamına gelen Didymos adı verildi.

Cyrene, küçük gezegen tanımı 133 Cyrene, JC Watson tarafından 16 Ağustos 1873'te Michigan, Ann Arbor'da keşfedilen ve adını kral Hypseus'un kızı Cyrene'den alan oldukça büyük ve çok parlak bir ana kuşak asteroididir. Spektrumuna göre S-tipi bir asteroit olarak sınıflandırılır. Jüpiter ile 2:1 ortalama hareket rezonansının yakınında yörüngede dönen Hecuba asteroit grubunun bir üyesi olarak listelenir.

<span class="mw-page-title-main">187 Lamberta</span> Asteroit

Lamberta, 11 Nisan 1878 tarihinde Fransız gökbilimci Jérôme Eugène Coggia tarafından keşfedilen ana kuşak asteroitidir. Coggia'nın keşfettiği beş asteroitten ikincisidir.

1981 Midas, yaklaşık 2 kilometre çapında, Dünya'ya yakın ve potansiyel olarak tehlikeli olarak sınıflandırılan bir vestoid asteroittir.

<span class="mw-page-title-main">201 Penelope</span> Asteroit

201 Penelope, Avusturyalı gök bilimci Johann Palisa tarafından 7 Ağustos 1879'da Pula'da keşfedilen büyük bir ana kuşak asteroitidir. Asteroit, Homeros'un Odysseia'sındaki Odisseus'un karısı Penelope'nin adını almıştır. 0,18 dış merkezlik ve 4,381 yıllık bir periyot ile Güneş'ten 2,68 AU uzaklıktaki bir yörüngede yer alır. Yörünge düzlemi, tutulum düzlemine 5,8°'lik bir açıyla eğiktir.

1453 Fennia, 7 km çapında bir asteroittir. 1938 yılında Yrjö Väisälä tarafından Turku gözlemevinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">109 Felicitas</span> Asteroit

Felicitas, karanlık ve oldukça büyük bir ana kuşak asteroitidir. Alman-Amerikalı astronom C. H. F. Peters tarafından 9 Ekim 1869'da keşfedildi ve adını Roma başarı tanrıçası Felicitas'tan aldı. Felicitas tarafından gerçekleşen tek yıldız örtülmesi gözlemi 29 Mart 2003'te Japonya'dan yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">114 Kassandra</span> Asteroit

Kassandra büyük ve karanlık bir ana kuşak Asteroitidir. Nadir bir sınıf olan T sınıfına aittir. 23 Temmuz 1871'de C. H. F. Peters tarafından keşfedildi ve adını Truva Savaşı efsanelerindeki kahin Cassandra'dan alır. Asteroit, bir kuyruklu yıldız tarafından ikiye ayrıldığı ve Dünya ile çarpışma rotasına girdiği 2009 yapımı Meteor filminde de anılır.

Sophrosyne, Alman astronom Robert Luther tarafından 27 Eylül 1873'te keşfedilen ve adını Platon'un 'ölçülülük' için kullandığı sophrosyne kavramından alan büyük bir ana kuşak asteroididir. C-tipi bir asteroit olarak sınıflandırılan, son derece karanlık bir yüzeye ve büyük olasılıkla ilkel bir karbonlu bileşime sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">139 Juewa</span> Asteroit

139 Juewa büyük ve karanlık bir asteroit kuşağı asteroididir. Muhtemelen ilkel karbonlu malzemeden oluşur. Çin'de keşfedilen ilk asteroittir.

<span class="mw-page-title-main">189 Phthia</span> Asteroit

Phthia, Alman-Amerikalı astronom Christian Heinrich Friedrich Peters tarafından 9 Eylül 1878'de Clinton, New York'ta keşfedilen ve adını Antik Yunanistan bölgesi Phthia'dan alan parlak renkli, kayalık bir ana kuşak asteroitidir.

<span class="mw-page-title-main">Aten asteroitleri</span>

Aten asteroitleri, Dünya'nın yörüngesine oldukça yakın konumda bulunan dinamik bir asteroit grubudur. Tanıma göre, Aten'ler Dünya-kesişen (a < 1.0 AU ve Q > 0.983 AU) asteroitlerdendir. Grup adını, Palomar Gözlemevinde Eleanor Helin tarafından, 7 Ocak 1976 tarihinde türünün ilk örneği olarak keşfedilen 2062 Aten asteroidinden almıştır. 2023'e kadar, 2445 Aten grubu üyesi keşfedilmiş, bunlardan 256 tanesi numaralandırılmış, 13 tanesi isimlendirilmiş ve 101 tanesi ise tehlikeli olabilecek cisim olarak sınıflandırılmıştır.

<span style="white-space:nowrap;">(137108) 1999 AN<sub>10</sub></span> Asteroit

(137108) 1999 AN10 Apollo grubunda tehlikeli olabilecek cisim ve Dünya'ya yakın cisim olarak sınıflandırılan ve yaklaşık bir kilometre çapındaki bir asteroittir. LINEAR misyonu tarafından 13 Ocak 1999 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yarkovsky etkisi</span>

Yarkovsky etkisi momentum taşıyan termal fotonların anizotropik emisyonlarının neden olduğu uzayda hareket eden cisimlerin üzerinde etkili olan bir kuvvettir. Üzerindeki etkisi çok daha etkin olması dolayısıyla en fazla 10 km çapındaki asteroitler ve meteorlar ile bağlantılı olduğu genellikle kabul edilir.