İçeriğe atla

689

Binyıllar: 1. binyıl
Yüzyıllar:
Onyıllar:
  • 660'lar
  • 670'ler
  • 680'ler
  • 690'lar
  • 700'ler
Yıllar:
Çeşitli takvimlerde 689
Miladi689
DCLXXXIX
Ab urbe condita1442
Asur5439
BahâîMÖ 1155 – MÖ 1154
Bengal96
Berberi1639
Birmanya51
Bizans6197 – 6198
Budist1233
Discordian1855
Ermeni138
ԹՎ ՃԼԸ
Etiyopya681 – 682
Fransız cumhuriyetçiMÖ 1103 – MÖ 1102
Hicrî69 – 70
Hint
 - Kali Yuga3790 – 3791
 - Shaka Samvat611 – 612
 - Vikram Samvat745 – 746
Holosen takvimi10689
İbrani4449 – 4450
İran67 – 1 BP – MÖ 68 BP
JucheMÖ 1222
Kıpti405 – 406
Kore3022
Tayland güneş1232

689 (DCLXXXIX) cuma günü başlayan bir yıldır.

Olaylar

Doğumlar

  • Rōben, Japon Budist rahip (ö. 773)

Ölümler

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Bulgaristan, resmî adıyla Bulgaristan Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ülkedir. Batıda Sırbistan ve Kuzey Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110.994 kilometrekarelik yüz ölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila Dağı üzerindeki Musala Zirvesi, Doğu Avrupa ve Balkanlar'ın en yüksek doruk noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgarca</span> Bulgaristanda konuşulan Güney Slav dili

Bulgarca, Hint-Avrupa dilleri ailesinden, Güney Slav dillerine bağlı dil. Bulgaristan'ın resmi dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ön Bulgarlar</span> İdil ve Tuna nehri bölgelerinde yaşamış Hun kökenli halk

Ön Bulgarlar veya Protobulgarlar, asıl kitlesini Ogur kitlelerinin oluşturduğu, 7. yüzyılda Karadeniz'in kuzeyi ile daha sonra İdil Nehri ve Tuna nehri bölgelerinde de yaşamış, Türkçe konuşan, yarı göçebe Türk kökenli bir halk. Sabir, Uz, Hazar v.b diğer Türk kökenli halklardan kalıntıları da içlerinde barındırmakla birlikte, bazı Fin-Ugor boylarının da Ön Bulgarların içinde yer aldığı bilinmektedir. Ayrıca aralarında Sarmat ve Alan kökenli kitlelerin de var olduğu düşünülmekte. İdil Tatarları ve Çuvaşlar, Ön Bulgarların ya da İdil Ön Bulgarlarınının soyundan gelen torunlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vidin</span> Kuzeybatı Bulgaristanda kent; ikinci Bulgar İmparatorluğu başkenti

Vidin, Bulgaristan'ın kuzeybatı ucunda Tuna nehri kıyısında yer alan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgarlar</span> Güney Slav etnik grubu

Bulgarlar, Bulgaristan nüfusunun çoğunluğunu oluşturan bir Güney Slav halkıdır. Etnik Bulgarlar, 6,5 milyonluk Bulgaristan nüfusunun %85'ini oluşturmaktadırlar.

İlk Bulgar devleti 681 yılında karadenizin kuzeyinde Asparuh Han tarafından kurulmuş ve 1018 yılında Bizans tarafından yenilgiye uğrayana kadar varolmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Bulgar Hanlığı</span> 7. yüzyılda var olmuş bir Türk hanlığı

Büyük Bulgar Hanlığı, Latince: Patria Onoguria ), adlarıyla da bilinen, Onogur Ön Bulgarlarının Göktürklerin yıkılması ve Avarların zayıflamasıyla batı Pontus-Hazar bozkırında oluşturduğu 7. yüzyıldan kalma Göçebe bir imparatorluktur.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bulgar İmparatorluğu</span> MS 7. ve 11. yüzyıllar arasında Güneydoğu Avrupada var olan Ortaçağ Ön Bulgar-Slav ve sonraki Bulgar devleti

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Latin İmparatorluğu</span> Katolik Latinlerin 1204te Konstantinopolisi işgal ettikten sonra kurdukları devlet (1204–1261)

Latin İmparatorluğu ya da Konstantinopolis Latin İmparatorluğu, Latinlerin 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi'nin neticesinde Konstantinopolis'i işgal ederek kurduğu bir devlettir. Haçlıların Romanya adını verdiği bu devlet 57 yıl ayakta kalmış, 25 Temmuz 1261 tarihinde İznik İmparatoru VIII. Mihail'in Konstantinopolis'i Haçlılardan geri almasıyla ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ogur öbeği</span>

Ogur grubu, Oğur grubu, Ogur öbeği, Oğur öbeği, Ön Bulgar grubu, Lir Türkçesi, Hun-Bulgarca ya da R-Türkçesi Türkî diller ailesinin bir koludur. Bu grubun günümüzde tek hayatta kalmış olan dili, yaklaşık iki milyon kişinin konuştuğu Çuvaşçadır. Gruba ait tarihi bir dil olan Ön Bulgarca bugün ölü dillerdendir.

<span class="mw-page-title-main">İdil Bulgar Devleti</span> 7. yüzyılda kurulmuş bir Türki devleti

İdil Bulgar Devleti, 9. yüzyılda kurulmuş bir Türk Devleti. Büyük Bulgarya Hanlığı'nın Hazarlar tarafından dağıtılıp Ön Bulgarlar halkının bölünmesinden sonra meydana gelmiştir ve 13. yüzyılda Moğollar devleti yıkıncaya kadar ayakta kalmayı başaran bir devlet olmuştur. İslamiyeti kabul eden ilk müslüman Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Türkiye ilişkileri</span>

Bulgaristan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ile Bulgaristan'ın sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar İsyanları</span> Bulgarların, 1876 yıllı içerisinde Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

Bulgar İsyanları, Nisan-Mayıs 1876 tarihleri arasında Osmanlı Devletinin Bulgar vatandaşlarının Osmanlı Devleti'ne isyan ederek bağımsızlığını kazanmaları olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgarca Vikipedi</span> Vikipedinin Bulgarca sürümü

Bulgarca Vikipedi Vikipedi'nin Bulgarca sürümüdür. Bu sürüm Aralık 2003'te başlatıldı. 13 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Bulgarca Vikipedi'nin 300.824 maddesi, 350.273 kullanıcısı ve 23 hizmetlisi bulunmaktadır; böylece Vikipedi'nin 32. en büyük Vikipedi sürümüdür. Dnevnik gibi Bulgarca gazeteler sıkça Vikipedi hakkında makeleler yazar.

<span class="mw-page-title-main">III. İoannis</span>

III. İoannis Dukas Vatacis (y. 1192, Dimetoka - 3 Kasım, 1254, Kemalpaşa 1221-1254 yılları arasında İznik İmparatoru olmuştur. İoannis Dukas Vatacis çok büyük bir olasılıkla general Basileios Vatacis'in oğludur ve babası Bizans imparatorları olan II. İsaakios ve III. Aleksios'in adı bilinmeyen bir kuzeninin oğludur. Asker bir aileden gelen ve şahsen başarılı bir asker olan İoannis 1212'de birinci İznik İmparatoru olan I. Theodoros tarafından İrene Laskarina adlı kızına koca olarak seçilmiş ve düğün yapılmıştır. I. Theodoros üç evlilik yapmakla beraber, tahtına varis olacak bir erkek oğlu olmamış ve vâris olarak damadı general İoannis Vatacis'i seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar pasaportu</span> Bulgaristan sınırlarını kapsayan Bulgar giriş ve çıkış pasaportu

Bulgar pasaportu, Bulgar vatandaşlarına uluslararası seyahat için verilen bir dokümandır. Her Bulgar vatandaşı aynı zamanda da Avrupa Birliği vatandaşıdır. Bulgaristan içinde pasaportlar Bulgar İçişleri Bakanlığı olan MVR tarafından verilir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Krallığı</span> Güneydoğu Avrupada 1908-1946 arasında hüküm sürmüş krallık

Bulgaristan Krallığı veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edirne Kuşatması (1913)</span> Birinci Balkan Savaşında çatışma

Edirne Kuşatması Birinci Balkan Savaşı esnasında 1912 Ekim ortalarından 26 Mart 1913'e kadar Bulgaristan 2. Ordusu tarafından gerçekleştirilmiştir. Şehrin içinde savunma için bulunan 52.597 asker dışında, 106.000 üzerinde sivil bulunuyordu. Dönemin vilayet matbaası müdürü ve Yeni Edirne Gazetesinin imtiyaz sahibi yazı işleri sorumlusu olan Şevket Dağdeviren, Balkan Savaşı Anılarının 5 Aralık 1912 tarihli bölümünde kuşatmanın başında halkın nüfusunun yaklaşık 150000 kişi olduğunu, bunlardan 57000 kişinin ordu mensubu, 37000 Müslüman, 25000 Rum, 14000 Musevi, 5000 Ermeni, 24000 Bulgar dağılımının içinde de 10000 göçmen olduğunu bildirir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Prensliği</span>

Bulgaristan Prensliği, Berlin Antlaşması'ndan (1878) sonra kurulan, Osmanlı Devleti'ne bağlı vasal devlet.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Bulgar İmparatorluğu</span> 12-14. yüzyıllar arasında hüküm sürmüş Bulgar devleti.

İkinci Bulgar İmparatorluğu, 1185 ile 1396 yılları arasında var olmuş Bulgar devletidir.