İçeriğe atla

67P/Churyumov-Gerasimenko

67P/Churyumov–Gerasimenko
Rosetta'nın kamerasından 19 Eylül 2014 tarihinde, 28,6 km mesafeden 67P/Churyumov-Gerasimenko'nun görünümü
Keşif
KeşfedenKlim Ivanovich Churyumov
Svetlana Ivanovna Gerasimenko
Keşif yeriAlmatı, Kazak SSCB, Sovyetler Birliği
Kiev, Ukrayna SSCB, Sovyetler Birliği
Keşif tarihi20 Eylül 1969
Adlandırmalar
Alternatif adlar
1969 R1, 1969 IV, 1969h, 1975 P1, 1976 VII, 1975i, 1982 VIII, 1982f, 1989 VI, 1988i[1]
Yörünge özellikleri[2]
Dönem 25 Şubat 2023 (JD 2460000.5)
Günöte5,704 AU (853.300.000 km)
Günberi1,210 AU (181.000.000 km)
Yarı büyük eksen
3,457 AU (517.200.000 km)
Dış merkezlik0,64989
6,43 y
73,57°
Eğiklik3,8719°
36,33°
Günberi zamanı
9 Nisan 2028[3]
2 Kasım 2021 (önceki)[2][4]
22,15°
Fiziksel özellikler
Boyutlar
  • Büyük lob: 4,1 km × 3,3 km × 1,8 km (2,5 mi × 2,1 mi × 1,1 mi)[5]
  • Küçük lob: 2,6 km × 2,3 km × 1,8 km (1,6 mi × 1,4 mi × 1,1 mi)[5]
Hacim18,7 km3 (4,5 cu mi)[6]
Kütle(9,982±0,003)×1012 kg[6]
Ortalama yoğunluk
0,533 ± 0,006 g/cm3[6][7]
     (0,01926 ± 0,00022 lb/cu in)
tahmini 1 m/s[8]
12,4043±0,0007 sa[9]
52°[5]
Kuzey kutbu sağ açıklık
69,3°[5]
Kuzey kutbu dik açıklık
64,1°[5]
Albedo0,06[5]
Yüzey sıcaklığımin.ort.maks.
Kelvin−180−230
Celsius0−930−43
Fahrenheit−1350−45
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Churyumov–Gerasimenko (Rusça/orijinal okunuşu: Çuriumova-Gierasimienko[10]) veya 67P/Churyumov–Gerasimenko, kısaca 67P/C–G veya basit olarak 67P, Klim Ivanovych Churyumov ve Svetlana Ivanovna Gerasimenko tarafından 1969 yılında keşfedilen bir kuyruklu yıldızdır.

Avrupa Uzay Ajansı tarafından 2 Mart 2004 tarihinde uzaya gönderilen Rosetta isimli uzay aracının varış noktası Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızıdır. Rosetta, Churyumov–Gerasimenko ile 6 Ağustos 2014 tarihinde buluştu ve 10 Eylül 2014 tarihinde yörüngesine girdi. Rosetta'nın taşıdığı Philae isimli uzay aracı 12 Kasım 2014 tarihinde kuyruklu yıldızın yüzeyine indirildi ve bir kuyruklu yıldıza inen ilk uzay aracı oldu.

Keşif

Churyumov–Gerasimenko 1969'da Kiev Üniversitesi Astronomik Gözlemevi'nden Klim Ivanovich Churyumov ve[11] 11 Eylül 1969 tarihinde Sovyetler Birliği ‘ndeki Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin (şimdi Almatı) o zamanki başkenti Alma-Ata yakınlarındaki Alma-Ata Astrofizik Enstitüsü‘nde 32P/Comas Solà kuyruklu yıldızı için çekilmiş bir fotoğrafı inceleyen Svetlana Ivanovna Gerasimenko tarafından keşfedildi. Churyumov, plakanın kenarına yakın bir kuyruklu yıldız nesnesi buldu, ancak bunun Comas Solà kuyruklu yıldızı olduğunu varsaydı.[12]

Kiev'deki kendi enstitüsüne döndükten sonra, Churyumov tüm fotoğraf plakalarını daha yakından inceledi. 22 Ekim'de fotoğraf çekildikten yaklaşık bir ay sonra, nesnenin Comas Solà olamayacağını keşfetti, çünkü beklenen konumdan yaklaşık 1.8 derece uzaktaydı. Daha fazla inceleme, Comas Solà'nın plaka üzerinde beklenen konumunda soluk bir görüntüsünü verdi ve böylece diğer nesnenin farklı bir cisim olduğunu kanıtladı.[12]

Galeri

  • Very Large Telescope isimli teleskoptan görünümü, 11 Ağustos 2014
    Very Large Telescope isimli teleskoptan görünümü, 11 Ağustos 2014
  • Rosetta uzay aracından görünümü, 22 Ağustos 2014
    Rosetta uzay aracından görünümü, 22 Ağustos 2014
  • Rosetta uzay aracından görünümü, 14 Eylül 2014
    Rosetta uzay aracından görünümü, 14 Eylül 2014
  • Rosetta uzay aracından görünümü, 30 Ekim 2014
    Rosetta uzay aracından görünümü, 30 Ekim 2014

Kaynakça

  1. ^ "JPL Small-Body Database Browser: 67P/Churyumov-Gerasimenko". NASA/Jet Propulsion Laboratory. 13 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2023. 
  2. ^ a b "67P/Churyumov-Gerasimenko". Minor Planet Center. 30 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2017. 
  3. ^ "Horizons Batch for 67P/Churyumov-Gerasimenko (90000696) on 2028-Apr-09" (Perihelion occurs when rdot flips from negative to positive). JPL Horizons. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023.  (JPL#K213/5 Soln.date: 2023-Mayıs-04) (Records) 12 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Yoshida, Seiichi (30 Aralık 2010). "67P/Churyumov-Gerasimenko". Aerith.net. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2012. 
  5. ^ a b c d e f "Comet vital statistics". European Space Agency. 22 Ocak 2015. 25 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  6. ^ a b c Pätzold, M.; Andert, T. (4 Şubat 2016). "A homogeneous nucleus for comet 67P/Churyumov–Gerasimenko from its gravity field". Nature. 530 (7588): 63-65. Bibcode:2016Natur.530...63P. doi:10.1038/nature16535. PMID 26842054. 
  7. ^ Lakdawalla, Emily (19 Kasım 2015). "DPS 2015: A little science from Rosetta, beyond perihelion". The Planetary Society. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2015. 
  8. ^ Dambeck, Thorsten (21 Ocak 2014). "Expedition to primeval matter". Max-Planck-Gesellschaft. 20 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2014. 
  9. ^ Mottola, S.; Lowry, S.; Snodgrass, C.; Lamy, P. L.; Toth, I.; Rozek, A.; Sierks, H.; A'Hearn, M. F.; Angrilli, F.; Barbieri, C.; Barucci, M. A.; Bertaux, J.-L.; Cremonese, G.; Da Deppo, V.; Davidsson, B.; De Cecco, M.; Debei, S.; Fornasier, S.; Fulle, M.; Groussin, O.; Gutiérrez, P.; Hviid, S. F.; Ip, W.; Jorda, L.; Keller, H. U.; Knollenberg, J.; Koschny, D.; Kramm, R.; Kührt, E.; Küppers, M.; Lara, L.; Lazzarin, M.; Lopez Moreno, J. J.; Marzari, F.; Michalik, H.; Naletto, G.; Rickman, H.; Rodrigo, R.; Sabau, L.; Thomas, N.; Wenzel, K.-P.; Agarwal, J.; Bertini, I.; Ferri, F.; Güttler, C.; Magrin, S.; Oklay, N.; Tubiana, C.; Vincent, J.-B. (September 2014). "The rotation state of 67P/Churyumov-Gerasimenko from approach observations with the OSIRIS cameras on Rosetta". Astronomy & Astrophysics. L2. 569. Bibcode:2014A&A...569L...2M. doi:10.1051/0004-6361/201424590. 
  10. ^ 67P/Churyumov–Gerasimenko (Rusça)
  11. ^ "Klim Ivanovich Churyumov". International Astronomical Union. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2014. 
  12. ^ a b Kronk, Gary W.; Meyer, Maik (2010). "67P/1969 R1 (Churyumov-Gerasimenko)". Cometography: A Catalog of Comets; Volume 5: 1960–1982. Cambridge University Press. ss. 241-245. ISBN 978-0-521-87226-3. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dış merkezlik (astronomi)</span>

Astrodinamikte, bir astronomik cismin yörünge eksantrikliği, başka cisim etrafındaki yörüngesinin mükemmel bir daireden ne kadar saptığını belirleyen boyutsuz bir parametredir.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruklu yıldız</span> Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleri

Kuyruklu yıldız ya da kirlikartopu, Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleridir. Bu gaz çıkışı, görünür bir atmosfer veya koma ve bazen de bir kuyruk oluşturur. Bu fenomenler, kuyruklu yıldızın çekirdeğine etki eden güneş radyasyonu ve güneş rüzgarı etkilerinden kaynaklanır. Kuyruklu yıldız çekirdek’lerinin büyüklüğü, birkaç yüz metreden ile onlarca kilometreye kadar değişir ve gevşek buz, kozmik toz ve küçük kayalık parçacıklardan oluşur. Kuyruk bir astronomik birim ötesine uzanabilirken, koma Dünya'nın çapının 15 katına kadar çıkabilir. Yeterince parlaksa, teleskop yardımı olmadan Dünya'dan kuyruklu yıldız görülebilir ve gökyüzünde 30°'lik bir alt açı yayı olabilir. Kuyruklu yıldızlar eski çağlardan beri birçok kültür ve din tarafından gözlemlenmiş ve kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Halley kuyruklu yıldızı</span> Güneşin yörüngesinde hareket eden, devir süresi 75-76 yıl olan bir kuyruklu yıldız

Halley kuyruklu yıldızı, resmî adıyla 1P/Halley veya bu kuyruklu yıldızlar üzerine çalışmalar yapan Edmond Halley'e ithafen Comet Halley, Güneş'in yörüngesinde hareket eden ve her 75–76 yılda bir görünen kuyruklu yıldızdır. Halley, çıplak gözle görülebilen bir kuyruklu yıldızdır. Ek olarak, yörüngesini insan ömrü içerisinde tamamlayan çıplak gözle görülen tek kuyruklu yıldızdır. Halley kuyruklu yıldızı, Güneş Sistemi içerisine en son 1986 yılında girmiştir. Hesaplara göre 2061 yılında tekrar görülecektir.

<span class="mw-page-title-main">C/2012 S1</span>

C/2012 S1 (ISON) kuyruklu yıldızı 21 Eylül 2012'de Vitali Nevski ve Artyom Novichonok tarafından keşfedilmiştir. Güneş'in çok yakınından geçen kuyruklu yıldız sınıfındandır. Kuyruklu yıldızların yansıtma özellikleri yüksek olmayıp kömüre yakın olmakla birlikte ISON kuyruklu yıldızının yansıtma özelliği Ay'dan 15 kat fazladır.

<span class="mw-page-title-main">İnsansız uzay gemisi</span> otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemileri

İnsansız uzay gemisi ya da insansız uzay aracı, otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemilerine verilen genel addır. Ne derece insanlardan bağımsız, yani özerk olduğu gemi modelleri arasında farklıdır. Uzaktan kumandalı, uzaktan güdümlü ya da tamamen özerk (robotik) olabilirler. Mesela Salyut 7, Mir ve UUİ'nun modülü Zarya, insansız uzaktan güdümlü şeklide istasyonu işletebilme, her iki yeniden ikmâl aracı ve yeni modüllerle kenetlenme imkânına sâhipti. En yaygın insansız uzay gemileri robotik uzay gemileri, insansız yeniden ikmâl araçları, uzay sondaları ve uzay rasathaneleridir. Her insansız uzay gemisi robotik olmamaktadır. Meselâ uzaya yollanan bir yansıtıcı top, robotik değildir.

<i>Philae</i> (uzay aracı) Rosetta uzay aracına eşlik eden insansız Robotik Avrupa Uzay Ajansı iniş aracı

Philae, Avrupa Uzay Ajansı'nın robotik bir iniş aracıydı. Rosetta uzay aracının taşıdığı Philae, 12 Kasım 2014 tarihinde 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızına inerek bir kuyruklu yıldıza inen ilk uzay aracı oldu.

<i>Rosetta</i> (uzay aracı)

Rosetta, Avrupa Uzay Ajansı tarafından imal edilip 2 Mart 2004'te fırlatılan bir uzay sondasıydı. İniş modülü Philae ile birlikte 67P/Churyumov-Gerasimenko (67P) kuyruklu yıldızının ayrıntılı bir incelemesini gerçekleştirdi. Uzay aracı, kuyruklu yıldıza yaptığı yolculuk sırasında Dünya ve Mars gezegenleriyle, 21 Lutetia ve 2867 Šteins asteroitlerinin yakınından geçti. SOHO / Cluster ve XMM-Newton'dan sonra ESA'nın Horizon 2000 programının üçüncü temel taşı görevi olarak başlatılmıştı.

<i>Deep Impact</i> (uzay aracı)

Deep Impact, Cape Canaveral Uzay İstasyonu'ndan 12 Ocak 2005, 18.47 UTC'de fırlatılan bir NASA uzay sondasıydı. Bir çarpma aygıtı bırakarak Tempel 1 (9P/Tempel) kuyruklu yıldızının iç bileşimini incelemek amacıyla tasarlanmıştır. 4 Temmuz 2005, 05.52 UTC'de çarpma aygıtı kuyruklu yıldızın çekirdeğiyle başarılı bir şekilde çarpıştı. Çarpışma, çekirdeğin iç kısmındaki enkazı kazarak bir çarpma krateri oluşturdu. Uzay aracı tarafından çekilen fotoğraflar kuyruklu yıldızın beklenenden daha tozlu ve daha az buzlu olduğunu gösterdi. Çarpışma, beklenmedik derecede büyük ve parlak bir toz bulutu oluşturdu ve çarpma kraterinin görünümünü gizledi.

Aşağıdaki liste, uzay araçlarınca ziyaret edilmiş bütün küçük gezegen ve kuyruklu yıldızların listeler.

<span class="mw-page-title-main">Svetlana Gerasimenko</span>

Svetlana İvanovna Gerasimenko ; 23 Şubat 1945 tarihinde, Ukrayna SSC'de Kiev Oblastı'na bağlı Baryshivka'da dünyaya gelmiş, Ukrayna asıllı Tacik astronom.

<span class="mw-page-title-main">16 Psyche</span> Asteroit

16 Psyche, İtalyan gök bilimci Annibale de Gasparis tarafından 17 Mart 1852'de keşfedilen ve Yunan tanrıçası Psyche'den adını alan büyük bir M-tipi asteroittir. "16" ön eki, keşfedilme sırasına göre on altıncı küçük gezegen olduğunu belirtir. M-tipi asteroitlerin en büyüğü ve en kütleli olanıdır ve en büyük on iki asteroitten biridir. Ortalama çapı yaklaşık 220 km 'dir (140 mi) ve asteroit kuşağı kütlesinin yaklaşık yüzde birini içerir. Eskiden bir öngezegennin açığa çıkmış çekirdeği olduğu düşünülüyordu, fakat son gözlemler bu varsayımı sorgulamaktadır. Psyche, NASA tarafından aynı adı taşıyan bir uzay aracıyla araştırılacak. Bu, insan yapımı bir nesnenin metalik bir asteroide yolculuk ettiği ilk sefer olacak. Uzay aracı 13 Ekim 2023'te fırlatıldı ve 2029 yılında asteroide ulaşması bekleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Kohoutek Kuyruklu Yıldızı</span>

Comet Kohoutek, resmi olarak belirlenmiş C/1973 E1, 1973 XII ve 1973f, ilk kez 7 Mart 1973'te Çek astronom Luboš Kohoutek tarafından görüldü. Aynı yıl 28 Aralık'ta günberi'ye ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruklu yıldız çekirdeği</span>

Çekirdek, bir zamanlar kirli kartopu veya buzlu pislik topu olarak adlandırılan kuyruklu yıldız'ın katı, merkezi kısmıdır. Bir kuyruklu yıldız çekirdeği kaya, toz ve donmuş gazlar'dan oluşur. Güneş tarafından ısıtıldığında, gazlar süblimleşir ve çekirdeği çevreleyen koma olarak bilinen bir atmosfer üretir. Güneş'in radyasyon basıncı ve güneş rüzgarı tarafından komaya uygulanan kuvvet, Güneş'ten uzağa bakan muazzam bir kuyruğun oluşmasına neden olur. Tipik bir kuyruklu yıldız çekirdeğinin albedo değeri 0.04'tür. Bu kömürden daha siyahtır ve bir toz örtüsünden kaynaklanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Koma (kuyruklu yıldız)</span>

Koma, bir kuyruklu yıldızın çekirdeği etrafındaki bulutsu zarftır, kuyruklu yıldız yüksek eliptik yörünge üzerinde Güneş'in yakınından geçtiğinde oluşur; kuyruklu yıldız ısındıkça parçalar süblimleşir. Koma, kuyruklu yıldıza teleskopla bakıldığında "bulanık" bir görünüm verir; kuyruklu yıldız ve yıldızı birbirinden ayırmak için belirliyeci bir özelliktir.

<span class="mw-page-title-main">Sönmüş kuyruklu yıldız</span>

Sönmüş kuyruklu yıldız, uçucu buzunun büyük bir kısmını kaybetmiş, kuyruk ve saç oluşturmak için çok az maddeye sahip olan bir kuyruklu yıldızdır. Durağan kuyruklu yıldız durumunda ise tükenmemiş olan uçucu bileşenler, hareketsiz bir yüzey tabakasının altına hapsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">21 Lutetia</span> ana kuşak asteroidi

Lutetia, ana asteroit kuşağında yer alan bir M-tipi asteroitdir. 1852 yılında Hermann Goldschmidt tarafından keşfedildi. Adı, Paris'in Latincesi olan Lutetia'dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2867 Šteins</span> asteroit

2867 Šteins asteroit kuşağının iç bölgelerinden gelen, yaklaşık 5 kilometre çapında düzensiz, elmas şeklinde bir arka plan asteroitidir. 4 Kasım 1969'da Sovyet gök bilimci Nikolay Çernık tarafından Kırım'da bulunan Kırım Astrofizik Gözlemevi'nde keşfedildi. Eylül 2008'de, ESA'nın uzay sondası Rosetta, Šteins'ın yanından geçti ve bu sayede Šteins, bir uzay aracıyla ziyaret edilmiş birkaç küçük gezegenden biri oldu. Parlak E-tipi asteroit, 23 adlandırılmış kratere sahiptir ve 6,05 saatlik bir dönme süresine sahiptir. Adını Litvanyalı gök bilimci Kārlis Šteins'tan almıştır.

Siwa, Avusturyalı astronom Johann Palisa tarafından 13 Ekim 1874'te keşfedilen ve adını Slav doğurganlık tanrıçası Šiwa'dan alan büyük ve karanlık bir ana kuşak asteroididir.

<span class="mw-page-title-main">Değen ikili (küçük Güneş Sistemi cismi)</span>

Değen ikili, bir küçük gezegen ya da kuyruklu yıldız gibi Güneş Sisteminde yer alan ve birbirlerine değecek şekilde çekim yapan iki cisimden oluşan ikili bir sistemdir. Değen ikililer genellikle moloz yığınları olup, ikili asteroitler gibi gerçek ikili sistemlerden farklıdır. Bu terim değen yıldız ikilileri için de kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">C/2023 P1 (Nishimura)</span>

C/2023 P1 (Nishimura), Hideo Nishimura tarafından 12 Ağustos 2023 tarihinde keşfedilen uzun dönemli bir kuyruklu yıldızdır. Yedi aylık bir gözlem yayı ile kuyruklu yıldızın yörünge süresi 433 yıl olarak tahmin edilmektedir. 0,996'lık bir dışmerkezlik, kuyruklu yıldıza Güneş'ten ortalama uzaklığı olan yarı büyük ekseni yaklaşık 57 AU olarak sağlar ve bu, Eris'in ortalama uzaklığı olan 68 AU ile karşılaştırılabilir. Kuyruklu yıldız, Güneş Sistemi'ni terk etmeyecek ve en uzak noktasına (günöte) 2227 yılında ulaşacaktır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.