Çanakkale Savaşı veya Çanakkale Muharebeleri, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası'nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir. İtilaf Devletleri; Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, Rusya ile güvenli bir erzak tedarik ve askeri ikmal yolu açmak, başkent İstanbul'u zapt etmek suretiyle Almanya'nın müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak İttifak Devletleri'ni zayıflatma amaçları ile ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı'nı seçmişlerdir. Ancak saldırıları başarısız olmuş ve geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Kara ve deniz savaşı sonucunda iki taraf da çok ağır kayıplar vermiştir.
Gelibolu, Türkiye'nin Çanakkale ilinde, Gelibolu ilçesinin merkezi olan yerleşim. Avrupa yakasındaki Doğu Trakya'da, kendi adını taşıyan yarımadanın güney kıyısında, Marmara Bölgesi'nin Çanakkale Boğazı'nın Avrupa tarafında, karşı kıyı Lapseki'den 3 km uzaklıkta kuruludur.
Reşat Çiğiltepe, Türk asker.
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihî Alanı, Çanakkale ili sınırları içerisinde, Gelibolu yarımadasının güney ucunda, Eceabat ilçesinin hemen hemen tamamını kapsayan ve Çanakkale Boğazı'nın Avrupa yakasında 33.000 hektarlık bir alanı içeren büyük bir alandır. 1973'te millî park olarak kurulmuş olup imara açılabilmesi amacıyla 2014 yılında millî park statüsünden çıkartılmış ve tarihî alan olarak sınıflandırılmıştır.
Galiçya, 1945 yılında yapılan sınır değişikliği sonucu Polonya ve Ukrayna Cumhuriyetleri sınırları içinde kalan tarihi bölgedir.
Arıburnu Cephesi, 25 Nisan 1915 tarihindeki Arıburnu Çıkarması ile başlayan ve 6 Ağustos 1915 tarihine kadar süren çarpışmaları kapsayan, Çanakkale Savaşı'nın bir parçası olan cephedir. Bu tarihte Müttefik kuvvetlerce üçüncü bir cephe olarak açılan Anafartalar Cephesi ile birleşmiştir. Arıburnu Çıkarması, 25 Nisan 1915 günü Gelibolu Yarımadası’nın Ege Denizi sahillerinde, “Anzak Koyu” olarak bilinecek olan kumsal ve civarına Anzak Kolordusu tarafından yapılan çıkarmadır.
Çanakkale Şehitleri Anıtı, Çanakkale il ve Eceabat ilçe sınırları içindeki Gelibolu Yarımadası'nda, Çanakkale Boğazı'nın ucunda Morto Koyu önündeki Hisarlık Tepe üzerinde yer alan anıt.
Çanakkale Şehitlikleri, Çanakkale'de Gelibolu Yarımadası bütünüyle bir şehitliktir. Çanakkale'deki şehitlikler, anıtlar, abideler şöyledir:
Hüseyin Avni Türk asker. Çanakkale Savaşı'nda 57. Piyade Alayı'nın komutanı. Eski Hava Kuvvetleri Komutanı ve Cumhuriyet Senatosu Başkanı Emekli Hava Orgeneral Tekin Arıburun'un babası.
Birinci Anafartalar Muharebesi, Gelibolu'daki Müttefik Kuvvetleri'ne ulaşan takviye kuvvetleri ile gerçekleşen Suvla Koyu çıkarması ardından bu birliklerle Osmanlı kuvvetleri arasında 9 Ağustos 1915 tarihinde gerçekleşen muharebelerdir.
OPET Petrolcülük A.Ş, perakende satışlar, ticari ve endüstriyel yakıtlar, madeni yağlar, depolama ve uluslararası ticaret konularında faaliyet göstermektedir.
Kocaçimen Tepe Muharebesi, 6 Ağustos 1915 tarihinde Anzak Kolordusu'na bağlı birliklerin Conk Bayırı Osmanlı mevzilerine taarruzlarıyla başlayan ve 10 Ağustos 1915 tarihine kadar süren savaşlardır.
57. Piyade Alayı, Osmanlı İmparatorluğu ordusuna mensup alay. Çanakkale Kara Muharebeleri'nin başlangıcı kabul edilen Anzak Çıkarması ve sonrasında gerçekleşen muharebelerdeki başarısıyla bilinir. Alay, 30 Kasım 1915 tarihinde Osmanlı Padişahı V. Mehmed tarafından Altın ve Gümüş İmtiyaz Madalyaları ve Harp Madalyası ile ödüllendirilmiştir.
Mehmet Şefik Aker, Türk asker.
Ahmet Zeki Soydemir, Türk asker ve siyasetçi.
Kumkale Çıkarması, Çanakkale Savaşı'nın kara harekâtı başlangıcında, 25 Nisan 1915 günü yapılan Müttefik çıkarmalarından biridir. Çıkarma, diğer çıkarmalar gibi Gelibolu Yarımadası sahillerine değil, Anadolu sahillerindeki Kumkale bölgesine yapılmıştır. İngiliz ve Fransız birliklerinden oluşan Akdeniz Seferi Kuvvetleri'nin Gelibolu Yarımadası'nda altı kumsala yaptıkları çıkarmalardan diğer bir farkı, göstermelik bir çıkarma olmasıdır. Bu çıkarma, Anadolu kıyıları gerisindeki iki Osmanlı tümeninin, Gelibolu'yu takviye etmesini geciktirmek amacıyla yapılmıştır. Çıkarmaya katılan birliklerin, asıl çıkarmaların kritik ilk 24 saati sonrasında geri alınması planlanmıştı.
Gelibolu Yarımadası'ndaki anıt ve düzenlemelerin bugünkü görünümünü alması 1970 yılında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nın kurulması ve devamında 19.06.2014 yılında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığının faaliyete geçmesiyle oluşmuştur. Öncesinde,1916 Şevki Paşa haritasının hazırlanması ve Muharebeler sırasında ve hemen sonra yapılmış birkaç mütevazı anıt ve tekil şehitlikler dışında, 1940'lara varıncaya kadar Gelibolu Tarihi alanında önemli bir faaliyet olmadı. 1940'larda Nuri Yamut Anıtı (1943), Çanakkale Şehitler Abidesi proje yarışması (1944) ve başka girişimlerle başlayan ilgi 1970'lere kadar yavaş bir tempoyla sürdü. 1973 yılında Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı ilanı anıtlarla ilgili faaliyetlerde gelişmeler yaşanmasına olanak sağladı.
2. Kolordu, Türk Kara Kuvvetlerine bağlı 1. Ordu'nun kolordularından biridir. Komutanlığın karargâhı Gelibolu'da bulunmaktadır. Tekirdağ, Edirne, Gelibolu Yarımadası ve Gökçeada'yı dış tehditlere karşı korur.
Anzak Günü, Avustralya ve Yeni Zelanda adına savaş ve çatışmalara katılan ve bunlarda ölen asker ve sivillerin anıldığı bir ulusal anma günüdür. 1916'dan itibaren her yıl nisan ayının 25'inde anma törenleri düzenlenir.
Çukurova Üniversitesi 57. Alay Şehitleri Camii, Adana'da Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi yanında 2021 yılında ibadete açılan cami.
