İçeriğe atla

57. Türkiye Hükûmeti

  • V. Ecevit Hükûmeti
  • ANASOL-M Hükûmeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi28 Mayıs 1999
Fesih tarihi18 Kasım 2002
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanı
Hükümet başkanıBülent Ecevit
Bakan sayısı16
Üye partiler
Meclisteki durumuKoalisyon hükûmeti (MHP ve ANAP ile)
354 / 550
Ana muhalefet partisi
Ana muhalefet lideri
Tarihçe
Seçim1999 Türkiye genel seçimleri
Yasama dönemi21. dönem
Öncül56. Türkiye Hükûmeti
Ardıl58. Türkiye Hükûmeti

57. Türkiye Hükûmeti, V. Ecevit Hükûmeti veya ANASOL-M Hükûmeti, 28 Mayıs 1999 - 18 Kasım 2002 tarihleri arasında görev yapmıştır.[1]

Dönemin Demokratik Sol Parti Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Bülent Ecevit'in dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 3 Mayıs 1999 tarihinde görevlendirilerek ANAP ve MHP ile kurduğu koalisyon hükûmetidir. Bazı siyasi yorumcular tarafından ANASOL-M olarak da adlandırılmaktadır.

28 Mayıs 1999 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından onaylanan hükûmet, 9 Haziran 1999 tarihinde TBMM'den güvenoyu aldı.

Kuruluş

Milletimiz, bu tercihi ile, siyasi hayatımıza istikrarsızlık, çatışma ve kutuplaşma yerine, hoşgörü, uzlaşma ve iş birliği ortamının hâkim olarak ülke sorunlarına istikrar içinde çözüm üretilmesini arzuladığını göstermiştir. Bu anlayıştan yola çıkan Demokratik Sol Parti, Milliyetçi Hareket Partisi ve Anavatan Partisi, 57. Cumhuriyet Hükûmeti’ni oluşturmak suretiyle, ülke sorunlarına çözüm üretme görev ve sorumluluğunu birlikte üstlenerek bir ‘uzlaşma ve atılım hükûmeti’ olarak çalışmaya karar vermişlerdir.

— Koalisyon Protokolü

18 Nisan 1999 genel seçimleri'nden 1. parti olarak çıkan DSP tek başına hükûmet kuracak çoğunluğa sahip olmadığı için koalisyon kurma zorunluluğu doğmuştu. En fazla sandalyeye sahip partinin genel başkanı sıfatı ile 3 Mayıs 1999'da dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den hükûmeti kurma görevi alan Bülent Ecevit MHP ve ANAP ile görüşmelerde bulunarak bir koalisyon hükûmeti kurma girişimlerine başladı.

DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, ikinci parti MHP'nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve dördüncü parti ANAP'ın Genel Başkanı Mesut Yılmaz arasında 28 Mayıs 1999 tarihinde imzalanan 57. Cumhuriyet Hükûmeti Koalisyon Protokolü ile 57. Hükûmet kuruldu.

İcraatlar

AB'ye uyum sürecinde uyum paketlerinin ilk üçü çıkarılmıştır. Türk Medeni Kanunu yeniden ele alınmış ve çıkarılmıştır.

Tarım Bakanlığınca; Türk tarım ve hayvancılığı için bir dönüm noktası olarak gösterilen, biyoteknoloji alanında hayvancılığa büyük bir yol katettirecek olan "Embriyo Transferi" çalışması Çukurova Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü tarafından başlatılmıştır.

Yine Tarım Bakanlığınca "Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemi" kurulmuş ve tarımsal veri tabanı oluşturulmuştur.

Rahşan Affı çıkarılmıştır.

Sonu

57. hükûmet döneminde anayasa kitapçığı krizi sonucu 2000 Türkiye Finansal Krizi ve 2001 Türkiye ekonomik krizi (veya "Kara Çarşamba") olarak adlandırılan Cumhuriyet tarihinin en büyük krizlerinin çıkması 57. hükûmetin sonunu hazırlamıştı. 2002'de Başbakan Bülent Ecevit'in sağlık durumunun kötüleşmesi ile ilgili tartışmalar başladı. Bu tartışmalar üzerine Başbakan yardımcısı Devlet Bahçeli, 7 Temmuz 2002'de aldığı kararla 3 Kasım 2002'de seçim yapılmasını istedi.

8 Temmuz 2002'de, Ecevit'in sağ kolu olarak nitelendirilen Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, Muş milletvekili Zeki Eker, Dışişleri Bakanı İsmail Cem, DSP'li Bakanlar ve milletvekilleri istifa etti. 22 Temmuz 2002'de DSP'nin milletvekili sayısı 128'den 64 düştü ve TBMM'de milletvekili sayısı sıralamasında 4. parti oldu. DSP'den ayrılanların çoğu Yeni Türkiye Partisi'ne geçti. Bu olay üzerine 31 Temmuz 2002'de, 3 Kasım'da genel seçimin yapılması için TBMM'de yapılan oylama sonucunda 514 milletvekilinin 449'u kabul ve 62'si ret oyu verdi. Oylamalarda 62 ret oyu verenler DSP milletvekillerinden oluşuyordu.

3 Kasım 2002'de yapılan seçimlerde iktidarda bulunan MHP %8,35, ANAP %5,12 ve DSP %1,22 oy alarak tamamen TBMM'nin dışında kaldılar. 18 Kasım 2002'de Abdullah Gül'ün 58. hükûmeti kurmasıyla 57. hükûmet sona erdi.

Kabine üyeleri

Görev[2][3]İsimSiyasi Parti
Başbakan Bülent Ecevit[4][5]Demokratik Sol Parti
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet BahçeliMilliyetçi Hareket Partisi
Mesut Yılmaz
12 Temmuz 2000 - 18 Kasım 2002
Anavatan Partisi
Hüsamettin Özkan
28 Mayıs 1999 - 8 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Şükrü Sina Gürel
9 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Cumhur Ersümer
29 Haziran 1999 - 12 Temmuz 2000
Anavatan Partisi
Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler
Hikmet Uluğbay
28 Mayıs 1999 - 21 Temmuz 1999
Demokratik Sol Parti
Recep Önal
22 Temmuz 1999 - 9 Temmuz 2002
Tayfun İçli
9 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Tunca ToskayMilliyetçi Hareket Partisi
Yüksel Yalova
28 Mayıs 1999 - 31 Mayıs 2001
Anavatan Partisi
Sadettin Tantan
5 Haziran 2001 - 6 Haziran 2001
Nejat Arseven
8 Ağustos 2001 - 7 Ağustos 2002
Şükrü Sina Gürel
28 Mayıs 1999 - 9 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Zeki Sezer
9 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Sadi Somuncuoğlu
28 Mayıs 1999 - 8 Mayıs 2000
Milliyetçi Hareket Partisi
Faruk Bal
22 Mayıs 2000 - 18 Kasım 2002
Rüştü Kazım Yücelen
28 Mayıs 1999 - 5 Haziran 2001
Anavatan Partisi
Yılmaz Karakoyunlu
5 Haziran 2001 - 18 Kasım 2002
Mustafa Yılmaz
28 Mayıs 1999 - 10 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Mehmet Kocabatmaz
10 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Ramazan MirzaoğluMilliyetçi Hareket Partisi
Edip Safder Gaydalı
28 Mayıs 1999 - 10 Eylül 2002
Anavatan Partisi
Mehmet Salih Yıldırım
12 Eylül 2002 - 18 Kasım 2002
Hasan Gemici
28 Mayıs 1999 - 10 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Melda Bayer
10 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Şuayip ÜşenmezMilliyetçi Hareket Partisi
Mehmet Ali İrtemçelik
28 Mayıs 1999 - 6 Mayıs 2000
Demokratik Sol Parti
Fikret Ünlü
28 Mayıs 1999 - 24 Ağustos 2002
Erdoğan Toprak
24 Ağustos 2002 - 18 Kasım 2002
Abdulhaluk Mehmet Çay
28 Mayıs 1999 - 24 Aralık 2001
Milliyetçi Hareket Partisi
Reşat Doğru
7 Ocak 2002 - 18 Kasım 2002
Kemal Derviş
2 Mart 2001 - 10 Ağustos 2002
Bağımsız
Masum Türker
10 Ağustos 2002 - 18 Kasım 2002
Demokratik Sol Parti
Tayyibe Gülek
12 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk
28 Mayıs 1999 - 5 Ağustos 2002
Aysel Çelikel
5 Ağustos 2002 - 18 Kasım 2002
Bağımsız
Millî Savunma Bakanı Sabahattin ÇakmakoğluMilliyetçi Hareket Partisi
İçişleri Bakanı Sadettin Tantan
28 Mayıs 1999 - 5 Haziran 2001
Anavatan Partisi
Rüştü Kazım Yücelen
5 Haziran 2001 - 5 Ağustos 2002
Muzaffer Ecemiş
5 Ağustos 2002 - 18 Kasım 2002
Bağımsız
Dışişleri Bakanı İsmail Cem
28 Mayıs 1999 - 11 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürel
12 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Maliye Bakanı Sümer OralAnavatan Partisi
Millî Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu
28 Mayıs 1999 - 9 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Necdet Tekin
10 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Bayındırlık ve İskan Bakanı Koray Aydın
28 Mayıs 1999 - 5 Eylül 2001
Milliyetçi Hareket Partisi
Abdülkadir Akcan
19 Eylül 2001 - 18 Kasım 2002
Sağlık Bakanı Osman Durmuş
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer
28 Mayıs 1999 - 27 Nisan 2001
Anavatan Partisi
Zeki Çakan
8 Mayıs 2001 - 18 Kasım 2002
Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz
28 Mayıs 1999 - 17 Temmuz 2001
Milliyetçi Hareket Partisi
Oktay Vural
30 Temmuz 2001 - 5 Ağustos 2002
Naci Kınacıoğlu
5 Ağustos 2002 - 18 Kasım 2002
Bağımsız
Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf GökalpMilliyetçi Hareket Partisi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan
28 Mayıs 1999 - 7 Ağustos 2002
Anavatan Partisi
Nejat Arseven
7 Ağustos 2002 - 18 Kasım 2002
Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan TanrıkuluMilliyetçi Hareket Partisi
Kültür Bakanı İstemihan Talay
28 Mayıs 1999 - 9 Temmuz 2002
Demokratik Sol Parti
Suat Çağlayan
9 Temmuz 2002 - 18 Kasım 2002
Turizm Bakanı Erkan Mumcu
28 Mayıs 1999 - 8 Ağustos 2001
Anavatan Partisi
Mustafa Taşar
8 Ağustos 2001 - 18 Kasım 2002
Orman Bakanı Nami Çağan Demokratik Sol Parti
Çevre Bakanı Fevzi Aytekin

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  2. ^ "HÜKÜMETLER". web.archive.org. 15 Mayıs 2013. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  3. ^ "V. ECEVİT HÜKÜMETİ BAKANLAR KURULU". web.archive.org. 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  4. ^ "Başbakanın resmi sayfası". 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
  5. ^ "Parlamentonun resmi sitesi". 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Sol Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokratik Sol Parti, 14 Kasım 1985 tarihinde Bülent Ecevit liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DSP" şeklindedir. Simgesi ak güvercindir. TBMM'de 1 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Önder Aksakal'dır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Selamet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1972–1981)

Millî Selâmet Partisi, 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ecevit</span> 16. Türkiye başbakanı

Mustafa Bülent Ecevit, Türk gazeteci, şair, yazar, çevirmen ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin eski başbakanı, çalışma bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yıllarında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972-1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanlığında, 1987-2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti genel başkanlığında bulunmuştur. 1961-1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmetlerde çalışma bakanı olarak yer almıştır. Ecevit, 20 Temmuz 1974 tarihinde ilk Kıbrıs Harekâtı'nı, 14 Ağustos 1974 tarihinde ise "Ayşe tatile çıksın." parolasıyla ikinci harekâtı başlatmıştır. 1999'da PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Kenya'da yakalanarak Türkiye'ye getirilmesini sağlamıştır. 1974'te genel af, 2000'de eşi Rahşan Ecevit'in etkisi ile Rahşan Affı'nı çıkarmıştır. Anne tarafından dedesi olan Medine Harem Şeyhi Hacı Emin Paşa'dan kendisine kalan Medine'deki yüklü mirası 2005 yılında Türk hacılarının yararlanması koşuluyla devlete, Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlamıştır.

Hasan Hüsamettin Özkan, Türk siyasetçi. 1999 ve 2002 yılları arasında Bülent Ecevit tarafından kurulan Koalisyon Hükûmeti'nde Başbakan Yardımcısı olarak yer aldı. 1991, 1995 ve 1999 Türkiye genel seçimlerinde İstanbul Milletvekili olarak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">1977 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 16. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1977 Türkiye genel seçimleri, 5 Haziran 1977 tarihinde TBMM 16. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">2002 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 22. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2002 Türkiye genel seçimleri, 3 Kasım 2002 günü Türkiye genelinde yapılan erken genel seçimdir. Bu genel seçim ile Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. dönem milletvekilleri seçilmiştir. Yüzde 10 ülke barajlı d'Hondt sistemi uygulanan seçimde, yalnızca Adalet ve Kalkınma Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi bu barajı aşarak meclise milletvekili sokmayı başarmışlardır. Oyların yüzde 34,3'ünü alarak kazandığı 363 milletvekilliği ile tek başına iktidar olan AK Parti, TBMM'nin üyelik sayısının yaklaşık yüzde 66'sını alarak liste usulü çoğunluk sisteminin uygulandığı 1950'li yıllardan sonra TBMM'deki en büyük temsil gücünü elde eden siyasi parti oldu.

<span class="mw-page-title-main">55. Türkiye Hükûmeti</span> III. Yılmaz Hükûmeti (1997–1999)

55. Türkiye Hükûmeti, III. Yılmaz Hükûmeti veya ANASOL-D Hükûmeti, 30 Haziran 1997-11 Ocak 1999 tarihleri arasında görev yapan, Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti ve Demokrat Türkiye Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">56. Türkiye Hükûmeti</span> IV. Ecevit Hükûmeti (1999)

56. Türkiye Hükûmeti veya IV. Ecevit Hükûmeti, 11 Ocak 1999-28 Mayıs 1999 tarihleri arasında görev yapan, Demokratik Sol Parti genel başkanı Bülent Ecevit'in kurduğu Türkiye hükûmetidir. Dördüncü Ecevit Hükûmeti olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">1999 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 21. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1999 Türkiye genel seçimleri, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan ve TBMM 21. dönem milletvekillerinin belirlendiği genel seçim. Türkiye'nin 80 ilindeki 84 seçim çevresinde, %10 ülke barajlı d'Hondt sisteminin uygulanarak gerçekleştirilen seçimlerde 550 milletvekili TBMM'ye girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Cephe hükûmetleri</span> Sağ eğilimli AP, MSP, MHP ve CGPnin sol eğilimli CHPnin yeniden iktidar olmasını ve gelişmesini engellemek için kurduğu hükûmetler

Milliyetçi Cephe hükûmetleri, 1975 ve 1977 yıllarında TBMM'de grubu bulunan sağ eğilimli partiler tarafından kurulan koalisyon hükûmetleridir. 1975'te AP-MSP-MHP-CGP koalisyonu birinci, 1977'de AP-MSP-MHP koalisyonu ikinci Milliyetçi Cephe hükûmetini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Türkiye Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2005)

Demokrat Türkiye Partisi (DTP), 1997 ile 2005 yılları arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş siyasi parti. Doğru Yol Partisi içindeki fikir ayrılıkları sonucunda bu partiden istifa eden Hüsamettin Cindoruk, İsmet Sezgin ve Gökberk Ergenekon gibi isimler tarafından 7 Ocak 1997'de kurulan DTP, 55. hükûmetin parçası oldu. 3 Kasım 2002 seçimlerine DYP listelerinden katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Kenan Tanrıkulu</span>

Ahmet Kenan Tanrıkulu, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">40. Türkiye Hükûmeti</span> II. Ecevit Hükûmeti (1977)

40. Türkiye Hükûmeti veya II. Ecevit Hükûmeti, 5 Haziran 1977 genel seçimleri sonrasında Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk onayı ile CHP lideri Bülent Ecevit tarafından kurulan ancak TBMM'de güvenoyu alamadığı için Bülent Ecevit'in istifası ile sonuçlanan bir ay sürmüş hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">39. Türkiye Hükûmeti</span> IV. Demirel Hükûmeti (1975–1977)

39. Türkiye Hükûmeti, IV. Demirel Hükûmeti veya I. Milliyetçi Cephe Hükûmeti, Süleyman Demirel'in başkanlığında, 31 Mart 1975 tarihinde kuruldu. Adalet Partisi, Millî Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisinin koalisyonu ile kurulan hükûmet, 21 Haziran 1977 tarihine kadar görev yaptı. Dördüncü Demirel Hükûmeti olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">53. Türkiye Hükûmeti</span> II. Yılmaz Hükûmeti (1996)

53. Türkiye Hükûmeti, II. Yılmaz Hükûmeti veya ANAYOL Hükûmeti, 6 Mart 1996-28 Haziran 1996 tarihleri arasında görev yapan Türkiye Cumhuriyeti hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">50. Türkiye Hükûmeti</span> I. Çiller Hükûmeti (1993–1995)

50. Türkiye Hükûmeti veya I. Çiller Hükûmeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 25 Haziran 1993 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti arasında kurulan koalisyon hükûmeti, 5 Ekim 1995 tarihine kadar görev yaptı.

Türkiye'de 1999 yılındaki olaylar.

Anayasa kitapçığı krizi, Anayasa fırlatma krizi ya da Kara Çarşamba, 19 Şubat 2001 Pazartesi tarihli Millî Güvenlik Kurulu toplantısında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Başbakan Bülent Ecevit'e Türkiye Cumhuriyeti anayasa kitapçığını fırlatması ile başlayan siyasi kriz. Kısa süre içinde ülke piyasalarını etkiledi ve 2001 Türkiye ekonomik krizinin nedenlerinden biri hâline geldi.