İçeriğe atla

541132 Leleākūhonua

541132 Leleākūhonua
Bilinen dört sednoidin üçünün yörünge diyagramları:: Leleākūhonua, Sedna and 2012 VP113
Keşif[1][2]
KeşfedenD. J. Tholen
C. Trujillo
S. S. Sheppard
Keşif yeriMauna Kea
Keşif tarihi13 Ekim 2015
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(541132) Leleākūhonua
Alternatif adlandırma
  • "The Goblin" (lakap)[3][4]
  • V302126 (iç adlandırma)[5]
  • 2015 TG387
TNO[6] · sednoid[7][8]
Yörünge özellikleri[6]
Dönem 31 Mart 2024 (JD 2460400,5)
Belirsizlik parametresi 4[6] · 9[1]
Gözlem yayı3,01 y (1.103 g)
Günöte2689,4 AU
Günberi65,02 AU
Yarı büyük eksen
1377,23 AU
Dış merkezlik0,95278
51.111 y
359,620
0° 0d 0.069s / gün
Eğiklik11.672°
301,033°
Günberi zamanı
≈ 11 Şubat 2078[9]
±4,5 ay
117,670°
Fiziksel özellikler
24,5[10]
5,57±0,13[1][6]
Ortalama yarıçap
110+14
-10 km[11]
0,21+0,03
-0,05[11]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

541132 Leleākūhonua (geçici adlandırması 2015 TG387) Güneş Sistemi'nin en dış kısmında bulunan bir aşırı Neptün ötesi nesne ve sednoiddir. İlk olarak 13 Ekim 2015'te Hawaii'de bulunan Mauna Kea Gözlemevi'nde gözlemlenmiştir. Cadılar Bayramı tarihine yakın bir tarihte keşfedilmiş olması ve geçici adlandırması olan 2015 TG387'de yer alan harflere dayanarak, kaşifleri tarafından gayri resmi olarak "Goblin" olarak adlandırılmış[3] ve daha sonra yörüngesini Pasifik altın yağmur kuşunun uçuşuna benzemesi sebebiyle Leleākūhonua adını almıştır. Sedna ve 2012 VP113'ten sonra keşfedilen üçüncü sednoiddir ve yaklaşık 220 kilometre (140 mil) çapındadır.[11]

Keşif

Leleākūhonua ilk olarak 13 Ekim 2015'te Mauna Kea Gözlemevi'nde (T09), Amerikalı gök bilimciler David Tholen, Chad Trujillo ve Scott Sheppard tarafından Kuiper Kuşağı'nın ötesinde bulunan nesnelere yönelik olarak yürütülen astronomik araştırmalar sırasında gözlemlenmiştir.[1][2] Resmi olmayan ilk keşfi 1 Ekim 2018'de kamuoyuna duyurulmuştur.[2][12] Araştırmada iki ana teleskop kullanılmıştır. Bunlar, Kuzey yarımküre için Hawaii'deki Mauna Kea Gözlemevi'ndeki Hyper Suprime Kamerasıyla birlikte 8,2 metrelik Subaru Teleskobu ve Güney yarımküre için Şili'de bulunan Cerro Tololo Gözlemevinde bulunan 4 metrelik Blanco Teleskobu ile Karanlık Enerji Kamerası'dır. Nesnenin yörüngesini belirlemek amacıyla yapılan takip gözlemleri için gök bilimciler Magellan ve Lowell Discovery teleskoplarını kullanmaktadır. Araştırmanın diğer keşifleri arasında 2012 VP113, 2014 SR349 ve 2013 FT28 adlı cisimler yer almaktadır.[7]

Yörünge ve sınıflandırma

Leleākūhonua, Güneş'in etrafında, Güneş'e yaklaşık 65 ila 2000 AU arasında değişen bir mesafede bulunan ve kabaca her 32.000 yılda bir (yarı büyük eksen yaklaşık 1000 – 1200 AU) tekrarlanan yörüngesinde hareket etmektedir. Yörüngesinin ekliptiğe göre 0,94'lük çok yüksek bir dışmerkezliği ve 12 derecelik bir yörünge eğikliği vardır.[6] Yarı büyük eksen değerinin büyüklüğüne göre tanımlanan aşırı Neptün ötesi nesneler ile Sedna ve 2012 VP113 ("Biden")'ten sonra keşfedilen üçüncü cisim olarak sednoidler grupları içinde yer almaktadır.

Yörüngesinin etkileri

Diğer uzak Neptün ötesi nesnelerde de görülen benzer yörüngelerin yanı sıra, Leleākūhonua'nın yörüngesi, dış Güneş Sistemi'nde varsayımsal bir Dokuzuncu Gezegenin bulunduğuna ilişkin iddiaları desteklemekte ancak kanıtlamamaktadır.[7][13]

Nesne, Nisan 2024 itibarıyla Plüton'un şu anki konumundan yaklaşık iki buçuk kat daha ötede,[4] Güneş'ten 76,4 AU uzaklıkta bulunmaktadır.[10] Günberi (Güneş'e en yakın yaklaşma) noktasına 2078 yılında ulaşması öngörülmektedir.[6] Tıpkı Sedna'da olduğu gibi, uzun periyotlu yörüngesinin iç kısmında olmamış olsaydı bulunmasının imkansız olduğu kabul edilmektedir. Bu durum, günümüz teknolojik yöntemleriyle tespit edilemeyecek kadar uzakta pek çok benzer cisim olabileceğini düşündürmektedir. Leleākūhonua'nın keşfinin ardından Sheppard ve arkadaşları, bunun 40 km (25 mi) büyük, toplam kütlesi 1×1022 kg, yani yaklaşık Plüton kütlesinde (Ay'ın kütlesinin bir kısmı, ancak asteroit kuşağının kütlesinin birkaç katı) yaklaşık 2 milyon iç Oort bulutu cismi popülasyonuna işaret ettiği sonucuna varmışlardır.[7]

Numaralandırma ve adlandırma

Bu küçük gezegen, 10 Ekim 2019'da Küçük Gezegen Merkezi tarafından numaralandırılmıştır. (M.P.C. 117077).[14] Haziran 2020'de resmi olarak Leleākūhonua adını almıştır.[15][16] Bu isim Hawaii dili programı A Hua He Inoa'daki öğrenciler tarafından önerilmiştir. Nesne, öğrencilere Alaska'dan Hawaii'ye göç eden kolea veya Pasifik altın yağmurcunun göçleri göz önüne alınarak adlandırılmıştır.[17] İngilizce açıklamada, ismin "yörüngeyi göçmen kuşların uçuşuyla karşılaştırdığını ve Dünya'ya yakın olma özlemini çağrıştırdığını" belirtilmiştir. Hawaii dilinde; "Güneşin etrafında dönen bir yolda ilerleyen bir kuş gibi, sonsuza kadar evine doğru rüzgardan esen rüzgarı arar." olarak ifade edilmiştir.[1][18]

Fiziksel özellikleri

Leleākūhonua'nın boyutu, albedo varsayımına bağlıdır. Daha karanlık bir nesne ise o zaman daha büyük olması gerektiği; daha yüksek bir albedo değeri bulunuyorsa daha küçük bir cisim olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.[19] Soluk nesnenin büyüklüğü 24,64 olup, bu değer Plüton'un daha küçük uydularının görsel parlaklıklarıyla karşılaştırılabilir.[10][19] Başlangıçta cismin 0,15'lik bir albedo varsayımı altında 300 km (190 mi) çapında olduğu tahmin edilmiş;[7] ancak 20 Ekim 2018'de Penticton, Kanada'da yapılan tek-akorlu yıldız tutulum gözlemleri 0,21'lik daha yüksek bir albedo varsayımıyla 220 km (140 mi)'den daha küçük bir çapı olabileceğini ortaya atmıştır.[11]

Görselleştirmeler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "(541132) Leleakuhonua = 2015 TG387". Minor Planet Center. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2019. 
  2. ^ a b c "MPEC 2018-T05 : 2015 TG387". Minor Planet Electronic Circular. 1 Ekim 2018. 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018. 
  3. ^ a b Guarino, Ben (2 Ekim 2018). "New dwarf planet spotted at the very fringe of our solar system". The Washington Post. 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2018. 
  4. ^ a b Chang, Kenneth (2 Ekim 2018). "A Goblin World That Points Toward Hidden Planet Nine in the Solar System". The New York Times. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2018. 
  5. ^ Trujillo, C.; Sheppard, S.S.; Tholen, D.J.; Kaib, N. (24 Ekim 2018). A New Inner Oort Cloud Object. 50th annual meeting of the AAS Division of Planetary Sciences. abstract 311.09. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2018. 
  6. ^ a b c d e f "JPL Small-Body Database Browser: (2015 TG387)" (2018-10-17 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018. 
  7. ^ a b c d e Sheppard, Scott S.; Trujillo, Chadwick A.; Tholen, David J.; Kaib, Nathan (April 2019). "A New High Perihelion Trans-Plutonian Inner Oort Cloud Object: 2015 TG387". The Astronomical Journal. 157 (4). s. 139. arXiv:1810.00013 $2. Bibcode:2019AJ....157..139S. doi:10.3847/1538-3881/ab0895 Özgürce erişilebilir. ISSN 0004-6256. 
  8. ^ Johnston, Wm. Robert (13 Temmuz 2019). "List of Known Trans-Neptunian Objects". Johnston's Archive. 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2019. 
  9. ^ JPL Horizons Gözlemci konumu: @güneş (Perihelion, deldot negatiften pozitife geçtiğinde meydana gelir. Perihelion zamanındaki belirsizlik 3-sigma'dır.)
  10. ^ a b c [newton.spacedys.com/astdys/index.php?pc=1.1.3.0&n=541132 "2015 TG387 – Ephemerides"] |url= değerini kontrol edin (yardım). AstDyS-2, Asteroids – Dynamic Site, Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024. 
  11. ^ a b c d Buie, Marc W.; Leiva, Rodrigo; Keller, John M.; Desmars, Josselin; Sicardy, Bruno; Kavelaars, J. J.; ve diğerleri. (April 2020). "A Single-chord Stellar Occultation by the Extreme Trans-Neptunian Object (541132) Leleākūhonua". The Astronomical Journal. 159 (5). s. 230. arXiv:2011.03889 $2. Bibcode:2020AJ....159..230B. doi:10.3847/1538-3881/ab8630 Özgürce erişilebilir. 230. 
  12. ^ Mortillaro, Nicole (2 Ekim 2018). "Discovery of new object supports theory of 'super-Earth' at edge of solar system". CBC News. 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2018. 
  13. ^ Witze, Alexandra (1 Ekim 2018). "'Goblin' world found orbiting at the edges of the Solar System". Nature. doi:10.1038/d41586-018-06885-1. 10 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2018. 
  14. ^ "MPC/MPO/MPS Archive". Minor Planet Center. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2019. 
  15. ^ "M.P.C. 123453" (PDF). Minor Planet Center. International Astronomical Union. 3 Haziran 2020. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Haziran 2020. 
  16. ^ MPC açıklamasına göre, bu Hawaii yaratılış miti Kumulipo'da bahsedilen bir yaşam formudur.
  17. ^ Meghan Bartels, 'The Goblin' dwarf planet and an ancient quasar receive Hawaiian names 8 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Space.com, July 01, 2020
  18. ^ "Hawaiian name given to dwarf planet orbiting Sun". UH News. University of Hawaiʻi Hilo. 16 Kasım 2020. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2020. 
  19. ^ a b Drake, Nadia (2 Ekim 2018). "New object beyond Pluto hints at mysterious 'Planet X'". National Geographic. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin Güneş'ten uzaklıklarına göre sıralanmış bir listesi bulunmaktadır. Çapı 500 km'den küçük cisimler listeye alınmamıştır.

Neptün ötesi cisim Güneş Sistemi'nde bulunup ortalama yörüngesi Neptün'ün yarı büyük ekseninden daha büyük olan küçük gezegenlerin genel ismidir. Uzayın bu bölümünde kalan Kuiper kuşağı, Oort bulutu ve dağınık disk cisimleri bu kategoridendir.

<span class="mw-page-title-main">90377 Sedna</span> Asteroit

Sedna Güneş Sistemi'nin en dışında yer alan ve 2003 yılında keşfedilen bir cüce gezegendir. Spektroskopisi, Sedna'nın yüzey bileşiminin diğer bazı Neptün ötesi cisimlere benzer şekilde büyük ölçüde su, metan ve azot buzları ile tholinlerin bir karışımı olduğunu ortaya koymuştur. Yüzeyi Güneş Sistemi nesneleri arasında en kırmızı olanlardan biridir. Sedna, tahmini belirsizlikler dahilinde bir uyduya sahip olduğu bilinmeyen en büyük gezegenimsi olarak Ceres ile eşdeğerdir. Yaklaşık 1.000 km'lik bir çapa sahiptir ve kütlesi bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce gezegen</span> Güneşin veya başka bir yıldızın etrafında hareket eden, gezegen olarak kabul edilebilecek kadar büyük olmayan yuvarlak bir metal ve kaya veya gaz kütlesi

Cüce gezegen, doğrudan Güneş etrafında hareket ettiği bir yörüngede bulunan, bu nedenle başka bir cismin doğal uydusu olmayan, kütleçekimsel olarak yuvarlak olacak kadar büyük, ancak Güneş Sistemi'nin sekiz klasik gezegeni gibi yörünge baskınlığı elde etmek için yetersiz olan küçük gezegen kütleli bir cisimdir. En tipik cüce gezegen örneği, 2006 yılında "cüce" kavramı benimsenmeden önce onlarca yıl boyunca bir gezegen olarak kabul edilen Plüton'dur.

<span class="mw-page-title-main">Truvalı (gök cismi)</span>

Truvalı veya truva asteroidi, astronomide daha büyük bir cismin yörüngesini paylaşan, ana cismin yaklaşık 60° ilerisinde veya gerisinde bulunan L4 ve L5 Lagrange noktalarından birinin yakınında kararlı bir yörüngede kalan küçük boyutlu bir gök cismidir (çoğunlukla asteroitler). Truva cisimleri gezegenlerin ya da büyük uyduların yörüngelerini paylaşabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Eris (cüce gezegen)</span> Güneş Sistemindeki 2. en büyük cüce gezegen

Eris, Güneş Sistemi'nde bilinen en kütleli ve ikinci en büyük cüce gezegendir. Dağınık diskte bulunan bir Neptün ötesi cisimdir (TNO) ve yüksek bir yörünge dışmerkezliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Haumea</span> Neptünün yörüngesinin ötesinde bulunan bir cüce gezegen

Haumea Neptün'ün yörüngesinin ötesinde bulunan bir cüce gezegendir. 2004 yılında Caltech'ten Michael E. Brown liderliğindeki bir ekip tarafından Palomar Gözlemevi'nde keşfedildi ve resmi olarak 2005 yılında İspanya'daki Sierra Nevada Gözlemevi'nden José Luis Ortiz Moreno liderliğindeki bir ekip tarafından duyuruldu. Moreno'nun ekibi, 2003 yılında aynı ekip tarafından çekilen ön keşif görüntülerinde gök cismini keşfetmişti. Bu duyurudan sonra 2003 EL61 geçici adını almıştır. 17 Eylül 2008'de, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından cüce gezegen olarak kabul edildi ve Hawaii doğum tanrıçasının adı olan Haumea olarak adlandırıldı. Plüton'un sadece üçte biri kütlesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Dağınık disk</span>

Dağınık disk veya saçılmış disk, geniş Neptün ötesi cisimler ailesinin bir alt kümesi olarak genel itibarıyla buzlu küçük Güneş Sistemi cismi popülasyonuna sahip olan Güneş Sistemi'ndeki uzak bir çöküntü çemberidir. Dağınık disk cisimleri (SDO'lar-Scatterd Disk Objects) 0,8'e kadar değişen yörünge dışmerkezliklerine, 40°'ye kadar yüksek eğimlere ve 30 astronomik birim (4,5×109 km; 2,8×109 mi) daha büyük günberi mesafelerine sahiptir. Bu aşırı yörüngelerin gaz devleri tarafından kütleçekimsel “saçılmanın” bir sonucu olduğu düşünülmektedir ve bu nesneler Neptün tarafından tedirgin edilmeye devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Klasik Kuiper Kuşağı cismi</span>

Klâsik Kuiper Kuşağı cismi (aynı zamada kubvano , düşük dış merkezlikli Kuiper Kuşağı cisimlerinden olup yörüngesi Neptün'ün dışında ve onunla yörüngesel rezonans hâlinde olmayan gök cisimlerine verilen addır. Kubvano yörüngelerinin ana eksenleri 40–50 AB civarında oyup Plüton'nun hilafına Neptün'ün yörüngesini geçmezler. Başka bir ifadeyle düşük dış merkezlikleri ve bazen klâsik gezegenler gibi düşük eğimli yörüngeleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Centaur (küçük gezegen)</span>

Centaur, Güneş Sisteminin dış bölgesindeki gaz devleri Jüpiter ve Neptün gezegenleri arasında, tutarlı olmayan yörüngelerde bulunan bir küçük Güneş Sistemi cismidir. Bu cisimlerin yörüngelerindeki tutarsızlık, bir veya birden çok büyük gezegenin yörüngeleriyle kesişmelerinden kaynaklanır. Centaur'ların kendileri, kısa ömürlü kararsız yörüngelere sahiptir ve birkaç milyon yıl içinde Kuiper kuşağı nesnelerinin aktif olmayan popülasyonundan Jüpiter ailesi kuyruklu yıldızlarının aktif grubuna geçiş yaparlar.

<span class="mw-page-title-main">ʻOumuamua</span> Güneş Sisteminin dışından geldiği tespit edilebilen ilk yıldızlararası nesne

1I/ʻOumuamua, Güneş Sistemi'nin dışından geldiği tespit edilebilen ilk yıldızlararası nesnedir. 19 Ekim 2017'de Robert Weryk tarafından oldukça eksantrik hiperbolik bir yörüngede, Güneş'ten döndükten 40 gün sonra keşfedildi. İlk gözlemler, cismin Güneş'ten uzaklaştığı sırada Dünya'dan 0,2 AU uzaklıktayken Pan-STARRS teleskobu ile yapıldı. Başlangıçta bir kuyrukluyıldız olarak kabul edilen cisim, bir hafta sonra bir asteroit olarak yeniden sınıflandırıldı. Yıldızlararası nesnelere ait yeni bir sınıfın ilkidir. Hiperbolik yörüngesinin bir sonucu olarak 2022'de Neptün'ün yörüngesinden geçecek ve Oort bulutunu yaklaşık 20.000 yıllık bir sürede geride bırakacaktır. Nesnenin galaktik diskteki yıldızlar arasında sürüklendiği süre ise bilinmemektedir.

Bir Neptün berisi cisim, tam anlamıyla, Neptün yörüngesinin içinde bulunan herhangi bir astronomik cisimdir. Ancak bu terim genel olarak Neptün ötesi cisimler dışında Güneş'in çevresinde yörüngede olan, Neptün mesafesinde olan ancak Jüpiter'in yörünge alanının dışında kalan tüm gezegen altı uzak küçük gezegenler için kullanılır. Bu terim, centaurlar olarak bilinen soğuk küçük gezegenleri ve Neptün truvalarını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gezegen</span>

Uluslararası Astronomi Birliği'ne (IAU) göre küçük gezegen, Güneş'in etrafında doğrudan yörüngede dönen ve ne gezegen ne de kuyruklu yıldız olarak sınıflandırılmayan bir gök cismidir. IAU, 2006 yılından önce resmen küçük gezegen terimini kullanmaktaydı, fakat o yıl yapılan toplantıda küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlar; cüce gezegenler ve Küçük Güneş Sistemi Cisimleri (SSSB) olarak yeniden sınıflandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gezegenler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda, artan sayısal sırayla numaralandırılmış küçük gezegenlerin bir listesi bulunmaktadır. Kuyruklu yıldızlar hariç, asteroitler, uzak cisimler ve cüce gezegenler dahil olmak üzere küçük gezegenlerin tümü Güneş Sistemi'ndeki küçük gök cisimleri olarak bilinir. Bu gezegenlerin listeleri, her biri 1000 küçük gezegen içeren yüzlerce sayfalık kataloglardan oluşmaktadır. Uluslararası Astronomi Birliği adına, Küçük Gezegen Merkezi, Minor Planet Sirkülerlerinde her yıl binlerce yeni numaralandırılmış küçük gezegen yayınlamaktadır. Haziran 2024 itibarıyla, toplamda 1.367.486 adet gözlemlenen cisimden 669.991 tanesi numaralandırılmış küçük gezegenlerdir. Geriye kalanlar ise henüz numaralandırılmamış küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlardır.

<span class="mw-page-title-main">225088 Gonggong</span> Asteroit

Gonggong (resmi adıyla 225088 Gonggong; geçici adı 2007 OR10), Neptün'ün ötesindeki dağınık diskin bir üyesi olan bir cüce gezegendir. 34-101 astronomik birim (5,1×10^9-15,1×10^9 km; 3,2×10^9-9,4×10^9 mi) arasında değişen oldukça eksantrik ve eğimli bir yörüngeye sahiptir. 2019 itibarıyla Güneş'e olan uzaklığı 88 AU (13,2×10^9 km; 8,2×10^9 mi) olup, bilinen en uzak altıncı Güneş Sistemi nesnesidir. Derin Ekliptik Araştırması'na göre Gonggong, Neptün ile 3:10 yörünge rezonansı içindedir ve Neptün'ün tamamladığı her on yörüngeye karşılık Güneş etrafında üç yörünge tamamlamaktadır. Gonggong, Temmuz 2007'de Amerikalı astronomlar Megan Schwamb, Michael Brown ve David Rabinowitz tarafından Palomar Gözlemevi'nde keşfedilmiş ve Ocak 2009'da ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ayrık cisim</span>

Ayrık cisimler, Güneş sisteminin dış bölgelerinde yer alan dinamik bir küçük gezegen sınıfıdır. Neptün ötesi cisimler (TNO) olarak adlandırılan geniş bir ailenin mensubudurlar. Bu nesneler Güneş'e olan en yakın konumları Neptün'ün kütleçekimsel kuvvetinden yeterli bir uzaklıkta bulunan yörüngelere sahiptir. Bu nedenle Neptün ve bilinen diğer gezegenlerden sınırlı olarak etkilenirler. Bu durum nedeniyle Güneş sisteminden ayrık bir durumda bulunmakta, ancak Güneş'in etkisinden de kaçamamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Sednoid</span>

Sednoid, Güneş'e 47,8 AU mesafede, Kuiper Kuşağı'nın çok ötesinde bir enberide yer alan Neptün ötesi cisimlerin alt gruplarından birine verilen isimdir. Bu gruba mensup olan yalnız dört nesne bilinmektedir. Bunlar; 90377 Sedna, 2012 VP113, 541132 Leleākūhonua (2015 TG387) ve 2021 RR205 olup, çok daha fazla sayıda oldukları tahmin edilmektedir. Dördünün de enberisi 55 AU'dan büyüktür. Bu nesneler, görünüşte Güneş Sisteminin dışında yer almaktadır ve gezegenlerle önemli bir etkileşimde bulunmazlar. Genellikle ayrık nesne olarak gruplandırılırlar. Her ne kadar OCO'ların başlangıçta bilinen dört sednoitin enötesinden daha uzakta, yani 2.000 AU'nun mesafede olduğu tahmin edilse de, Scott Sheppard gibi bazı astronomlar sednoitlerin iç Oort bulutu nesneleri (OCO'lar) olduğunu düşünmektedir.

Aşağıda, Güneş etrafındaki yörüngeleri tipik olarak Jüpiter ve Neptün'ün yörüngeleri arasında yer alan ve rezonans göstermeyen bir grup küçük Güneş Sistemi cismi olan centaurların bir listesi yer almaktadır. Centaurlar kuyruklu yıldızların özelliklerine sahip küçük gezegenlerdir ve genellikle bu şekilde sınıflandırılırlar. Dinamik grup, Neptün'ün Kuiper kuşağı üzerindeki aşındırıcı etkisi nedeniyle, kütleçekimsel saçılma yoluyla, nesneleri centaur olmak üzere içe doğru veya dağınık disk nesneleri olmak üzere dışa doğru göndererek veya onları Güneş Sistemi'nden tamamen çıkararak oluşur. Centaurların kendileri kısa ömürlü kararsız yörüngelere sahiptir ve birkaç milyon yıl içinde Kuiper kuşağı nesnelerinin inaktif popülasyonundan Jüpiter ailesi kuyruklu yıldızlarının aktif grubuna geçiş yaparlar.

<span class="mw-page-title-main">Aşırı Neptün ötesi cisim</span>

Aşırı Neptün ötesi cisim (ETNO), Güneş Sistemi'nin en dış bölgesinde, Neptün'ün çok ötesinde Güneş'in yörüngesinde dolanan Neptün ötesi cisimlere verilen genel isimdir. Bir ETNO'nun en az 150-250 AU'luk dev bir yarı büyük ekseni vardır. Bilinen diğer tüm Neptün ötesi cisimlere kıyasla yörüngesi diğer dev gezegenlerden çok daha az etkilenir. Bununla birlikte, varsayımsal bir Dokuzuncu Gezegen ile kütleçekimsel etkileşimlerden etkilenerek bu nesneleri benzer türde yörüngelere yönlendirebilirler. Bilinen ETNO'lar, küçük yükselen ve alçalan düğüm mesafelerine sahip nesne çiftlerinin dağılımları arasında, dış tedirginliğe bir yanıtın göstergesi olabilecek, istatistiksel olarak oldukça anlamlı bir asimetri sergilerler.

<span class="mw-page-title-main">Güneş'e en uzak küçük Güneş Sistemi cisimleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burada listelenen küçük Güneş Sistemi cisimleriden Haziran 2024 itibarıyla Güneş'e en uzak olanlar göstermektedir. Nesneler, yörüngelerinin hesaplanan günöteye göre değil, Güneş'e olan yaklaşık mevcut uzaklıklarına göre kategorize edilmiştir. Nesneler yörüngelerinde hareket ettikleri için liste zaman içinde değişmektedir. Bazı cisimler içeri doğru bazıları ise dışarı doğru hareket etmektedir. Mesafeler bu cisimlerin gelecekte ulaşabilecekleri minimum (günberi) ya da maksimum (günöte) mesafeler değildir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.