İçeriğe atla

789

Binyıllar: 1. binyıl
Yüzyıllar:
Onyıllar:
  • 760'lar
  • 770'ler
  • 780'ler
  • 790'lar
  • 800'ler
Yıllar:
Çeşitli takvimlerde 789
Miladi789
DCCLXXXIX
Ab urbe condita1542
Asur5539
BahâîMÖ 1055 – MÖ 1054
Bengal196
Berberi1739
Birmanya151
Bizans6297 – 6298
Budist1333
Discordian1955
Ermeni238
ԹՎ ՄԼԸ
Etiyopya781 – 782
Fransız cumhuriyetçiMÖ 1003 – MÖ 1002
Hicrî172 – 173
Hint
 - Kali Yuga3890 – 3891
 - Shaka Samvat711 – 712
 - Vikram Samvat845 – 846
Holosen takvimi10789
İbrani4549 – 4550
İran167 – 1 BP – MÖ 168 BP
JucheMÖ 1122
Kıpti505 – 506
Kore3122
Tayland güneş1332

Olaylar

  • Kral Şarlman, Elbe Nehri'ni Frank-Sakson ordusu ile geçti ve Obotrite bölgesine girdi. Baltık bölgesine kadar hakimiyetini genişletti.
  • Şarlman günümüz Almanya sınırlarında bulunan Herford kasabasını Werre Nehrinin alçaldığı kısmın güvenliğini sağlama gerekçesiyle kurdu.
  • Şarlman Frank krallığında eğitim ve dini reformları içeren Admonitio generalis adlı fermanı yayınladı.
  • Fes şehri kuruldu (günümüzde Fas), kurucusu Fas emiri I. İdris, Zeydiler hanedanının kurucusu.

Doğumlar

  • Ziryab, Müslüman şair, müzisyen, şarkıcı, botanikçi ve coğrafyacı (ö. 857)

Ölümler

İlgili Araştırma Makaleleri

8. yüzyıl, 701'den 800'e kadar sürmüş yüzyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Şarlman</span> Frank ve Lombard kralı

Şarlman, Frank ve Lombard kralıdır. Karolenj Devleti'ni imparatorluk statüsüne yükselten hükümdardır. Batı Avrupa’nın büyük bir kısmını birleştirmiştir, büyük askeri başarılara imza atmış, din ve eğitim alanlarında oldukça önemli reformlar gerçekleştirmiştir. Endülüs, İtalya ve İngiltere'deki kültürleri ve sistemleri öğrenmiştir. Kültürün inşa edilmesine büyük önem vermesi sebebiyle Latince bilen din adamları ve bilginlerden Roma döneminin hukuk ve edebiyat eserlerinin kopyalanmasını istemiştir. Çok sayıda kütüphane ve Scriptorium’lar inşa ettirmiştir. Düşünürleri yeni eserler yazmaya teşvik etmiştir. Şarlman’ın arzusu doğrultusunda hukuk, teoloji, bilim, müzik, sanat, tarih konularını ihtiva eden birçok eser kaleme alınmıştır. Bu dönemde, Frank Krallığı’nın başkenti Aachen, kültür merkezi haline gelmiştir. Ayrıca kamu idaresi ve finansal kaynağa yönelik reformlar yapmıştır. Tarihçilerin belirttiğine göre Şarlman‘ın hükümdarlığını kapsayan dönem erken bir tür rönesans dönemine işaret etmektedir, adı geçen bu dönem Karolenj Rönesansı olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Avar Kağanlığı</span> Avrasyada, Panonya ve Erdelde  egemen olmuş Türk kağanlığı

Pannonya Avarları, genellikle çeşitli kökenlerden gelen birkaç Avrasya göçebe grubunun ittifakı olarak kabul edilir. Genetik çalışmalar Avarların Kuzeydoğu Asya halkı olduğunu ve çoğunlukla Altay Dağları, Moğolistan ve Mançurya'daki Amur Nehri bölgesinden günümüz insanlarına benzediğini göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Merovenj Hanedanı</span>

Merovenj hanedanı 5. ve 8. yüzyıllar arasında bugünkü Fransa ve Almanya arasında bulunan bölgede hüküm sürmüş Frank hanedanı.

<span class="mw-page-title-main">Karolenj İmparatorluğu</span>

Karolenj İmparatorluğu, 8. ve 9. yüzyıllarda Frank kökenli Karolenj Hanedanı üyesi krallar tarafından yönetilmiş ve başkenti Metz olan bir imparatorluktur. Hanedanın en tanınmış üyesi olan Şarlman döneminde Karolenj İmparatorluğunun sınırları günümüzdeki Fransa, Almanya, Kuzey İtalya, Hollanda, Belçika ve İsviçre dahil Batı ve Orta Avrupa'nın büyük bir bölümünü kapsamaktaydı. Karolenj İmparatorluğu daha sonra kurulacak olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun başlangıcı sayılabilir. Karolenj döneminin simgesi Aachen Kilisesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Franklar</span> Roma İmparatorluğunun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyu

Franklar, Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyudur. 4. yüzyıl sonlarından itibaren Galya eyaletinin kuzeyine Roma müttefiki sıfatıyla sızmaya başlar, 406 tarihinden itibaren ise tam güçle Kuzey Galya'yı istila ederler. 6. yüzyılda Güney Galya'dan Vizigotları kovarak hakimiyetlerini pekiştirirler. Bu tarihten sonra Galya artık Fransiya yani Fransa olarak anılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Liège</span> Liège iline bağlı kent ve belediye (Valon Bölgesi, Belçika)

Liège, Belçika'da Valonya'nin Liège ili'nin başşehri. Belçika'nın üçüncü, Valon Bölgesi'nin en büyük şehri, bu bölgedeki başlıca sanayi merkezidir.

Taştan aletler, bundan yaklaşık 1.8 milyon yıl önce Fransa'da ilkel insanın bulunduğunu kanıtlamaktadır. Bölgede ilk modern insan 40.000 yıl önce ortaya çıkmıştır. Fransa tarihi için ilk yazılı kayıtlar Demir Çağı'ndan itibaren bulunmaktadır. Günümüzdeki Fransa, Galya olarak bilinen bir Roma İmparatorluğu eyaletinin üstüne kuruludur. Romalı tarihçiler, bölgede, dil farkıyla ayrılan üç büyük etnik grubun varlığını ortaya koymuşlardır: Galyalılar, Akuitanlar ve Belgalar. En büyük ve bölgeye en hakim grup olan Galyalılar, Galyaca konuşan Keltlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Verdun Antlaşması</span> Frank İmparatorluğunu Şarlmanın torunları arasında bölen 843 antlaşması

Verdun Antlaşması (843) Karolenj İmparatorluğu'nun Dindar Ludwig'in üç oğlu arasında paylaşıldığı antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Louis</span>

Dindar Ludwig, (Fransızca: 'Louis le Pieux, İngilizce: Louis the Pious) (778 – 20 Haziran 840), ayrıca the Fair (Adil) ve the Debonaire (Nazik) olarak adlandırılır, 781 yılından beri Akitanya kralı ve ortak Kutsal Roma İmparatoru, 813 yılından beri babası Şarlman ile Frank kralı. Şarlman'ın hayatta kalan tek yetişkin oğlu olduğu için 814 yılında babasının ölümünden sonra tek Frank hükümdarı oldu. Babasının ölümüyle elde ettiği pozisyonu 813 yılından 834 yılında çökertilene kadar korudu.

<span class="mw-page-title-main">III. Leo</span> 96. Katolik Kilisesi papası (750-816; pd. 795-816)

Papa Aziz III. Leo Katolik Kilisesi'nin 27 Aralık 795 - 12 Haziran 816 arasında Papa'sıydı. 800 yılında Frankların kralı Şarlman'a Roma İmparatoru sıfatıyla taç giydirmesiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Limburg (Hollanda ili)</span>

Limburg ili Hollanda'nın 12 ilinden en güneydoğu ucunda bulunan ildir. Başkenti Maastricht kentidir.

<span class="mw-page-title-main">III. Pepin</span> Frank kralı

Kısa Pepin, Franklar Krallığı'nda bir devlet adamı ve sonra kral. Önce Saray Nazırı unvanları ile Franklar Krallığı'nı fiilen yönetmiş ve 765'da kendisi Franklar Krallığı tahtına geçmiştir. Karolenj Hanedanından ilk hükümdar olmuştur. Krallıkta dini ve parasal reformlar yapılmasını sağlamıştır. Lombardlara karşı, Güney Fransa'da Müslüman Araplara karşı ve bağımsız Akitanya Düklüğü'ne karşı askeri seferler düzenlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Paris Kuşatması (845)</span>

Paris Kuşatması ve sonrasında şehrin yağmalanması, 845 yılında Karolenj İmparatorluğu'na bağlı Batı Frank Krallığı'na yapılan Viking istilasının son aşamasını tanımlar. Viking kuvvetlerinin Danimarkalı bir şef olan Reginherus tarafından yönetildiği ileri sürülür, bu kişinin efsanevi karakter Ragnar Lodbrok olduğu düşünülmektedir. Yaklaşık 120 gemiden oluşan Viking filosu Mart ayında Atlantik Okyanusu'ndan Sen Nehri ağzına girerek ilerlemiştir. Francia kralı Dazlak Karl küçük bir birlikle saldırıp başarısız olmuştur. İlerleyen Vikingler Nisan ayında Paris'e ulaşmıştır. Şehre saldırarak ele geçiren Vikingler yaklaşık 2.5 ton altın ve gümüş Danegeld ödenmesinin ardından yağmayı sona erdirerek kentten ayrılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">I. Horik</span>

I. Horik 827-854 yılları arasında Danimarka kralı olmuştur. İktidarı sırasında Şarlman tarafından kurulmuş olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna düzenlenen Viking saldırılarıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Roma imparatoru</span> Roma İmparatorluğu hükümdarlarının kullandığı bir unvan

Roma imparatoru, ilk olarak MÖ 27 yılında teşkil edilen Roma İmparatorluğu'nun hükümdarlarınca kullanılmaya başlanan unvan. İlk Roma imparatorları kendilerini princeps olarak tanımlarken ileriki dönemlerde augustus ve caesar unvanları da imparator ile eşanlamlı hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Widukind</span> Saksonya Dükü

Widukind 777'ten 785'e kadar Sakson Savaşları esnasında Frank Kralı Şarlman'ın baş rakibi ve Saksonlar'ın şefi. Şarlman eninde sonunda galip geldi ve bir Frank örgütlü olan Saksonya eyaletlerinin Paganlarını Roma Katolikliği'ne yöneltmeyi emretti. Sonraki zamanlarda, Widukind, Saksonlar'ın özgürlük sembolü ve efsanevi figürü haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Karolenj Hanedanı</span>

Karolenj Hanedanı, kökenleri 7. yüzyıl'a Arnulfing ve Pippinid klanlarına dayanan Charles Martel tarafından kurulan bir Frank hanedanıdır. Hanedan, 8. yüzyılda gücünü konsolide etti ve Frankların hükümdarı haline geldi. 751'de Frenklerini yöneten Merovenj Hanedanı, Papa'nın rızasıyla devrildi ve Martel'in oğlu Kısa Pepin, Frankların Kralı olarak taç giydirildi. Pepin'in oğlu Şarlman'ın 800 yılında Batı Roma İmparatoru olarak taç giymesiyle Karolenj Hanedanı gücünün zirvesine ulaştı. Şarlman'ın 814'teki ölümü, Karolenj İmparatorluğu'nun parçalanma dönemini başlattı ve sonunda Fransa Krallığı ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun evrimine yol açacak olan süreç başladı.

<span class="mw-page-title-main">Roncevaux Geçidi Muharebesi</span>

Roncevaux Geçidi Muharebesi, 778 yılında Frank Krallığı'nın İber Yarımadası'nı istilasından sonra, Şarlman'ın ordusunun bir bölümünün dikkate değer büyüklükte bir Bask kuvveti tarafından Roncevaux Geçidi'nde pusuya düşürüldüğü muharebedir.