İçeriğe atla

68HC11

Motorola MC68HC11, plastik DIP paket.
The MC68HC11A8 48-pin plastik paketinde dual in-line package (DIP) ve 52-pin plastik paketinde plastic leaded chip carrier (PLCC) yukarıda görüldüğü gibi.

68HC11, Motorola firması tarafından 1985'te piyasaya sürülen 8 bitlik bit mikrodenetleyicidir.[1]

6800 serisi mikrodenetleyicilerin ardılıdır. Bu mimari komplex komut setine (CISC) sahip işlemci çekirdeğine sahiptir. Çarpma, bölme, onluk tabana ayarlama gibi komutları da içeren 250 adet "assembly" komutu vardır. Zamanın öncül teknolojilerini içeren 6811 serisi, barkod okuyucular, robotik uygulamalar, telekomünikasyon devreleri gibi çeşitli devrelerde kullanılmıştır. Örneğin MC68HC11A8, CMOS EEPROM içeren ilk denetleyicidir. İki adet 8 bitlik özel kaydedicisi, A ve B olarak adlandırılır. D kaydedicisi ise A ve B nin birleştirilmiş halidir. İndeksli, ofsetli, direk, endirek, acil gibi çeşitli adresleme modları vardır. 16 bitlik, 64 KB hafıza alanını sayfalandırma yapmadan düz olarak adresleyebilir. Türkiye'de Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği CMPE 344 Computer Organization ve ODTÜ elektrik ve elektronik mühendisliği EE 447 Introduction to Microprocessors dersinde ana işlemci olarak kullanılır.Daha sonra geliştirilen 68HC12 serisi, 6811'in 16 bit genişliğine sahip versiyonudur.[2]

Kaynakça

  1. ^ Hambley, Allan R.(1839). Electrical Engineering: Principles and Applications 29 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Pearson Higher Educaion. p. 417. Digitized by Google. Retrieved on May 17, 2010.
  2. ^ "ODTÜ elektronik mühendisliği sayfası". 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011. 

Harici internet linkleri

Şablon:FOLDOC

Şablon:Motorola microcontrollers

Şablon:8bitMCUs

İlgili Araştırma Makaleleri

MIPS, Microprocessor without Interlocked Pipeline Stages, MIPS teknolojileri adlı firma tarafından 1985 yılında geliştirilmiş indirgenmiş komut kümesi türü bir mikroişlemci mimarisidir.

<span class="mw-page-title-main">Amiga</span>

Amiga, 1980'lerin ortasından 1990'ların ortasına kadar Commodore şirketi tarafından üretilmiş ve özellikle ufak boyutlu modelleri olan A500 ve A1200 ile döneminin en popüleri olan kişisel bilgisayar sistemlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Mikrodenetleyici</span>

Mikrodenetleyici bir VLSI entegre devre çipinde küçük bir bilgisayar'dır. Mikrodenetleyici, bellek ve programlanabilir giriş/çıkış çevre birimleri ile birlikte bir veya daha fazla CPU kapsar.

<span class="mw-page-title-main">8051</span>

8051 mikrodenetleyicileri ilk olarak Intel tarafından 1980 yılında üretilmiştir. Eski bir ürün olmasına rağmen, hem kendisi, hem de yapısı temel alınarak üretilmiş diğer işlemciler bugün geniş bir kullanım alanına sahiptir. Harvard bilgisayar mimarisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Merkezî işlem birimi</span> bir bilgisayar programının talimatlarını, talimatlar tarafından belirtilen temel aritmetik, mantıksal, kontrol ve giriş/çıkış (G/Ç) işlemlerini gerçekleştirerek yürüten ve diğer bileşenleri koordine eden bir bilgisayar içindeki elektro

Merkezî işlem birimi, dijital bilgisayarların veri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümüdür. Çalıştırılmakta olan yazılımın içinde bulunan komutları işler. Mikroişlemciler ise tek bir yonga içine yerleştirilmiş bir merkezî işlem birimidir. 1970'lerin ortasından itibaren gelişen mikroişlemciler ve bunların kullanımı, günümüzde MİB teriminin genel olarak mikroişlemciler yerine de kullanılması sonucunu doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">PIC</span>

PIC, Microchip firmasının ürettiği mikrodenetleyicilere verilen addır

ARM mimarisi RISC tabanlı bir işlemci mimarisidir. Genel itibarıyla düşük güç tüketimi, diğer RISC tabanlı işlemcilere göre yüksek performanslı oluşu ve x86-x64 işlemcilere göre daha hesaplı olmasından dolayı gömülü sistemlerde, taşınabilir aygıtlarda kullanılan yongasetlerinin dizaynında tercih edilir. 32 ve 64 bit modelleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">GNU Debugger</span>

GNU Debugger(GDB olarak kısaltılır) GNU yazılım sistemi için kullanılan bir hata ayıklayıcıdır (debugger). Unix tabanlı pek çok sisteminde, C, C++ ve Fortran gibi birçok programlama dilinde çalışan taşınabilir bir hata ayıklayıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pentium</span>

Pentium, Intel’den beşinci nesil x86 mimarisi bir mikroişlemcisidir. 486 serisinin ardılıydı ve ilk olarak 22 Mart 1993 tarihinde duyurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Mikroişlemci</span> ana işlem biriminin fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tümdevrede birleştiren programlanabilir sayısal elektronik bileşen

Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.

Proteus Design Suite, temel olarak elektronik tasarım için kullanılan sahipli bir yazılımdır. Yazılım genellikle elektronik tasarım mühendisleri ve teknisyenler tarafından baskılı devre kartı üretimi için teknik resim ve elektronik baskı yapmak için kullanılır.

Snapdragon; Qualcomm tarafından akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar için tasarlanan bir mobil çip üzerinde sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Motorola 6809</span>

Motorola 6809, Motorola'nın bazı 16 bit özelliklerine sahip 8 bitlik bir mikroişlemcisidir. Terry Ritter ve Joel Boney tarafından tasarlandı ve 1978'de tanıtıldı. Hem selefi Motorola 6800 hem de ilgili MOS Technology 6502'ye göre büyük bir ilerleme, TRS-80 Renkli Bilgisayar ve Dragon 32/64 ev bilgisayarlarında, Vectrex oyun sisteminde ve Star Wars dahil 1980'lerin başındaki atari makinelerinde kullanım buldu. Savunmacı, Robotron: 2084, Joust ve Gyruss. Fairlight CMI dijital ses iş istasyonunun Seri II'si ve Konami'nin Time Pilot '84 arcade oyununun her biri çift 6809 işlemci kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Motorola 68000</span>

Motorola 68000, 16/32 bitlik CISC mikroişlemcisidir ve 1979'da Motorola Semiconductor Ürünleri Bölümü tarafından üretilmiştir

Clarksfield, ilk olarak mobil Intel Core i7 olarak satılmış bir Intel işlemcisinin kod adıdır. Bu işlemci, masaüstü işlemcisi Lynnfield ile yakından ilişkilidir; her iki işlemci de 45 nm Nehalem mikromimarisinden temel alan dört çekirdekli işlemcilerdir ve, entregre PCI Express ve DMI bağlantılarına sahiptir.

Comet Lake, Intel'in 10. nesil Core mikroişlemcileri için kod adıdır. Whiskey-Lake U serisi mobil işlemci ve Coffee Lake masaüstü işlemcilerin yerini alan bu işlemciler, Intel'in 14 nm üretim işlemini kullanan Skylake mimarisinin üçüncü revizyonu olarak üretilmektedir. Intel; düşük güç tüketen mobil Comet Lake-U işlemcilerini 21 Ağustos 2019'da, H serisi mobil Comet Lake-H işlemcilerini 2 Nisan 2020'de, masaüstü Comet Lake-S işlemcilerini 30 Nisan 2020'de ve Xeon W-1200 serisi işlemcilerini 13 Mayıs 2020'de tanıtmıştır. Comet Lake işlemcileri ve 10 nm üretim işlemiyle üretilen Ice Lake işlemcileri, Intel 10. nesil Core ailesi markası altında beraber yer almaktadır. Intel, Comet Lake-Refresh işlemcilerini 11. nesil Rocket Lake Core işlemcilerin lansmanıyla aynı tarihte resmi olarak tanıtmıştır. Düşük güç tüketen mobil Comet Lake-U Core ve Celeron 5205U işlemcileri 7 Temmuz 2021'de satıştan kaldırılmıştır.

Rocket Lake, Intel'in 11. nesil Core mikroişlemcileri için kod adıdır. 30 Mart 2021'de satışa çıkarılan Rocket Lake, Sunny Cove'un Intel 14 nm üretim işlemine uyarlanmış bir versiyonu olan yeni Cypress Cove mikromimarisinden temel alır. Rocket Lake çekirdekleri, Skylake tabanlı Comet Lake çekirdeklerine kıyasla önemli ölçüde daha fazla transistör içerir.

Bloomfield, Intel'in Core i7-9xx üst seviye masaüstü işlemcileri ve Xeon 35xx adıyla neredeyse aynı özelliklerle satılan tek işlemcili server işlemcileri için kod adıdır ve önceki Yorkfield işlemcilerinin yerini almıştır. Bloomfield, aynı şekilde 0106Ax CPUID değerine sahip olan ve aynı soketi kullanan çift işlemcili Gainestown ile yakından ilişkilidir. Bloomfield, Intel Core i7 markasına sahip olan ve aynı şekilde 45 nm Nehalem mikromimarisinden temel alan sonraki bazı Lynnfield ve Clarksfield işlemcilerinden farklı bir soket kullanmaktadır.

Bilgisayar mimarisinde 32-bit bilgi işlem, 32-bit birimlerde veriyi işleyen işlemci, bellek ve diğer önemli sistem bileşenlerini içeren bilgisayar sistemlerine verilen addır. Daha küçük bit boyutlarıyla karşılaştırıldıklarında, 32-bit bilgisayarlar daha büyük hesaplamaları daha verimli yapabilir ve bir işlemci saat döngüsünde daha fazla veriyi işleyebilir. Tipik 32-bit kişisel bilgisayarlar ayrıca 32-bit adres veriyoluna sahiptir ve önceki nesil sistem mimarilerinin izin verdiği miktardan çok daha fazla olan 4 GB'a kadar RAM'e erişime izin verir.

Mano makinesi teorik olarak M. Morris Mano tarafından tanımlanan bir bilgisayardır. Bir merkezi işlem birimi, rasgele erişimli bellek ve bir giriş-çıkış veri yolu içerir. Sınırlı buyruk kümesi ve küçük adres alanı, mikrodenetleyici olarak kullanılmasını sınırlar. Ancak Verilog veya VHDL gibi bir HDL dili kullanılarak 32 bitlik bir birikeç (akümülatör) yazmacına ve 28 bitlik adreslemeye sahip olacak ve yeni talimatlar için yer açacak şekilde kolayca genişletilebilir.