İçeriğe atla

9. Türk Devletleri Teşkilatı Semerkant Zirvesi

9. Türk Devletleri Teşkilatı Semerkant Zirvesi
DurumTamamlandı
TürüDevlet başkanları zirvesi
KonumSemerkant
ÜlkeÖzbekistan
OrganizatörTürk Devletleri Teşkilatı
Katılım

Dokuzuncu Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi, Türk Devletleri Teşkilatı Semerkant Zirvesi ya da resmî adıyla Türk Devletleri Örgütü Devlet Başkanları Konseyi Toplantısı zirvesi, Türk Devletleri Teşkilatı'nın 11 Kasım 2022 tarihinde Özbekistan'ın Semerkant şehrinde düzenlediği zirvedir.[1]

Arka plan

Türk Keneşi'nin Türk Devletleri Teşkilatı'na dönüştürülmesinden sonraki ilk zirvedir.[2] Zirve öncesinde Özbekistan'da, ekonomi bakanları ve dışişleri bakanları tarafından iki ayrı görüşme yapıldı.[1]

Zirve

Zirve, teşkilatın gelecek beş yıl için stratejik eylem planını kabul etti.[3] Nahçıvan Anlaşması'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Protokol, Türk Devletleri Teşkilatı Ticareti Kolaylaştırma Stratejisi, Basitleştirilmiş Gümrük Koridoru Kurulması Anlaşması, Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı, Taşımacılık Anlaşması, Bağlantı Programı, Türk Devletleri Teşkilatı Üye Devletlerinin İlgili Kurumları Arasında Dijital İnsan Kaynakları Sistemleri Konusunda Uzlaşı Belgesi ve Türk Devletleri Teşkilatı Ticareti Kolaylaştırma Stratejisi belgelerinin karara bağlanması ve imzalanması ana gündem maddelerinin başında gelmektedir.[4] Zirvede liderler, son bölgesel ve uluslararası gelişmeleri de ele aldı.[5]

Zirvenin önemli kararlarından biri, üye ve gözlemci devletlerin ekonomileri için gerekli kaynakları sağlamayı ve daha entegre bir Türk finans sisteminin kurulmasına yardımcı olmayı amaçlayan Türk Yatırım Fonu'nun kurulmasıydı.[6]

Zirvede, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eski Türkmenistan cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov'a Türk Dünyası Ali Nişanı verildi.[7][8]

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de gözlemci ülke olarak teşkilata kabul edildi.[9]

Katılımcılar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Садыр Жапаров вновь полетит в Самарканд". kaktus.media (Rusça). 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  2. ^ Aghjeh, Amin E. (29 Ekim 2022). "Why China Fears the Emerging Turkic Alliance". The National Interest (İngilizce). 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  3. ^ "Semerkant Zirvesi, Türk Devletleri Teşkilatını bir üst düzeye taşıyacak". www.aa.com.tr. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  4. ^ "AB modeli Türk Birliği". Milliyet. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  5. ^ turkmenportal. "Samarkand is preparing for the first summit of the Organization of Turkic States | Politics". Turkmenistan, an Internet portal on cultural, business and entertainment life in Turkmenistan (İngilizce). 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  6. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Türk Yatırım Fonu açıklaması". BloombergHT. 11 Kasım 2022. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  7. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "Türk Dünyası Ali Nişanı"". TRT Haber. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  8. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, "Türk Dünyası Ali Nişanı" takdim edildi". www.aa.com.tr. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  9. ^ Sabah, Daily (11 Kasım 2022). "Turkish Cyprus gains Organization of Turkic States observer status". Daily Sabah (İngilizce). 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Türkmenistan, Orta Asya'da bağımsız bir Türk devletidir. Kuzeybatısında Kazakistan, kuzeyinde ve doğusunda Özbekistan, güneydoğusunda Afganistan, güneybatısında İran bulunan; batısında Hazar Denizi olan Ülkenin başkenti, aynı zamanda en gelişmiş şehri olan Aşkabat'tır. Ülkenin 7 milyon nüfusu ile Orta Asya cumhuriyetleri arasında nüfusu en düşük olan devlet Türkmenistan'dır. Ülkenin çoğunluğu ise Karakum Çölü'yle kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kurbankulu Berdimuhammedov</span> 2. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Kurbankulu Berdimuhammedov, Türkmen siyasetçi ve Türkmenistan'ın ikinci cumhurbaşkanıdır. Asıl mesleği diş hekimliği olan Berdimuhamedov, 1997'de başlayarak Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov yönetiminde ve 2001'de başlayarak başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra başkan vekili oldu ve ardından Şubat 2007'de cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Oylamada anlamlı bir muhalefetle karşılaşmadı ve ezici bir farkla kazandı (%89,23). Şubat 2012'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %97 oyla yeniden seçildi. Şubat 2017'de cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların %97,69'unu alarak üçüncü bir dönem için yeniden seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi</span>

Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi ya da Türkçe Konuşan Ülkeler Devlet başkanları Zirvesi, Türk dil ve lehçelerini konuşan altı Türk ülkesinin devlet başkanlarının ve üst düzey yetkililerinin katıldığı bir zirvedir. Bir diğerinin egemen eşitliğine karşılıklı saygı temeline dayanan bu zirve, ortak tarih ve kültürel yapıya sahip ülke cumhurbaşkanlarını bir araya getirmektedir. 1992 yılından beri belirli aralıklarla düzenlenen zirvede Türk dünyasının sorunları gündeme getirilmektedir. 3 Ekim 2009'da, Nahçıvan Anlaşması'yla daimî sekreteryası kurulmuş ve adı Türk Keneşi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türk Devletleri Teşkilatı</span> uluslararası Türk birliği

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) veya eski adıyla Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye'nin üye; Macaristan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkmenistan'ın gözlemci statüsünde yer aldığı Türk devletlerinden oluşan bir uluslararası kuruluştur. Genel amacı, Türk dilleri konuşan devletler arasında kapsamlı iş birliğini teşvik etmek olan bir hükûmetlerarası kuruluştur.

Türkmenistan Teleradyo Yayınları Merkezi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta yer alan bir televizyon ve gözlem kulesidir. Kule, 2011 yılında tamamlanmış olup 211 metre yüksekliği ile Türkmenistan'ın en yüksek yapısıdır.

Türkmenistan Ulusal Uzay Ajansı, Türkmenistan'ın uzay araştırma programlarını bilimsel ve ticari hedeflerle koordine eden bir hükûmet organıdır. 2011'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tarafsızlık Anıtı</span>

Tarafsızlık Anıtı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir anıttır. Anıt, 1998'de Türkmenistan cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı tarafından ülkenin resmî tarafsızlık konumunu anması amacıyla inşa edilmiş olup üç ayaklı bir kemer şeklindedir ve 75 metre yüksekliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Demokratik Partisi</span> Türkmenistanda bir siyasi parti

Türkmenistan Demokratik Partisi (TDP), Türkmenistan'da bir siyasi partidir. Parti, 16 Aralık 1991 tarihinde Türkmenistan Komünist Partisi'nin yerine kurulmuştur. 2010 yılında diğer siyasi partilerin yasallaşmasına kadar ülkedeki tek siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Devlet Sirki</span>

Türkmenistan Devlet Sirki, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir sirktir. Sirk, 1,700 kişilik oturma kapasitesine sahip olup Türkmenistan Kültür ve Yayın Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aşkabat Uluslararası Havalimanı</span>

Aşkabat Uluslararası Havalimanı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir havalimanıdır. Havalimanı, şehir merkezinin 10 km kuzeybatısında yer almaktadır.

Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Enstitüsü, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir diplomasi üniversitesidir. 20 Mart 2008 tarihinde Türkmenistan cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov'un kararnamesi kurulmuş olup Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı'na bağlıdır.

Türkmen Devlet Ekonomi ve Yönetim Enstitüsü, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir üniversitedir. 1980 yılında Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup 2009 yılına kadar Türkmen Millî Ekonomi Enstitüsü adıyla bilinmekteydi. Türkmenistan'ın en üst düzey ekonomik yükseköğretim enstitüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Alem Kültür ve Eğlence Merkezi</span>

Alem Kültür ve Eğlence Merkezi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir etkinlik merkezidir. Merkez, 18 Mayıs 2012 tarihinde Türkmenistan cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov'un da katılımıyla açılmıştır.

Kurbankulu Hacı Camii, Türkmenistan'ın Merv kentinde bulunan bir camidir. Cami, 2009 yılında tamamlanmış olup adını Türkmenistan cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov'dan almaktadır. 2,500 kişilik bir kapasiteye sahiptir ve dört adet minareden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Devletleri Teşkilatı-Türkiye ilişkileri</span>

Türkiye, Türk Devletleri Teşkilatı'nın 4 kurucu üyesinden birisidir. Teşkilatın genel sekreterliği İstanbul'da yer almaktadır. Bu zamana kadar 8 zirve ve 1 toplantı Türkiye'de yapılmıştır. Türk Devletleri Teşkilatı bayrağı'nın üstünde yer alan beyaz hilâl, Türkiye'nin bayrağında yer alan hilâldir.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Berdimuhammedov</span> 3. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Serdar Kurbankuluyeviç Berdimuhammedov 19 Mart 2022'den beri Türkmenistan cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türkmen bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Dünyası Ali Nişanı</span>

Türk Dünyası Ali Nişanı, Türk Devletleri Teşkilatı'nın en üst nişanıdır. Nişan, TDT dönem başkanı tarafından verilir. 2019 yılında kurulan nişan, Türk dünyası için yapılan üstün hizmetten dolayı veriliyor.

Aşağıda 1992 ve 2010 yılları arasında düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirveleri listelenmiştir. Bu zirveleri 2011-2021 yılları arasında Türk Keneşi zirveleri ve 2022 yılından itibaren Türk Devletleri Teşkilatı zirveleri takip etmiştir.

Aşağıda 1992 ve 2010 yılları arasında düzenlenen Türk Keneşi Devlet Başkanları Zirveleri listelenmiştir. 1992-2010 yılları arasında Türk Dili Konuşan Ülkeler zirveleri yılları arasında gerçekleştirilmiştir. 2022 yılından beri Türk Devletleri Teşkilatı zirveleri olarak düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aksakallar Konseyi</span>

Aksakallar Konseyi veya Aksakallar Heyeti, Türk Devletleri Teşkilatının devletler arası danışma yapma adına kurduğu önemli organıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.